گفت‌وگوی «دنیای اقتصاد» با اعضای چهارمین دوره شورای شهر؛
عملکرد مطلوب پارلمان محلی مشهد؟
دنیای اقتصاد، فاطمه رافع- نهم اردیبهشت ماه در تقویم رسمی کشور با عنوان «روز شوراهای اسلامی شهر و روستا» نامگذاری شده است؛ روزی که به نوعی آغازگر مشارکت غیرمستقیم شهروندان در اداره شهرهاست. نهاد شورا به دلایل مختلف در ۲۰ سال اول پس از پیروزی انقلاب چندان مورد توجه قرار نداشت و اولین انتخابات رسمی شوراها در چارچوب اجرای قانون اساسی روز هفتم اسفند ۱۳۷۷ برگزار شد و در روز نهم اردیبهشت ۱۳۷۸ شوراهای شهر و روستا به طور رسمی دوره چهار ساله مسئولیت خویش را برای تحقق بخشی از حاکمیت مردم که عملی شدن آن در گرو فعالیت این نهاد است، آغاز کردند.
دنیای اقتصاد، فاطمه رافع- نهم اردیبهشت ماه در تقویم رسمی کشور با عنوان «روز شوراهای اسلامی شهر و روستا» نامگذاری شده است؛ روزی که به نوعی آغازگر مشارکت غیرمستقیم شهروندان در اداره شهرهاست. نهاد شورا به دلایل مختلف در ۲۰ سال اول پس از پیروزی انقلاب چندان مورد توجه قرار نداشت و اولین انتخابات رسمی شوراها در چارچوب اجرای قانون اساسی روز هفتم اسفند ۱۳۷۷ برگزار شد و در روز نهم اردیبهشت ۱۳۷۸ شوراهای شهر و روستا به طور رسمی دوره چهار ساله مسئولیت خویش را برای تحقق بخشی از حاکمیت مردم که عملی شدن آن در گرو فعالیت این نهاد است، آغاز کردند. حالا پس از گذشت حدود 16 سال، pic1
pic۲شوراهای شهر و روستا در کشور سه دوره را پشت سرگذاشته‌اند و سال ۹۲ آغازگر چهارمین دوره پارلمان محلی در شهرهای مختلف کشور بود.
پارلمان محلی پایتخت معنوی ایران چهارمین دوره خود را با افزایش تعداد اعضا از 11 به 25 نفر آغاز کرد و حالا شورای شهر مشهد پس از تهران، بیشترین اعضا را دارد؛ این 25 نفر کار خود را با رویکردی اصولگرایانه آغاز کردند. 76 مصوبه در نیمه دوم سال 92 و 207 مصوبه در سال 93 حاصل فعالیت اعضای چهارمین دوره شورای شهر مشهد است که از این تعداد 203 مورد لایحه و 80 مورد طرح اعضای شورای شهر بوده است.
حالا پس از گذشت بیش از یک سال، از آنان خواستیم عملکرد خود را نقد و ارزیابی کنند. در این میان برخی با روی گشاده پاسخگوی سؤالات ما بودند و از برخی دیگر، علیرغم پیگیری‌های بسیار پاسخی دریافت نکردیم.
اعضای شورای شهر مشهد در خصوص مثبت بودن عملکرد خود اتفاق نظر دارند و در مجموع نمره بالای 15 به خود می‌دهند. اختلاف سلیقه‌هایی که گاه زیاد است، تمرکز بیش از حد بر روی برخی موضوعات جاری، روزمرگی و ... برخی از نقاط ضعفی است که اعضای چهارمین پارلمان محلی مشهد در خصوص عملکرد خود مطرح می‌کنند.
وقت‌گذاری زیاد اعضا
نایب رئیس شورای اسلامی شهر مشهد در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» در خصوص عملکرد شورا تاکنون می‌گوید: عملکرد شورای چهارم هم به لحاظ تخصص‌های متعدد موجود بین اعضای شورا و هم به لحاظ سوابق اجرایی اعضا خوب بوده است.pic3
محمدکمال سرویها که سابقه عضویت در سومین دوره شورای شهر مشهد را نیز دارد، میزان وقت‌گذاری اعضای شورا را از دیگر نقاط مثبت آن می‌داند و خاطرنشان می‌کند: اعضای شورای شهر، عضویت در شورا را به عنوان شغل اول خود در نظر گرفته‌اند و توانسته‌اند موفق باشند. وی تصریح می‌کند: به نظر من این شورا عملکرد خوبی داشت و خیلی زود هماهنگ شد و از همان روزهای اول به صورت جدی به معضلات شهر ورود پیدا کرد؛ در مجموع به عملکرد شورای فعلی نمره A می‌دهم.
نایب رئیس شورای اسلامی شهر مشهد در پاسخ به انتقاد برخی مبنی بر اینکه تصمیم‌گیری اعضا بر اساس رویکردهای جناحی و سیاسی است، عنوان می‌کند: شورای شهر را نمی‌توان، سیاسی اداره کرد و موضوعاتی که در دستور کار شورا قرار داد موضوعاتی از قبیل فضای سبز، حاشیه شهر، معضلات شهری و ... است که این مسائل را نمی‌توان با رویکرد سیاسی اداره کرد.
سرویها در خصوص میزان رضایتمندی مردم از عملکرد شورای چهارم اظهار می‌کند: این مساله را باید از مردم بپرسید اما با حضور در مساجد و برگزاری جلسات مردمی می‌بینیم که مردم رضایت دارند.
کند شدن فرایندهای اصلاحی
به دلیل اختلاف دیدگاه‌ها
رئیس کمیسیـون برنامـه، بودجه، امور اداری و فناوری اطلاعـات شـورای اسلامـی شهر مشهد در پاسخ به سوال «دنیای اقتصاد» درباره ارزیابی عملکرد شورا اظهار می‌کند: به طور کلی شورای چهارم در رویکرد خود که به تعبیری یک رویکرد اصولگرایانه بود، در حد نسبی توفیق داشته و برخی کارها آغاز شده است و باید ادامه یابد.pic۴
محمد سهیلی ادامه می‌دهد: مبنا را بر این گذاشتیم که مدیریت شهری بر اساس مبانی روشنی ترسیم و از وضعیت گذشته که رویکردهای متنوع و غیرمنسجم بود، خارج شود؛ یکی از اقدامات اولیه شورای چهارم در این راستا تدوین سیاست‌های حاکم بر برنامه‌ها بود که این سیاست‌ها تنظیم و به شهرداری ابلاغ شد؛ براساس این سیاست‌ها شاخص‌های عملیاتی و هدف‌گذاری نسبی تدوین و این سیاست‌ها مبنایی برای رویکردهای بعدی شورا شد که در برنامه چهار یا پنج ساله از سال جاری تاثیرات آن را مشاهده می‌کنیم.
عضو کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و زیارت شورای شهر مشهد با بیان اینکه رویکرد بعد توجه به جایگاه شورای شهر در کلان مدیریت شهری و نه فقط در شهرداری بود که در دوره‌های قبل مغفول مانده بود، خاطرنشان می‌کند: صحبت‌هایی در دوره‌های قبلی درباره مدیریت واحد شهری می‌شد اما در این زمینه کار اساسی انجام نشده بود و شورای چهارم به تدوین برنامه شهر مشهد اقدام کرد که فعلا در پنج سرفصل این برنامه مدنظر است و در این سرفصل‌ها امکان تعامل با سایر دستگاه‌ها وجود دارد و اگر این روند به نتیجه برسد تا پایان سال جاری برنامه جامعی برای شهر مشهد خواهیم داشت که سندی برای تعامل با سایر دستگاه‌ها خواهد بود.
سهیلی تصریح می‌کند: سالم‌سازی عملکرد شهرداری، تقویت نظارت، پرهیز از درآمدهای ناصواب، جلوگیری از فروش امتیازات شهر و ... از دیگر رویکردهایی بود که در این زمینه نیز اقدامات جدی در شورای چهارم آغاز شد. وی اضافه می‌کند: رویکرد دیگر بهبود تعامل شورا و شهرداری بود که کار را از فرآیند صرفا ضابطهمند گذشته خارج و فرآیندها را مشترک کردیم.
رئیس کمیسیون برنامه، بودجه، امور اداری و فناوری اطلاعات شورای شهر با اعتقاد بر اینکه شورای چهارم نسبت به دوره‌های گذشته موفق‌تر عمل کرده است، می‌افزاید: البته شورای چهارم از نظر تعدد و کیفیت امتیازاتی داشته است؛ در مجموع یک شاخص این است که بندهایی از وظایف شوراها که در شوراهای قبل مغفول مانده بود از جمله سالم‌سازی درآمدها یا مباحث نظارتی در این شورا به صورت جدی مدنظر قرار گرفت؛ به نظر من نمره فعلی شورای چهارم حدود ۱۵ تا ۱۶ است اما در سال‌های آینده قابل افزایش خواهد بود.
