گزارش «دنیای اقتصاد» از طرح وزارت نفت؛
جایگاههای تکپمپی بنزین به مشهد میآید؟
دنیای اقتصاد، رها بخشایش- اوایل سال ۹۴ بود که طرح احداث جایگاههای تک پمپی عرضه سوخت در کلانشهرهای کشور کلید خورد و حالا مشهد، بعد از اصفهان، دومین کلانشهری است که قرار است در فاز اول، تا پایان سال جاری، ۱۵ جایگاه تک پمپی عرضه بنزین در آن ایجاد شود. توزیع مناسب جایگاههای سوخت در مناطق مختلف شهر به منظور کاهش ترافیک، کاهش آلودگی هوا و آلودگیهای زیست محیطی و ارائه خدمات بهتر و بیشتر به شهروندان از اهداف اجرای این طرح عنوان شده است؛ نکته قابل توجه در این طرح، جانمایی صحیح جایگاههای جدید است که باید مورد توجه مجریان آن قرار گیرد زیرا بیتوجهی به این مسأله باعث سرشکن شدن درآمد جایگاههای عرضه بنزین موجود در شهر مشهد خواهد شد و این همان مسألهای است که دغدغه جایگاهداران بنزین نیز هست.
دنیای اقتصاد، رها بخشایش- اوایل سال ۹۴ بود که طرح احداث جایگاههای تک پمپی عرضه سوخت در کلانشهرهای کشور کلید خورد و حالا مشهد، بعد از اصفهان، دومین کلانشهری است که قرار است در فاز اول، تا پایان سال جاری، ۱۵ جایگاه تک پمپی عرضه بنزین در آن ایجاد شود. توزیع مناسب جایگاههای سوخت در مناطق مختلف شهر به منظور کاهش ترافیک، کاهش آلودگی هوا و آلودگیهای زیست محیطی و ارائه خدمات بهتر و بیشتر به شهروندان از اهداف اجرای این طرح عنوان شده است؛ نکته قابل توجه در این طرح، جانمایی صحیح جایگاههای جدید است که باید مورد توجه مجریان آن قرار گیرد زیرا بیتوجهی به این مسأله باعث سرشکن شدن درآمد جایگاههای عرضه بنزین موجود در شهر مشهد خواهد شد و این همان مسألهای است که دغدغه جایگاهداران بنزین نیز هست.
15 جایگاه برای مشهد در فاز اول
«دنیای اقتصاد» با رئیس هیأت مدیره شرکت پادینا شرق و مدیرعامل سابق شرکت گاز خراسان رضوی در کشور گفتوگویی درباره جزئیات این طرح داشته است. علیرضا معراجی در این خصوص به «دنیای اقتصاد» میگوید: مجری طرح احداث جایگاههای تک پمپ در سراسر کشور توافقنامهای با شرکت پادینا شرق دارد که بر اساس آن قرار است ۸۴ جایگاه تک پمپ در کلانشهرهای کشور احداث کنیم. وی با بیان اینکه در فاز اول ایجاد ۱۵ جایگاه برای مشهد تا پایان سال جاری در نظر گرفته شده است، خاطرنشان میکند: این طرح از اوایل سال ۹۴ کلید خورد و از اهداف آن میتوان به توزیع مناسب جایگاههای سوخت در مناطق مختلف شهر برای کاهش آلودگی هوا و آلودگیهای زیست محیطی و ارائه خدمات بهتر و بیشتر به شهروندان اشاره کرد؛ در حال حاضر مردم برای رسیدن به جایگاههای سوخت باید هزینهای را به لحاظ زمان و طی مسافت صرف کنند که با ایجاد این جایگاهها، هزینهها کاهش خواهد یافت. رئیس هیأت مدیره شرکت پادینا شرق با تأکید بر اینکه احداث جایگاههای تک پمپ در کاهش ترافیک نیز مؤثر است، تصریح میکند: همچنین با آزادسازی قیمت بنزین، فرصت درآمدزایی نیز فراهم است؛ زمانی تجمع خودروها در جایگاههای سوخت و فروش بالا برای جایگاهداران سودآوری داشت اما اکنون با توجه به افزایش قیمتها به ویژه با مصوبه اخیر و آزادسازی به قیمت فوب خلیج فارس، کاملا توجیهپذیر به نظر میرسد که جایگاههای سوخت در محلات مختلف توزیع شوند و به نوعی مبلمان شهری تغییر کند. معراجی این نکته را نیز یادآور میشود که ایجاد جایگاههای سوخت تک پمپی شاید از حدود ۱۰ یا ۱۵ سال پیش در وزارت نفت مطرح بوده اما عملیاتی نمیشده است و از دلایل آن هم میتوان به قیمت پایین و کارمزد اندک جایگاهداران اشاره کرد که در آن زمان اجرای این طرح توجیهپذیر نبوده است اما اکنون داریم به رقمهایی میرسیم که طرح را توجیهپذیر میکند. مدیرعامل سابق شرکت گاز خراسان رضوی با اشاره به فرهنگ مصرف مردم و عادت آنها به سیستم سنتی سوختگیری، عنوان میکند: باید دوره گذاری را طی کنیم و اکنون وقت آن است که این دوره گذار را پشت سر بگذاریم.
