آغاز پرداخت وام ساخت در بافت فرسوده

اوایل سال جاری مدیر عامل سازمان نوسازی شهر تهران اعلام کرد برای سال جاری یک مجوز خاص به سازنده‌های بافت فرسوده ارائه می‌شود. به این شکل که قرار است به سازندگان بخش مسکونی تسهیلات وام ۵۰ میلیون تومانی که تا ۸ درصد هزینه ساخت (بدون احتساب قیمت زمین، درحال حاضر هزینه ساخت هرمترمربع واحد مسکونی معادل یک میلیون تومان محاسبه شده است) را شامل می‌شود، امسال به شکل قرض‌الحسنه پرداخت شود. حالا بعد از گذشت بیش از یک ماه عبادالله فتح‌الهی خبر از آغاز پرداخت این وام داد. وام ۵۰ میلیون تومانی که در حالت عادی سود آن معادل ۲۰ درصد است به‌صورت صفر محاسبه خواهد شد. دولت و شهرداری طی یک تفاهم‌‌نامه قطعی به این نتیجه رسیدند که در سال جاری نیمی از نرخ سود این تسهیلات را از محل یارانه بودجه و نیمی از آن را شهرداری از محل منابع داخلی خود تامین کند. امسال دست‌کم ۱۲ هزار فقره وام نوسازی ۵۰ میلیون تومانی به سرمایه‌گذاران داده خواهد شد، طوری که شهرداری از هم اکنون رقمی معادل ۴۰ میلیارد تومان برای پرداخت یارانه سود در اختیار بانک عامل قرار داده است.مطابق با اعلام مدیر‌عامل سازمان نوسازی این وام شامل ۵۰ میلیون تومان برای ساخت و ۲۰ میلیون تومان ودیعه مسکن با سود ۲ درصد است و به ازای هر واحد ۷۰ متری با احراز ریزدانه‌های زیر ۱۰۰ متر پرداخت می‌شود. به گفته فتح‌الهی تاکنون ۴ هزار نفر برای دریافت وام به بانک معرفی شده‌اند. مدیرعامل سازمان نوسازی شهرداری تهران به نمای ساختمان‌ها در بافت فرسوده اشاره کرد و گفت:‌ به ازای نمای ساخت‌وساز متناسب با نمای کمیته منطقه از ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان کمک بلاعوض داده می‌‌شود.

او افزود: ستاد نوسازی و بازآفرینی مناطق شکل گرفته است، این کار با محوریت مدیریت محلات است و همه زیرساخت‌های فنی نوسازی را بر عهده دارد. مدیرعامل سازمان نوسازی شهرداری تهران تصریح کرد: برای اولین بار در بودجه دولت ۴۰۰میلیارد تومان از دیون دولت به شهرداری‌ها در حوزه نوسازی بافت فرسوده به تصویب رسیده که امیدواریم هر چه زودتر در اختیار نهادها قرار گیرد. فتح‌الهی به بسته‌های تشویقی نوسازی بافت‌های فرسوده کلان‌شهر تهران اشاره کرد و ادامه داد:‌ اعطای وام قرض‌الحسنه نوسازی،تخصیص۱۰۰ درصدی هزینه انشعابات برق،‌گاز،‌ آب و فاضلاب، اعطای تسهیلات ودیعه مسکن، رایگان نمودن عوارض صدور پروانه شهرداری متقاضیان پرداخت هزینه‌های طراحی نما،‌اعطای کمک هزینه اجرای نما، اعطای تراکم تشویقی و ارائه کلیه خدمات توسط دفاتر خدمات نوسازی رایگان است.او تاکید کرد: بسته‌های ویژه محلات هم در نظر گرفته‌ایم که در ۱۴۹ محله و در ۱۲ منطقه اجرا می‌شود و بسته ویژه هر محله متناسب با آن محله خواهد بود و اولویت با منطقه ۱۲ است. به گفته فتح‌الهی، منطقه ۱۲ به سه زون جنوبی، تاریخی و شمالی تقسیم شده است. وی ادامه داد:‌در زون تاریخی حصار صفوی و بخشی از حصار ناصری وجود دارد و کارها بر اساس مقاوم‌سازی و بهسازی انجام می‌شود و با هماهنگی سازمان میراث این فعالیت‌ها انجام خواهد شد.