سهیلی در خصوص نقاط ضعف شورای چهارم عنوان می‌کند: با وجود اینکه در رویکردها و دیدگاه‌های کلان اتفاق نظر داریم و یک رویکرد اصولگرایانه حاکم است اما هنوز اختلاف دیدگاه‌هایی وجود دارد که منجر به کند شدن فرایندهای اصلاحی می‌شود که فکر می‌کنم روند رو به بهبودی درباره این مساله وجود دارد؛ برخی اختلافات فراتر از اختلاف سلیقه است که اگرچه بیشتر از دوره‌های گذشته نیست اما همین مقدار هم باعث کند شدن برخی فرآیندها شده است. وی ادامه می‌دهد: یکی دیگر از نقاط ضعف شورای فعلی عدم ارتباط مناسب با نخبگان و عموم مردم است؛ بسیاری از تلاش‌هایی که می‌شود مورد اطلاع‌رسانی قرار نمی‌گیرد و مردم از آن بی‌خبر هستند؛ احساس می‌کنم دیدگاه مردم از شورای چهارم یک دیدگاه متوسط رو به بهبود است اما می‌توانست بهتر از این باشد.
عضو کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و زیارت شورای شهر در پاسخ به برخی انتقادات مبنی بر اینکه شورای چهارم به پایگاهی برای فعالیت یک طیف فکری خاص تبدیل شده است، می‌گوید: با این دیدگاه خیلی موافق نیستم؛ این‌ها قضاوت‌هایی است که اگر از نزدیک انجام شود، متفاوت خواهد بود؛ به نظر من هیچ گروه یا حرکت سیاسی نیست که افکارش در شورای چهارم مطرح شود چه برسد به اینکه حاکمیت داشته باشد.
سهیلی در خصوص عملکرد شورای شهر بعد از تغییر هیات رئیسه اظهار می‌کند: این تغییر، در روندها و فرآیندها اختلاف اساسی ایجاد نکرد و روند اصولگرایانه حفظ شد و با نوسانی که در این دوره ایجاد شد، بعد از آن داریم به یک حد پایدار می‌رسیم.
روزمرگی؛ نقطه ضعف شورای چهارمpic4
یکی از اعضای هیات رئیسه شورای شهر نیز با اعتقاد بر اینکه شورای چهارم یک شورای باانگیزه، جدی، سختگیر و قانونمند، عدالت‌خواه، جامع‌نگر، دقیق و حساس است، اظهار می‌کند: به نظر من با رویکرد تعاملی در درون و بیرون، شورا عملکرد قابل قبول و مثبتی دارد و نمره ۱۵ می‌دهم.
برزو دبیریان پرکاری را یکی از تفاوت‌های شورای چهارم با دوره‌های قبل می‌داند که به عنوان نقاط قوت شورا می‌تواند مدنظر قرار گیرد و تصریح می‌کند: اعضای شورای چهارم در سال به صورت میانگین بین 1300 تا 1700 ساعت برای شورا وقت می‌گذارند در حالی که بر اساس قانون باید هر ماه 60 ساعت و در سال 720 ساعت وقت بگذارند و دلیل این وقت‌گذاری بیشتر حل مشکلات مردم است؛ همچنین افزایش تعداد اعضا در این دوره یکی دیگر از نقاط قوت است.
این عضو شورای شهر روزمرگی را از نقاط ضعف شورای چهارم برمی‌شمارد و خاطرنشان می‌کند: به عبارت دیگر اعضای شورای چهارم به امور جاری و جزئی زیاد توجه کرده و بیش از حد بر برخی امور تمرکز می‌کند؛ اعتقاد ما این است که افق نگاه باید به چشم‌انداز اهداف باشد که با وجود روزمرگی ممکن است کمتر به این مسائل بپردازیم.
دبیریان عنوان می‌کند: توجه به مناطق حاشیه شهر، اصلاح ساختارهای سازمانی، پیگیری تصویب طرح جامع مشهد، تدوین برنامه چهار ساله شورا و ... از اقدامات مثبت شورای چهارم است.
عضو هیات رئیسه شورای شهر در خصوص میزان رضایتمندی مردم از شورا تصریح می‌کند: مردم دو نگاه نسبت به شورای چهارم دارند؛ برخی به شدت شورای چهارم را موفق می‌دانند و از آن حمایت می‌کنند و برخی دیگر به شدت شورای چهارم را ناموفق می‌دانند اما هیچ یک از این دو قضاوت درست نیست. وی شهرداری را آیینه رضایت از شورا می‌داند و می‌گوید: اگر کار مردم در مراجعه به شهرداری به سرعت انجام شود، این را به حساب شورا می‌گذارند و برعکس؛ در شهرداری یک بروکراسی اداری حاکم است که انجام امور را کند می‌کند و این‌ها باعث نارضایتی در مردم می‌شود و این نارضایتی به شورا هم تسری پیدا می‌کند؛ اگر بتوانیم در این دوره شهرداری را به یک شهرداری چابک تبدیل کنیم، سرعت انجام امور و در نتیجه رضایتمندی مردم افزایش می‌یابد.
دبیریان در خصوص تغییرات اعمال شده بعد از تغییر هیات رئیسه خاطرنشان می‌کند: بعد از این اقدام کارهای شورا سرعت بیشتری پیدا کرد و شورا به مرز تعادل رسید؛ اگرچه هنوز هم از عملکرد خود و هیات رئیسه جدید رضایت کامل نداریم اما نسبت به گذشته موفقیت‌های بیشتری حاصل شده است.
عدم استفاده از ظرفیت تمام اعضا pic5
رئیس مرکـز پژوهش‌هـای شورای اسلامی شهر مشهد نیز در پاسخ به سؤال «دنیای اقتصاد» در خصوص نحوه عملکرد شورای چهارم می‌گوید: این شورا از ابتدای کار با توجه به نقش فرهنگی و مذهبی شهر مشهد یک رویکرد فرهنگی را در پیش گرفت و در نتیجه در تمام طرح‌ها و برنامه‌ها ملاحظات فرهنگی و اجتماعی را مورد توجه قرار داد و از این منظر نسبت به دوره‌های گذشته موفق‌تر عمل کرده است.
براتعلی خاکپور با بیان اینکه همچنین شورای چهارم تلاش‌های زیادی در شفاف‌سازی بودجه شهرداری انجام داد و نتایج آن در بودجه سرمایه‌ای و جاری شهرداری مشهود است، تصریح می‌کند: تلاش کردیم درآمدهای منطقی و پایداری برای شهرداری داشته باشیم و طرح‌ها و لوایحی درباره درآمدهای پایدار شهرداری در شورا تصویب کنیم تا این امر زمینه فعالیت‌های عمرانی را در آینده افزایش دهد.
این عضو شورای شهر مشهد تقویت زیرساخت‌های شهری و ناوگان حمل و نقل را از دیگر مواردی می‌داند که شورای چهارم نسبت به دوره‌های گذشته در آن عملکرد موفق‌تری داشته است. وی یادآور می‌شود: در مجموع به عملکرد شورای شهر نمره ۱۶ می‌دهم.
خاکپور اضافه می‌کند: ساماندهی حاشیه شهر از دیگر اولویت‌هایی بود که شورای چهارم به این مساله ورود جدی داشت؛ همچنین طرح‌های راهبردهای توسعه شهر و پیگیری تصویب طرح جامع شهر نیز از دیگر اقدامات مثبت شورای چهارم بوده است.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای شهر در خصوص نقاط ضعف شورای چهارم خاطرنشان می‌کند: شاید یکی از نقاط ضعف عدم استفاده از ظرفیت تمام اعضای شورای شهر درباره مسائل مختلف شهری باشد؛ نقطه ضعف دیگر این است که در عین حال که شورا یک شورای اصولگراست اما گاهی رفتارهایی در صحن علنی شورای شهر از برخی اعضا سر می‌زند که دور از انتظار است. وی اضافه می‌کند: همچنین شورا باید تلاش و تعامل بیشتری را با مجموعه نهادهای مدیریت شهری داشته باشد که البته تلاش‌هایی که تاکنون صورت گرفته قابل‌قبول است اما باید تقویت شود.
خاکپور در پاسخ به سؤال «دنیای اقتصاد» درباره میزان رضایتمندی مردم از شورای فعلی عنوان می‌کند: به نظر می‌رسد میزان رضایتمندی مردم به دلیل اینکه اطلاع کافی از عملکرد شورای چهارم ندارند، پایین باشد و اگر شهروندان از مجموعه اقدامات زیرساختی که در شهر در حال انجام است، آگاهی داشته باشند و این اقدامات را با دوره‌های قبل مقایسه کنند، بدون شک نمره بالایی به شورای شهر خواهند داد.
عده‌ای ایرادات خلاف واقع مطرح می‌کنند
یکی دیگر از اعضای شورای شهر مشهد با اعتقاد بر اینکه عملکرد شورا در مجموع موفق بوده است، اظهار می‌کند: عمده کارهایی که شورا از ابتدا می‌توانست انجام دهد، برنامه‌ریزی برای اداره شهر و رفع مشکلات بود که این کار را با سیاست‌گذاری‌های اداره شهر شروع کرد.
