حاشیه ها از ورزشگاه بیرون نمی‌روند

فرصت کم‌نظیر برگزاری دو جام جهانی در شمال و جنوب ایران، شرایط را برای اهالی فوتبال ایران بسیار حساس و سرنوشت‌ساز کرده است. فرصتی استثنائی که طی ۸ سال می‌تواند به خودی خود، آثار بزرگی بر فوتبال کشور به دنبال داشته باشد. برگزاری جام جهانی ۲۰۱۸ در کشور روسیه و پس از آن، برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، به طور قطع فرصتی غنیمت برای اهالی فوتبال است تا با استفاده از آن و البته آشنایی با امکانات موجود در این کشورها، بهانه‌ای برای ارتقای کیفی سخت‌افزارهای فوتبال کشور فراهم شود.

درست در دورانی که ورزشگاه‌های میلیاردی قطر، به عنوان یک کشور نزدیک به ایران، مشغول ساخت هستند، ورزشگاه قلب ایران‌زمین و به گفته بسیاری پایتخت فوتبال کشور، پس از نزدیک به دو دهه، به دوران پایانی بهره‌برداری نزدیک می‌شود: ورزشگاه نقش‌جهان که دو دهه پیش کار آغاز آن شروع شد و اتفاقاً در آن دوران یکی از پروژه‌های شاخص و فاخر بعد از انقلاب به شمار می‌رفت، با گذشت نزدیک به ۲۰ سال، تنها به امید بهره‌برداری و نه تکمیل اساسی، روزهای پایانی کارگاهی خود را طی می‌کند. از ابتدا قرار بود فاز نخست این ورزشگاه که با ۴۲ هزار ظرفیت و فاز دوم آن نیز با ۳۳ هزار ظرفیت ساخته شود اما طولانی‌شدن روند ساخت این ورزشگاه، باعث شد که مدیران اصفهان ترجیح دهند که این استادیوم با همان ظرفیت نخست، کار خود را در گام اول آغاز کند. در واقع ورزشگاه نقش‌جهان، بعد از تفویض مدیریت خود به شرکت فولاد مبارکه، عملاً تلاش کرد که هر روز به زمان افتتاح و بهره‌برداری نزدیک شود و از سوی دیگر، مدیران شرکت فولاد مبارکه و البته مدیران شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی کشور، قول داده‌اند که این ورزشگاه از نظر کیفی در سطح بالایی باشد. با این حال، به نظر می‌رسد که ورزشگاه نقش‌جهان با ورزشگاه‌های خارج از کشور و به خصوص آنهایی که در کشوری نظیر قطر ساخته می‌شود، زمین تا آسمان تفاوت دارد.

امکانات اسکان

در همه جای دنیا، ورزشگاه‌های بزرگ و مطرح، دارای امکانات مناسبی برای اسکان هستند. از هتل و مراکز اقامتی و تفریحی گرفته تا سیستم های مختلف حمل و نقل. در واقع در جهان استادیوم‌ها به سمت مجموعه‌های ورزشی پیش می‌روند و این موضوع باعث شده که یک ورزشگاه، امکانات مختلفی از این حیث دارا باشد. با این حال، ورزشگاه نقش‌جهان هنوز در این زمینه به بلوغ مورد نظر نرسیده و فضای لازم برای اسکان ورزشکاران و یا میهمانان را در خود ندارد. البته با توجه به حجم قابل توجه زمین‌های موجود در این ورزشگاه، بدون شک می‌توان در آینده دور، زمینه ساخت چنین امکاناتی را در ورزشگاه فراهم کرد اما در حال حاضر این امکانات در ورزشگاه وجود ندارد.

مراکز تفریحی

اگر نگاهی به سفرنامه‌های توریست‌های ایرانی به اروپا و یا کشورهای آمریکای جنوبی بیاندازیم، به خوبی متوجه می‌شویم که یک گردشگر در این کشورها بعد از تماشای بازی، ده‌ها و شاید صدها انتخاب مختلف دارد تا دوران استراحت خود را در یکی از آنها سپری کند. امروزه موضوع توجه به ظرفیت شهرک‌های تفریحی توریستی در جهان به میزان قابل توجهی افزایش یافته و این موضوع مد نظرکشورهای مختلف نیز قرار گرفته است. حسین محمودیه، رئیس اداره فنی مهندسی اداره‌کل ورزش و جوانان استان اصفهان درباره مراکز تفریحی این ورزشگاه به دنیای اقتصاد می‌گوید: این ورزشگاه از نظر موقعیت فیزیکی ظرفیت بسیار خوبی دارد که بتوان از آن به عنوان یک مرکز تفریحی ورزشی در آینده نزدیک استفاده کرد. وی با اشاره به ضرورت توجه به موضوع اقتصاد ورزش و اقتصاد فوتبال ادامه داد: امروز شهرک‌های دنیا به سمت شهرک‌های تفریحی- ورزشی پیش رفته و این ورزشگاه نیز به این سمت پیش رفته است، بنابراین ما نیز می‌توانیم در شهر اصفهان چنین ظرفیت بزرگی را ایجاد کرده و از آن بهره ببریم.

