نقرس بیماری رایج امروز
عاطفه چهره‌گشا نقرس یک بیماری التهابی مفصلی بسیار شایع است که در اثر افزایش اسید اوریک خون ایجاد می‌شود. شیوع این بیماری در دهه‌های اخیر رو به افزایش است. تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف نوشیدنی‌های قنددار مانند آبمیوه‌های صنعتی موجب افزایش احتمال ابتلا به نقرس به ویژه در میان زنان می‌شود، اگرچه در شرایط طبیعی معمولا احتمال ابتلای زنان به این بیماری نسبتا کم است. مصرف نوشیدنی‌های قنددار سطح اسید اوریک خون را بالا برده و در نتیجه خطر ابتلا به نقرس را افزایش می‌دهد. در این مطالعه که در دانشگاه بوستون انجام شد، رابطه بین مصرف نوشیدنی‌های قنددار و شیوع نقرس در گروه بزرگی از زنان مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق که 22 سال به طول انجامید، 78906 زن که در ابتدای مطالعه به نقرس مبتلا نبودند مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که مصرف نوشیدنی‌های قنددار موجب افزایش خطر ابتلا به نقرس می‌شود. زنانی که هر روز از این نوشیدنی‌ها مصرف می‌کردند 74 درصد بیشتر در معرض خطر نقرس بودند و مصرف نوشیدنی‌های قنددار به میزان دو یا چند لیوان در روز این خطر را 4/2 برابر بیشتر می‌کند. محققان توصیه می‌کنند که برای پیشگیری از بیماری‌های مزمن از جمله نقرس مصرف نوشیدنی‌های قنددار را به حداقل برسانید.

علائم و نشانه‌های نقرس
حملات بیماری نقرس عموما بدون هشدار قبلی نمایان می‌شود. و ته‌نشینی کریستال‌ها در مفاصل غالبا همراه با نشانه خاصی نیست.
معمولا حمله این بیماری نیمه شب آغاز می‌شود. مفاصل درگیر دردناک می‌شوند و پوست آن نواحی گرم، براق و قرمز رنگ (قرمز مایل به ارغوانی) می‌شود. درد به حدی شدید می‌شود که بیمار حتی تحمل فشار ملافه را ندارد. بعد از حمله علائم بیماری در عرض یک هفته از بین می‌رود اما خطر حملات بعدی، بیمار را تهدید می‌کند و ممکن است به مفاصل او آسیب برساند.
کریستال‌ها معمولا به شکل توده یا برآمدگی سخت در زیر پوست و نزدیکی مفاصل جمع می‌شوند و موجب تغییر شکل مفاصل و کاهش میزان حرکت و کارآیی آنها می‌شوند. این توده‌های سخت را توفوس می‌نامند که احتمال تشکیل آنها درون کلیه‌ها و سایر اندام‌های درونی بدن، زیر پوست گوش‌ها و زانوها فراوان است.
اگر چه هنوز گزارشی از رابطه بین نقرس و بیماری کلیه بررسی و ارائه نشده است اما، افراد مبتلا به نقرس غالبا در معرض ابتلا به بیماری کلیه از جمله سنگ کلیه قرار دارند.
درمان خانگی نقرس
هرچند که درمان دارویی نقرس از همه انواع درمان‌ها موثرتر است، با این حال دستورالعمل‌های زیر که توسط انجمن رژیم غذایی آمریکا (ADA) برای زمانی که تحت حملات نقرس هستید، توصیه شده است، نیز می‌تواند مفید باشد.
حدود ۲ تا ۴ لیتر مایعاتی که حداقل نصف آن آب است، مصرف کنید.
از الکل دوری کنید. الکل علاوه بر مضرات فراوان، مانع دفع اسید اوریک از طریق کلیه‌ها می‌شود.
ورزش کنید؛ برای بیماران نقرسی ورزش مستمر و ملایم توصیه می‌شود. ۳ بار در هفته به مدت نیم ساعت ورزش یا پیاده روی بسیار مناسب است. ورزش‌های سنگین و شدید می‌تواند باعث افزایش اسید اوریک شوند و به همین جهت توصیه نمی‌شود. شنا یکی از بهترین ورزش‌ها برای بیماران نقرسی است.
مصرف معتدل پروتئین، به‌خصوص از منابع سالم همچون، لبنیات کم چرب یا بدون چربی، تخم‌مرغ و کره بادام زمینی.
مصرف روزانه گوشت قرمز، مرغ و ماهی را در اندازه ۱۱۳ تا ۱۷۰ گرم نگه دارید.
درمان نقرس با طب سنتی یا جایگزین
شما می‌توانید از راهکارهای طب سنتی یا جایگزین برای درمان بیماری نقرس استفاده کنید. هرچند که قبل از امتحان این نوع درمان باید با پزشک خود مشورت کنید تا مبادا این نوع درمان با درمان دارویی‌تان تداخل ایجاد کند. بعضی از مواردی که در ادامه بیان می‌کنیم، تاثیراتی بر کاهش اسید اوریک در خون دارند.
