استرالیا؛ بازار مهم هدف ایران در‌آینده نزدیک

دکتر سعید شفیعا

عاطفه چهره گشا

سعید محمدزاد اکبری، مدیرمسوول برگزاری هفته دوستی ایران و استرالیا، این رویداد را یکی از مهم‏ترین ابزارهای دیپلماسی عمومی با هدف توسعه روابط فرهنگی، هنری، اقتصادی و ورزشی دو کشور و یک اتفاق فرا ملی دانسته که قرار است نتایج بسیاری را با خود به ارمغان بیاورد. گفت وگوی او با دنیای اقتصاد در ادامه می آید:

جشن بهار روابط ایران و استرالیا با چه دیدگاهی در حال برنامه‌ریزی است؟

برقراری روابط بین دو کشور هر چقدر به سمت تعمیق برود، پیدا کردن مشترکات بین دو طرف کار چندان سختی نمی‌تواند باشد. روابط میان استرالیا و ایران از دیر باز با کمی فراز و نشیب وجود داشت اما به‌دلیل فقدان دیپلماسی عمومی موثر میان دو کشور، تا امروز اقدام‏های فرهنگی و کارشناسی موثری میان شهرهای ایران و استرالیاوجود نداشت. شرکت بین‏المللی جشنواره‏ها قصد دارد جشنواره‏ای با نام «هفته دوستی ایران و استرالیا» در دو شهر ملبورن و سیدنی برگزار کند تا چهره فرهنگی ایران را برای کشوری محاط میان سرزمین‏های آبی نمایان کند.

هفته دوستی ایران و استرالیا به چه دلیل به وجود آمده و هدف از ایجاد آن چیست؟

در راستای دیپلماسی عمومی از طریق اقتصاد، هنر، ورزش و فرهنگ، هفته دوستی ایران و استرالیا برگزار خواهد شد. هفته دوستی ایران و استرالیا از ۲ تا ۸ اسفند ماه ۹۵ برابر با ۲۰ تا ۲۶ فوریه در شهر ملبورن و ۱۶ تا ۲۲ اسفند ماه ۹۵ برابر با ۶ تا ۱۲مارس در شهر سیدنی برگزار می‌شود.

بخش اقتصادی و حائز اهمیت این برنامه یک نمایشگاه اختصاصی و حرفه‏ای است که از صد غرفه به مساحت ۶ هزار کیلومتر تشکیل شده است که شرکت‏کنندگان آن از بخش‏ها و صنایع مختلفی هستند.

صنایع مختلف چگونه برای راه یابی به این نمایشگاه انتخاب شده‏اند؟

انتخاب این صنایع از طریق یک کارگاه تخصصی و گروه کارشناسی حرفه‌ای است. در این کارگاه مشخص شده که ایران و استرالیا چه مراوداتی (به‌طور مستقیم یا غیر مستقیم) در طول سال‏های گذشته داشته‏اند. حتی در این کارگاه کالاهای مورد نیاز دو کشور از طریق یک کشور واسطه برای جابه‌جایی مورد بررسی قرار گرفته و انتخاب این صنایع بیشتر براساس این مبادلات و تقاضا شکل گرفته است.

برگزاری این نمایشگاه و کارهایی نظیر این چه سودی می‌تواند برای اقتصاد و فرهنگ ما داشته باشد؟

وجود دلالان و واسطه‌هایی که در مبادله کالاها بین ایران و استرالیا وجود دارد باعث می‌شود که بیشتر سود نصیب کسانی شود که از نبودن ارتباط خوب بین دوکشور سوء استفاده می کنند و همچنین باعث شده حجم مبادلات بین دو کشور کمتر از آنچه هست، به نظر آید. با این کار می‏توان دلالان کالا را کنار گذاشت و دو کشور به‌طور مستقیم با یکدیگر همکاری کنند. در چند ماه گذشته اخبار مهمی در مورد روابط ایران و استرالیا شنیده شده است. اول آنکه سفر بیش از سه وزیر و سفیر از کشور استرالیا به ایران که مورد استقبال ایرانیان نیز قرار گرفتند. این استقبال و حضور تجار و بخش خصوصی ما برای ملاقات با وزیران استرالیا نشان دهنده این است که استرالیا بازار هدف محبوبی برای این قشر است. حتی اگر در حال حاضر امکان دسترسی به این بازار هدف را نداشته باشند ولی این موضوع در برنامه‏های آینده‏شان پیش‌بینی می‏شود.

