نگرانی درباره ذخایر سال آینده سد دوستی

دنیای اقتصاد، فاطمه رافع- هفدهم مرداد ماه و روز خبرنگار، بهانه‎ای بود برای برگزاری نشست صمیمانه مدیرعامل شرکت آب منطقه‎ای خراسان رضوی و تعدادی از معاونان وی با جمعی از اهالی رسانه مشهد که محمدحسین جعفری در این نشست در پاسخ به سؤال «دنیای اقتصاد» در خصوص وضعیت ذخیره آبی سد دوستی برای تأمین آب در سال آینده ابراز نگرانی کرد. وی در خصوص کسری ذخایر آب سد دوستی به دلیل بهره‎برداری از سد سلما در افغانستان، گفت: سد دوستی بر روی رودخانه هریرود احداث شده است؛ هریرود رودخانه‏ای با سیلاب‏های ویژه است؛ در سال آبی گذشته حدود ۱۳۰ میلیون مترمکعب آب وارد این سد شده که این رقم به تناسب میانگین آورد هریرود رقم اندکی است؛ متوسط ورودی آب به سد دوستی در ۱۵ سال گذشته، حتی با وجود خشکسالی‎ها حدود ۳۴۰ میلیون مترمکعب بوده است؛ بخشی از کاهش ذخایر آبی سد دوستی به دلیل بهره‎برداری از سد سلما در افغانستان و توسعه کشاورزی در آن کشور است؛ اقدامات لازم برای استفاده از حقابه هریرود و رایزنی با کشور افغانستان در این زمینه توسط دستگاه دیپلماسی کشور در حال پیگیری و این امر فراتر از اختیارات آب منطقه‏ای است.

توافق مشترک درباره هریرود

رئیس هیأت مدیره شرکت آب منطقه‎ای خراسان رضوی با اشاره به حضور اتباع افغان در خراسان رضوی، یادآور شد: کشور افغانستان همکاری لازم را در زمینه تأمین آب شرب با ایران دارد؛ مذاکره با این کشور در خصوص حقابه ایران از هریرود آغاز شده است؛ جلسات مشترکی نیز با کشور ترکمنستان و افغانستان داریم که در زمینه هریرود به توافقنامه مشترکی منجر خواهد شد. جعفری با بیان اینکه سال گذشته ذخیره آب سد دوستی حدود ۴۳۴ میلیون مترمکعب بوده است، اظهار کرد: این رقم در سال جاری حدود ۱۱۰ میلیون مترمکعب کاهش یافته و به ۳۳۹ میلیون مترمکعب رسیده است که حتی اگر سد دوستی آوردی نیز نداشته باشد و نیمی از آب آن سهم ایران و نیمی دیگر سهم ترکمنستان باشد، باز هم تا پایان سال جاری محدودیتی در زمینه تأمین آب از این سد نخواهیم داشت اما برای سال آینده نگرانی‎ وجود دارد و برای تأمین آب در سال آینده با مشکل مواجه خواهیم شد.

کاهش 3 درصدی ذخیره آب سدهای استان

مدیرعامل شرکت آب منطقه‎ای خراسان رضوی با بیان اینکه سال گذشته ۳۵ درصد مخزن آب سد دوستی پر بوده که این رقم در سال جاری به ۲۸ درصد رسیده است، جمع کل ذخیره سدهای استان را در حال حاضر ۴۶۳ میلیون مترمکعب اعلام و خاطرنشان کرد: این رقم در سال گذشته حدود ۵۱۰ میلیون مترمکعب بوده است؛ به عبارتی سال گذشته حدود ۳۳ درصد حجم سدهای استان پر بوده که این رقم امسال به ۳۰ درصد کاهش یافته است.

200 میلیون مترمکعب، برداشت چاه‏های غیرمجاز

جعفری از برداشت سالانه ۲۰۰ میلیون مترمکعب از آب‏های زیرزمینی استان توسط چاه‏های غیرمجاز خبر داد و با اشاره به فعالیت ۵۷ گروه گشت و بازرسی در خراسان رضوی برای کنترل منابع و تخلفات آبی، اظهار کرد: در مجموع حدود ۸۵۰۰ حلقه چاه غیرمجاز در خراسان رضوی شناسایی شده است که حدود ۳۰۰ حلقه آن عمیق و مابقی نیمه‎عمیق حاشیه رودخانه‎ها یا باغ ویلاها هستند؛ طی پروژه‎ای در حال شناسایی چاه‎های باغ ویلاها هستیم و تاکنون ۵۰۰ حلقه چاه غیرمجاز در باغ ویلاها شناسایی شده‎اند؛ برآورد ما این است که تعداد چاه‎های غیرمجاز استان حدود ۹۵۰۰ حلقه باشد.