قهوه. محققان رابطه‌ای بین مصرف قهوه (هر دو نوع معمولی و بدون کافئین آن) و کاهش اسید اوریک خون یافته‌اند.
ویتامین ث. هرچند که در رابطه با تاثیر ویتامین ث برنقرس اطلاعاتی در دسترس نیست، اما ویتامین ث می‌تواند باعث کاهش سطح اسید اوریک درخون شوند. البته فکر نکنید که اگر کمی ویتامین ث برای شما خوب است، پس مصرف زیاد آن بهتر است، چراکه مصرف زیاد ویتامین ث ممکن است سطح اسید اوریک خون را بالا ببرد.
گیلاس. در تحقیقات نشان داده شده که مصرف گیلاس می‌تواند به کاهش سطح اسید اوریک خون کمک کند، با این حال تاکنون تحقیقی برای بررسی ارتباط بین گیلاس و نقرس وجود ندارد.
پیشگیری از ابتلا به نقرس
مصرف بالای مایعات. میزان مصرف مایعات خود را به میزان 2 تا 4 لیتر(8 تا 16 لیوان)، افزایش دهید. دقت کنید که حداقل نصف این میزان مایعات از آب باشد.
اجتناب از مصرف الکل.
رژیم غذایی متعادل، که تاکید آن بر میوه، سبزی، غلات کامل و لبنیات کم چرب و یا بدون چربی باشد.
دریافت پروتئین بدن از منابع کم چربی لبنی.
محدودکردن مصرف گوشت، مرغ و ماهی.
اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، سعی کنید تحت نظر متخصص تغذیه به آرامی وزن خود را کاهش دهید، زیرا رژیم‌های سخت و شدید می‌تواند سبب افزایش اسید اوریک در خون شوند. توجه داشته باشید که چاقی به تنهایی نیز می‌تواند سبب افزایش اسید اوریک خون شود. بنابراین به جرات می‌توان گفت که ورزش و تغذیه صحیح می‌تواند از عوارض وخیم نقرس جلوگیری کنند.
رژیم غذایی مناسب برای مقابله با این بیماری می‌تواند دردها و مشکلات ناشی از آن را کاهش دهد. در این مطلب چند توصیه‌ غذایی برای مقابله با این بیماری ارائه می‌دهیم. با ما همراه باشید.
روزانه مقداری گیلاس مصرف کنید. این میوه نقش مهمی در بر طرف کردن درد وحملات نقرس دارد، به‌طوری‌که مصرف روزانه ۲۵۰ گرم از این میوه می‌تواند سطح اسید اوریک را در خون پایین آورده و حملات نقرس را کم کند. انواع گیلاس منبع خوبی از آنتوسیانین‌ها و فلاونوئید‌ها هستند، که عوامل کمک‌کننده در سلامت مفاصل هستند.
محلول بسیار رقیق شده سرکه سیب، یک محلول کمک‌کننده به این بیماران است. به‌طوری‌که پس از دو روز استفاده از این محلول، کاهش درد و سوزش را احساس می‌کنند. روش تهیه این محلول به این صورت است که مقدار 2 قاشق چایخوری سرکه سیب را به 450 سی سی آب اضافه کرده و این محلول را 3 بار در روز همراه با غذا میل کنید. در ضمن در صورت دلخواه، به این محلول، 2قاشق چایخوری عسل اضافه کنید (در افراد دیابتی اضافه کردن عسل توصیه نمی‌شود).
این مواد غذایی را در برنامه‌ غذایی‌تان بگنجانید
قبل از هر چیز بهتر است بدانید که برای مقابله با اسید اوریک خون میوه و سبزیجات مفیدند. برای همین لازم است که میوه و سبزیجات زیاد و متنوعی در طول روز مصرف کنید. توصیه می‌کنیم مصرف گیلاس، توت‌فرنگی، انگور، کرفس، چغندر، آرتیشو، لوبیا سبز، سیب زمینی، سبزیجات برگ سبز و جعفری را در اولویت برنامه‌ غذایی خود قرار دهید. توصیه می‌کنیم همچنین ویتامین C و مواد غذایی سرشار از فیبر را دریابید. باید بدانید که فیبرها به دفع اوره کمک زیادی می‌کنند. برای مقابله با نقرس باید مایعات زیادی بنوشید.
توصیه می‌کنیم آب، آب سبزیجات تازه و آب مرکبات را در اولویت قرار دهید. لازم است که روزانه دو لیتر از این مایعات را میل کنید.
درمان فوری و موقت
برای کاهش درد در موارد اورژانسی می‌توان ۳۰ سی‌سی روغن زیتون + ۵ قطره روغن اسانس ارس روزی چند بار روی مفاصل را ماساژ دهید. راه دیگری که برای تسکین دردهای نقرسی مفید است
20 دقیقه کمپرس سرد و مرطوب در ناحیه دردناک گاهی می‌تواند اثر بخش باشد.