علی‌اصغر نخعی‌راد برطرف کردن ضعف آیین‌نامه شورا را از دیگر اقدامات مثبت شورای چهارم برمی‌شمارد و تصریح می‌کند: انتخاب شهرداری که توانایی خوبی دارد و چهره‌ای ملی است، دیگر اقدام مثبت شورا بود. وی با بیان اینکه شورا در قانونمندکردن شهرداری، جلوگیری از تخلفات، جلوگیری از ساخت‌وساز در ارتفاعات، جلوگیری از تراکم‌فروشی نیز موفق بوده است، خاطرنشان می‌کند: اقداماتی که شورا انجام داده به نحوی است که در واقع جلوی درآمد شهرداری را می‌گیرد اما شورا به این مساله توجه نکرده تا درآمد شهرداری از راه‌های پاک تأمین شود و این‌ها در واقع رویکردهای مسئولانه شوراست زیرا اگرچه به نفع شهرداری نیست اما به نفع شهر است؛ این مسائل باعث شده عملکرد شورا را موفق بدانیم اما کاملا راضی نیستم زیرا فکر می‌کنیم شورا هنوز توان بیشتری دارد.pic7
این عضو شورای شهر با بیان اینکه در مجموع به عملکرد شورای فعلی نمره ۱۵ می‌دهم، در خصوص نقاط ضعف شورا می‌گوید: افزایش تعداد اعضای شورا از ۱۱ نفر به ۲۵ نفر نقاط مثبت و منفی دارد؛ نقطه مثبت این است که افراد توانمندتری وارد می‌شوند اما ضعف این امر هم این است که همراه شدن این ۲۵ نفر با هم زمان می‌برد و تصمیم‌گیری را کمی مشکل‌تر می‌کند.
نخعی‌راد برخی انتقادها مبنی بر تبدیل شدن شورای شهر به پایگاهی برای فعالیت یک طیف فکری خاص را خلاف واقع و کذب می‌داند و اظهار می‌کند: اصلا اینطور نیست؛ اگر صرفا به دنبال نیروهای اصولگرا بودیم باید نیروهای بسیاری عوض می‌شدند اما افرادی به کار گرفته شدند که توانایی دارند. وی ادامه می‌دهد: عده‌ای که توانایی و کارکرد شورا را می‌بینند و نمی‌توانند انتقادی به آن وارد کنند، ایراداتی خلاف واقع مطرح می‌کنند تا عملکرد شورا را خدشه‌دار کنند. اگر کسی در این دوره مدیریت شهری به کار گرفته شده، به دلیل توانمندی خود بوده است.
این عضو شورای شهر در خصوص میزان رضایتمندی مردم از شورا تصریح می‌کند: شورا کار اجرایی نمی‌کند که عملکرد آن بلافاصله دیده شود و بازخورد عملکرد شورا طولانی‌تر است. مهم این است زمانی که شورا اقداماتی برای اصلاح انجام می‌دهد نتیجه آن را مردم در کارهای عادی و به مرور زمان خواهند دید. وی اضافه می‌کند: تصور من این است که اگر اطلاعات دقیق‌تری در خصوص عملکرد شورا در اختیار مردم قرار گیرد، قطعا مردم راضی خواهند بود اما ضعف ما این است که اطلاع‌رسانی ضعیفی داریم.
نخعی‌راد در پاسخ به سؤال «دنیای اقتصاد» در خصوص نحوه عملکرد شورای شهر پس از تغییر هیات رئیسه عنوان می‌کند: تصور نمی‌کنم تغییر هیات رئیسه تأثیر چندانی بر عملکرد داشته باشد زیرا هیات رئیسه فقط مسئول اداره امور داخلی شوراست و با این تغییر رویکردها در تصمیم‌گیری‌ها تغییری نکرده است.
برخی مصوبات مخالف سیاست‌های دولت بودpic8
رئیس کمیسیون امور اقتصادی، سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های شورای شورای شهر نیز با اعتقاد بر اینکه در مجموع اقدامات مثبتی در شورای فعلی انجام شده است، می‌گوید: عملکرد شورا را در مجموع مثبت ارزیابی می‌کنم و به شورا نمره ۱۵ می‌دهم.
سیدعبدالکریم جوادی راه‌اندازی مجدد خط 2 قطار شهری، توجه ویژه به حاشیه شهر مشهد، لحاظ کردن پیوست‌های فرهنگی در مشارکت‌های کلان اقتصادی و ... را از اقدامات مثبت شورای شهر برمی‌شمارد.
این عضو شورای شهر در خصوص نقاط ضعف شورای شهر اظهار می‌کند: سیاست‌های دولت در شرایط فعلی در راستای مهار تورم است که این اقدام با رکود اقتصادی مواجه می‌شود؛ علم اقتصاد می‌گوید زمانی که تورم قرار است مهار شود رکودی در بازار صورت می‌گیرد که اگر مواظب آن نباشیم، آسیب بیشتری خواهد داشت. وی ادامه می‌دهد: در این شرایط شورای شهر برخی سیاست‌هایی را تصویب کرد که در اصل با سیاست‌های دولت همخوانی نداشت و برخی محدودیت‌هایی را در شهر اعمال کرد از قبیل افزایش عوارض مختلف و افزایش قیمت بلیت اتوبوس که به نظر من این اقدامات در وضعیت کنونی آسیب است و نباید این تصمیمات را می‌گرفتیم؛ باید نسبت به این قضایا حساس و دقیق باشیم تا بتوانیم آسیب‌های این مصوبات را در حین اجرا از بین ببریم.
جوادی با اشاره به اینکه در وضعیت فعلی میل و رغبت سرمایه‌گذاران در این فضا برای سرمایه‌گذاری در شهر کاهش یافت، می‌افزاید: به نظر من این اقدامات باید با کارشناسی بیشتر و با شیب ملایم‌تری انجام می‌شد؛ اگرچه با برخی از مصوبات مخالف بودیم اما اکنون وظیفه ما ایجاب می‌کند که کمک کنیم این مصوبات به بهترین نحو اجرا شود تا شهر آسیبی نبیند.
رئیس کمیسیون امور اقتصادی، سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های شهر در خصوص برخی انتقادات در زمینه تصمیم‌گیری‌های جناحی در شورای شهر اظهار می‌کند: فکر نمی‌کنم این بحث مصداق داشته باشد زیرا اگرچه اعضا رویکرد اصولگرایانه دارند اما توجهات بیشتر به نظریات کارشناسانه است.
جوادی در خصوص رضایت مردم از عملکرد شورای شهر خاطرنشان می‌کند: در برخی حوزه‌ها از قبیل سرمایه‌گذاری رضایتمندی نسبی نداریم اما در حوزه خدمات شهری رضایتمندی خوب است؛ همچنین در برخی مسائل مانند افزایش قیمت بلیت اتوبوس نارضایتی در بین مردم وجود دارد.
پایبند نبودن برخی اعضا به نظام شورایی
رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و زیارت شورای اسلامی شهر مشهد یکی از اقدامات اساسی شورای چهارم را تدوین برنامه چهار ساله مدیریت شهری می‌داند و تصریح می‌کند: در سه دوره گذشته فعالیت‌های زیادی انجام شده اما متأسفانه اقدامات حول یک برنامه منسجم نبود و تدوین این برنامه به هدفمند کردن برنامه در مدیریت شهری کمک می‌کند. pic۹
حجت‌الاسلام و المسلمین حسنعلی اخلاقی امیری خاطرنشان می‌کند: با توجه به افزایش تعداد اعضای شورای شهر به نظر می‌رسد فعالیت‌های روزمره شورا که به حوزه قانونگذاری و نظارت برمی‌گرد، به دلیل افزایش تعداد اعضا با سرعت و دقت بیشتری انجام می‌شود.
این عضو شورای شهر عنوان می‌کند: رسیدگی به خط ۲ قطار شهری، توجه به مناطق کم‌برخوردار مشهد و تبدیل حاشیه شهر به یک گفتمان ملی، توجه به ارتباط با مردم و استفاده از نظرات نخبگان و مردم در عرصه‌های مختلف، توجه به نیازهای روز مدیریت شهری و ... از اقدامات مثبت شورای چهارم است و در مجموع به عملکرد شورا نمره ۱۷ می‌دهم.
اخلاقی با اشاره به اینکه در چهارمین دوره شورای شهر مشهد تعداد اعضا از 11 به 25 نفر افزایش یافت، می‌گوید: تجربه نظام شورایی در کشور ما اندکی نوپاست؛ ضمن اینکه نظام و حاکمیت هنوز به مدیریت واحد شهری تن نداده و شورای شهر هنوز شورای شهرداری است؛ نظام شورایی به این معناست که به آنچه اکثریت به آن رأی داده است، پایبند باشیم اما در شورای چهارم برخی از اعضا با برخی مصوبات مخالفت می‌کنند و این یکی از نقاط ضعف است.
رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و زیارت شورای اسلامی شهر مشهد در خصوص میزان رضایت مردم از شورا خاطرنشان می‌کند: احساس می‌کنم مردم امروز در مشهد احساس رشد و بالندگی را در عرصه‌های مختلف دارند.
اخلاقی اعمال نظرات یک طیف فکری خاص را در شورای شهر رد می‌کند و می‌گوید: واقعیت این است که اگرچه دیدگاه اصولگرایانه در شورا حاکم است اما اختلاف سلیقه‌ها نیز وجود دارد و در نهایت اعضای شورا بر اساس نظرات کارشناسانه و فهم خودشان از مطلب رأی می‌دهند و نمی‌توان گفت تصمیم‌گیری‌ها بر اساس رویکردهای جناحی است؛ اشخاصی هستند که احزاب در تصمیم‌گیری آنان دخالت دارند اما اکثریت قریب به اتفاق تصمیمات بر اساس آرای کارشناسی است.
در ساختارهای نظارتی به بلوغ نرسیده‌ایم
رئیس کمیسیون خدمات و محیط‌زیست شهری شورای شهر مشهد با اشاره به اینکه شورای چهارم اهداف کلی را دنبال می‌کند، می‌گوید: شورا در رویکرد کلی در خصوص اصلاح مدیریت شهری مشهد تا حدودی موفق بوده و در حال حرکت در این مسیر است. pic۱۰
غلامحسین صاحبی با بیان اینکه شورای چهارم نگاه مدیریتی را در مجموعه مدیریت شهری اصلاح کرد و به سمت خدمات‌رسانی عادلانه تغییر داد، می‌افزاید: یکی از دغدغه‌ها این بود که به دنبال اصلاح درآمدها و تأمین درآمدهای پایدار در شهر باشیم و به دنبال اصلاح زیرساخت‌های درآمدهای پایدار هستیم. وی ادامه می‌دهد: در مجموع عملکرد شورای چهارم مثبت بوده اما نواقصی هم دارد که امیدواریم برطرف شود و نمره 16 می‌دهم.
این عضو شورای شهر مشهد در خصوص نقاط ضعف شورای فعلی خاطرنشان می‌کند: برخی از نقاط ضعف به ساختارهای شورا، تشکیلات و نیروی اداری و ساختارهای نظارتی برمی‌گردد؛ اشکال اصلی ساختارهای نظارتی در شورا و شهرداری است که هنوز به بلوغ کامل در این زمینه نرسیدیم و بخش اعظم مشکلات به این مساله برمی‌گردد.
صاحبی با اعتقاد بر اینکه میزان رضایتمندی مردم از شورای شهر در مناطق مختلف متفاوت است، اظهار می‌کند: در مناطق کم‌برخوردار رضایتمندی مردم افزایش یافته اما در بخشی از مناطق به ویژه مناطقی که در حوزه ساخت‌وساز درآمد کسب می‌کردند، نارضایتی افزایش یافته زیرا شورا به دنبال اصلاح درآمدهای پایدار شهرداری است و این مساله نارضایتی ایجاد می‌کند که آن را به جان می‌خریم؛ شاید برخی ناراضی باشند اما در نهایت به نفع شهر خواهد بود و به دنبال رضایتمندی مردم از شخص خودمان نیستیم.
رئیس کمیسیون خدمات و محیط‌زیست شهری شورای شهر در پاسخ به انتقاد برخی مبنی بر اینکه شورا به پایگاهی برای فعالیت طیف فکری خاصی تبدیل شده است، عنوان می‌کند: فکر می‌کنم این‌ها فضاسازی است و اعضای شورا به این مباحث کاری ندارند؛ نارضایتی‌ها در عالم سیاست وجود دارد زیرا ما می‌خواهیم برای مردم کار کنیم؛ ۹۹ درصد اعضای شورا با رویکرد سیاسی کار نمی‌کنند بلکه دغدغه‌های مقام معظم رهبری را در کارهای خود مدنظر دارند.
صاحبی در خصوص عملکرد شورا پس از تغییر هیات رئیسه می‌افزاید: این امر در رویکرد کلی شورا تغییری ایجاد نکرده است و جهت‌گیری و تفکر شورا با تغییر هیات رئیسه تغییری نمی‌کند.
به شورا نمره خوبی نمی‌دهم
یکی دیگر از اعضای شورای شهر مشهد در خصوص عملکرد شورا می‌گوید: من تاکنون به عملکرد شورا نمره خوبی نمی‌دهم مگر اینکه که دوستان شورای شهر متحد شوند؛ شورای شهر در برخی مشکلات شهرداری نتوانسته است تغییری ایجاد کند.pic۱۱
جواد ستاری پیشرفت فیزیکی خط 2 قطار شهری را از مصوبات و اقدامات مهم شورای چهارم برمی‌شمارد و تصریح می‌کند: خبرهای خوبی در راه است اما چون فعالیت‌ها در زیر زمین صورت می‌گیرد به چشم مردم نمی‌آید.
این عضو شورای شهر در خصوص عملکرد شورا بعد از تغییر هیات رئیسه می‌گوید: به عقیده بنده اتفاق خاصی در رویکردها ایجاد نشده است و طبق زمان مقرر شده باید این تغییر صورت می‌گرفت.
ستاری در خصوص میزان رضایتمندی مردم از عملکرد شورای فعلی تصریح می‌کند: من در جایگاهی نیستم که بگویم مردم راضی یا ناراضی هستند؛ وظیفه مطبوعات و رسانه‌های گروهی است که نظرات مردم را جمع‌آوری و بررسی کنند که چند درصد موافق یا مخالف عملکرد شورای شهر هستند.
همدلی بیشتری مورد انتظار بود
رئیس کمیسیون امور فنی، عمران و طرح‌ریزی شهری شورای شهر مشهد هدف از تشکیل شوراها را پیشبرد سریع برنامه‌های شهری در موضوعات اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی از طریق افزایش مشارکت مردم می‌داند و اظهار می‌کند: قانون شورا و الحاقیه آن برای شورای اسلامی شهر تعداد ۳۴ وظیفه بیان کرده که به منظور ارزیابی عملکرد شوراها باید شاخص‌هایی کیفی و کمی برای وظایف فوق تعریف و برای هر شاخص هدف‌گذاری دوره‌ای به عنوان مثال سالانه مشخص کرد و سپس در انتهای دوره هدف‌گذاری شده، میزان تحقق آن را مورد ارزیابی قرار داد. مهدی ذاکرالحسینی ادامه می‌دهد: در صورت تحقق هدف‌گذاری، مسیر فعلی قابل‌قبول است؛ در غیر این صورت باید علت را بررسی و زمینه‌های قابل بهبود را شناسایی کرد و مسیر مورد بازنگری قرار داد. البته حتی اگر شاخص‌ها نیز محقق شود بازهم می‌توان بهبود را مدنظر داشت. وی با بیان اینکه عملکرد شورای چهارم از نظر اینجانب قابل قبول است، در پاسخ به این سؤال که «به شورای چهارم چه نمره‌ای می‌دهید؟» تصریح می‌کند: نمره شورا از منظر ارزیابی بیرونی توسط مردم و از منظر خودارزیابی پس از جمع‌بندی در شورا از طریق رئیس شورا بیان خواهد شد.pic۱۲
این عضو شورای شهر مشهد در خصوص نقاط ضعف شورای چهارم می‌گوید: با توجه به اینکه شورای چهارم، در مجموع شورایی اصولگراست، همدلی و همزبانی بیشتری بین اعضای شورا در داخل و خارج شورا مورد انتظار بود. همچنین افزایش تعداد اعضای شورای شهر در این دوره می‌توانست منجر به افزایش تخصص‌های مورد نیاز شهری شود که امید است در مجلس شورای اسلامی با طرح قوانینی حداقل صلاحیت افراد جهت کاندیدا شدن در شوراهای شهر نیز تدوین شود؛ انتظار می‌رود تدوین این صلاحیت‌ها باتوجه به تخصص‌های مورد نیاز مدیریت شهری انجام شود.
ذاکرالحسینی در خصوص عملکرد شورا بعد از تغییر هیات رئیسه اظهار می‌کند: شورا و شهرداری با رویکرد حرکت رو به جلو به منظور افزایش نقاط قوت و رفع زمینه‌های قابل بهبود گذشته پا به عرصه خدمت گذاشت؛ نگرش شورا همکاری، تعامل و بهره‌برداری هر چه بیشتر و بهتر از توان و قوت تمامی دستگاه‌های اجرایی به منظور هم‌افزایی در پیشبرد موضوعات شهری بوده و هست. آنچه اتفاق افتاد این بود که از این منظر، انتظار جمعی از اعضای شورا در سال اول محقق نشد که بهبودی را به دنبال داشت. در حال حاضر عملکرد را مثبت‌تر ارزیابی می‌کنم.
