غفلت از بخش کشاورزی
صفر موسیپور
مدیرعامل اتحادیه کشاورزان خراسان رضوی
بخش کشاورزی میتواند نقش مؤثری در شکوفایی اقتصاد کشور داشته باشد زیرا این بخش کمترین وابستگی را به منابع دولتی دارد اما تولیدکنندگان این بخش در سختترین شرایط مشغول تولید هستند و صدای آنها برای حل مشکلات و موانع تولید به جایی نمیرسد و این بخش مورد غفلت واقع شده است.
صفر موسیپور
مدیرعامل اتحادیه کشاورزان خراسان رضوی
بخش کشاورزی میتواند نقش مؤثری در شکوفایی اقتصاد کشور داشته باشد زیرا این بخش کمترین وابستگی را به منابع دولتی دارد اما تولیدکنندگان این بخش در سختترین شرایط مشغول تولید هستند و صدای آنها برای حل مشکلات و موانع تولید به جایی نمیرسد و این بخش مورد غفلت واقع شده است. علت غفلت از بخش کشاورزی این است که فعالان سایر بخشهای اقتصادی فکر میکنند این بخش سودآور نیست در حالی که اگر برای شکوفایی بخش کشاورزی برنامهریزی بایستهای صورت گیرد، مسلما این بخش مهم اقتصادی که مسئولیت تأمین مواد غذایی جامعه را دارد، میتواند به اهداف کلان اقتصاد مقاومتی دست یابد البته مشروط بر اینکه از نیروهای باتجربه در جهت برنامهریزی و هدایت کشاورزان استفاده شود؛ غفلت از بخش کشاورزی تبعات عدیدهای دارد زیرا کوچک بودن اراضی و عدم بازده اقتصادی منجر به رهاسازی منابع و امکانات میشود به طوری که مهاجرت از روستاها به شهرها را در پی دارد و بر حاشیهنشینی شهرهای بزرگ میافزاید.
برای جبران غفلتهای انجام شده در بخش کشاورزی ضروری است متعاقب سیاستهای کلان و راهبردی اقتصاد مقاومتی در جهت احیای این بخش مهم اقتصادی، اتاقهای فکر در وزارت جهاد کشاورزی و سازمانهای تابعه تشکیل و ضمن دعوت از نخبگان بخش کشاورزی، با استفاده از راهکارهای ارائه شده، غفلتهای بخش کشاورزی را در برنامه ششم توسعه جبران کنند. شرایط فعلی شرایطی نیست که بخش تولید مورد بیمهری و غفلت قرار گیرد؛ ضروری است طرح توانمندسازی فارغالتحصیلان بخش کشاورزی جهت حضور در عرصههای تولید به اجرا درآید تا هدایت و حمایت از تولیدکنندگان را به عهده گیرد و در این خصوص لازم است با حضور و مشارکت کشاورزان شناسنامه زمین تهیه شود. در مسیر توسعه بخش کشاورزی موانع و مشکلات متعددی وجود دارد که مهمترین آنها عبارت است از:
1- کوچک بودن اراضی و محدودیت منابع آب: ضروری است با تهیه برنامه کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت، طرح جامع کشاورزی تهیه شود.
2- کمبود سرمایه و نداشتن سرمایه در گردش کشاورزان: این امر باعث شده آنان توانایی تأمین به موقع هزینههای تولید را نداشته باشند.
3- عدم خرید به موقع محصولات کشاورزی بر اساس قیمت تضمینی توسط سازمانهای مسئولان و اسیر شدن کشاورزان توسط دلالان و واسطهها.
4- عدم آگاهی کشاورزان در تولید محصولات باکیفیت که منجر به کاهش قیمت محصولات تولیدی هنگام عرضه میشود.
5- بدهکاری کشاورزان به بانکها که مانع از دریافت تسهیلات بانکی برای پیشبرد امور میشود.
6- نداشتن الگوی کشت و عدم آگاهی لازم کشاورزان در تناسب میزان مصرف با نوع کشت یکی از معضلات عمده بخش کشاورزی است.
7- عدم وجود رسانه ملی مستقل برای بخش کشاورزی:کشاورزان بدون آگاهی و بر اساس قیمت عرضه و تقاضا محصولات مورد نیاز را در برنامه کشت و کار خود قرار میدهند.
