وضعیت شمارههای رند در بازار تلفن همراه
اویس پورصالحی شمارههای رند از شماره شناسنامه گرفته تا پلاک ماشین برای دارنده‌اش جذاب است. شماره تلفن همراه هم از این قاعده مستثنی نیست و افراد بسیاری هستند که حاضرند با پرداخت هزینه بیشتر صاحب یک شماره تلفن رند شوند. شماره رند به شماره‌ای گفته می‌شود که به سبب روان بودن یا داشتن موسیقی لفظی یا روابط عددی، تلفظ و خواندن آن ساده است و باعث می‌شود شماره در ذهن افراد ثبت شود به‌طوری که اگر یک بار آن را برای فردی ناآشنا بخوانیم به شکل غیر ارادی شماره در ذهن او ذخیره می‌شود. ولی آیا به همین راحتی می‌توان شماره تلفن همراه خود را رند کرد؟ آیا صاحبان شمارههای رند افراد خاصی هستند؟ قبل از پرداختن به این پرسش‌ها بهتر است در ابتدا ببینیم شمارههای رند دقیقا چه شماره‌هایی هستند و طبقه‌بندی آنها به چه صورت است.
اویس پورصالحی شمارههای رند از شماره شناسنامه گرفته تا پلاک ماشین برای دارنده‌اش جذاب است. شماره تلفن همراه هم از این قاعده مستثنی نیست و افراد بسیاری هستند که حاضرند با پرداخت هزینه بیشتر صاحب یک شماره تلفن رند شوند. شماره رند به شماره‌ای گفته می‌شود که به سبب روان بودن یا داشتن موسیقی لفظی یا روابط عددی، تلفظ و خواندن آن ساده است و باعث می‌شود شماره در ذهن افراد ثبت شود به‌طوری که اگر یک بار آن را برای فردی ناآشنا بخوانیم به شکل غیر ارادی شماره در ذهن او ذخیره می‌شود. ولی آیا به همین راحتی می‌توان شماره تلفن همراه خود را رند کرد؟ آیا صاحبان شمارههای رند افراد خاصی هستند؟ قبل از پرداختن به این پرسش‌ها بهتر است در ابتدا ببینیم شمارههای رند دقیقا چه شماره‌هایی هستند و طبقه‌بندی آنها به چه صورت است. یک دسته از خطوط رند به‌صورت تکرار است یعنی یک یا دو عدد به شکل متوالی تکرار می‌شود. دسته‌ای دیگر شماره‌هایی هستند که خوانش آنها روان و ساده است و از لحاظ شنیداری در ذهن جا می‌گیرد مثل اعداد مضرب هزار مانند ۴0۰۰یا مضرب‌های ده مثل ۵۰۵۰. شماره‌هایی هم هستند که اعدادش دنباله هم هستند مثل ۷۱۷۲ یا ۳۴۵۶. دسته‌ای دیگر
هم به شکل متقارن یا آینه‌ای هستند مثل ۹۵۵۹ که این نوع شماره هم به راحتی در ذهن می‌نشیند. به‌طور کلی شمارههای رند به دسته‌های متفاوتی طبقه‌بندی می‌شود که برخی از آنها به این صورت است: رند پله‌ای از اول، رند پله‌ای از آخر، سه‌پله، ترازویی، تاریخ تولدی، ترتیبی، تکرار دو رقم، جفت‌جفت، سه جفت، حروفی، سه رقم یکی و رند گفتاری.
مزایده سیم‌کارت‌های رند
اما این شمارهها چگونه به فروش می‌روند؟ تا سال ۸۱ سیم‌کارت‌های دائمی دارای شمارههای رند شرکت ارتباطات سیار در قرعه‌کشی اعطای سیم‌کارت‌های ثبت نامی در کنار شمارههای عادی قرار می‌گرفت و به مشترکان فروخته می‌شد، اما از این سال به بعد شرکت مخابرات ایران تصمیم به نگهداری این شمارهها و فروش آن به‌صورت مزایده گرفت. از سال ۸۵ همراه اول مزایده‌های سالانه‌ای برای فروش شمارههای رند و مرتب موبایل برگزار کرد. هر چند که دو سه سال است که دیگر خبری از مزایده شمارههای رند نیست و برخی از مسوولان مخابراتی هم از عدم استقبال این واگذاری‌ها در دوره‌های آخر آن خبر می‌دهند. در مزایده‌ها قیمت پایه باتوجه به بازار مشخص می‌شد و بر اساس قیمت پایه پیشنهادها اعلام و بیشترین رقم پیشنهادی برنده می‌شد. این مزایده سالانه برگزار می‌شد به‌طوری که بین هزار تا دوهزار شماره رند مزایده گذاشته می‌شد که طبیعتا برخی شمارهها بدون متقاضی می‌ماند و به دوره‌های بعد موکول می‌شد. بیشتر شمارههای رند به مزایده گذاشته شده‌اند و بیشترین شمارههای رند در دوره‌های اول مزایده به فروش رفت.
