توافق سه‌جانبه ترانزیتی

با وجود آنکه مذاکرات درباره طرح توسعه دالان ترانزیتی چابهار سال‌های سال جریان داشت اما این اجرایی شدن برجام و لغو تحریم‌های هسته‌ای بود که نخست‌وزیرهند و رئیس‌جمهور افغانستان را همزمان به ایران کشاند تا در پروژه دروازه اتصال آسیای میانه به آب‌های آزاد از طریق خلیج فارس سرمایه‌گذاری کنند. پاکستان سال‌ها است که مانع دسترسی زمینی هند به آسیای میانه شده و حتی در این باره طرح مشترکی با چین در بندر گوادر به اجرا درآورده است.

از این رو هندی‌ها هم از سال‌ها پیش برای دستیابی به آسیای میانه و افغانستان، همزمان با سرمایه‌گذاری عظیم چین، رقیب سنتی این کشور در بندر گوادر پاکستان، درصدد سرمایه‌گذاری در بندر چابهار بوده‌اند. به این ترتیب با حضور نخست‌وزیر هند در تهران و نیز رئیس‌جمهور افغانستان توافق‌نامه‌ای سه جانبه میان این سه کشور به امضا رسید که براساس آن یک دالان ترانزیت بین‌المللی ایجاد خواهد شد و هند را به چابهار و هر سه کشور را به قفقاز و شرق اروپا نزدیک می‌کند. این سرمایه‌گذاری که برای هندی‌ها و افغان‌ها بسیار با اهمیت است، موجب می‌شود تا هندی‌ها بتوانند صادرات و دسترسی خود به بازارهای افغانستان و آسیای میانه را افزایش دهند واز طرفی افغان‌ها هم سعی کرده‌اند در سایه ثبات نسبی این سال‌های افغانستان، قدری زیرساخت‌های اقتصادی این کشور را ارتقا دهند. از همین رو با استفاده از طرح توسعه چابهار می‌خواهند نقشی جدی در مسیر ترانزیتی هند و آسیای میانه برعهده بگیرند. هندی‌ها همچنین در اتصال ریلی چابهار به زاهدان که ۴۰۰ کیلومتر طول دارد و در چهار محور مجزا طراحی شده نیز سرمایه‌گذاری کرده‌اند.