نقش پیامک در پس‌انداز کردن بیشتر افراد
مترجم: دلارام حسینیون به نظر شما موثرترین راه برای تشویق مردم در صرفه‌جویی پول چیست؟ تحقیقات جدید دینا پومرانز، استادیار مدیریت کارآفرینی مدرسه کسب‌وکار هاروارد، نشان می‌دهد بهترین راه برای صرفه‌جویی ترکیبی از فشارهای اجتماعی و پیام‌های متنی است. در حقیقت ایجاد طرح پس‌اندازهای مالی برای دوران سخت اقتصادی در یک برنامه کارآموزی تابستانی به ذهن دینا پومرانز رسید؛ هنگامی که یکی از هم‌اتاقی‌هایش با نگرانی در مورد آینده مالی و شرایط بحرانی اقتصادی و هراس از دست دادن دارایی‌ها و هزینه‌های سنگین زندگی خود صحبت می‌کرد.
مترجم: دلارام حسینیون به نظر شما موثرترین راه برای تشویق مردم در صرفه‌جویی پول چیست؟
تحقیقات جدید دینا پومرانز، استادیار مدیریت کارآفرینی مدرسه کسب‌وکار هاروارد، نشان می‌دهد بهترین راه برای صرفه‌جویی ترکیبی از فشارهای اجتماعی و پیام‌های متنی است. در حقیقت ایجاد طرح پس‌اندازهای مالی برای دوران سخت اقتصادی در یک برنامه کارآموزی تابستانی به ذهن دینا پومرانز رسید؛ هنگامی که یکی از هم‌اتاقی‌هایش با نگرانی در مورد آینده مالی و شرایط بحرانی اقتصادی و هراس از دست دادن دارایی‌ها و هزینه‌های سنگین زندگی خود صحبت می‌کرد.
داشتن ابزارهای موثر و کاربردی برای صرفه‌جویی نه تنها در ایجاد یک شبکه امنیتی برای موارد اضطراری به آنها کمک خواهد کرد، بلکه استرس مالی را نیز کاهش داده و موجب بهبود کیفیت زندگی آنها می‌شود. پومرانز که در تحقیق خود بر چگونگی اثرگذاری سیاست‌های دولتی بر شرکت‌ها و کارآفرینان بازارهای نوظهور متمرکز شده، می‌گوید: «در بخش خصوصی، بسیاری از بنگاه‌های تازه تاسیس در نهایت شکست خورده و بازار در مورد اینکه آیا محصول تولید شده پایدار خواهد بود یا نه، پیام‌هایی می‌فرستد. به طور کلی در مورد فعالیت‌های اقتصادی دولتی و غیرانتفاعی، پیگیری اقدامات و شناسایی افرادی که در دستیابی به اهداف خود موفق بوده یا در رسیدن به آن شکست خورده‌اند سخت‌تر می‌شود.
نکات و ترفندها
«گروه همسالان معمولا به عنوان ابزار تعهد برای دستیابی به اهداف شخصی شناخته می‌شود، اما شواهد تجربی کمی وجود دارد که بتوان اثربخشی آنها را ارزیابی و تحلیل کرد که چه جنبه‌هایی منجر به موفقیت آنها می‌شود.»
محققان برای مطالعه دقیق تر و بررسی هرچه بیشتر این افراد، گروه‌هایی از کارآفرینان خرد را بر اساس مدل «کمک به خود» در شیلی تشکیل دادند تا دریابند که شرکت‌کنندگان چگونه برای پس‌انداز پول بیشتر به صورت هفتگی، به یکدیگر انگیزه می‌دهند.
در این آزمایش، سه نوع حساب پس‌انداز ایجاد شد: یک حساب پس‌انداز پایه با استاندارد ۳/۰ درصد نرخ بهره واقعی و مشابه با بهترین گزینه موجود در بازار شیلی؛ یک حساب پایه همراه با جلسات گروه همسالان و یک حساب با بهره بالا. گزینه سوم، یعنی حساب با بهره بالا، با ارائه ۵ درصد نرخ بهره واقعی، در مقایسه با استاندارد ۳/۰ درصد، به عنوان «بهترین گزینه برای پس‌انداز در بازار» اعلام شد.
کدام گروه بیشتر پس‌انداز خواهد کرد؟
مجموعا ۲،۶۸۷ نفر (۱۹۶ گروه) در این آزمایش مورد بررسی قرار گرفتند. (متوسط سن شرکت‌کنندگان ۴۴ سال بود و هر کدام حدود نه سال تحصیل کرده بودند.) قبل از انجام آزمایش، ۶۸ درصد از شرکت‌کنندگان حساب پس‌انداز نداشتند. گروه همسالان جلسات هفتگی برگزار می‌کردند که در طول این جلسات، اعضای گروه علنا قادر بودند تا هدف صرفه‌جویی یک هفته خود را اعلام کنند. در جلسات بعدی، دفترچه سپرده خود را نشان می‌دادند تا بررسی کنند چقدر پس‌انداز کرده‌اند. افرادی که می‌توانستند صرفه‌جویی خود را ثابت کنند، با برچسبی که در یک کتابچه می‌چسبید، مورد تشویق قرار می‌گرفتند. وقتی تعداد برچسب‌ها به اندازه کافی می‌رسید، افراد دیپلمی را به عنوان یک جایزه غیرنقدی دریافت می‌کردند.
