کمک به تامین آب پایدار با استفاده از ظرفیت پتروشیمی‌ها
همچنین از دلایل بروز ۸۰درصد بیماری‌‌‌ها می‌توان به استفاده از آب ناسالم اشاره کرد که یک‌‌‌سوم آمار مرگ‌‌‌ومیر در کشورهای درحال‌‌‌توسعه مربوط به دسترسی نداشتن به منابع آب شیرین سالم و کافی است. کشور ما طبق دسته‌‌‌بندی اقلیمی جزو مناطق خشک و با در بر داشتن یک‌درصد جمعیت جهان تنها حدود ۳۶/ ۰درصد از آب شیرین قابل استفاده را در اختیار دارد که طبق تخمین‌‌‌های به عمل آمده حدود ۱۳۰میلیارد مترمکعب آب است که حدود ۷۰درصد آن برداشت شده و حداکثر تا ۸۵درصد قابل برداشت است. همچنین مدیریت و برنامه‌ریزی‌‌‌های اشتباه در سال‌های اخیر موجب خشک شدن آب دریاچه‌‌‌ها و صدمه به کشاورزی شده است. صرفه‌جویی در مصرف آب و اقداماتی مانند کاهش تلفات انتقال می‌تواند راه‌حل مناسبی برای کاهش مصرف آب باشد، اما با توجه به رشد روز افزون جمعیت در کشور ما کافی نیست، کاهش بارندگی در کشور، خشک شدن چشمه‌‌‌ها و سفره‌‌‌های زیرزمینی و شور شدن آبهای زیر زمینی مزید بر علت شده که تهدید جدی برای زندگی روزمره انسان است به همین دلیل دریاها پایدارترین منابع آب محسوب می‌‌‌شوند. از همین رو یکی از گزینه‌‌‌‌های مطرح برای مقابله با بحران کم آبی، شیرین کردن آب دریاها و نمک‌زدایی از آنهاست. زیرا شیرینسازی آب دریا به عنوان راهکار اصلی جبران کمآبی در دنیا خصوصا جهت مصارف شرب و صنعتی مطرح است. چون، اقیانوس‌ها و دریاها ۷۰درصد سطح کره زمین را پوشانده‌اند و ۹۶درصد از کل موجودی آب کره زمین را در خود جای داده‌اند. بهره‌گیری از ظرفیت وسیع آب شور اقیانوس‌ها و دریاها به عنوان یک منبع بالقوه و ماندگار، قادر است که کمبود آب شیرین را در نقاط کم‌برخوردار جبران کند. بهره‌برداری از این ظرفیت سبب شده است که در حال حاضر نزدیک به ۱۰۰میلیون مترمکعب از آبهای شور رودخانه‌ها، دریاها و اقیانوس‌ها برای مصارف مختلف به صورت روزانه در دنیا شیرینسازی شود. شیرینسازی آب دریا یکی از سیاست‌های موفق کشورهای مختلف در مواجهه با کمآبی در سراسر دنیاست. به‌‌‌طوری که رشد سریع آب شیرین‌‌‌کن‌‌‌های دریایی در ۱۰ سال اخیر منجر به دو برابر شدن ظرفیت تولید آب شیرین از منابع آب شور طی یک دهه شده است. ظرفیت کلی شیرینسازی آب دریا در جهان ۱۰۰میلیون مترمکعب در شبانه‌‌‌روز است که از این ظرفیت ۳۹درصد در خاورمیانه، ۸درصد آفریقا، ۲۱درصد در آسیا، ۱۱درصد در اروپا، ۱۲درصد در آمریکا و ۳درصد در سایر مناطق انجام می‌‌‌پذیرد. در سال‌های اخیر در ایران پیشنهاد‌‌‌های جدی برای تامین آب برخی استان‌‌‌های مرکزی و شرقی از طریق شیرینسازی و انتقال آب دریا از شمال یا جنوب کشور مطرح شده است و در برنامه ششم توسعه دولت مکلف شد آب حداقل ۳۰درصد از شهرهای حاشیه خلیج فارس را تامین کند و این کار مستلزم شیرین کردن آب دریاست، اموری که کشورهای حاشیه خلیج فارس به جد دنبال می‌کنند تا جایی‌که آمار نهاد‌‌‌های بین‌المللی نظیر بانک جهانی نشان می‌دهد که حدود ۶۰درصد از شیرینسازی آب دریا در دنیا متعلق به منطقه خاورمیانه است، اما از این ۶۰درصد هم فقط ۲درصد سهم ایران است و بخش اعظمی از این ظرفیت‌‌‌ها به کشور‌‌‌هایی نظیرعربستان سعودی، امارات متحده عربی و کویت تعلق دارد که در دهههای گذشته در توسعه ظرفیت‌‌‌های شیرینسازی آب دریا پیشرفت‌‌‌های چشمگیری داشته‌‌‌اند.
