چه کسانی فوتبال ایران را گران کردند؟
متهمان افزایش قیمت
رضا درویش، مدیرعامل پرسپولیس در مصاحبه دوشنبهشبش با برنامه فوتبال برتر دو فکت داد که ما بدون قضاوت در مورد صحت و سقمشان آنها را تکرار میکنیم؛ اینکه یک باشگاه ایرانی برای لخپوزنان لهستان نامه زده و خواهان دریافت رضایتنامه علی قلیزاده با هزینه یکونیم میلیون دلار شده است. فکت دوم هم این است که پرسپولیس به مهدی ترابی ۳۵ میلیارد تومان پیشنهاد داده بود، اما او گفته این پول، نصف مبلغی هم نیست که از باشگاه جدیدش خواهد گرفت. اگر این ادعای مدیرعامل پرسپولیس درست باشد، ترابی از تراکتور حداقل ۷۰ میلیارد تومان دستمزد خواهد گرفت که میشود چیزی حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلار! باور میکنید؟ افزایش سرسامآور قیمت بازیکنان در فوتبال ایران که در هر تابستان نسبت به سال قبل فجیعتر هم میشود، حتما متهمان زیادی دارد. در این مطلب شماری از آنها را مرور میکنیم .
تورم: عامل اول بهطور طبیعی تورم بالایی است که کشور در این سالها با آن درگیر بوده. مخصوصا طی سنوات اخیر با تورم بالای ۴۰ درصد در هر سال، قیمت همه کالاها و خدمات رشد کرده و طبیعتا فوتبالیستها هم ساقهایشان را گرانتر عرضه میکنند. اجازه بدهید یک مثال ساده بزنیم؛ مهدی هاشمینسب سال ۹۶ در مصاحبهای گفته با ۳۰ میلیون تومان از پولی که سال ۷۹ از استقلال گرفته، خانهای خریده که امروز(زمان انجام مصاحبه) ۳میلیارد تومان ارزش دارد. خب ببینید حالا و در سال ۱۴۰۳، چنین خانهای را با چه قیمتی میتوان خرید و برای ابتیاع آن، بازیکن چقدر باید از باشگاه پول بگیرد؟ با این همه، نکته آنجاست که افزایش قیمت بازیکنان تناسبی با میزان تورم ندارد و فرسنگها از آن جلوتر است. این خود، متهمان دیگری دارد.
سوءاستفاده مالی: حتما بخش مهم دیگری از افزایش قیمت بازیکنان به خاطر طیف متنوعی از سوءاستفادههای مالی است. به همه برچسب نمیزنیم، اما میدانیم که مدیران فاسد و فرصتطلبی حضور دارند که از آب کره میگیرند. اینها مثلا با بازیکن ۳ میلیاردی، ۱۰ میلیارد تومان قرارداد میبندند، ۵ میلیارد به خودش میدهند، ۲ میلیارد دلالش برمیدارد و ۳ میلیارد تومان دیگر را هم خودشان میخورند یا در جهت منافع نامشروع دیگری که دارند هزینه میکنند. اینطوری است که قیمتها سر به فلک میکشد و همه عناصر دخیل در ماجرا هم احساس رضایت و خشنودی میکنند!
فوتبال دولتی: این مبحث، شالوده آیتم بالایی است. یعنی بخش بزرگی از آن کجرویهایی که گفتیم بر پایه دولتی یا شبهدولتی بودن فوتبال ایران استوار است. اگر مخارج این حوزه مثل اروپا از جیب بخش خصوصی تامین میشد، آنگاه مدیران و مالکان باشگاهها سر ریال به ریال هزینهای که میکنند هم حساسیت به خرج میدادند. در فوتبال دولتی اما پول از جیب مردم بختبرگشته تامین میشود و شما اگر وجدان و شرف نداشته باشید و از دست نهادهای نظارتی هم قسر در بروید، میتوانید هر کلکی سوار کنید.
فشار هواداران: یک علت دیگر افزایش قیمتها هم فشار هواداران است. آنها که احساس میکنند در بازار نقلوانتقالات از باشگاههای رقیب عقب افتادهاند، مدام به مدیران خودی فشار میآورند که بازیکنان لازم را به هر قیمتی جذب کنند؛ ولو اینکه دستمزد ۱۰ میلیاردی او یک شبه به ۲۰ یا ۳۰ میلیارد تومان برسد. برای جلوگیری از این شرایط، اولا لازم است همه باشگاهها با واقعبینی بیشتری هزینه کنند و ثانیا هواداران تحت تاثیر فضای هیجانی نقلوانتقالات قرار نگیرند. تجربه نشان داده حتی در همین آشفتهبازار هم اگر شما به مدیرتان زمان بدهید تا در آرامش کار کند، اتفاقات بهتری رخ میدهد.
رسانهها: در نهایت جوسازی رسانهها هم در این بلبشو موثر است؛ اینکه هر بازیکن معمولی و متوسطی را بمب نقلوانتقالات میخوانند و یک مشت کلمه اغراقآمیز مثل «هایجک» هم به آن میچسبانند. این فضا باعث میشود هواداران هم تحت تاثیر قرار بگیرند و مدیران را لای منگنه بگذارند. رسانهها در تشدید اتمسفر هیجانی فوتبال ایران دو انگیزه کلی دارند؛ یا فقط دنبال کلیک و بازدید هستند، یا بخشی از فساد حاکم به شمار میآیند و با رشوه و پول چای، از هر چوب خشکی مارادونا و باتیستوتا میسازند. شوربختانه امروز با ریختن صد میلیون تومان در جیب بعضی مطبوعات، سایتها، صفحات اینستاگرامی و کانالهای تلگرامی، میشود رقم قرارداد را چند میلیارد تومان افزایش داد و البته که این کاملا برای بازیکن، مدیر و آقای دلال مقرون به صرفه است!