قیمت رندترین شمارهها
رندترین شماره تلفن همراه ۰۹۱۲۳۴۵۶۷۸۹ است که مخابرات اعلام کرده بود این شماره را برای فروش نمی‌گذارد و قرار است به موزه مخابرات برود ولی بعدها قرار شد این شماره هم به مزایده گذاشته شود.
از گران‌ترین خط‌های رند به فروش رفته شماره ۰۹۱۲۷۷۷۷۷۷۷ است که به مبلغ حدود ۵۷ میلیون فروخته شد و پس از آن شماره ۰۹۱۲۲۲۲۲۲۲۲ به مبلغ ۴۴ میلیون تومان و شماره ۰۹۱۲۳۳۳۳۳۳۳ به مبلغ ۴۳ میلیون تومان به فروش رفته‌اند.
به‌طور کلی سیم‌کارت‌های شماره رند با حداقل قیمت یک میلیون تومان در بازار عرضه می‌شود و بهای آن بسته به نوع شماره رند به قیمت‌های میلیاردی هم می‌رسد. هرچند فعالان بازار سیم‌کارت می‌گویند که امروزه دیگر‌مانند گذشته از مزایده شمارههای رند استقبالی نمی‌شود، با این حال فروشندگان بازار معتقدند که این شمارهها همچنان طرفداران خاص خود را دارند.
سیم‌کارت‌های رند ایرانسل
اپراتور دوم تلفن‌همراه از ابتدای فعالیت تاکنون، برنامه‌ای برای فروش شمارههای رند نداشته است؛ این اپراتور در برخی زمان‌ها از جمله آغاز فروش سرشماره‌های جدید، امکان انتخاب شمارههای جدیداعم از شمارههای رند را آزاد گذاشته است، البته به تبعیت از بازار سیم‌کارت‌های رند، سیم‌کارت‌های رند ایرانسل نیز بازار ویژه‌ای دارد. برای مثال در قیمت‌های برخی از رندترین شمارههای ایرانسل رقم‌های چند صد میلیونی هم دیده می‌شود.
سیم‌کارت‌های رند رایتل
در بازار سیم‌کارت‌های رند، سیم‌کارت‌های رند رایتل نیز جای دارند. اما متقاضیان این شمارهها به‌طور محسوسی کمتر از شمارههای دو اپراتور دیگر و به ویژه همراه اول است. رایتل از ابتدای فعالیت، امکان انتخاب شماره دلخواه دائمی را باز گذاشت و از این رو با سابقه شمارههای رند همراه اول و ایرانسل، از همان روزهای نخست و حتی زمانی که هنوز رایتل طرفدار چندانی نداشت، بازار سیم‌کارت‌های رند رایتل شکل گرفت. اما در نهایت این بازار مشتری چندانی ندارد. علاوه بر این، در ابتدای فعالیت رایتل، این اپراتور به دلیل ارائه سرویس نسل سوم تمایز ویژه‌ای با دو اپراتور دیگر داشت که تا حدی در قیمت شمارههای رند این اپراتور تاثیرگذار بود؛ اما با ارائه سرویس نسل 3 از سوی دو اپراتور اول و دوم، این تمایز حذف شد و یکی از دلایل تفاوت قیمت، از بین رفت.
بازار سیاه سیم‌کارت‌های رند
بحث قیمت خط‌های رند موبایل موضوع تازه‌ای نیست و گویی قیمت‌های بالای این خطوط که در موارد متعدد حتی به رقم‌های میلیاردی هم می‌رسد امری مرسوم و رایج شده است.
مدیرعامل شرکت مخابرات ایران معتقد است: قیمت‌های میلیاردی برخی خطوط رند ارتباطی با مخابرات ندارد و طبق قانون مالک یک خط مجاز است برای آن قیمت‌گذاری کند.از سوی دیگر شرکت مخابرات نیز مدتی است واگذاری شمارههای رند را متوقف کرده و همین موضوع موجب شده در میان مردم و فعالان بازار این شائبه ایجاد شود که شرایط ایجاد شده در بازار سیاه خط‌های رند، بعضا از سوی خود این شرکت مدیریت می‌شود.