مدیرعامل سازمان نوسازی شهرداری تهران همچنین به وام ویژه ستاد بازآفرینی و میراث اشاره کرد و گفت:‌ وام مرمت و احیای ارزش‌های تاریخی داده می‌شود. او همچنین درخصوص زون جنوبی منطقه ۱۲ گفت:‌رویکرد و حمایت در این زون بر این اساس است که ساکنینی که آنجا مستقر هستند، با شرایطی آنها را مالک کنیم. در حال حاضر در آنجا خانه‌های مجردی شکل گرفته و ما باید این محله را خانواده‌محور کنیم. فتح‌الهی تاکید کرده است که در نوسازی بافت فرسوده از ادبیات اجباری استفاده نمی‌کنیم.به گفته کارشناسان شهری مجموع وام ۵۰ میلیون تومانی آن هم با نرخ سود صفر، تخفیف ۱۰۰ درصدی در عوارض ساخت و همچنین انشعابات صرفا برای ساخت‌وسازهای بافت فرسوده باعث می‌شود در سال جاری سرمایه‌گذاران برای ساخت‌وسازهای مسکونی بافت فرسوده کاملا از تامین نقدینگی برای پوشش هزینه‌های ساخت بی‌نیاز شوند و با دریافت تسهیلات و مشوق‌های معادل ۱۰۰ درصد هزینه‌های ساخت، امکان ورود راحت به بافت فرسوده را پیدا کنند.ضمن آنکه در شکل جدید نوسازی بافت فرسوده امکان خرید زمین و تملک برای سرمایه‌گذاران ساختمانی تسهیل می‌شود به‌طوری که نقدینگی موردنیاز که تا پیش از این برای ساخت‌وساز صرف می‌شد از امسال برای خرید زمین هزینه می‌شود.علاوه بر این ۲۰ میلیون تومان وام ودیعه به مالکان بافت فرسوده پرداخت می‌شود که می‌تواند به ترغیب مالکان برای نوسازی منجر شود.

مدلی که هم اکنون برای نوسازی بافت فرسوده در مراحل ابتدایی اجرا قرار دارد متعاقب پیشنهاد رئیس‌جمهوری در ابتدای سال جاری بود. اواخر فروردین‌ماه سال جاری حسن روحانی رئیس‌جمهوری در دیدار خود با مسوولان بخش مسکن، یک «مدل مشارکتی» جهت تامین مسکن اقشار کم درآمد را با محوریت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در محدوده بافت فرسوده شهر تهران پیشنهاد کرد تا از یکسو سرعت نوسازی بافت فرسوده افزایش یابد و از سوی دیگر طرح‌های تامین مسکن از حالت خوابگاهی خارج شود. در مدل پیشنهادی رئیس‌جمهوری برای جذب بخش خصوصی برای ورود به بافت فرسوده، مسوولیت نوسازی کامل یکی از محلات فرسوده شهر به سرمایه‏گذار محول می‌شود تا امکان واگذاری واحدهای مسکونی با قیمت تمام شده پایین، از محل سود سایر کاربری‏ها برای سازنده فراهم شود. به این معنی که سرمایه‏گذار در طرح نوسازی مشارکتی در کنار واگذاری واحدهای مسکونی جدید به مالکان اولیه با قیمت تمام شده پایین، سایر واحدهای مسکونی را به مالکان جدید با احتساب سود پروژه واگذار می‌کند تا از این طریق شرکت در پروژه نوسازی با توجیه اقتصادی برای وی همراه باشد. از این رو شهرداری تهران در راستای افزایش سود ساخت‌وساز مسکونی و غیرمسکونی در بافت فرسوده در پنج مولفه هزینه‌ای اقدام به افزایش تخفیف در تعرفه‌ها و حذف کامل برخی از عوارض جانبی ساخت‌وساز کرده است. این تصمیمات که در اولین جلسه ستاد بازآفرینی پایدار کلان‌شهر تهران از سوی شهردار تهران اعلام شد تغییر در نحوه پرداخت پنج مولفه هزینه‌ای ساخت‌وساز در محدوده بافت فرسوده برای سرمایه‌گذاران را شامل می‌شود. به گفته فتح‌الهی با اقدامات انجام شده طی سال‌های گذشته ۳۴ درصد از پارسل‌های بافت فرسوده شهر تهران نوسازی شده است. به این معنی که از ۲۰۵ هزار پارسل موجود در محلات بافت فرسوده تاکنون ۷۲ هزار پارسل نوسازی شده است. همچنین میانگین عرصه نوسازی شده در سطح کشور معادل ۶/ ۷ درصد است که این میزان با احتساب شهر تهران به حدود ۱۳ درصد می‌رسد.