درمان با غذاها: بهتر است تمشک، گیلاس، آلبالو، توت خشک و ترب سفید یا سیاه روزانه زیاد بخورید این مواد خنثی‌کننده اثر پورین در نقرس است. حتی با خوردن روزانه یک مشت از این میوه‌ها درد از بین رفته است.
بهترین داروی ضد نقرس سماق است یک قاشق همراه صبحانه، نهار و شام با غذا یا آب تمامی علائم نقرس را از بین می‌برد.
توت فرنگی به خنثی کردن و دفع اسید اوریک کمک می‌کند.
دانه کرفس به‌عنوان ضدالتهاب می‌تواند ورم را فرو نشاند و مانع از درد ناشی از تورم اطراف مفصل می‌شود.
انگور سیاه و برگ انگور برای درمان نقرس بسیار مفید است
لیمو ترش بزرگ‌ترین دشمن اسیداوریک است.
مصرف ویتامین E و سلنیوم به کاهش تورم و ترمیم قسمت‌های آسیب دیده کمک می‌کند.
هندوانه در درمان بیماری‌های کلیه، نقرس و بواسیر مفید است.
غذاهای مجاز به دلخواه: شیر و فرآورده‌های آن، تخم‌مرغ، میوه‌ها و سبزی‌ها، نوشیدنی‌های غیر‌الکلی.
مصرف 500 میلی‌گرم ویتامین C احتمال ابتلا به نقرس را 17 درصد کاهش می‌دهد.
شام غذای سبک میل کنید
رژیم سرشار از کربوهیدرات (نان دارای سبوس، برنج با شلتوک ساییده آن، غلات) باشد.
سویا منبع بسیار خوبی برای دفع کلیوی اسید اوریک است.
اسیدهای چرب موجود در روغن زیتون می‌توانند التهاب را کاهش دهند.
چای سبز یک آنتی‌اکسیدان قوی است که در خنثی کردن رادیکال‌های آزاد موثرند.
مصرف لبنیات کم‌چربی رژیمی، مایعات کافی (10 لیوان در شبانه روز به‌صورت جرعه جرعه) حبوبات و میوه‌های روغن دارمثل گردو، فندق، زیتون، پسته کمتر از قبل خورده شود.
موارد ممنوعه:
نخوردن گوشت قرمز، جگر، قلوه، ماهی کولی، مارچوبه، قارچ، یخ و آب سرد برای رفع درد نقرس بسیار خوب است.
نوشیدنی‌های‌های دارای شکر روزانه ۲ لیوان حدود ۸۵درصد‌ نقرس‌زا است.
مصرف غذاهای سرخ شده باعث کاهش ویتامین E و در نتیجه افزایش اسید اوریک می‌شود پرهیز شود.
قهوه با شکستن پروتئین، اسید اوریک را افزایش می‌دهد پرهیز شود.
وزن خود را کنترل کنید (رژیم سریع ممنوع است.) هرگز وزن خود را ناگهانی پایین نیاورید چون حمله نقرس شعله‌ور می‌شود.
مصرف نوشیدنی الکلی را کمتر کنید به‌خصوص آب جو. الکل می‌تواند از آزاد شدن اسیداوریک تولیدشده در کلیه به ادرار جلوگیری کند. آب جو سرشار از پورین است.
مصرف گوشت و غذاهای دریایی را محدود کنید.
استفاده از آسپرین باعث افزایش سطح اسید اوریک می‌شود و در دفع اسید اوریک اختلال ایجاد می‌کند.
در پایان هر بیمار می‌بایست تحت نظر پزشک و مشاور تغذیه، مورد ارزیابی قرار گرفته و راهکارهای درست و مناسب خود را دریافت کنید.


آنچه نباید بخورید
کله پاچه (سیرابی، جگر، قلوه و غیره) باید به‌طور حتم از بشقاب‌های شما حذف شود. برخی از غذاهای دریایی مانند ماهی کولی، ساردین، تخم ماهی و غیره نیز جایی در برنامه‌ غذایی شما ندارند.
در رژیم غذایی مناسب برای مقابله با بیماری نقرس سبزیجاتی مانند اسفناج، مارچوبه و قارچ نیز جزو ممنوعه‌ها محسوب می‌شوند.
توجه داشته باشید که نوشیدنی‌هایی مانند نوشابه‌های گازدار و نوشیدنی‌های الکلی نیز برای شما مضر خواهد بود.


این مواد غذایی را محدود کنید
مصرف ماهی آزاد، ماهی قزل آلا و غذاهای دریایی دیگر را محدود کنید. این توصیه در مورد حبوباتی مانند عدس، لوبیا، نخودفرنگی و غیره، همچنین تخم‌مرغ، شیر و پنیر نیز صادق است.
قبل از هر چیز بهتر است بدانید که برای مقابله با اسید اوریک خون میوه و سبزیجات مفیدند. برای همین لازم است که میوه و سبزیجات زیاد و متنوعی در طول روز مصرف کنید برای اینکه بتوانید یک رژیم مناسب برای مقابله با این بیماری داشته باشید باید از مصرف الکل بپرهیزید.