این عضو شورای شهر در خصوص برخی انتقادات مبنی بر اینکه شورای چهارم به پایگاهی برای فعالیت یک طیف فکری خاص تبدیل شده است، خاطرنشان می‌کند: در دولت‌های مختلف نیز برای افراد با دیدگاه‌های گوناگون امکان خدمت فراهم شده است؛ در حال حاضر تلاش هیات رئیسه و شورا به‌کارگیری همه توان‌ها و پتانسیل‌های شهر در امور شهری است. ذاکرالحسینی تحقق طرح جامع و تفصیلی، مصوبه توسعه خطوط قطار شهری، مصوبات خدمات شهری به خصوص ارائه خدمات شهری در مناطق حاشیه شهر، تصویب بودجه سال 94 شهرداری و ... را از مهم‌ترین مصوبات شورای شهر برمی‌شمارد.
این عضو شورای شهر در خصوص رضایتمندی مردم از عملکرد شورای فعلی عنوان می‌کند: فکر می‌کنم نمره قابل قبولی بگیریم. البته این کار باید پس از تعریف شاخص‌ها و در پایان هر سال یا هر دوره شورا به صورت مستمر انجام شود.
pic۲شوراهای شهر و روستا در کشور سه دوره را پشت سرگذاشته‌اند و سال ۹۲ آغازگر چهارمین دوره پارلمان محلی در شهرهای مختلف کشور بود.
پارلمان محلی پایتخت معنوی ایران چهارمین دوره خود را با افزایش تعداد اعضا از 11 به 25 نفر آغاز کرد و حالا شورای شهر مشهد پس از تهران، بیشترین اعضا را دارد؛ این 25 نفر کار خود را با رویکردی اصولگرایانه آغاز کردند. 76 مصوبه در نیمه دوم سال 92 و 207 مصوبه در سال 93 حاصل فعالیت اعضای چهارمین دوره شورای شهر مشهد است که از این تعداد 203 مورد لایحه و 80 مورد طرح اعضای شورای شهر بوده است.
حالا پس از گذشت بیش از یک سال، از آنان خواستیم عملکرد خود را نقد و ارزیابی کنند. در این میان برخی با روی گشاده پاسخگوی سؤالات ما بودند و از برخی دیگر، علیرغم پیگیری‌های بسیار پاسخی دریافت نکردیم.
اعضای شورای شهر مشهد در خصوص مثبت بودن عملکرد خود اتفاق نظر دارند و در مجموع نمره بالای 15 به خود می‌دهند. اختلاف سلیقه‌هایی که گاه زیاد است، تمرکز بیش از حد بر روی برخی موضوعات جاری، روزمرگی و ... برخی از نقاط ضعفی است که اعضای چهارمین پارلمان محلی مشهد در خصوص عملکرد خود مطرح می‌کنند.
وقت‌گذاری زیاد اعضا
نایب رئیس شورای اسلامی شهر مشهد در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» در خصوص عملکرد شورا تاکنون می‌گوید: عملکرد شورای چهارم هم به لحاظ تخصص‌های متعدد موجود بین اعضای شورا و هم به لحاظ سوابق اجرایی اعضا خوب بوده است.pic3
محمدکمال سرویها که سابقه عضویت در سومین دوره شورای شهر مشهد را نیز دارد، میزان وقت‌گذاری اعضای شورا را از دیگر نقاط مثبت آن می‌داند و خاطرنشان می‌کند: اعضای شورای شهر، عضویت در شورا را به عنوان شغل اول خود در نظر گرفته‌اند و توانسته‌اند موفق باشند. وی تصریح می‌کند: به نظر من این شورا عملکرد خوبی داشت و خیلی زود هماهنگ شد و از همان روزهای اول به صورت جدی به معضلات شهر ورود پیدا کرد؛ در مجموع به عملکرد شورای فعلی نمره A می‌دهم.
نایب رئیس شورای اسلامی شهر مشهد در پاسخ به انتقاد برخی مبنی بر اینکه تصمیم‌گیری اعضا بر اساس رویکردهای جناحی و سیاسی است، عنوان می‌کند: شورای شهر را نمی‌توان، سیاسی اداره کرد و موضوعاتی که در دستور کار شورا قرار داد موضوعاتی از قبیل فضای سبز، حاشیه شهر، معضلات شهری و ... است که این مسائل را نمی‌توان با رویکرد سیاسی اداره کرد.
سرویها در خصوص میزان رضایتمندی مردم از عملکرد شورای چهارم اظهار می‌کند: این مساله را باید از مردم بپرسید اما با حضور در مساجد و برگزاری جلسات مردمی می‌بینیم که مردم رضایت دارند.
کند شدن فرایندهای اصلاحی
به دلیل اختلاف دیدگاه‌ها
رئیس کمیسیـون برنامـه، بودجه، امور اداری و فناوری اطلاعـات شـورای اسلامـی شهر مشهد در پاسخ به سوال «دنیای اقتصاد» درباره ارزیابی عملکرد شورا اظهار می‌کند: به طور کلی شورای چهارم در رویکرد خود که به تعبیری یک رویکرد اصولگرایانه بود، در حد نسبی توفیق داشته و برخی کارها آغاز شده است و باید ادامه یابد.pic۴
محمد سهیلی ادامه می‌دهد: مبنا را بر این گذاشتیم که مدیریت شهری بر اساس مبانی روشنی ترسیم و از وضعیت گذشته که رویکردهای متنوع و غیرمنسجم بود، خارج شود؛ یکی از اقدامات اولیه شورای چهارم در این راستا تدوین سیاست‌های حاکم بر برنامه‌ها بود که این سیاست‌ها تنظیم و به شهرداری ابلاغ شد؛ براساس این سیاست‌ها شاخص‌های عملیاتی و هدف‌گذاری نسبی تدوین و این سیاست‌ها مبنایی برای رویکردهای بعدی شورا شد که در برنامه چهار یا پنج ساله از سال جاری تاثیرات آن را مشاهده می‌کنیم.
عضو کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و زیارت شورای شهر مشهد با بیان اینکه رویکرد بعد توجه به جایگاه شورای شهر در کلان مدیریت شهری و نه فقط در شهرداری بود که در دوره‌های قبل مغفول مانده بود، خاطرنشان می‌کند: صحبت‌هایی در دوره‌های قبلی درباره مدیریت واحد شهری می‌شد اما در این زمینه کار اساسی انجام نشده بود و شورای چهارم به تدوین برنامه شهر مشهد اقدام کرد که فعلا در پنج سرفصل این برنامه مدنظر است و در این سرفصل‌ها امکان تعامل با سایر دستگاه‌ها وجود دارد و اگر این روند به نتیجه برسد تا پایان سال جاری برنامه جامعی برای شهر مشهد خواهیم داشت که سندی برای تعامل با سایر دستگاه‌ها خواهد بود.
سهیلی تصریح می‌کند: سالم‌سازی عملکرد شهرداری، تقویت نظارت، پرهیز از درآمدهای ناصواب، جلوگیری از فروش امتیازات شهر و ... از دیگر رویکردهایی بود که در این زمینه نیز اقدامات جدی در شورای چهارم آغاز شد. وی اضافه می‌کند: رویکرد دیگر بهبود تعامل شورا و شهرداری بود که کار را از فرآیند صرفا ضابطهمند گذشته خارج و فرآیندها را مشترک کردیم.
رئیس کمیسیون برنامه، بودجه، امور اداری و فناوری اطلاعات شورای شهر با اعتقاد بر اینکه شورای چهارم نسبت به دوره‌های گذشته موفق‌تر عمل کرده است، می‌افزاید: البته شورای چهارم از نظر تعدد و کیفیت امتیازاتی داشته است؛ در مجموع یک شاخص این است که بندهایی از وظایف شوراها که در شوراهای قبل مغفول مانده بود از جمله سالم‌سازی درآمدها یا مباحث نظارتی در این شورا به صورت جدی مدنظر قرار گرفت؛ به نظر من نمره فعلی شورای چهارم حدود ۱۵ تا ۱۶ است اما در سال‌های آینده قابل افزایش خواهد بود.
سهیلی در خصوص نقاط ضعف شورای چهارم عنوان می‌کند: با وجود اینکه در رویکردها و دیدگاه‌های کلان اتفاق نظر داریم و یک رویکرد اصولگرایانه حاکم است اما هنوز اختلاف دیدگاه‌هایی وجود دارد که منجر به کند شدن فرایندهای اصلاحی می‌شود که فکر می‌کنم روند رو به بهبودی درباره این مساله وجود دارد؛ برخی اختلافات فراتر از اختلاف سلیقه است که اگرچه بیشتر از دوره‌های گذشته نیست اما همین مقدار هم باعث کند شدن برخی فرآیندها شده است. وی ادامه می‌دهد: یکی دیگر از نقاط ضعف شورای فعلی عدم ارتباط مناسب با نخبگان و عموم مردم است؛ بسیاری از تلاش‌هایی که می‌شود مورد اطلاع‌رسانی قرار نمی‌گیرد و مردم از آن بی‌خبر هستند؛ احساس می‌کنم دیدگاه مردم از شورای چهارم یک دیدگاه متوسط رو به بهبود است اما می‌توانست بهتر از این باشد.
