بررسی وضعیت مالی باشگاه‌های اروپایی
گزارشی از چند تناقض
در طول دو دهه اخیر، پخش پول در لیگ برتر انگلیس و تورنمنتی مثل لیگ قهرمانان اروپا به مراتب بیشتر از سایر رقابت‌ها و لیگ‌های اروپایی بوده است. هرچند که در مسیر بهبود درآمد، کلیت مثبتی وجود دارد. به‌عنوان مثال درآمد ۵لیگ معتبر اروپایی شامل انگلیس، اسپانیا، ایتالیا، آلمان و فرانسه در فصل ۲۲-۲۰۲۱ به ۲/۱۷میلیارد یورو رسیده که افزایشی ۸میلیاردی را نسبت به یک دهه قبل از آن نشان می‌دهد. با این حال باید سود را نسبت به درآمد سنجید که این موضوع کمی اوضاع را متفاوت نشان می‌دهد. طبق گزارشی که فیفا اعلام کرد و چندی پیش در «دنیای‌اقتصاد» هم منتشر شد، در پنجره نقل و انتقالات فعلی چیزی در حدود ۳۶/۷میلیارد دلار هزینه نقل و انتقالات شده که از این مقدار دست‌کم ۶۸۷میلیون دلار سهم واسطه‌ها و کارگزاران نقل و انتقالاتی بوده است.
کرونا ادامه دارد
درست است که با مطالعه این اعداد و ارقام حرف از سودآوری صنعت فوتبال درست به نظر می‌رسد؛ اما گزاره‌های پنهان را فراموش نکنید. طبق برآورد یوفا، باشگاه‌های اروپایی حد فاصل سال‌های 2020 تا 2022 که به نوعی آغاز و پایان رسمی پاندمی کرونا محسوب می‌شد، چیزی در حدود 10میلیارد یورو از دست دادند. ناامیدی از کسب درآمد و شیب صعودی بدهی‌ها سبب شد تا بزرگان اروپا به فکر تاسیس سوپرلیگ بیفتند؛ پروژه‌ای که البته با مقاومت شدید اتحادیه فوتبال اروپا به حاشیه رفت؛ اما به یوفا نشان داد که باید فکری به حال اعطای سهم بیشتر به باشگاه‌های اروپایی باشد. درواقع اوضاع از این اصل پیروی می‌کرد که هرچه سرمایه نهادی بیشتری داشته باشید، باید فشار بیشتری را برای پایداری مالی تحمل کنید. به همین دلیل با گذشت حدود دوسال از پایان تمام و کمال دوران کرونا، هنوز هم بسیاری از باشگاه‌های بزرگ به ثبات مالی نرسیده‌اند؛ باشگاه‌های کوچک که بمانند.
برنامه ویژه یوفا
یوفا از تابستان امسال قوانین محدودکننده‌ای را برای باشگاه‌های اروپایی قرار داد. از این منظر که امسال تا سقف 90درصد از درآمدهای باشگاه می‌تواند خرج دستمزد و خرید بازیکن شود، سال آینده 80درصد و سال‌های بعدی هم 70درصد که به تدریج هم باعث کنترل حقوق‌ها شود و هم باشگاه‌ها از طریقی به سوددهی برسند. مثلا میانگین دستمزد در فصل 22-2021 سری A برابر با 83 درصد درآمدها بود و این عدد در همان سال در لیگ فرانسه به 87درصد می‌رسید. همه این قوانین برای جلوگیری از تزریق بی‌حساب و کتاب پول توسط مالکان متمول است که سطح رقابت را تغییر داده است. هانس یواخیم واتسکه، مدیرعامل دورتموند و عضو هیات رئیسه یوفا در این باره می‌گوید: «برای من بسیار مهم است پولی که باشگاه خرج می‌کند، توسط خود باشگاه به دست آورده باشد؛ نه اینکه هرساله از جیب مالک برداشت شود.»
ایرادات قابل بحث
درآمد منچسترسیتی در فصل 22-2021 به 731میلیون یورو رسید و با کسب سه‌گانه در فصل قبل، قطعا بهبود پیدا کرد. درست است که قوانین بازدارنده مالی چنین باشگاهی را که از پول نفت به قدرت رسیده است، محدود می‌کند؛ اما مساله اینجاست که در همان فصلی که از آن دم می‌زنیم، وستهام که سال فوق‌العاده‌ای را پشت سر گذاشته بود و به رتبه ششم رسید، درآمدی پایین‌تر از نصف من‌سیتی داشت. خب با این وضعیت این تیم لندنی کی می‌تواند خودش را بالا بکشد تا هم سطح رقیب منچستری شود؟ احتمالا هیچ‌وقت. حالا با ظهور پدیده‌ای به اسم عربستان سعودی، زمین بازی درحال تغییر است و این بزرگ‌ترین تهدید برای باشگاه‌های اروپایی است که هنوز ثبات مالی را تجربه نکرده‌اند و ملزم به کاهش هزینه‌ها هستند.
منبع: فایننشال تایمز