کاظم ابراهیمی درباره خطوط رند موبایل به سایت شرکت همراه اول اشاره کرده و گفته است: برای واگذاری شمارههای رند همراه نیز از طریق سایت mci.ir پنلی در نظر گرفته شده که علاقه‌مندان می‌توانند از طریق آن به ثبت نام بپردازند و براساس قیمت و قوانین مزایده برای خرید اقدام کنند.وی ادامه داد: البته پس از واگذاری این شمارهها، کنترل آنها از دست مخابرات خارج می‌شود و ممکن است توسط افراد بازار کاذبی برای آنها ایجاد شود اما در نهایت این موضوع ارتباطی به شرکت مخابرات ندارد و تصمیم‌گیری درباره آن از دست ما خارج است. وی در توضیح این مطلب که در شرایطی که عرضه‌ای برای سیم‌کارت‌های رند وجود نداشته باشد طبیعی است که قیمت‌ها سیر صعودی داشته باشد، گفت: اکنون عرضه سیم‌کارت وجود دارد.
افشار فروتن لاریجانی، دبیر انجمن فروشندگان سیم‌کارت نیز بر این عقیده است که برای جلوگیری از تشکیل بازار سیاه سیم‌کارت باید با ساز و کاری درست و اصولی اقدام کرد. به گفته وی مسوولان و سازمان‌های مربوط باید با اقدامات تاثیرگذار خود کاری کنند که این بازار سیاه خود به خود از بین برود.
دستورالعمل واگذاری شمارههای رند
سال گذشته دستورالعمل واگذاری شمارههای تلفن‌همراه و ثابت رند از سوی کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات تصویب شده است. هدف از تصویب این دستورالعمل، یکسان‌سازی شرایط و روند واگذاری شمارههای رند تلفن همراه برای تمامی اپراتورها، شفاف‌سازی در قیمت‌گذاری این شمارهها و ضابطه‌مند شدن و برخورد یکسان با متقاضیان و آگاه‌کردن آنان از شمارههای رند موجود در هر اپراتور بوده است. در این دستورالعمل، درباره شمارههای رند و مناسب تفکیک قائل شده است و ملاک تشخیص رند یا مناسب بودن شمارهها، اپراتور است. براین اساس، شماره رند تلفن همراه و ثابت شامل شماره‌هایی است که به دلیل روان بودن یا داشتن موسیقی لفظی یا روابط عددی، به‌راحتی در ذهن افراد ثبت می‌شود.
با ضابطه‌مند شدن فروش و واگذاری شمارههای رند، در نخستین قدم، توقف فروش شمارههای رند لغو خواهد شد. انتظار می‌رود پس از لغو محدودیت فروش شمارههای رند جدید، بازار قدری از انحصار فروشندگان فعلی خارج و با ورود شمارههای جدید، پویاتر و رقابتی و در نتیجه قیمت‌ها انعطاف‌پذیر‌تر شود.
همچنین منطقی است که تعیین سازوکار قیمت‌گذاری برای فروش شمارههای رند جدید، بر قیمت‌گذاری بازار سیاه شمارههای قدیمی رند نیز اثرگذار خواهد بود و به‌صورت غیرمستقیم حدودی را برای تعرفه‌گذاری در اختیار قرار خواهد داد. در نهایت در عمل به نظر می‌رسد تا زمان اجرایی شدن دستورالعمل جدید فروش و واگذاری شمارههای رند بازار رندها همچنان از قواعد نانوشته سلیقه، قدمت و وضعیت اقتصادی کشور تبعیت کند و عرضه و تقاضا از سوی متقاضیان سرمایه‌دار و فروشندگان، تحولات این بازار گران را رقم زند.