برگزاری این نمایشگاه از لحاظ گردشگری چه دستاوردهایی می‌تواند برای ما داشته باشد؟

برخی از آمارهای گردشگری بیان داشته‏اند که بعد از برجام ۳۴ درصد از گردشگران خارجی که به ایران آمده‏اند از کشور استرالیا هستند. البته این آمار می‏تواند دقیق و درست نباشد اما آنچه مشخص است استقبال خوب گردشگران استرالیایی از ایران است. از طرف دیگر استرالیا می‏تواند یکی از بازارهای مهم هدف جمهوری اسلامی در آینده نزدیک باشد که می‏توان شرایط را برای این امر آماده سازی کرد. با برگزاری این نمایشگاه و کارهایی از این قبیل می‌توان چهره خوب کشور را به دیگر کشورها نشان داد و مردم و ملیت‌های مختلف را برای بازدید از ایران تشویق کرد. البته ما انتظار نداریم که با برگزاری این نمایشگاه بتوانیم صنعت توریسم را متحول کنیم یا بتوانیم با کشور‌هایی که آمار گردشگری بالایی دارند، رقابت کنیم. هدف ما به عنوان یک بخش خصوصی این است که به نوبه خود بتوانیم تا حدودی ایران، جاذبه‌های گردشگری و فرهنگی اش را به دیگران نشان دهیم.

چرا استرالیا برای بخش خصوصی جذاب است و مورد استقبال قرار می‏گیرد؟

نکته اول اینکه استرالیا باتوجه به شرایط اجتماعی، دوستی و بحث‏های محیط زیستی و سایر بخش‌های تخصصی که دولت استرالیا و مردم این کشور روی آن حساس هستند، بازار بکر و خوبی است. حتی سایر کشورها مانند چین و مالزی نیز دنبال این بازار هستند و می‏خواهند در این بازار نقش اساسی داشته باشند. به همین دلیل هلدینگی متشکل از چهار شرکت خصوصی به‌عنوان کارگاه تخصصی و گروه کارشناسی تشکیل شده است و قرار است در اسفندماه نمایشگاهی با وسعت ۶ هزار متر مربع با بیش از یکصد غرفه در کشور استرالیا برگزار شود.

از طرف دیگر استرالیا به‌دلیل اینکه کشوری مهاجر پذیر است اساسا چند فرهنگی است از این رو برای عرضه محصولات بازار بهتری است و راحت‌تر می‌توان مشتری پیدا کرد.با توجه به اینکه اشاره شد استرالیا دارای مهاجران قابل‌توجهی است، می‌توان گفت بخش دیگر مذاکرات پیشرفته است مانند بحث خواهرخواندگی موثر تهران و ملبورن که جزو برنامه‏های جانبی محسوب می‏شوند. بحث دیپلماسی عمومی در ورزش نیز بخش دیگری از این مذاکرات است. برای مثال ‏تیم ملی چوگان بانوان برای دو مسابقه در این دو شهر مورد نظر در حال آماده‏سازی است. بخش دیگر این برنامه که بسیار دارای اهمیت است، بخش فرهنگی است. ما سعی کرده‏ایم برترین‌های موسیقی کشورمان همچون شهرام ناظری، ‏همایون شجریان، گروه کامکارها، حسام‏الدین سراج و گروه همای را برای اجرای کنسرت در طول یک هفته به استرالیا دعوت کنیم تا در آنجا کنسرت‌های خوبی برگزار شود.

کدام یک از صنایع دستی ما در این نمایشگاه عرضه می‌شوند؟

تمامی صنایع‌دستی کشور ما مورد استقبال دیگر کشورها است. به اعتقاد من درهر جایی تخصص وارد شود بدون شک موفقیت را به دنبال خود خواهد داشت. همانطور که ما در تعیین زمان برگزاری باید به‌طور تخصصی رفتار کنیم در این موضوع هم باید کاملا تحقیق شود. مثلا ببینیم مردم کشور استرالیا چه نوع خاتم کاری ایران را می‌پسندند یا چه رنگی را بیشتر دوست دارند. به نظر من سلیقه یابی و بازاریابی یکی از آیتم‌های بسیار مهم است. برای مثال اگر ما محصولاتی مثل فرش با رنگ‌های کرم برای عرضه به کشور اتریش و وین ببریم موفق نخواهیم شد، چون مردمشان به دنبال رنگ‌های گرم هستند و بیشتر محصولات عشایری ما را می‌پسندند. بر این اساس ما علاوه‌بر عرضه محصولات، برای انتخاب آنها نیز دقت زیادی به خرج داده‌ایم تا بتوانیم بهترین محصولات را همسو با بازار تقاضای استرالیا عرضه کنیم.