هشتگ جنجالی پاریس در آتش
جنگ برای داعش دو رو دارد. جنگی فیزیکی که در میادین نبرد برای خود تعریف می‌کند و دیگری جنگ مجازی که در اینترنت پیگیر آن است. به گفته کارشناسان هر دو عرصه برای داعش بسیار مهم هستند و حتی حوزه مجازی برای این گروه از اهمیت بالاتری برخوردار است. زیرا این عرصه برای داعش همچون ماشین تبلیغاتی‌اش عمل می‌کند و می‌تواند از این رهگذر طرفداران خود را هدایت و هماهنگ کند. همچنین این گروه می‌تواند از طریق درگاه‌های اینترنتی برای خود سرباز جذب کند یا دست‌کم آنها را در آب نمک بخواباند تا به وقت مقتضی در عملیات‌های تروریستی از سربازان خود استفاده کند.


برای داعش مهم‌ترین بخش استفاده از فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی است. هم می‌تواند به تبلیغ افکار خود بپردازد و هم می‌تواند از این طریق عملکرد خود را از زبان طرفداران خود توجیه کند. پس از حمله داعش به پاریس، این گروه تروریستی سعی داشت از رویکرد توجیه استفاده کند و حمله به پاریس را برای طرفداران خود مشروع جلوه دهد.

به گزارش سایت «وکاتی»، شعله آتش ترور در فرانسه تنها محدود به حملات نبود و نخواهد ماند. این شعله‌ها زمانی که بر فراز آسمان پاریس به رقص درآمدند، در فضای مجازی هم آتشی دیگر به راه انداخته بود. در این میدان، نخستین جرقه را هم خود داعش زد. داعش بلافاصله پس از آغاز حملات در توییتی نوشت: «پاریس در میان شعله‌های آتش». این هشتگ بلافاصله در میان توییت‌های سایت توییتر پر بازدید شد. محلی که تبدیل به زد و خورد بین طرفداران و مخالفان داعش هم شده بود.

اما پس از این توییت، بلافاصله، فضای مجازی تبدیل به میدان نبردی شد میان موافقان و مخالفان حمله به پاریس. در میان موافقان اما کاربری وجود داشته و دارد که همواره از اعمال داعش دفاع کرده است. وی در توییتر خود با دفاع از عملکرد داعش نوشت: « آی صلیبیون! ما به سراغ شما خواهیم آمد اما با بمب و اسلحه‌هایمان». او در پایان این توییت هم نوشت: «منتظر ما باشید.» برخی بر این باورند این توییت متعلق به اعضای داعش است و به طور مستقیم توسط اعضای آن هدایت می‌شود.

البته داعش در بیانیه‌ای که پس از حمله به پاریس داشت، مدعی شد که قصد دارد در حملات بعدی خود به لندن، واشنگتن و رم حمله کند. همین بند از بیانیه در بین طرفداران داعش در فضای مجازی دست به دست یا باز نشر می‌شده است. یکی دیگر از کاربرهای افراطی هم در این باب نوشت: «ای کافرانی که بابت آزادی سنجار خوشحال بودید، اما در پایان شب نتیجه سیلی زدن‌تان را به عینه دیدید».

سایت «وکاتیو» که در خصوص فعالیت‌های داعشی‌ها در فضای مجازی، پس از حمله به پاریس گزارش تهیه کرده است، می‌نویسد: یکی از پر بازخوردترین توییت‌های فضای مجازی توییت «وحشت در قلعه صلیبیون» بوده است. یکی دیگر از کاربرها، پیش از بیانیه داعش در توییتر نوشت: «داعش باید مسوولیت این حمله را هر چه زودتر بر عهده بگیرد تا مشخص شود [وهابیون] چه قدم سنگینی دارند».

در فضای مجازی یکی از کاربران عربی با نام «آدم»، که به شدت در سایت توییتر فعال بوده و لحظه به لحظه از حملات داعش در فرانسه حمایت می‌کرده است، در پایان شب وحشتناک پاریس این گونه نوشت: «بعد از اینکه فرانسه در مالی، سوریه و عراق به جنایت پرداخت، حالا وقت آن رسیده بود تا آنها به سزای عمل خود برسند». او همچنین در پایان توییت خود نوشت: «جنگ در داخل خانه شما تازه آغاز شده است».

یکی دیگر از کاربران طرفدار داعش با نام «ابو عمار الشریف» هم در توییتی به زبان عربی نوشت: «سیاست غرب این بوده که خود در غرب در کمال آسایش و سکوت زندگی کند و این آتش را به جان مسلمانان بیندازد، اما با ظهور خلافت (خودخوانده) بازی تغییر کرده است». البته در این میان مسلمانان با ارسال توییت‌های خود با اعمال تروریستی مخالفت کردند. آنها در این پیام‌ها سعی داشتند با مردم فرانسه ابراز همدردی کنند. اما کاربرانی که در نزدیکی یا محل وقوع حوادث تروریستی بوده‌اند هم تصاویر و مطالبی را منتشر کرده‌اند.

یکی از کاربران برنامه همراه Periscope متعلق به توییتر ویدئویی از نزدیکی محل سالن باتاکلان منتشر کرده بود که می‌توان گفت جزو توییت‌های تاثیرگذار پس از حمله بوده است. در این میان کاربران دیگری هم از تلاش پلیس برای نجات زخمی های این حادثه تصاویری را منتشر کرده‌اند. حتی گفته می‌شود یکی از افرادی که در سالن باتاکلان گروگان گرفته شده بوده نیز مطالبی را در حساب کاربری خود در فیس بوک منتشر کرده است.

شهروندان پاریس هم در لحظه وقوع حمله، با استفاده از هشتگ #PorteOuverte یا درهای باز به استقبال افرادی رفته‌ بودند که در محل وقوع حوادث تروریستی بودند و به دنبال پناهگاهی برای در امان ماندن می گشتند. ناظرانی که فضای مجازی را پس از حمله به پاریس رصد می‌کردند می‌گویند هم خبرگزاری‌ها و هم سیاستمداران سعی داشتند از این فضا در انتقال پیام‌هایشان استفاده کنند. علاوه بر مردم معمولی، خبرگزاری‌های غربی با ارسال لحظه به لحظه گزارش خود از درگاه توییتر سعی داشتند آخرین خبرها را به گوش کاربران خود برسانند.

این در حالی است که برخی از سیاستمداران نیز ترجیح دادند از فضای مجازی برای ابراز همدردی استفاده کنند. «جاستین ترودو» نخست‌‌وزیر تازه به قدرت رسیده کانادا، بلافاصله پس از حمله در توییتی نوشت: «در عین حال که غمگینم، شوک‌زده‌ هم شده‌ام. مردمان بسیاری در این حمله خشونت‌بار کشته یا زخمی شده‌اند. کانادا در کنار فرانسه ایستاده است.»