مزایده سیم‌کارت‌های رند
اما این شمارهها چگونه به فروش می‌روند؟ تا سال ۸۱ سیم‌کارت‌های دائمی دارای شمارههای رند شرکت ارتباطات سیار در قرعه‌کشی اعطای سیم‌کارت‌های ثبت نامی در کنار شمارههای عادی قرار می‌گرفت و به مشترکان فروخته می‌شد، اما از این سال به بعد شرکت مخابرات ایران تصمیم به نگهداری این شمارهها و فروش آن به‌صورت مزایده گرفت. از سال ۸۵ همراه اول مزایده‌های سالانه‌ای برای فروش شمارههای رند و مرتب موبایل برگزار کرد. هر چند که دو سه سال است که دیگر خبری از مزایده شمارههای رند نیست و برخی از مسوولان مخابراتی هم از عدم استقبال این واگذاری‌ها در دوره‌های آخر آن خبر می‌دهند. در مزایده‌ها قیمت پایه باتوجه به بازار مشخص می‌شد و بر اساس قیمت پایه پیشنهادها اعلام و بیشترین رقم پیشنهادی برنده می‌شد. این مزایده سالانه برگزار می‌شد به‌طوری که بین هزار تا دوهزار شماره رند مزایده گذاشته می‌شد که طبیعتا برخی شمارهها بدون متقاضی می‌ماند و به دوره‌های بعد موکول می‌شد. بیشتر شمارههای رند به مزایده گذاشته شده‌اند و بیشترین شمارههای رند در دوره‌های اول مزایده به فروش رفت.
قیمت رندترین شمارهها
رندترین شماره تلفن همراه ۰۹۱۲۳۴۵۶۷۸۹ است که مخابرات اعلام کرده بود این شماره را برای فروش نمی‌گذارد و قرار است به موزه مخابرات برود ولی بعدها قرار شد این شماره هم به مزایده گذاشته شود.
از گران‌ترین خط‌های رند به فروش رفته شماره ۰۹۱۲۷۷۷۷۷۷۷ است که به مبلغ حدود ۵۷ میلیون فروخته شد و پس از آن شماره ۰۹۱۲۲۲۲۲۲۲۲ به مبلغ ۴۴ میلیون تومان و شماره ۰۹۱۲۳۳۳۳۳۳۳ به مبلغ ۴۳ میلیون تومان به فروش رفته‌اند.
به‌طور کلی سیم‌کارت‌های شماره رند با حداقل قیمت یک میلیون تومان در بازار عرضه می‌شود و بهای آن بسته به نوع شماره رند به قیمت‌های میلیاردی هم می‌رسد. هرچند فعالان بازار سیم‌کارت می‌گویند که امروزه دیگر‌مانند گذشته از مزایده شمارههای رند استقبالی نمی‌شود، با این حال فروشندگان بازار معتقدند که این شمارهها همچنان طرفداران خاص خود را دارند.
سیم‌کارت‌های رند ایرانسل
اپراتور دوم تلفن‌همراه از ابتدای فعالیت تاکنون، برنامه‌ای برای فروش شمارههای رند نداشته است؛ این اپراتور در برخی زمان‌ها از جمله آغاز فروش سرشماره‌های جدید، امکان انتخاب شمارههای جدیداعم از شمارههای رند را آزاد گذاشته است، البته به تبعیت از بازار سیم‌کارت‌های رند، سیم‌کارت‌های رند ایرانسل نیز بازار ویژه‌ای دارد. برای مثال در قیمت‌های برخی از رندترین شمارههای ایرانسل رقم‌های چند صد میلیونی هم دیده می‌شود.
سیم‌کارت‌های رند رایتل
در بازار سیم‌کارت‌های رند، سیم‌کارت‌های رند رایتل نیز جای دارند. اما متقاضیان این شمارهها به‌طور محسوسی کمتر از شمارههای دو اپراتور دیگر و به ویژه همراه اول است. رایتل از ابتدای فعالیت، امکان انتخاب شماره دلخواه دائمی را باز گذاشت و از این رو با سابقه شمارههای رند همراه اول و ایرانسل، از همان روزهای نخست و حتی زمانی که هنوز رایتل طرفدار چندانی نداشت، بازار سیم‌کارت‌های رند رایتل شکل گرفت. اما در نهایت این بازار مشتری چندانی ندارد. علاوه بر این، در ابتدای فعالیت رایتل، این اپراتور به دلیل ارائه سرویس نسل سوم تمایز ویژه‌ای با دو اپراتور دیگر داشت که تا حدی در قیمت شمارههای رند این اپراتور تاثیرگذار بود؛ اما با ارائه سرویس نسل 3 از سوی دو اپراتور اول و دوم، این تمایز حذف شد و یکی از دلایل تفاوت قیمت، از بین رفت.
