گفت‌وگوی «دنیای اقتصاد» با هنرمند مشهدی مخترع‌ساز الکترونیک:
سازی که بدون لمس دست نواخته می‌شود
دنیای اقتصاد، ضحی زردکانلو- جوان ۲۲ ساله مشهدی که ساز تخصصی‌اش پیانو و گیتار است، سازی اختراع کرده که بدون لمس دست نواخته می‌شود. حمید شکاری با استفاده از سنسور لیپ موشن و برنامه‌نویسی، این دستگاه موسیقی را ساخته است. حمید شکاری که هنوز موفق نشده سازش را به ثبت برساند، می‌گوید: تمام آهنگ‌ها را می‌شود با این ساز نواخت. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید.
ابتدا کمی از خودتان و سابقه فعالیت موسیقایی‌تان بگویید.
پنج سال است که کار موسیقی را به‌صورت حرفه‌ای انجام می‌دهم، طی یکی دو سال گذشته نیز با هنرمندانی چون محمد اصفهانی، رضا صادقی و امیرعباس گلاب همکاری کردم.
دنیای اقتصاد، ضحی زردکانلو- جوان ۲۲ ساله مشهدی که ساز تخصصی‌اش پیانو و گیتار است، سازی اختراع کرده که بدون لمس دست نواخته می‌شود. حمید شکاری با استفاده از سنسور لیپ موشن و برنامه‌نویسی، این دستگاه موسیقی را ساخته است. حمید شکاری که هنوز موفق نشده سازش را به ثبت برساند، می‌گوید: تمام آهنگ‌ها را می‌شود با این ساز نواخت. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید.
ابتدا کمی از خودتان و سابقه فعالیت موسیقایی‌تان بگویید.
پنج سال است که کار موسیقی را به‌صورت حرفه‌ای انجام می‌دهم، طی یکی دو سال گذشته نیز با هنرمندانی چون محمد اصفهانی، رضا صادقی و امیرعباس گلاب همکاری کردم.
در حال حاضر با کدام گروه موسیقی کارمی‌کنید؟
در حال حاضر به‌طور مشخص با یک نفر کار نمی‌کنم اما با خوانندگان مختلفی در اجراهای زنده‌شان همکاری می‌کنم.
آیا تحصیلات دانشگاهی‌تان هم موسیقی است؟
تحصیلات دانشگاهی‌ام، رشته متالورژی است ولی همیشه درکلاس‌های آزاد موسیقی شرکت کردم و همچنین به‌صورت اینترنتی، دوره‌های موسیقی، میکس و مسترینگ دانشگاه برکلی و دانشگاه کورسرا را گذرانده‌ام.
راجع به دستگاه موسیقی که ساخته‌اید، توضیح دهید، ایده‌اش چطور به ذهنتان رسید و روند تولیدش چگونه بود؟
ایده ساخت این دستگاه موسیقی از دو سال پیش به ذهنم رسید چون به تجهیزات الکترونیک و تکنولوژی علاقمندم همیشه این موضوع در ذهنم بود که آیا ممکن است کسی در هوا با حرکات دستش آهنگ بزند؟ اما برایم دور از ذهن بود که خودم این کار را انجام دهم. تا اینکه اتفاقی با یک سنسور به نام لیپ موشن آشنا شدم که حرکات دست را تشخیص می‌داد اما کسی تابه‌حال با آن کار موزیک نکرده بود. کم‌کم به ذهنم رسید چگونه می‌توانم از این سنسور در آهنگسازی استفاده کنم، با تحقیق و مطالعه و ارتباطی که با اساتید موسیقی دانشگاه ادینبرگ داشتم، توانستم این موضوع را با آنان مطرح کنم و با راهنمایی اساتید موسیقی و برنامه‌نویسان آن دانشگاه این سنسور را بر نرم‌افزارهای آهنگسازی نصب کردم و به این ترتیب این ساز الکترونیک ساخته شد.
این ساز نت اجرا می‌کند یا یک خط از موسیقی؟
این ساز هیچ محدودیتی برای اجرای موسیقی ندارد، قبل از اینکه بخواهیم هر آهنگی را بنوازیم باید برنامه‌نویسی و دستور لازم را به او بدهیم و اینکه هر حرکت دست چه صدایی بدهد قراردادی و قابل‌تغییر است. به نوعی مثل یک کیبورد نامرئی عمل می‌کند که نوازنده باید تصویرسازی را در ذهنش انجام دهد. می‌شود هر حرکت دست را به یک صدایی که از پیش در کامپیوتر تعریف شده وصل کرد که با انجام آن حرکت دست، سنسور آن را تشخیص دهد و صدای موردنظر را تولید کند.