عضو کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و زیارت شورای شهر در پاسخ به برخی انتقادات مبنی بر اینکه شورای چهارم به پایگاهی برای فعالیت یک طیف فکری خاص تبدیل شده است، می‌گوید: با این دیدگاه خیلی موافق نیستم؛ این‌ها قضاوت‌هایی است که اگر از نزدیک انجام شود، متفاوت خواهد بود؛ به نظر من هیچ گروه یا حرکت سیاسی نیست که افکارش در شورای چهارم مطرح شود چه برسد به اینکه حاکمیت داشته باشد.
سهیلی در خصوص عملکرد شورای شهر بعد از تغییر هیات رئیسه اظهار می‌کند: این تغییر، در روندها و فرآیندها اختلاف اساسی ایجاد نکرد و روند اصولگرایانه حفظ شد و با نوسانی که در این دوره ایجاد شد، بعد از آن داریم به یک حد پایدار می‌رسیم.
روزمرگی؛ نقطه ضعف شورای چهارمpic4
یکی از اعضای هیات رئیسه شورای شهر نیز با اعتقاد بر اینکه شورای چهارم یک شورای باانگیزه، جدی، سختگیر و قانونمند، عدالت‌خواه، جامع‌نگر، دقیق و حساس است، اظهار می‌کند: به نظر من با رویکرد تعاملی در درون و بیرون، شورا عملکرد قابل قبول و مثبتی دارد و نمره ۱۵ می‌دهم.
برزو دبیریان پرکاری را یکی از تفاوت‌های شورای چهارم با دوره‌های قبل می‌داند که به عنوان نقاط قوت شورا می‌تواند مدنظر قرار گیرد و تصریح می‌کند: اعضای شورای چهارم در سال به صورت میانگین بین 1300 تا 1700 ساعت برای شورا وقت می‌گذارند در حالی که بر اساس قانون باید هر ماه 60 ساعت و در سال 720 ساعت وقت بگذارند و دلیل این وقت‌گذاری بیشتر حل مشکلات مردم است؛ همچنین افزایش تعداد اعضا در این دوره یکی دیگر از نقاط قوت است.
این عضو شورای شهر روزمرگی را از نقاط ضعف شورای چهارم برمی‌شمارد و خاطرنشان می‌کند: به عبارت دیگر اعضای شورای چهارم به امور جاری و جزئی زیاد توجه کرده و بیش از حد بر برخی امور تمرکز می‌کند؛ اعتقاد ما این است که افق نگاه باید به چشم‌انداز اهداف باشد که با وجود روزمرگی ممکن است کمتر به این مسائل بپردازیم.
دبیریان عنوان می‌کند: توجه به مناطق حاشیه شهر، اصلاح ساختارهای سازمانی، پیگیری تصویب طرح جامع مشهد، تدوین برنامه چهار ساله شورا و ... از اقدامات مثبت شورای چهارم است.
عضو هیات رئیسه شورای شهر در خصوص میزان رضایتمندی مردم از شورا تصریح می‌کند: مردم دو نگاه نسبت به شورای چهارم دارند؛ برخی به شدت شورای چهارم را موفق می‌دانند و از آن حمایت می‌کنند و برخی دیگر به شدت شورای چهارم را ناموفق می‌دانند اما هیچ یک از این دو قضاوت درست نیست. وی شهرداری را آیینه رضایت از شورا می‌داند و می‌گوید: اگر کار مردم در مراجعه به شهرداری به سرعت انجام شود، این را به حساب شورا می‌گذارند و برعکس؛ در شهرداری یک بروکراسی اداری حاکم است که انجام امور را کند می‌کند و این‌ها باعث نارضایتی در مردم می‌شود و این نارضایتی به شورا هم تسری پیدا می‌کند؛ اگر بتوانیم در این دوره شهرداری را به یک شهرداری چابک تبدیل کنیم، سرعت انجام امور و در نتیجه رضایتمندی مردم افزایش می‌یابد.
دبیریان در خصوص تغییرات اعمال شده بعد از تغییر هیات رئیسه خاطرنشان می‌کند: بعد از این اقدام کارهای شورا سرعت بیشتری پیدا کرد و شورا به مرز تعادل رسید؛ اگرچه هنوز هم از عملکرد خود و هیات رئیسه جدید رضایت کامل نداریم اما نسبت به گذشته موفقیت‌های بیشتری حاصل شده است.
عدم استفاده از ظرفیت تمام اعضا pic5
رئیس مرکـز پژوهش‌هـای شورای اسلامی شهر مشهد نیز در پاسخ به سؤال «دنیای اقتصاد» در خصوص نحوه عملکرد شورای چهارم می‌گوید: این شورا از ابتدای کار با توجه به نقش فرهنگی و مذهبی شهر مشهد یک رویکرد فرهنگی را در پیش گرفت و در نتیجه در تمام طرح‌ها و برنامه‌ها ملاحظات فرهنگی و اجتماعی را مورد توجه قرار داد و از این منظر نسبت به دوره‌های گذشته موفق‌تر عمل کرده است.
براتعلی خاکپور با بیان اینکه همچنین شورای چهارم تلاش‌های زیادی در شفاف‌سازی بودجه شهرداری انجام داد و نتایج آن در بودجه سرمایه‌ای و جاری شهرداری مشهود است، تصریح می‌کند: تلاش کردیم درآمدهای منطقی و پایداری برای شهرداری داشته باشیم و طرح‌ها و لوایحی درباره درآمدهای پایدار شهرداری در شورا تصویب کنیم تا این امر زمینه فعالیت‌های عمرانی را در آینده افزایش دهد.
این عضو شورای شهر مشهد تقویت زیرساخت‌های شهری و ناوگان حمل و نقل را از دیگر مواردی می‌داند که شورای چهارم نسبت به دوره‌های گذشته در آن عملکرد موفق‌تری داشته است. وی یادآور می‌شود: در مجموع به عملکرد شورای شهر نمره ۱۶ می‌دهم.
خاکپور اضافه می‌کند: ساماندهی حاشیه شهر از دیگر اولویت‌هایی بود که شورای چهارم به این مساله ورود جدی داشت؛ همچنین طرح‌های راهبردهای توسعه شهر و پیگیری تصویب طرح جامع شهر نیز از دیگر اقدامات مثبت شورای چهارم بوده است.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای شهر در خصوص نقاط ضعف شورای چهارم خاطرنشان می‌کند: شاید یکی از نقاط ضعف عدم استفاده از ظرفیت تمام اعضای شورای شهر درباره مسائل مختلف شهری باشد؛ نقطه ضعف دیگر این است که در عین حال که شورا یک شورای اصولگراست اما گاهی رفتارهایی در صحن علنی شورای شهر از برخی اعضا سر می‌زند که دور از انتظار است. وی اضافه می‌کند: همچنین شورا باید تلاش و تعامل بیشتری را با مجموعه نهادهای مدیریت شهری داشته باشد که البته تلاش‌هایی که تاکنون صورت گرفته قابل‌قبول است اما باید تقویت شود.
خاکپور در پاسخ به سؤال «دنیای اقتصاد» درباره میزان رضایتمندی مردم از شورای فعلی عنوان می‌کند: به نظر می‌رسد میزان رضایتمندی مردم به دلیل اینکه اطلاع کافی از عملکرد شورای چهارم ندارند، پایین باشد و اگر شهروندان از مجموعه اقدامات زیرساختی که در شهر در حال انجام است، آگاهی داشته باشند و این اقدامات را با دوره‌های قبل مقایسه کنند، بدون شک نمره بالایی به شورای شهر خواهند داد.
عده‌ای ایرادات خلاف واقع مطرح می‌کنند
یکی دیگر از اعضای شورای شهر مشهد با اعتقاد بر اینکه عملکرد شورا در مجموع موفق بوده است، اظهار می‌کند: عمده کارهایی که شورا از ابتدا می‌توانست انجام دهد، برنامه‌ریزی برای اداره شهر و رفع مشکلات بود که این کار را با سیاست‌گذاری‌های اداره شهر شروع کرد.
علی‌اصغر نخعی‌راد برطرف کردن ضعف آیین‌نامه شورا را از دیگر اقدامات مثبت شورای چهارم برمی‌شمارد و تصریح می‌کند: انتخاب شهرداری که توانایی خوبی دارد و چهره‌ای ملی است، دیگر اقدام مثبت شورا بود. وی با بیان اینکه شورا در قانونمندکردن شهرداری، جلوگیری از تخلفات، جلوگیری از ساخت‌وساز در ارتفاعات، جلوگیری از تراکم‌فروشی نیز موفق بوده است، خاطرنشان می‌کند: اقداماتی که شورا انجام داده به نحوی است که در واقع جلوی درآمد شهرداری را می‌گیرد اما شورا به این مساله توجه نکرده تا درآمد شهرداری از راه‌های پاک تأمین شود و این‌ها در واقع رویکردهای مسئولانه شوراست زیرا اگرچه به نفع شهرداری نیست اما به نفع شهر است؛ این مسائل باعث شده عملکرد شورا را موفق بدانیم اما کاملا راضی نیستم زیرا فکر می‌کنیم شورا هنوز توان بیشتری دارد.pic7
این عضو شورای شهر با بیان اینکه در مجموع به عملکرد شورای فعلی نمره ۱۵ می‌دهم، در خصوص نقاط ضعف شورا می‌گوید: افزایش تعداد اعضای شورا از ۱۱ نفر به ۲۵ نفر نقاط مثبت و منفی دارد؛ نقطه مثبت این است که افراد توانمندتری وارد می‌شوند اما ضعف این امر هم این است که همراه شدن این ۲۵ نفر با هم زمان می‌برد و تصمیم‌گیری را کمی مشکل‌تر می‌کند.