بازار سیاه سیم‌کارت‌های رند
بحث قیمت خط‌های رند موبایل موضوع تازه‌ای نیست و گویی قیمت‌های بالای این خطوط که در موارد متعدد حتی به رقم‌های میلیاردی هم می‌رسد امری مرسوم و رایج شده است.
مدیرعامل شرکت مخابرات ایران معتقد است: قیمت‌های میلیاردی برخی خطوط رند ارتباطی با مخابرات ندارد و طبق قانون مالک یک خط مجاز است برای آن قیمت‌گذاری کند.از سوی دیگر شرکت مخابرات نیز مدتی است واگذاری شمارههای رند را متوقف کرده و همین موضوع موجب شده در میان مردم و فعالان بازار این شائبه ایجاد شود که شرایط ایجاد شده در بازار سیاه خط‌های رند، بعضا از سوی خود این شرکت مدیریت می‌شود.
کاظم ابراهیمی درباره خطوط رند موبایل به سایت شرکت همراه اول اشاره کرده و گفته است: برای واگذاری شمارههای رند همراه نیز از طریق سایت mci.ir پنلی در نظر گرفته شده که علاقه‌مندان می‌توانند از طریق آن به ثبت نام بپردازند و براساس قیمت و قوانین مزایده برای خرید اقدام کنند.وی ادامه داد: البته پس از واگذاری این شمارهها، کنترل آنها از دست مخابرات خارج می‌شود و ممکن است توسط افراد بازار کاذبی برای آنها ایجاد شود اما در نهایت این موضوع ارتباطی به شرکت مخابرات ندارد و تصمیم‌گیری درباره آن از دست ما خارج است. وی در توضیح این مطلب که در شرایطی که عرضه‌ای برای سیم‌کارت‌های رند وجود نداشته باشد طبیعی است که قیمت‌ها سیر صعودی داشته باشد، گفت: اکنون عرضه سیم‌کارت وجود دارد.
افشار فروتن لاریجانی، دبیر انجمن فروشندگان سیم‌کارت نیز بر این عقیده است که برای جلوگیری از تشکیل بازار سیاه سیم‌کارت باید با ساز و کاری درست و اصولی اقدام کرد. به گفته وی مسوولان و سازمان‌های مربوط باید با اقدامات تاثیرگذار خود کاری کنند که این بازار سیاه خود به خود از بین برود.
دستورالعمل واگذاری شمارههای رند
سال گذشته دستورالعمل واگذاری شمارههای تلفن‌همراه و ثابت رند از سوی کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات تصویب شده است. هدف از تصویب این دستورالعمل، یکسان‌سازی شرایط و روند واگذاری شمارههای رند تلفن همراه برای تمامی اپراتورها، شفاف‌سازی در قیمت‌گذاری این شمارهها و ضابطه‌مند شدن و برخورد یکسان با متقاضیان و آگاه‌کردن آنان از شمارههای رند موجود در هر اپراتور بوده است. در این دستورالعمل، درباره شمارههای رند و مناسب تفکیک قائل شده است و ملاک تشخیص رند یا مناسب بودن شمارهها، اپراتور است. براین اساس، شماره رند تلفن همراه و ثابت شامل شماره‌هایی است که به دلیل روان بودن یا داشتن موسیقی لفظی یا روابط عددی، به‌راحتی در ذهن افراد ثبت می‌شود.
با ضابطه‌مند شدن فروش و واگذاری شمارههای رند، در نخستین قدم، توقف فروش شمارههای رند لغو خواهد شد. انتظار می‌رود پس از لغو محدودیت فروش شمارههای رند جدید، بازار قدری از انحصار فروشندگان فعلی خارج و با ورود شمارههای جدید، پویاتر و رقابتی و در نتیجه قیمت‌ها انعطاف‌پذیر‌تر شود.
همچنین منطقی است که تعیین سازوکار قیمت‌گذاری برای فروش شمارههای رند جدید، بر قیمت‌گذاری بازار سیاه شمارههای قدیمی رند نیز اثرگذار خواهد بود و به‌صورت غیرمستقیم حدودی را برای تعرفه‌گذاری در اختیار قرار خواهد داد. در نهایت در عمل به نظر می‌رسد تا زمان اجرایی شدن دستورالعمل جدید فروش و واگذاری شمارههای رند بازار رندها همچنان از قواعد نانوشته سلیقه، قدمت و وضعیت اقتصادی کشور تبعیت کند و عرضه و تقاضا از سوی متقاضیان سرمایه‌دار و فروشندگان، تحولات این بازار گران را رقم زند.
ارسال نظر