فرصت‌های نفتی ایران
خبرگزاری فرانسه: بیانیه هسته ای ایران فرصت‌های بسیاری برای شرکت‌های نفتی غربی می‌گشاید. توافق هسته ای ایران که بیانگر برداشتن تحریم‌هایی است که اقتصاد ایران را از حرکت بازداشته است می‌تواند برای شرکت‌های نفتی خارجی فرصت‌های بی‌همتایی را به‌وجود آورد، هر چند این فرآیند زمانبر است. یک تحلیلگر چنین بیان کرد که «بیانیه لوزان می‌تواند اولین قدم برای بازگشت شرکت‌های نفتی به ایران باشد.»
تحریم‌های وضع شده علیه ایران از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا منجر به ترک تدریجی شرکت‌های مهم نفتی غرب شد و تنها شرکت‌های هندی و چینی در ایران باقی ماندند. لغو تحریم‌ها فرصت نابی را به وجود خواهد آورد؛ چراکه شرکت‌های خارجی می‌توانند به کشوری که یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز در جهان است وارد شوند.
تحریم‌ها منجر به کاهش صادرات نفتی ایران شد و از چهار میلیون بشکه به‌طور متوسط در روز در سال 2008 به 81/ 2 میلیون بشکه در روز در سال 2014 رسید. هرچند با این اوضاع باز هم ایران جزو پنج تولید‌کننده بزرگ عضو کارتل نفتی اوپک است.ایران حدود 1/ 1 میلیون بشکه در روز نفت صادر می‌کند. بعد از روسیه، ایران دارای بزرگ‌ترین ذخایر گازی جهان است.
فرانسیس پرین رئیس اس‌پی‌اس گروه مجله تجارت سیاسی انرژی گفت: ایران کشوری با پتانسیل فوق‌العاده نفت و گاز است.
از سویی دیگر پیر ترزیان، مدیر هفته‌نامه پترواستراتژی معتقد است که بازگشت به صنعت نفت ایران دست کم ماه‌ها طول خواهد کشید. وی افزود که بیانیه روز پنج شنبه یک توافق سیاسی بود که موارد اساسی را در بر می‌گرفت و باید روی جزئیات فنی بیشتر کار کنند و تا 30 ژوئن به یک توافق مشخص برسند.
وزیر امور خارجه فرانسه لوران فابیوس روز جمعه بیان کرد که هنوز بر سر زمان لغو تحریم‌ها توافق مشخصی صورت نگرفته است. ایران اصرار به لغو تحریم‌ها طی مذاکرات داشت، اما ۶ قدرت جهان، انگلیس، چین، فرانسه، روسیه، آلمان و آمریکا مایلند فرآیند لغو تحریم‌ها به‌طور تدریجی در یک دوره دو ساله انجام شود.
با لغو تحریم‌ها، ایران برای افزایش درآمد به دنیال بازاریابی نفت دخیره شده خود است. در این زمینه، گای میسونیر، اقتصاددان مرکز تحقیقاتی آی‌اف‌پی انرژیز با اشاره به افزایش تولید نفت ایران از 4/ 3 میلیون بشکه در روز به 6/ 3 میلیون بشکه در روز در سال 2012 گفت: «ایران پیش از پایان سال سطح تولید نفت خود را به شکل قابل‌توجهی بالا می‌برد.»
اما افزایش تولید نفت ایران بستگی به شرایط میدان‌های نفتی و پالایشگاه‌های ایران دارد؛ چراکه در سال‌های گذشته ایران به تجهیزات فنی، قطعات اضافی و فناوری غرب دسترسی محدودی داشته است.
ایران بهترین‌ها را می‌خواهد و از بازگشت شرکت‌های انرژی غربی ابراز رضایت می‌کند. رئیس‌جمهوری ایران، حسن روحانی در مجمع داووس که تجار برتر جهان در آن حضور داشتند از شرکت‌های خارجی دعوت کرد تا در صنعت انرژی کشورش سرمایه‌گذاری کنند، اما علاقه شرکت‌های خارجی برای سرمایه‌گذاری در بازار نفتی ایران بستگی به شرایطی دارد که تهران ارائه می‌دهد.
برتاند هودی، تحلیلگر مسائل انرژی در موسسه ریموند جیمز می‌گوید: «برای شرکت‌های خارجی که قصد بازگشت به ایران را دارند شرایط مالی قراردادها جذابیت ایجاد می‌کند که پیش از تحریم‌ها این شرایط در ایران جذاب نبود.» وی افزود: «ساختار قراردادهای خرید متقابل ایران برای شرکت‌های خارجی مخاطره‌آمیز بود.»
در‌حالی‌که بیشتر قراردادهای سرمایه‌گذاری نفتی در قالب توافق‌نامه تسهیم تولید هستند و بخشی از محصول را در ازای امتیاز واگذاری می‌گیرند، اما ایران بیشتر تمایل به بیع متقابل دارد. تحت این قالب، شرکت‌های نفتی بین‌المللی زیر نفوذ شرکت ملی نفت ایران هستند. همچنین دستمزد این شرکت‌ها بر اساس نرخ توافقی از زمان سرمایه‌گذاری تا نصب تعیین می‌شود
پرین افزود: «ایران و بخصوص وزیر نفت از این موضوع آگاه است، آنها مدتی است که در چارچوب قراردادهای جدید کار می‌کنند که این قراردادهای نفتی ایران (آی‌پی‌سی) نامیده شده است، این قراردادها باید برای شرکت‌های بین‌المللی جذابیت بیشتری داشته باشند؛ زیرا ایران می‌خواهد با بهترین‌ها کار کند.»
وی افزود که ریسک‌های سرمایه‌گذاری، غیبت شرکت‌های نفتی آمریکایی را طولانی‌تر کرد که این امر بازگشت شرکت‌های خارجی مثل توتال فرانسه، اینی ایتالیا یا شل داچ رویال را به ایران سخت‌تر می‌کند. پرین تصریح کرد که ایران در حال حاضر از همکاری با شرکت‌های آسیایی، خشنود نیست.
در حالی که بازگشت سرمایه‌گذاری در ایران به شرکت‌های نفتی فرصت‌های زیادی می‌دهد، اما با توجه به کاهش ۶۰ درصدی قیمت نفت این مساعدت به سرعت انجام نمی‌گیرد، هر چند می‌توان گفت که موضوع جذب سرمایه‌گذاران خارجی در ایران به نفع اقتصاد جهانی است.
هلگر شیمیدینگ اقتصاددان بانک برنبرگ گفت: «برای اقتصاد جهان، ورود مجدد ایران به بازار در پایین نگه داشتن قیمت نفت در طولانی مدت کمک می‌کند و مخاطرات ناشی از عرضه جهانی نفت مثل لیبی را کاهش می‌دهد.»