محققان پس از آزمایش و بررسی هر سه روش به این نتایج دست یافتند: شرکت‌کنندگان در گروه همسالان ۵/۳ برابر بیشتر در حساب سپرده پول پس‌انداز کرده بودند و میزان سپرده‌های مالی آنها تقریبا دو برابر شرکت‌کنندگان در گروه کنترل (یعنی افرادی که فقط حساب بانکی و بدون هیچ گروه پشتیبانی وهمکاری داشتند) بود.
در کمال تعجب، گزینه نرخ بهره بالا هیچ اثری بر پس‌انداز‌ها نداشت؛ نه بر میزان آنها و نه بر تحریک شرکت‌کنندگان برای تغییر نوع حساب‌های قبلی. به گفته پومرانز، «بررسی‌های ما نشان می‌دهد که بسیاری از کارآفرینان خرد تمایل دارند پول خود را در یک حساب جداگانه که برای یک هدف خاص باز شده، نگه دارند.» به‌رغم توضیح صریح بانک در مورد مزایای نرخ بهره، بیشتر آنها به دنبال افزایش این نرخ نیستند.
تاثیر پیام‌های متنی
پس از رسیدن به این نتیجه که گروه همسالان، بیشتر به پس‌انداز کردن تشویق شده‌اند، سوال دیگری باقی مانده بود که باید پاسخ داده می‌شد: چرا اینگونه بود؟ آیا اعضای گروه به دلیل هدف‌گذاری جمعی انگیزه پیدا می‌کردند؟ آیا این یک بازخورد عادی بود؟
محققان این فرضیه را ایجاد کردند که افزایش پاسخگویی فاکتور اصلی است و بر این اساس آزمایشی را طراحی کردند تا دریابند آیا جلسات فیزیکی در میزان پاسخگویی و واکنش افراد برای دستیابی به اهدافشان موثر است یا نه. آیا چنین تاثیری را می‌توان از راه دور اعمال کرد؟ برای درک هرچه بهتر این موضوع، تیم تحقیقاتی یک سال پس از افتتاح حساب اعضا، آزمایش ارسال پیامک را در میان ۸۷۳ نفر طراحی کردند. برای جایگزین کردن جلسات گروه همسالان، یکی از دو سرویس پیام‌های بازخوردی متنی به صورت تصادفی به اعضا ارسال می‌شد. در یکی از این سرویس‌ها، پیام‌های بازخوردی به تلفن شرکت‌کننده و یکی از دوستان منتخب او در مورد عملکرد گروه‌ها فرستاده می‌شد. برای مثال: «تبریک می گویم! هفته گذشته به سپرده هفتگی شما پول واریز شده و ما این موضوع را به شریک سپرده شما اعلام کردیم. شریک سپرده نیز ایمیل مشابهی را دریافت کرده بود. اگر شرکت کننده موفق به پس‌انداز نشود، متن متفاوتی فرستاده می‌شود: «متاسفانه، هفته گذشته (جو) نتوانسته در حساب هفتگی خود پول واریز کند.»
سرویس بازخورد دوم، شرکت‌کنندگان را از اینکه آنها توانسته‌اند در حساب هفتگی خود پول ذخیره کنند مطلع و سهم حساب آنها را با حساب‌های دیگر مقایسه می‌کرد. تنها تفاوت موجود این بود که در این نوع سرویس، هیچ شخص دیگری این پیام‌ها را دریافت نمی‌کرد. بنابراین، به گفته پومرانز «هیچ شریکی وجود نداشت که بخواهد فشار وارد کند.»
درکمال تعجب، محققان دریافتند که پیامک‌های هفتگی حدود ۸۰ درصد مطابق با جلسات حضوری موثر واقع می‌شوند. علاوه بر این، پیام‌های متنی همراه با فشار گروه اجتماعی از سوی شرکای حساب، اثری بیشتر از یک پیام متنی که شرکت‌کنندگان را به سادگی از موفقیت خودشان و موفقیت دیگران مطلع می‌کرد، نداشت. پومرانز می‌گوید: «می‌توان نتیجه گرفت که بازخوردهای پیامکی یا دریافت پیامی که باعث خوشحالی و انگیزه شما می‌شود، برای تشویق افراد به افتتاح یک حساب پس‌انداز کافی است.» همچنین باید گفت که اثر پیام‌های متنی طی یک دوره سه ماهه از بین نرفت؛ بر خلاف اشتیاق به پس‌انداز کردن در میان گروه همسالان که پس از مدتی از بین رفت. افراد به صورت اتوماتیک پیام‌ها را دریافت می‌کردند، اما مجبور بودند تلاش خود را برای شرکت در جلسات ادامه دهند. این سرویس پیام بازخوردی از نظر زمانی و پولی، هم برای شرکت‌کنندگان و هم موسسات حساب پس‌انداز، مقرون به صرفه‌تر است.
منبع: HBR
ارسال نظر