تعداد جایگاهها بر اساس اهداف
معراجی به این مطلب نیز اشاره میکند که تعداد جایگاههای پیشبینی شده در این طرح برای شهر مشهد به اهداف کوتاهمدت و بلندمدت آن بستگی دارد و میافزاید: با اجرای این طرح، در کوتاهمدت به دنبال برطرف کردن نیاز مردم و کاهش ترافیک در کلانشهرها هستیم؛ با امکانسنجی انجام شده این طرح در مشهد برای فاز اول ۱۵ جایگاه سوخت تک پمپی در نظر گرفته شده است. وی ادامه میدهد: در بلندمدت تعداد ایستگاهها را میزان عرضه و تقاضا مشخص میکند؛ باید ساختار را فراهم کنیم و قرار نیست ما تعداد ایستگاهها را مشخص کنیم. رئیس هیأت مدیره شرکت پادینا شرق در خصوص زمان دقیق ایجاد و بهرهبرداری از این جایگاههای تک پمپی در مشهد، اینطور میگوید: قطعا تا پایان سال جاری فاز اول این جایگاهها در مشهد اجرا خواهد شد اما زمان دقیق آن را میتوان شش ماه بعد از زمانی دانست که سرمایهگذاران به نقطه شروع برسند. وی اضافه میکند: توسعه این فازها به آزادسازی قیمت بنزین برمیگردد؛ قرار نیست با افزایش تعداد جایگاهها، درآمد جایگاههای فعلی سرشکن شود و کاهش یابد بلکه قرار است بخش خصوصی وارد شود اما اگر درآمدزایی نداشته باشد، بخش خصوصی رغبتی نخواهد داشت. وی با اشاره به اینکه آزادسازی قیمت بنزین و میزان عرضه و تقاضا نشان میدهد که فازهای بعد از چه زمانی و با چه گسترهای اجرا شود، اظهار میکند: سیاستگذاریها میتواند به گونهای باشد که با اجرای این طرح جایگاهداران متضرر نشوند اما مردم راحتتر به جایگاههای سوخت دسترسی داشته باشند. دولت باید نفع جایگاهداران را لحاظ کند اما به گونهای که تعداد جایگاهها به اندازهای زیاد باشد که انحصاری وجود نداشته باشد و مردم هم منتفع شوند.
هزینه ایجاد هر جایگاه 400 تا 600 میلیون تومان
معراجی هزینه ایجاد هر یک از این جایگاههای کوچک را بدون در نظر گرفتن قیمت زمین حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان اعلام و خاطرنشان میکند: اعتبار مورد نیاز این طرح باید توسط بخش خصوصی تأمین شود و برای ورود بخش خصوصی باید این طرح به لحاظ اقتصادی توجیهپذیر باشد. وی ادامه میدهد: جانمایی مناسب و نیازسنجی جایگاهها وظیفه وزرات نفت است که برای شهر مشهد این مسائل بررسی و به ستاد ایجاد جایگاههای کوچک در کلانشهرها که زیرمجموعه وزارت نفت است، اعلام شده و از این زاویه تمام زیرساختهای اولیه فراهم است و سرمایهگذار میتواند با درصد خطای بسیار کم به این اطمینان برسد که با ورود به این طرح، بازگشت سرمایه وی معقول و منطقی است. وی با بیان اینکه پیشبینی ما از فروش هر یک از جایگاهها ۲۰ تا ۳۰ هزار لیتر بنزین در شبانهروز است، در خصوص نحوه انتخاب سرمایهگذاران نیز اینطور میگوید: هیچ محدودیتی برای حضور سرمایهگذاران در این زمینه وجود ندارد؛ همه متقاضیان میتوانند ورود پیدا کنند و انحصاری برای کسی وجود ندارد و قرار نیست فیلترینگی در این زمینه وجود دارد؛ روح غالب این طرح، توسعه است و توسعه با بومی بودن همزاد است اما الزامی هم برای بومی بودن سرمایهگذاران وجود ندارد. مدیرعامل سابق شرکت گاز خراسان رضوی با اشاره به اینکه مکانیابی این جایگاهها انجام شده است، تصریح میکند: در حال مذاکره با شهرداری هستیم؛ قرار است شهرداری زمین در اختیار اجرای این طرح قرار دهد؛ اگر با شهرداری به نتیجه نرسیم، سراغ متقاضیان بخش خصوصی میرویم.
