استفاده از اعتبارسنجی در فرآیند وام دهی بانک رسالت

میزان اعتبار تخصیص یافته به مشتریان بر اساس گزارش اعتباری است که بانک پس از اعتبارسنجی مشتریان حقیقی و حقوقی ارائه می دهد.

اعتبارسنجی، روشی است که بر اساس آن میزان اعتبار مشتریان حقیقی و حقوقی و توانایی آن ها در بازپرداخت بدهی مورد بررسی قرار می گیرد.

 بانک ها و نهادهای اعتباری مختلف پیش از آنکه به تخصیص اعتبار به مشتریان خود بپردازند، لازم است به بررسی پیشینۀ اعتباری مشتریان حقیقی و حقوقی خود بپردازند.

چراکه درواقع با استفاده از این روش است که بانک می تواند متوجه شود متقاضی وام تا چه اندازه می تواند به تعهدات مالی خود عمل کند. در این صورت است که بانک یا نهاد اعتباری تصمیم می گیرد اعتباری متناسب با رفتار اعتباری مشتری خود و میزان توانایی او در بازپرداخت بدهی با بهره ای مشخص به او تخصیص دهد. 

میزان اعتبار تخصیص یافته به مشتریان بر اساس گزارش اعتباری است که بانک پس از اعتبارسنجی مشتریان حقیقی و حقوقی ارائه می دهد. در گزارش اعتباری شاخص های مختلفی مورد بررسی قرار می گیرد. شاخص هایی همچون رفتار مشتری در بازپرداخت اقساط، توانایی مسجل شده مشتری در پرداخت، سایر اطلاعات مشتری، نوع تسهیلات درخواستی مشتری و بدهی های جاری او. بهتر است برای درک بهتر هر یک از این موارد، در ادامه به توضیح هر یک از این شرایط بپردازیم:

1. رفتار مشتری در بازپرداخت اقساط: رفتار مشتری در طی معاملات و بازپرداخت اقساط گذشته ی خود  نشان می دهد که او تا چه اندازه در بازپرداخت اقساط پیشین خود خوش حساب بوده است. این بدیهی است که اگر بازپرداخت های گذشتۀ مشتری با بدقولی ها و تاخیر در بازپرداخت همراه بوده باشد، میزان اعتبار مشتری برای بانک کمتر خواهد بود.

2. توانایی مشتری در بازپرداخت اقساط: این عامل در بازپرداخت به موقع وام هایی با مبالغ بالاتر بیشتر مسجل می شود. هر قدر مشتری در بازپرداخت وام هایی با مبالغ بالاتر خوش حساب تر باشد، میزان اعتبار او بیشتر خواهد بود. کارشناسان معتقدند توانایی مشتری در بازپرداخت اقساط پس از رفتار مشتری در بازپرداخت اقساط، در جایگاه دوم اهمیت در گزارش اعتباری بانک قرار دارد.

3. سایر اطلاعات مشتری: بعضی از اطلاعات مشتری همچون وام ها، اقساط ،کارت های اعتباری و ... از عواملی است که در معتبر بودن یا نبودن مشتریان اثرگذاری مستقیم خواهد گذاشت. 

4. نوع تسهیلات:  هرچقدر نوع تسهیلات دریافتی مشتری بیشتر باشد، اعتبار مشتری در نزد بنگاه اعتباری بیشتر خواهد بود. 

5. بدهی های جاری: بدهی های جاری مشتری تاثیر بسیار زیادی در گزارش اعتباری او خواهد گذاشت. درواقع هرچقدر بدهی های جاری مشتری کمتر باشد، میزان اعتبار او بالاتر است.

استفاده از اعتبارسنجی در فرایند وام دهی بانک رسالت:

بانک رسالت به عنوان اولین بانک قرض الحسنه کشور با هدف گسترش اصول بانک داری اسلامی بدون ربا، اقدام به تخصیص وام به مشتریان خود کرده است. یکی از شرایط بسیار مهم بانک رسالت برای تخصیص وام به مشتریان حقیقی و حقوقی خود، اعتبارسنجی مشتریان با استفاده از سامانۀ مرآت است.

