رویکرد مسأله محور، راهبردی راهگشا
۲۵ سال پیش، مپنا به عنوان شرکتی برای مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران، آغاز به کار کرد. وظیفه اولیه شرکت، مدیریت پروژه و تأمین تجهیزات نیروگاهی از شرکت‌های بین‌المللی بود؛ با این حال، در سیر تکامل و تطور، گروه مپنا نه تنها امروز خود به فناوری دست یافته (اولین شرکت بومی در منطقه خاورمیانه، غرب آسیا و قاره آفریقا که توانایی ساخت تجهیزات کلیدی نیروگاهی نظیر انواع توربین‌های گاز و بخار و بادی، قطعات داغ توربین، سیستم‌های برق و کنترل نیروگاهی، ژنراتور و بویلر را دارد)، بلکه تلاش کرده است همگام با رقبای بین‌المللی، پارادایم جدیدی رقم بزند و آن تغییر رویکرد خود از فناوری‌محور بودن به توسعه محوری است.
نگاه مسئله‌محور به گروه مپنا کمک کرده است که در سال‌های اخیر توسعه فناوری‌های خود را به صورت هدفمندانه و هوشمندانه و بر اساس نیازهای بازار داخلی و منطقه‌ای پیش ببرد. تأمین سریع و ایمن برق، افزایش توان تولید و راندمان نیروگاه‌های حرارتی و صرفه‌جویی در مصرف سوخت از جمله مسئله‌های جدی حوزه نیروگاهی است که گروه مپنا برای حل آنها دست به اقداماتی عملی زده است. برخی از این اقدامات عبارتند از:
توسعه فناوری‌های در اختیار (MGT-۷۰ & ۴۰)
آنچه گروه مپنا را به جایگاه فعلی اش در صنعت نیرو، هم در داخل کشور و هم در بازار منطقه ای رسانده، تلاش برای بالا رفتن در زنجیره صنعت نیروگاهی بوده است. یکی از حلقه‌های میانی این مسیر، تلاش برای توسعه فناوری‌های موجود به منظور تبدیل آن به سکویی برای مراحل بعدی توسعه فناوری و تولید محصولات پیشرفته‌تر بوده است. توربین MGT-۷۰ نمادی از حرکت مپنا در این راستا است. یکی از پلتفرم‌های اصلی توربین گازی در مپنا، توربین V۹۴.۲ است. توربین‌هایی در کلاس E که بیشترین میزان استفاده را در نیروگاه‌های ایران دارد. ظرفیت توربین MGT-۷۰ در شرایط استاندارد ۱۸۵ مگاوات است که نسبت به ظرفیت نسخه اولیه، ۲۸ مگاوات افزایش یافته است. در نتیجه طراحی جدید، راندمان این ماشین نیز در سیکل ساده با افزایش ۲درصدی، به ۳۶.۴ درصد افزایش یافته است. اجرای این طرح در طول تعمیرات دوره‌ای دو سال آتی کشور می‌تواند بیش از ۱۳۰۰ مگاوات ظرفیت جدید تولید برق ایجاد کند و منجر به صرفه‌جویی مقادیر بسیار عظیم در منابع سوخت کشور شود.
توربین MGT-۴۰ یکی دیگر از محصولات مپنا است که با رویکرد حل مسأله طراحی شده و اخیراً وارد فاز بهره‌برداری شده است. این توربین که در دامنه توربین‌های مقیاس کوچک قرار می گیرد، راهکاری مناسب جهت رفع سریع نیازهای برق است و توان بالایی در زمینه قابلیت‌های تولید جزیره‌ای و خارج از شبکه برای غلبه بر کمبود برق و یا جبران افت ولتاژ شبکه دارد. از مزایایی MGT-۴۰ قابلیت سریع زمان ساخت، نصب و راه‌اندازی است. عملیات احداث یک واحد نیروگاهی متکی به توربین MGT-۴۰، از زمان تحویل زمین تا زمان وارد شدن برق آن به شبکه برق در کمتر از ۶ ماه و در فضایی به ابعاد حدود ۵۰ در ۶۰ متر صورت می‌گیرد. توربین MGT۴۰ علاوه بر آنکه محصول قابل اطمینانی برای صنعت برق کشور است، به دلیل رعایت استانداردها و الزامات صنایع نفت و گاز، یکی از گزینه‌های مطلوب این صنایع جهت برآورده شدن نیازمندی‌های برق و تامین توان مکانیکی و و تجهیزات جانبی از قبیل تولید بخار نیز به شمار می‌رود.