نخعی‌راد برخی انتقادها مبنی بر تبدیل شدن شورای شهر به پایگاهی برای فعالیت یک طیف فکری خاص را خلاف واقع و کذب می‌داند و اظهار می‌کند: اصلا اینطور نیست؛ اگر صرفا به دنبال نیروهای اصولگرا بودیم باید نیروهای بسیاری عوض می‌شدند اما افرادی به کار گرفته شدند که توانایی دارند. وی ادامه می‌دهد: عده‌ای که توانایی و کارکرد شورا را می‌بینند و نمی‌توانند انتقادی به آن وارد کنند، ایراداتی خلاف واقع مطرح می‌کنند تا عملکرد شورا را خدشه‌دار کنند. اگر کسی در این دوره مدیریت شهری به کار گرفته شده، به دلیل توانمندی خود بوده است.
این عضو شورای شهر در خصوص میزان رضایتمندی مردم از شورا تصریح می‌کند: شورا کار اجرایی نمی‌کند که عملکرد آن بلافاصله دیده شود و بازخورد عملکرد شورا طولانی‌تر است. مهم این است زمانی که شورا اقداماتی برای اصلاح انجام می‌دهد نتیجه آن را مردم در کارهای عادی و به مرور زمان خواهند دید. وی اضافه می‌کند: تصور من این است که اگر اطلاعات دقیق‌تری در خصوص عملکرد شورا در اختیار مردم قرار گیرد، قطعا مردم راضی خواهند بود اما ضعف ما این است که اطلاع‌رسانی ضعیفی داریم.
نخعی‌راد در پاسخ به سؤال «دنیای اقتصاد» در خصوص نحوه عملکرد شورای شهر پس از تغییر هیات رئیسه عنوان می‌کند: تصور نمی‌کنم تغییر هیات رئیسه تأثیر چندانی بر عملکرد داشته باشد زیرا هیات رئیسه فقط مسئول اداره امور داخلی شوراست و با این تغییر رویکردها در تصمیم‌گیری‌ها تغییری نکرده است.
برخی مصوبات مخالف سیاست‌های دولت بودpic8
رئیس کمیسیون امور اقتصادی، سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های شورای شورای شهر نیز با اعتقاد بر اینکه در مجموع اقدامات مثبتی در شورای فعلی انجام شده است، می‌گوید: عملکرد شورا را در مجموع مثبت ارزیابی می‌کنم و به شورا نمره ۱۵ می‌دهم.
سیدعبدالکریم جوادی راه‌اندازی مجدد خط 2 قطار شهری، توجه ویژه به حاشیه شهر مشهد، لحاظ کردن پیوست‌های فرهنگی در مشارکت‌های کلان اقتصادی و ... را از اقدامات مثبت شورای شهر برمی‌شمارد.
این عضو شورای شهر در خصوص نقاط ضعف شورای شهر اظهار می‌کند: سیاست‌های دولت در شرایط فعلی در راستای مهار تورم است که این اقدام با رکود اقتصادی مواجه می‌شود؛ علم اقتصاد می‌گوید زمانی که تورم قرار است مهار شود رکودی در بازار صورت می‌گیرد که اگر مواظب آن نباشیم، آسیب بیشتری خواهد داشت. وی ادامه می‌دهد: در این شرایط شورای شهر برخی سیاست‌هایی را تصویب کرد که در اصل با سیاست‌های دولت همخوانی نداشت و برخی محدودیت‌هایی را در شهر اعمال کرد از قبیل افزایش عوارض مختلف و افزایش قیمت بلیت اتوبوس که به نظر من این اقدامات در وضعیت کنونی آسیب است و نباید این تصمیمات را می‌گرفتیم؛ باید نسبت به این قضایا حساس و دقیق باشیم تا بتوانیم آسیب‌های این مصوبات را در حین اجرا از بین ببریم.
جوادی با اشاره به اینکه در وضعیت فعلی میل و رغبت سرمایه‌گذاران در این فضا برای سرمایه‌گذاری در شهر کاهش یافت، می‌افزاید: به نظر من این اقدامات باید با کارشناسی بیشتر و با شیب ملایم‌تری انجام می‌شد؛ اگرچه با برخی از مصوبات مخالف بودیم اما اکنون وظیفه ما ایجاب می‌کند که کمک کنیم این مصوبات به بهترین نحو اجرا شود تا شهر آسیبی نبیند.
رئیس کمیسیون امور اقتصادی، سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های شهر در خصوص برخی انتقادات در زمینه تصمیم‌گیری‌های جناحی در شورای شهر اظهار می‌کند: فکر نمی‌کنم این بحث مصداق داشته باشد زیرا اگرچه اعضا رویکرد اصولگرایانه دارند اما توجهات بیشتر به نظریات کارشناسانه است.
جوادی در خصوص رضایت مردم از عملکرد شورای شهر خاطرنشان می‌کند: در برخی حوزه‌ها از قبیل سرمایه‌گذاری رضایتمندی نسبی نداریم اما در حوزه خدمات شهری رضایتمندی خوب است؛ همچنین در برخی مسائل مانند افزایش قیمت بلیت اتوبوس نارضایتی در بین مردم وجود دارد.
پایبند نبودن برخی اعضا به نظام شورایی
رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و زیارت شورای اسلامی شهر مشهد یکی از اقدامات اساسی شورای چهارم را تدوین برنامه چهار ساله مدیریت شهری می‌داند و تصریح می‌کند: در سه دوره گذشته فعالیت‌های زیادی انجام شده اما متأسفانه اقدامات حول یک برنامه منسجم نبود و تدوین این برنامه به هدفمند کردن برنامه در مدیریت شهری کمک می‌کند. pic۹
حجت‌الاسلام و المسلمین حسنعلی اخلاقی امیری خاطرنشان می‌کند: با توجه به افزایش تعداد اعضای شورای شهر به نظر می‌رسد فعالیت‌های روزمره شورا که به حوزه قانونگذاری و نظارت برمی‌گرد، به دلیل افزایش تعداد اعضا با سرعت و دقت بیشتری انجام می‌شود.
این عضو شورای شهر عنوان می‌کند: رسیدگی به خط ۲ قطار شهری، توجه به مناطق کم‌برخوردار مشهد و تبدیل حاشیه شهر به یک گفتمان ملی، توجه به ارتباط با مردم و استفاده از نظرات نخبگان و مردم در عرصه‌های مختلف، توجه به نیازهای روز مدیریت شهری و ... از اقدامات مثبت شورای چهارم است و در مجموع به عملکرد شورا نمره ۱۷ می‌دهم.
اخلاقی با اشاره به اینکه در چهارمین دوره شورای شهر مشهد تعداد اعضا از 11 به 25 نفر افزایش یافت، می‌گوید: تجربه نظام شورایی در کشور ما اندکی نوپاست؛ ضمن اینکه نظام و حاکمیت هنوز به مدیریت واحد شهری تن نداده و شورای شهر هنوز شورای شهرداری است؛ نظام شورایی به این معناست که به آنچه اکثریت به آن رأی داده است، پایبند باشیم اما در شورای چهارم برخی از اعضا با برخی مصوبات مخالفت می‌کنند و این یکی از نقاط ضعف است.
رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و زیارت شورای اسلامی شهر مشهد در خصوص میزان رضایت مردم از شورا خاطرنشان می‌کند: احساس می‌کنم مردم امروز در مشهد احساس رشد و بالندگی را در عرصه‌های مختلف دارند.
اخلاقی اعمال نظرات یک طیف فکری خاص را در شورای شهر رد می‌کند و می‌گوید: واقعیت این است که اگرچه دیدگاه اصولگرایانه در شورا حاکم است اما اختلاف سلیقه‌ها نیز وجود دارد و در نهایت اعضای شورا بر اساس نظرات کارشناسانه و فهم خودشان از مطلب رأی می‌دهند و نمی‌توان گفت تصمیم‌گیری‌ها بر اساس رویکردهای جناحی است؛ اشخاصی هستند که احزاب در تصمیم‌گیری آنان دخالت دارند اما اکثریت قریب به اتفاق تصمیمات بر اساس آرای کارشناسی است.