انسداد 2380 چاه غیرمجاز تا پایان سال

رئیس هیأت مدیره شرکت آب منطقه‎ای خراسان رضوی با بیان اینکه سال گذشته ۱۲۰۰ حلقه چاه غیرمجاز مسدود شد، خاطرنشان کرد: با تصویب شورای حفاظت استان برای سال جاری نیز انسداد ۲۳۸۰ حلقه چاه غیرمجاز با حجم ۴۱ میلیون مترمکعب هدفگذاری شده که تاکنون ۶۷۹ حلقه از آن‎ها با مجموع حجم ۱۴ میلیون مترمکعب مسدود شده است. جعفری کسری مخازن آب زیرزمینی خراسان رضوی را حدود یک میلیارد و ۷۴ میلیون مترمکعب اعلام و تصریح کرد: حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعب آن مربوط به اضافه برداشت چاه‎های کشاورزی مجاز است. وی با اشاره به اجرای طرح احیا و تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی در خراسان رضوی، اظهار کرد: سال گذشته حدود دو میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان اعتبار این طرح بود که حدود ۴۰ درصد آن تخصیص یافت؛ امسال اعتبار این طرح باز هم حدود دو میلیارد و ۲۵۰ میلیون تومان است اما هنوز در سال جاری نقدینگی دریافت نکرده‎ایم؛ در خراسان رضوی هفت دشت پایلوت برای اجرای پروژه‎های مربوط به طرح احیا و تعادل‌بخشی سفره‏‎های آب زیرزمینی شامل سبزوار، مه‌ولات، نیشابور، رشتخوار، فریمان- تربت جام، مشهد و کاشمر در نظر گرفته شده است.

تجهیز 8812 چاه کشاورزی به کنتور هوشمند

مدیرعامل شرکت آب منطقه‎ای خراسان رضوی با بیان اینکه تا پایان خرداد ماه سال جاری، ۸۸۱۲ حلقه چاه کشاورزی مجاز در استان به کنتور هوشمند مجهز شده‎اند، خاطرنشان کرد: ۶۹ درصد این کنتورها کالیبره شده و به بهره‎برداری رسیده‎اند و تا مهر ۹۶ تمام چاه‌هایی که به کنتور هوشمند مجهز شده‎اند، در مدار بهره‎برداری قرار خواهند گرفت. جعفری با اشاره به اینکه با تجهیز چاه‏های کشاورزی به کنتور هوشمند امکان قطع یا وصل کردن برق چاه‏ها از ساختمان مرکزی آب منطقه‎ای وجود دارد، تصریح کرد: این پروژه در حال حاضر ۶۰ درصد پیشرفت دارد و تا دو ماه آینده به ۱۰۰ درصد خواهد رسید.؛ همچنین با این کنتورها کشاورز می‌‎تواند حجم آب مصرفی خود را به صورت روزانه و دوره‎ای کنترل و مدیریت کند. رئیس هیأت مدیره شرکت آب منطقه‎ای خراسان رضوی با بیان اینکه در مجموع باید بر روی ۲۵۰۰ حلقه چاه غیرکشاورزی در خراسان رضوی کنتور هوشمند نصب شود، عنوان کرد: تاکنون ۷۰۲ حلقه از آن‎ها به کنتور هوشمند تجهیز شده‎اند و این کنتورها نیز در حال کالیبراسیون و بهره‎برداری هستند؛ امیدواریم تا مهر سال جاری نیز ۸۰۰ حلقه وارد مدار شوند. وی هزینه نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاه‎های کشاورزی را حدود چهار میلیون تومان و برای چاه‎های غیرکشاورزی حدود ۶ میلیون تومان اعلام کرد. جعفری با بیان اینکه چاه‎های شرب شهرهای استان نیز در حال تجهیز به کنتورهای هوشمند هستند، افزود: تعداد کل چاه‏های شرب شهری ۷۷۳ حلقه، شرب روستایی ۹۶۰ حلقه و شرب اشخاص ۴۷۰ حلقه است و تاکنون ۳۰ تا ۴۰ درصد چاه‎های آب شرب به کنتور مجهز شده‏اند.

نگرانی درباره ذخایر سال آینده سد دوستی