نیروگاه موبایل
یکی دیگر از انواع نیروگاه‌های مقیاس کوچک که در زمان کمتری نصب و داخل مدار می شوند، نیروگاه‌های موبایل است. ویژگی منحصر به فرد این نیروگاه‌ها جابجایی سریع است. در این مدل نیروگاهی، کلیه تجهیزات مورد نیاز برای تولید انرژی برق، پیش از ارسال به سایت نیروگاه، روی تریلر نصب و به اماکن مورد نظر ارسال می شوند تا در مدت زمان کوتاهی قابلیت و آمادگی تولید برق داشته باشند.
پروژه نیروگاه موبایل برای رفع نیاز یک منطقه به انرژی الکتریکی در مدت زمان بسیار کوتاه طراحی و تولید شده است. نیروگاه سیّار مپنا با ظرفیت ۲۵ مگاوات، قادر است برق مصرفی ساکنان شهری با جمعیت نزدیک به یکصد هزار نفر را به شکل پایدار تأمین کند. از دیگر کاربردهای نیروگاه سیار می توان به تولید برق پراکنده و صنعتی، تأمین برق پایه شبکه، مدیریت پیک، تأمین برق اضطراری، افزایش پایداری شبکه و پشتیبانی از شبکه اشاره کرد.
انرژی‌های تجدیدپذیر
منابع فسیلی، علی‌رغم فراوانی آنها در ایران، پایان‌پذیر هستند و روزی به اتمام خواهند رسید. سالهاست که درباره ضرورت بکارگیری از انرژی‌های تجدیدپذیر کشور صحبت شده است. با این حال، نیروگاه‌های انرژی تجدیدپذیر در ایران تناسبی با پتانسیل موجود ندارند و سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از کل سبد انرژی مصرف ایران ناچیز است. گروه مپنا با درک پتانسیل این منبع، بیش از یک دهه است که اقدام به انتقال فناوری و بومی سازی آن به ویژه در حوزه انرژی بادی کرده است. مپنا اولین سازنده نیروگاه‌های مقیاس مگاوات در ایران بوده است و نیروگاه‌هایی با مجموع توان بیش از صدمگاوات را در منطقه کهک استان قزوین و آقکند میانه در استان آذربایجان شرقی احداث کرده است.
انتقال فناوری‌های پیشرفته از جمله توربین کلاس F
توربین‌های کلاس F از جمله توربین‌های پیشرفته مورد استفاده در دهه اخیر در نیروگاه‌های سراسر دنیا هستند که توسط شرکت‌های مطرح این صنعت طراحی و تولید شده‌اند. مزیت عمده این توربین ها، توان تولید بالا (۳۰۷ مگاوات) و راندمان بالاتر نسبت به کلاس‌های پایین‌تر است. با آنکه تلاش برای بهبود این راندمان در مقیاس‌های کوچک (حول و حوش یک تا دو درصد) صورت می گیرد، ضرب همین ارقام کوچک در مقیاس بسیار بزرگ مصرف سوخت، در نهایت امر منجر به صرفه‌جویی میزان قابل ملاحظه‌ای از سوخت خواهد شد. از جمله برنامه‌های راهبردی گروه مپنا، اقدام برای انتقال فناوری این کلاس از توربین به کشور است.
مسئولیت گروه مپنا در کسوت «دستگاه حل مسأله» نه فقط در صنعت برق، بلکه در حوزه‌های دیگر کسب و کار خود نیز خود را مسئول دانسته و اجرای این رویکرد را در دستور کار خود دارد. به این ترتیب، شناسایی مسأله و ارائه راه‌حل مناسب برای آن، از جمله راهبردهایی است که گروه مپنا در طول حیات نزدیک به ربع قرن خود دنبال نموده و فعالیت خود را در آینده نیز با اتکاء به این رویکرد استراتژیک تعریف و اجرا خواهد کرد.
ارسال نظر