در ساختارهای نظارتی به بلوغ نرسیده‌ایم
رئیس کمیسیون خدمات و محیط‌زیست شهری شورای شهر مشهد با اشاره به اینکه شورای چهارم اهداف کلی را دنبال می‌کند، می‌گوید: شورا در رویکرد کلی در خصوص اصلاح مدیریت شهری مشهد تا حدودی موفق بوده و در حال حرکت در این مسیر است. pic۱۰
غلامحسین صاحبی با بیان اینکه شورای چهارم نگاه مدیریتی را در مجموعه مدیریت شهری اصلاح کرد و به سمت خدمات‌رسانی عادلانه تغییر داد، می‌افزاید: یکی از دغدغه‌ها این بود که به دنبال اصلاح درآمدها و تأمین درآمدهای پایدار در شهر باشیم و به دنبال اصلاح زیرساخت‌های درآمدهای پایدار هستیم. وی ادامه می‌دهد: در مجموع عملکرد شورای چهارم مثبت بوده اما نواقصی هم دارد که امیدواریم برطرف شود و نمره 16 می‌دهم.
این عضو شورای شهر مشهد در خصوص نقاط ضعف شورای فعلی خاطرنشان می‌کند: برخی از نقاط ضعف به ساختارهای شورا، تشکیلات و نیروی اداری و ساختارهای نظارتی برمی‌گردد؛ اشکال اصلی ساختارهای نظارتی در شورا و شهرداری است که هنوز به بلوغ کامل در این زمینه نرسیدیم و بخش اعظم مشکلات به این مساله برمی‌گردد.
صاحبی با اعتقاد بر اینکه میزان رضایتمندی مردم از شورای شهر در مناطق مختلف متفاوت است، اظهار می‌کند: در مناطق کم‌برخوردار رضایتمندی مردم افزایش یافته اما در بخشی از مناطق به ویژه مناطقی که در حوزه ساخت‌وساز درآمد کسب می‌کردند، نارضایتی افزایش یافته زیرا شورا به دنبال اصلاح درآمدهای پایدار شهرداری است و این مساله نارضایتی ایجاد می‌کند که آن را به جان می‌خریم؛ شاید برخی ناراضی باشند اما در نهایت به نفع شهر خواهد بود و به دنبال رضایتمندی مردم از شخص خودمان نیستیم.
رئیس کمیسیون خدمات و محیط‌زیست شهری شورای شهر در پاسخ به انتقاد برخی مبنی بر اینکه شورا به پایگاهی برای فعالیت طیف فکری خاصی تبدیل شده است، عنوان می‌کند: فکر می‌کنم این‌ها فضاسازی است و اعضای شورا به این مباحث کاری ندارند؛ نارضایتی‌ها در عالم سیاست وجود دارد زیرا ما می‌خواهیم برای مردم کار کنیم؛ ۹۹ درصد اعضای شورا با رویکرد سیاسی کار نمی‌کنند بلکه دغدغه‌های مقام معظم رهبری را در کارهای خود مدنظر دارند.
صاحبی در خصوص عملکرد شورا پس از تغییر هیات رئیسه می‌افزاید: این امر در رویکرد کلی شورا تغییری ایجاد نکرده است و جهت‌گیری و تفکر شورا با تغییر هیات رئیسه تغییری نمی‌کند.
به شورا نمره خوبی نمی‌دهم
یکی دیگر از اعضای شورای شهر مشهد در خصوص عملکرد شورا می‌گوید: من تاکنون به عملکرد شورا نمره خوبی نمی‌دهم مگر اینکه که دوستان شورای شهر متحد شوند؛ شورای شهر در برخی مشکلات شهرداری نتوانسته است تغییری ایجاد کند.pic۱۱
جواد ستاری پیشرفت فیزیکی خط 2 قطار شهری را از مصوبات و اقدامات مهم شورای چهارم برمی‌شمارد و تصریح می‌کند: خبرهای خوبی در راه است اما چون فعالیت‌ها در زیر زمین صورت می‌گیرد به چشم مردم نمی‌آید.
این عضو شورای شهر در خصوص عملکرد شورا بعد از تغییر هیات رئیسه می‌گوید: به عقیده بنده اتفاق خاصی در رویکردها ایجاد نشده است و طبق زمان مقرر شده باید این تغییر صورت می‌گرفت.
ستاری در خصوص میزان رضایتمندی مردم از عملکرد شورای فعلی تصریح می‌کند: من در جایگاهی نیستم که بگویم مردم راضی یا ناراضی هستند؛ وظیفه مطبوعات و رسانه‌های گروهی است که نظرات مردم را جمع‌آوری و بررسی کنند که چند درصد موافق یا مخالف عملکرد شورای شهر هستند.
همدلی بیشتری مورد انتظار بود
رئیس کمیسیون امور فنی، عمران و طرح‌ریزی شهری شورای شهر مشهد هدف از تشکیل شوراها را پیشبرد سریع برنامه‌های شهری در موضوعات اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی از طریق افزایش مشارکت مردم می‌داند و اظهار می‌کند: قانون شورا و الحاقیه آن برای شورای اسلامی شهر تعداد ۳۴ وظیفه بیان کرده که به منظور ارزیابی عملکرد شوراها باید شاخص‌هایی کیفی و کمی برای وظایف فوق تعریف و برای هر شاخص هدف‌گذاری دوره‌ای به عنوان مثال سالانه مشخص کرد و سپس در انتهای دوره هدف‌گذاری شده، میزان تحقق آن را مورد ارزیابی قرار داد. مهدی ذاکرالحسینی ادامه می‌دهد: در صورت تحقق هدف‌گذاری، مسیر فعلی قابل‌قبول است؛ در غیر این صورت باید علت را بررسی و زمینه‌های قابل بهبود را شناسایی کرد و مسیر مورد بازنگری قرار داد. البته حتی اگر شاخص‌ها نیز محقق شود بازهم می‌توان بهبود را مدنظر داشت. وی با بیان اینکه عملکرد شورای چهارم از نظر اینجانب قابل قبول است، در پاسخ به این سؤال که «به شورای چهارم چه نمره‌ای می‌دهید؟» تصریح می‌کند: نمره شورا از منظر ارزیابی بیرونی توسط مردم و از منظر خودارزیابی پس از جمع‌بندی در شورا از طریق رئیس شورا بیان خواهد شد.pic۱۲
این عضو شورای شهر مشهد در خصوص نقاط ضعف شورای چهارم می‌گوید: با توجه به اینکه شورای چهارم، در مجموع شورایی اصولگراست، همدلی و همزبانی بیشتری بین اعضای شورا در داخل و خارج شورا مورد انتظار بود. همچنین افزایش تعداد اعضای شورای شهر در این دوره می‌توانست منجر به افزایش تخصص‌های مورد نیاز شهری شود که امید است در مجلس شورای اسلامی با طرح قوانینی حداقل صلاحیت افراد جهت کاندیدا شدن در شوراهای شهر نیز تدوین شود؛ انتظار می‌رود تدوین این صلاحیت‌ها باتوجه به تخصص‌های مورد نیاز مدیریت شهری انجام شود.
ذاکرالحسینی در خصوص عملکرد شورا بعد از تغییر هیات رئیسه اظهار می‌کند: شورا و شهرداری با رویکرد حرکت رو به جلو به منظور افزایش نقاط قوت و رفع زمینه‌های قابل بهبود گذشته پا به عرصه خدمت گذاشت؛ نگرش شورا همکاری، تعامل و بهره‌برداری هر چه بیشتر و بهتر از توان و قوت تمامی دستگاه‌های اجرایی به منظور هم‌افزایی در پیشبرد موضوعات شهری بوده و هست. آنچه اتفاق افتاد این بود که از این منظر، انتظار جمعی از اعضای شورا در سال اول محقق نشد که بهبودی را به دنبال داشت. در حال حاضر عملکرد را مثبت‌تر ارزیابی می‌کنم.
این عضو شورای شهر در خصوص برخی انتقادات مبنی بر اینکه شورای چهارم به پایگاهی برای فعالیت یک طیف فکری خاص تبدیل شده است، خاطرنشان می‌کند: در دولت‌های مختلف نیز برای افراد با دیدگاه‌های گوناگون امکان خدمت فراهم شده است؛ در حال حاضر تلاش هیات رئیسه و شورا به‌کارگیری همه توان‌ها و پتانسیل‌های شهر در امور شهری است. ذاکرالحسینی تحقق طرح جامع و تفصیلی، مصوبه توسعه خطوط قطار شهری، مصوبات خدمات شهری به خصوص ارائه خدمات شهری در مناطق حاشیه شهر، تصویب بودجه سال 94 شهرداری و ... را از مهم‌ترین مصوبات شورای شهر برمی‌شمارد.
این عضو شورای شهر در خصوص رضایتمندی مردم از عملکرد شورای فعلی عنوان می‌کند: فکر می‌کنم نمره قابل قبولی بگیریم. البته این کار باید پس از تعریف شاخص‌ها و در پایان هر سال یا هر دوره شورا به صورت مستمر انجام شود.
ارسال نظر