اعتراض جایگاهداران مشهد
سراغی هم از رئیس جایگاهداران بنزین خراسان رضوی گرفتهایم و نظر وی را درباره این طرح جویا شدیم. قاسم کامرانفر در پاسخ به سؤال «دنیای اقتصاد» در خصوص اعتراض برخی جایگاهداران مشهد به این طرح اینطور میگوید: با ایجاد این جایگاهها مشکلی نداریم اما معتقد هستیم احداث آنها در میزان فروش جایگاه قبل و بعد آن مؤثر است و باید برای جبران کاهش فروش سایر جایگاهها، ایجاد این جایگاهها به ما واگذار شود؛ معتقدیم ایجاد جایگاههای تک پمپی در مشهد از طریق رانت صورت گرفته و به این شکل درست نیست؛ آقای معراجی تاکنون جایگاه نداشته و در شرکت ملی پخش فراوردههای نفتی فعالیتی نکرده است و سابقه کاری وی به شرکت گاز مربوط میشود.رئیس جایگاهداران بنزین خراسان رضوی ادامه میدهد: کمیتهای با نام کمیته جانمایی جایگاههای عرضه سوخت در مشهد داریم و در آن به بررسی این مسأله پرداخته میشود که آیا ایجاد جایگاه در کدام منطقه از شهر مقرون به صرفه است؟
کامرانفر با اشاره به اینکه در حال حاضر ۵۶ جایگاه عرضه بنزین در مشهد و ۱۰۷ جایگاه در منطقه مشهد وجود دارد، خاطرنشان میکند: در مشهد روزانه سه میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر فرآورده سوختی عرضه میشود؛ چند نرخی شدن بنزین، ایجاد سامانه هوشمند، ایجاد پمپهای گاز و ... باعث کاهش چشمگیر فروش جایگاههای بنزین شده است؛ برای ایجاد یک جایگاه به صورت میانگین ۱۵ میلیارد تومان سرمایه نیاز است و نباید ایجاد جایگاههای جدید بدون بررسیهای لازم صورت گیرد زیرا در این صورت باعث از بین رفتن سرمایه سرمایهگذاران این بخش خواهد شد. مکان این جایگاهها نباید بدون حساب و کتاب باشد و باید در کمیته جانمایی درباره مکانیابی آنها تصمیمگیری شود. رئیس جایگاهداران بنزین خراسان رضوی تأکید میکند: کارشناسان هزینه و درآمدهای ما را نسبت به سرمایهگذاری انجام شده برآورد و کارمزد ما را تعیین و سپس برای افزایش تعداد جایگاهها برنامهریزی کنند؛ سرشکن شدن درآمد جایگاههای فعلی با ایجاد جایگاههای جدید ممکن است منجر به تعطیل شدن برخی جایگاههای فعلی شود. اگرچه برخی جایگاهداران ایجاد جایگاههای جدید را در مشهد از طریق رانتهای صورت گرفته میدانند اما معراجی درباره مخالفت برخی از جایگاهداران عنوان میکند: آنها به دنبال منافع خود هستند اما ما تلاش می کنیم منافعی برای مردم ایجاد شود؛ دلیل ندارد مردم برای سوختگیری مدت زیادی در صفها معطل شوند و به نظر ما این صفها باید شکسته شود و مردم در رفاه باشند.
ارسال نظر