8- عدم توانایی کشاورزان در بستهبندی محصولات کشاورزی: با توجه به برنامه پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی ضرورت دارد کلیه محصولات کشاورزی که قابلیت بستهبندی دارند، با استانداردهای جهانی عرضه شوند تا درآمد حاصله، عاید تولیدکنندگان شود.
با توجه به سیاستهای کلان بخش کشاورزی در برنامه ششم توسعه و پیشبینی رشد پنج درصدی، ضروری است با توجه به موانع و مشکلات عدیده بخش کشاورزی، برنامهریزی و راهکارهای عملی ارائه شود و در این بخش به صورت خلاصه موارد زیر پیشنهاد میشود:
1- برنامه پنجم توسعه آسیبشناسی شود و پس از تحلیل عملکرد آن، موانع بازدارنده مشخص و در برنامه ششم توسعه مورد توجه و عنایت برنامهریزان قرار گیرد.
2- آب به عنوان محور توسعه بخش کشاورزی مورد توجه قرار گیرد و برای بهینهسازی مصرف آن، اقدامات لازم در جهت اجرایی کردن الگوی کشت لازم است.
3- طرح جامع تدبیر آب کشور متناسب با حوزههای آبخیز و آبریز تهیه شود تا مشکلات مصرف بیرویه آب مرتفع شود.
4- به منظور ترویج یافتههای بخش کشاورزی و ارتقای سطح آگاهی تولیدکنندگان باید شبکه ملی رسانه بخش کشاورزی به صورت مستقل در برنامه ششم توسعه لحاظ شود تا این شبکه در جهت اطلاعرسانی برنامهریزی و اقدام کند.
5- برای حفظ و حراست از اراضی زراعی و باغی باید با جدیت از هر گونه تخریب جلوگیری به عمل آید و با متخلفان در راستای قانون حفظ کاربری ارضای زراعی و باغی برخورد شود.
6- به منظور حمایت از تولیدکنندگان محصولات کشاورزی ضروری است سازمان تعاون روستایی با توجه به اساسنامه آن از لحاظ مالی، تسهیلاتی و نیروهای انسانی کارآمد جهت عرضه خدمات مورد حمایت و در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گیرد.
7- برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی باید معاونت مربوطه در وزارت جهاد کشاورزی طرح جامع تنظیم بازار محصولات کشاورزی و مبادله کالا را طبق بستهبندی و رعایت استانداردهای جهانی تهیه و عملیاتی کند.
8- برنامهریزی جامعی برای استعدادیابی و سنجش اراضی زراعی و باغی صورت گیرد.
9- برای تقویت مکانیزاسیون و تهیه طرح تعویض ادوات و دستگاههای فرسوده به منظور نوسازی واحدهای مکانیزاسیون مستقر در سطح روستاها در جهت جلوگیری از تخریب بافت خاک، صرفهجویی در مصرف نهادهها و کاهش هزینههای تولید برنامهریزی انجام شود.
10- با توجه به اهمیت حضور کشاورزان در تصمیمگیریها، در هر روستا کمیته یا ستادی متشکل از کشاورزان صاحب نظر، معتمدان محلی و منتخبان کشاورزان و دامداران تشکیل شود تا این ستاد با مشارکت خودشان، نیازمندیهای الگوی کشت پیشنهادی را ارائه کند.
11- برای تولید محصولات گلخانهای و گیاهان دارویی به گونهای برنامهریزی شود که با در نظر گرفتن استانداردهای مورد نیاز سازمان تجارت جهانی، قابل رقابت برای صادرات به کشورهای آسیای میانه و ... باشد.
12- برای ذخیرهسازی آب در اراضی زراعی و باغی با اجرای طرحهای پایلوت زمینه مصرف مواد جاذب و مرطوب فراهم شود.
13- برای گروهی از کشاورزان که زمینه کاهش مصرف آب را فراهم میکنند، تعرفههای تشویقی انرژی اعمال شود.
14- برنامهریزی برای مصرف کودهای ارگانیک جهت تولید محصولات سالم در راستای سیاست اجرایی درست جهت کاهش مصرف سموم و جلوگیری از آلودگیهای زیست محیطی صورت گیرد.
ارسال نظر