بر این اساس هر آهنگی را می‌شود با این ساز زد؟
بله، هرسازی که نرم‌افزارهای موسیقایی آن وجود داشته باشد با این دستگاه نواخته می‌شود و هیچ محدودیتی وجود ندارد. فقط لازم است نت‌های آن ساز را که در نرم‌افزار تعریف شده، بدانید.
واکنش اساتید و برنامه‌نویسانی که دورادور با آنان همکاری داشتید به ساخت این ساز چه بود؟
من با کسی که برای ساخت این ساز با او در ارتباط بودم، آقای بابی اوسینک‌سی است که حدود ۲۰۰ کتاب در زمینه موسیقی تالیف کرده و استاد دانشگاه است، وقتی نتیجه نهایی را برای وی فرستادم خیلی استقبال کرد و آن را در وبلاگش منتشر کرد و همچنین درباره این ساز مقاله‌ای نوشت.
از موارد کاربرد این ساز بگویید. فکر می‌کنید چه جایگاهی در موسیقی مدرن و آوانگارد خواهد داشت؟
برای آهنگسازی یا تنظیم می‌تواند کاربرد داشته باشد ولی خیلی چیز جدیدی به آهنگسازی اضافه نمی‌کند، از مهمترین موارد استفاده این ساز در کنسرت‌هاست.
چه آینده‌ای را برای سازهای الکترونیک متصور هستید؟ و فکر می‌کنید این یک ساز خاص است که برای یک نوازنده خاص باقی بماند یا اینکه اتفاقات دیگری می‌افتد؟
من فکر می‌کنم اگر تابه‌حال نسبت به ساخت این ساز واکنش‌های زیادی صورت نگرفته، به‌خاطر این است که چنین سازی دور از ذهن خیلی‌هاست، مطمئنم اگر کسی یکبار این ساز را امتحان کند آن را دوست خواهد داشت. فکر می‌کنم زمان می‌برد تا اینکه همه با این ساز آشنا شوند و با آن انس بگیرند. حداقل می‌تواند بین موسیقیدانان جایگاه خودش را داشته باشد.
آیا پیشینه‌ای از سازهایی که بدون لمس دست کار می‌کنند، وجود دارد؟
بله تا آنجا که من اطلاع دارم یک ساز هست به نام ترمین که حدود ۱۰۰ سال پیش توسط هنرمند روسی، لئون ترمین اختراع شده و یکی از هنرمندان معروف فرانسوی هم با آن موسیقی اجرا کرده ولی این ساز فقط یک صدای مشخص دارد و چندان برای اجرای هر آهنگی انعطاف‌پذیری نداشته است.
تصمیم ندارید برای این ساز نامی را انتخاب کنید؟
برای انتخاب نامش تابه‌حال به نتیجه‌ای نرسیدم، بیشتر کاربردش برایم مهم است و انتخاب اسمش را به دیگران واگذار می‌کنم. هرکسی اگر در این باره پیشنهادی داشته باشد، می‌پذیرم.
اکنون که ایده ساخت این ساز منتشر شده، فکر می‌کنید کسی می‌تواند آن را مشابه‌سازی کند؟
تا آنجا که من اطلاع دارم تنها کسی که این ساز را دارد، من هستم و کسی تابه‌حال این کار را انجام نداده است.
اقدامی هم برای ثبت این دستگاه موسیقی انجام داده‌اید؟
بله اما متاسفانه مشکلاتی وجود دارد که امیدوارم برطرف شود. چون اگر بخواهیم اختراعی را ثبت کنیم باید حتما یک فرمول ارائه کنیم، لذا از این بابت به مشکل برخورده‌ام.
فکر می‌کنید شما هم جزو کسانی خواهید بود که یک روز از ایران بروید؟
من ۱۰۰ درصد در ایران خواهم ماند و ترجیح می‌دهم اگر کاری می‌کنم برای کشور خودم باشد.
در انتها اگر حرفی مانده، می‌شنویم.
اگر بخواهم خطاب به مردم صحبت کنم باید بگویم که خیلی وقت‌ها هنرمندان در ازای زحمتی که می‌کشند بازتاب و انرژی که از مردم می‌گیرند برایشان مهم است. من این توقع را دارم که مردم از همه کسانی که کار هنری انجام می‌دهند، حمایت کنند.
خطاب به مسئولان نیز باید بگویم ما موسیقیدانان گردن‌مان از مو باریک‌تر است، از آن‌ها توقع دارم علاوه بر حمایتشان از موسیقیدانان راه را هم برایشان باز کنند.
ارسال نظر