ظرفیت صندلی‌ها

اگرچه امروز ورزشگاه‌های بزرگ جهان به سمت کاهش تعداد صندلی‌ها پیش رفته‌اند، اما با این حال، نقش‌جهان هنوز هم در زمره یکی از ورزشگاه‌های بزرگ ایران و البته ورزشگاه های پرجمعیت به حساب می‌آید. این ورزشگاه در فاز نخست ۴۲ هزار و در فاز دوم نیز ۳۳ هزار صندلی به خود می‌بیند تا با نصب آنها، جمعیتی بالغ بر ۷۵ هزار نفر و کمی کمتر از ورزشگاه آزادی، در نقش‌جهان قرار گیرند. این موضوع بدون شک یکی از شاخصه‌های اصلی آن به شمار می‌رود. به گفته محمودیه، این ورزشگاه از نظر ظرفیت در حدود آزادی است و ورزشگاه آزادی در حدود این ورزشگاه حدود ۷۵ هزار صندلی دارد که تنها ۵ هزار صندلی کمتر از آزادی است. وی خاطرنشان کرد: البته این ورزشگاه با ورزشگاه‌های خارجی تفاوت بسیاری دارد و در ایران نیز سایه‌بان آن که بخشی از طبقه دوم و زیر طبقه دوم ورزشگاه و حدود نیمی از ورزشگاه را پوشش می‌دهد، نکات مختلفی در خود دارد.

امکانات مدیریت بحران

به خوبی یاد داریم که سال گذشته و در رقابت‌های فوتسال جام باشگاه‌های آسیا، اتاق پزشکی و اتاق رسانه، به عنوان دو اتاق بسیار مهم و تأثیرگذار از سوی این مرکز قلمداد می‌شد. در واقع یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های هر ورزشگاهی، فراهم بودن امکانات مختلف مدیریت بحران و البته درمان در آن قلمداد می‌شود. فضای پایینی ورزشگاه نقش‌جهان و تونل این ورزشگاه اما، ظرفیت مناسبی برای ورود و خروج آمبولانس‌ها در آن فراهم کرده اما از سوی دیگر، هنوز مشخص نیست که اتاق پزشکان، پزشکیاران و دیگر فضاهای مورد نیاز برای آنها تا چه اندازه تکمیل شده باشد.

مسیرهای دسترسی

به هر حال می‌توان گفت که ورزشگاه نقش‌جهان در مقایسه با ورزشگاه فولادشهر اصفهان، مسیری آسان‌تر و البته نزدیک‌تر به شهر اصفهان دارد اما استفاده از وسایل حمل و نقل شهری برای رسیدن به این ورزشگاه در ماه‌های پس از افتتاح می‌تواند به یک چالش تبدیل شود. مسئولان اجرای این ورزشگاه اما تلاش می‌کنند که مسیرهای دسترسی به ورزشگاه را در بهترین کیفیت ممکن برقرار سازند اما فضای حاشیه‌ای شهر اصفهان آنگونه که باید در زمینه حمل و نقل عمومی و دسترسی شهری تقویت نشده در حالی که عمده تلاش ها و برنامه ریزی های قطر برای برگزاری جام جهانی در تحقق شعار " تماشای هر روز دو بازی" در کمتر از دو ساعت معطوف شده است، چیزی که پیش از آن در هیچ جام جهانی رخ نداده است.

پیوست‌های فرهنگی

اجرای هر طرحی، نیازمند پیوست‌های مختلفی است و توجه به این موضوع در تکمیل آن، از دیگر مسائل مهم قلمداد می‌شود. ورزشگاه نقش‌جهان در نقطه‌ای از شهر اصفهان قرار گرفته که از نظر شرایط مختلف فرهنگی با مرکز شهر اصفهان تفاوت‌های بسیاری دارد.