خودران‌ها از زمین تا فضا

بی‌شک موضوع داغ این روزها در محافل خودرویی موضوع خودران‌ها است. خودران‌ها به سامانه‌های پیشرفته‌ای مجهز هستند که می‌توانند هدایت خودرو را برعهده گرفته و با رعایت ایمنی آن را به حرکت درآورند. این دستگاه‌ها و سیستم‌ها بر اساس ادعاهای صورت گرفته باعث افزایش ایمنی و مصرف سوخت می‌شود اما برای این سامانه‌های خودران کاربردهای فراوانی فهرست می‌شوند که به کندوکاو در مریخ هم می‌رسد. در شرایطی که حضور انسان‌ها در فضا خطرات زیادی دارد، یا اقتصادی نیست و هزینه بالایی دارد، استفاده از این سامانه‌ها اهمیت خاصی می‌یابد.

بی‌شک موضوع داغ این روزها در محافل خودرویی موضوع خودران‌ها است. خودران‌ها به سامانه‌های پیشرفته‌ای مجهز هستند که می‌توانند هدایت خودرو را برعهده گرفته و با رعایت ایمنی آن را به حرکت درآورند. این دستگاه‌ها و سیستم‌ها بر اساس ادعاهای صورت گرفته باعث افزایش ایمنی و مصرف سوخت می‌شود اما برای این سامانه‌های خودران کاربردهای فراوانی فهرست می‌شوند که به کندوکاو در مریخ هم می‌رسد. در شرایطی که حضور انسان‌ها در فضا خطرات زیادی دارد، یا اقتصادی نیست و هزینه بالایی دارد، استفاده از این سامانه‌ها اهمیت خاصی می‌یابد. در مریخ‌نوردها، رباتی که روی سطح یک سیاره فرود می‌آید مانند خودرویی هوشمند به گشت و گذار در آن می‌پردازد و با انجام نمونه‌برداری‌های متعدد ماموریت خود را با موفقیت انجام می‌دهد.

سامانه‌های خودران از هوا فضا وارد خودرو‌سازی شده است. در رابطه با مریخ‌نورد «کنجکاوی» ناسا اعلام کرده است که این دستگاه را به سامانه شلیک لیزر مجهز خواهد کرد که با شلیک آن به صخره‌ها و شکافتن آن می‌تواند به مواد موجود در آنها دسترسی پیدا کند. پیش از این انتخاب این سنگ‌ها و بخش‌هایی که باید محتوایشان آنالیز می‌شد به‌صورت دستی انجام و دستگاه بر اساس آن مناطق برنامه‌ریزی می‌شد اما اخیرا این سازمان هوایی اعلام کرده است که با به‌روز‌رسانی نرم‌افزار این ربات امکانات جدیدتری به آن داده‌اند. در صورتی که دانشمندان هدایت‌کننده ربات کنجکاوی در دسترس نباشند یا ارتباط با آن نداشته باشند این ربات به جست‌وجوهای خود ادامه می‌دهد تا موارد بهتری برای بررسی پیدا کند و بر اساس بررسی‌هایی که انجام می‌دهد خودش تصمیم می‌گیرد که به صخره شلیک کند یا نه. در واقع این ربات این توانایی را به‌دست آورده است تا بر اساس تصمیم خودش حرکت کرده و به بخش‌هایی برسد که ارزش کار تحقیقاتی دارد و بدون دخالت کنترل‌کننده وارد عمل شود.

با گسترش و افزایش تحقیقات در رابطه با سامانه‌های خودران این ویژگی‌ها در بخش‌هایی که خطر کمتری برای امنیت انسان‌ها وجود دارد، راحت‌تر پذیرفته می‌شود چرا که با کاهش نیاز به حضور انسان‌ها باعث تسهیل در انجام کارها می‌شوند. اما آنچه در عمل اتفاق افتاده است افزایش حساسیت به سامانه‌های خودران است و چین و آلمان اعلام کرده‌اند که قوانین و سختگیری‌های بیشتری را برای این سیستم‌ها ایجاد خواهند کرد و در چین رانندگی خودران‌ها در بزرگراه‌ها ممنوع شده است ولی در آن‌سوی اقیانوس آرام و در سرزمین آفتاب تابان دو شرکت ژاپنی و صاحب فناوری طرح‌هایی برای سیستم تحویل کالا با استفاده از سامانه‌های خودران ارائه کرده‌اند.

این ون‌ها در مناطق اعلام نشده‌ای آزمایش خواهند شد و مشتریان می‌توانند با استفاده از اپلیکیشنی در تلفن همراهشان سفارش خود را ثبت و خودشان مشخص کنند که چه ساعتی می‌خواهند سفارش‌شان را دریافت کنند. این شرکت‌ها پیش از این هم تاکسی‌های خودکاری را طراحی و ساخته‌اند و در این زمینه تجربه دارند. برای ایجاد ایمنی بیشتر یک راننده در تمام مسیرها پشت فرمان قرار دارد و آمادگی دارد هرجا که لازم باشد کنترل خودرو را به دست بگیرد یا چالش به‌وجود آمده را رفع کند. به نظر می‌رسد در گام‌های نخست چنین استفاده‌ای منطقی‌تر از آن است که خودروها در حالت آزمایش وارد چرخه تحویل کالا یا خدمات شوند.

این موضوع باعث می‌شود بیش از گذشته نقش خودران‌ها در ارائه خدمات آشکار شود اما این موضوع زمانی اهمیت دارد که خودروها بدون دخالت راننده وارد عمل شوند تا اثرات اقتصادی خود را نمایان کنند. خودران‌ها به دلیل داشتن تجهیزات لازم برای بررسی ترافیک جاده، رادارها و حسگرها می‌توانند با دقت بالا خطرات و موانع پیش رو را شناسایی و دستورات لازم برای مقابله با آنها را به فرمان، ترمز و گاز بدهند. اما این فناوری‌های در حالت نیمه خودکار در حال حاضر در بسیاری از خودروهای روز استفاده می‌شوند که در صورت عدم توجه راننده ترمز خودکار در خودرو فعال و خودرو برای جلوگیری از برخورد متوقف می‌شود. آنچه مسلم است نقش موثر و مفید این فناوری‌ها برای سیستم‌های حمل و نقل و حتی کاوش در سیارات دیگر است و لازمه آن انجام آزمایش‌های متعدد برای مشخص شدن نقاط ضعف آن است و تا رسیدن به بلوغ کامل راه دشواری را در پیش خواهد داشت.