درواقع، مشتریان بانک رسالت برای دریافت وام قرض الحسنه تا سقف 60 میلیون تومان، لازم است  ابتدا در کانون همیاری اجتماعی اقدام به افتتاح حساب کنند، سپس به اعتبارسنجی در سامانۀ مرآت بپردازند و پس از آن درخواست خود را ثبت نمایند. پس از بررسی اعتبار مشتریان، بانک رسالت اقدام به وام دهی به متقاضیان خواهد کرد. 

سامانۀ اعتبارسنجی مرآت، سامانه ای جامع برای بررسی اعتبار مشتریان است که به صورت غیر حضوری در کمترین زمان ممکن و با بیشترین دقت، میزان اعتبار مشتریان را مورد سنجش قرار می دهد . این سامانه از یک سو به بانک  کمک می کند تا با بررسی اعتبار مشتریان خود به تخصیص اعتبار مناسب با بهره ی مناسب بپردازند و از سوی دیگر به مشتریان یاری می دهد تا در مدت زمان کم بدون صرف وقت و هزینۀ زیاد، اعتبار خود را به بانک ها اثبات کنند. همچنین از آنجایی که اعتبارسنجی سامانۀ مرآت در سراسر کشور معتبر بوده، مشتریان می توانند برای دریافت وام های متعدد دیگر از سایر بانک ها نیز از گزارش اعتباری بانک رسالت خود استفاده کنند.

 از سوی دیگر، مزیت قابل توجه سامانۀ مرآت استفاده از روش های هوش مصنوعی برای اعتبارسنجی مشتریان حقیقی و حقوقی است. برخلاف روش های سنتی و غیرسنتی گذشته و استفاده از مدل های خطی، مرآت با استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی اعتبارسنجی مشتریان را با دقت بسیار بالا به صورت ساده با لحاظ ماهیت گروهی اعضا بررسی می کند. 

مزیت های اعتبارسنجی با استفاده از سامانۀ مرآت:

اعتبارسنجی با استفاده از سامانۀ مرآت مزیت های متعددی دارد. این مزیت ها عبارتند از:

•  تناسب میان تخصیص وام با توان بازپرداخت اقساط ماهیانه: همانگونه که گفته شد، بر اساس گزارش اعتباری به دست آمده از اعتبارسنجی مشتری، بانک قرض الحسنۀ رسالت مبلغی متناسب با توان بازپرداخت بدهی به او می پردازد. در این شرایط ، بانک ریسک وام قرض الحسنه را تا حد ممکن پیش بینی می کند.

• تسریع در روند اعتبارسنجی و بالابردن سطح دقت فرایند اعتبارسنجی با استفاده از هوش مصنوعی: پیش از این برای اعتبارسنجی از انواع مدل های غیرخطی و روش های سنتی و غیرسنتی استفاده میشد. اما با ایجاد الگوریتم های هوش مصنوعی، برای بررسی و ارائۀ گزارش اعتباری مشتریان، این فرایند  سریع‌تر و با دقت و استاندارد بالاتری انجام می شود. 

•  اعتبار گزارش اعتباری بانک قرض الحسنه رسالت در سراسر کشور: گزارش اعتباری بانک رسالت که توسط سامانه مرآت انجام می شود، در سرتاسر کشور معتبر بوده و مشتریان می توانند از این گزارش برای دریافت وام های دیگر از بانک ها و نهادهای اعتباری مختلف استفاده کنند. 

• امکان کاهش و حذف ضامن: مشتریان خوش حسابی که گزارش اعتباری خوبی دارند، پس از اعتبارسنجی می توانند تنها از یک ضامن و یا در شرایطی بدون هیچ ضامنی وام مورد نظر خود را دریافت کنند.

• امکان افزایش مبلغ وام به استناد گزارش اعتباری مشتری : پس از بررسی گزارش اعتباری، بر اساس اعتبار مشتری بانک می تواند مبلغ وام را تا سقف سیصد میلیون ریال افزایش دهد.

• فراهم شدن امکان دریافت وام های متعدد دیگر بدون نیاز به گذراندن فرایند اعتبارسنجی دوباره: همانگونه که گفته شد، گزارش اعتباری سامانۀ مرآت در سرتاسر کشور مورد تایید بوده و مشتریان می توانند بدون گذارندن دوبارۀ فرایند اعتبارسنجی، وام های متعدد دیگر از نهادهای دیگری نیز دریافت کنند.