صنایع تکمیلی پلیمری در حال حاضر حدود ۵ میلیون تن از رقم ۸ میلیون تن مواد اولیه تولیدی پتروشیمیهای کشور را جذب و تبدیل به محصولات نهایی میکنند. این صنعت در یک دهه اخیر همواره رو به رشد بوده، علیالخصوص در ۵ سال گذشته که گفته میشود رشدهای بین ۱۰ تا ۱۵درصد را تجربه کرده است. بعد از اخت گرفتن این صنعت با رشدهای بالا، آمارهای ۶ ماهه امسال نشان میدهد که نه تنها دیگر از آن رشدهای بالا خبری نبوده، بلکه افتی ۸درصدی در آمار معاملات بورس کالا نیز رخ داده است که نشاندهنده شکافی غیرمنتظره در این صنعت خواهد بود. کارشناسان در تبیین این موضوع، عوامل متعددی را برمیشمرند. برخی معتقدند که این امر ممکن است طبیعی باشد چراکه بعد از سالها رشد صنعت با یک تنفس کوتاه خود را بازآفرینی میکند. برخی هم با اشاره به اینکه هر صنعت جدید بعد از رشدهای متوالی بلندمدت به یک روند طبیعی برمیگردد، میگویند حرکت منطقی هر صنعت رشدی بین یک تا ۵درصد است و صنعت پلیمر هم به احتمال به همین مسیر منطقی هدایت شده است.
موسسه مک کنزی در گزارشی به بررسی چالشها و پتانسیلهای صنعت پتروشیمی پرداخته است. این گزارش در ابتدا به مازاد عرضه و کاهش نرخهای سود در این صنعت اشاره کرده و در ادامه امیدهایی برای رفع این شرایط ترسیم کرده است. در این گزارش پیشبینی شده که شرایط بازار با رشد تقاضا در سطح ۲۰۲۳ یا کمی بالاتر از آن بهبودی ملایمی داشته باشد. «انتظار میرود رشد تولید ناخالص داخلی جهانی در سال ۲۰۲۴ مشابه رشد سال ۲۰۲۳ باشد، اما با رسیدن بازارها به سطح موجودی طبیعی در نیمه سال (تخلیه ذخایر خردهفروشی عمدتا تا پایان سال ۲۰۲۳ تکمیل شد) میتواند کاهش یابد. سناریوی صعودی مستلزم بهبود قوی رشد تقاضا در چین است که از سال ۲۰۲۰ کم بوده است، اما انتظارات در اینجا نسبتا ضعیف است.»
با افزایش نگرانیها در مورد تاثیرات منفی زیستمحیطی پلاستیکها و وابستگی به منابع فسیلی، بازار پلیمرها و پلاستیکهای زیستی به سرعت در حال گسترش است. این روند جهانی نه تنها بهدلیل تغییرات نگرش مصرفکنندگان و مقررات دولتی، بلکه بهواسطه نوآوریهای فناورانه در تولید و کاربرد این مواد نیز تقویت میشود. با توجه به این تحولات، بازار پلاستیکهای زیستی میتواند تاثیرات عمیقی بر اقتصاد کشورهایی نظیر ایران که به شدت به صنعت نفت و پتروشیمی وابستهاند، داشته باشد. این تغییرات نه تنها ممکن است نیاز به تجدید نظر در استراتژیهای صنعتی و اقتصادی را ایجاب کند، بلکه میتواند فرصتهای جدیدی برای سرمایهگذاری و توسعه فناوریهای پایدار نیز فراهم آورد.