شیرینسازی آب دریا، راه‌حلی است که چند سال است برای تامین آب شیرین برای مصارف شرب و کاربردهای صنعتی در کشورهای مختلف از جمله کشور ما در حال استفاده است. مساله‌ای که مطرح است اینکه شیرینسازی آب دریا به‌رغم هزینه‌هایی که دارد، دارای چه مزیت‌هایی است که همچنان در کشورهای حاشیه خلیج فارس مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما در یک جمله و به صورت کلی می‌توان گفت شیرینسازی آب دریا برای تامین آب شرب مناطق یا آب مورد استفاده در صنایعی که نزدیک سواحل تاسیس شده‌اند و بهره‌وری اقتصادی مناسبی دارند، قابل توجیه است؛ اما انتقال این آب به مناطق دیگر کشور مانند مناطق مرکزی که دچار بحران شدید کمآبی هستند، به سیاست‌های کلی کشور و وجود امکانات و زیرساخت‌های لازم برای این کار بستگی دارد. اغلب صنایع از آب به عنوان یک ماده اصلی در فرآیند تولید یا به عنوان ماده انتقال دهنده انرژی استفاده می‌کنند. صنعت نفت نیز به عنوان یک صنعت مادر برای بسیاری از صنایع خوراک تهیه می‌کند یا محصولاتی که به‌صورت مستقیم در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد را به بازار عرضه می‌کند. در این خصوص یکی از الزامات جانمایی صنایع نفتی و صنایع پایین‌دستی آن، در دسترس بودن آب برای استفاده در واحد پالایشگاهی یا پتروشیمی است. صنعت پتروشیمی از جمله صنایعی است که مصرف آب در آن در قیاس با سایر صنایع بالاتر است. این در حالی است که کشور عزیزمان ایران نیز با مشکلات عدیده‌ای در تامین آب موردنیاز در صنایع مختلف و حتی آب آشامیدنی، روبه‌رو است. در حال حاضر بحران کمبود آب در کشور بسیار جدی‌تر از گذشته است به طوری که برای احداث واحدهای پتروشیمی، در کنار ملزوماتی همچون تامین خوراک، دانش فنی و منابع مالی، تامین آب موردنیاز نیز یکی از مولفه‌های اصلی و حتی به عنوان یک پیش شرط برای احداث واحدهای جدید شناخته می‌شود. اهمیت تامین آب یک واحد پتروشیمی مولفه‌ای است که در صورت نبود آن می‌تواند منجر به شکست طرح یا shutdown واحد مورد نظر در میان و بلندمدت شود. نسبت به این، صنایع پتروشیمی به دانش مستقیم این فرآیند برای نمک‌زدایی بعضا شیرینسازی مستقیم آب دریا با ایجاد واحدهای Utility از توانمندی خود، با دانش فنی، نیروی انسانی، ساختارمند بودن واحدهای مهندسی در این راستا برای تامین آب پایدار خود حرکت کرده است. لذا با حضور و استفاده از نو آوری‌های دانش‌بنیان‌ها در کنار تخصص، متخصصان پتروشیمی‌ها، می‌توان از این موهبت الهی که هم در شمال کشور و جنوب کشور از آن بهره‌مند هستیم، به مقیاس بهره‌برداری کشورهای همسایه برسیم و آینده نگری بالقوه‌ای برای استفاده بیشتر شهرهای حاشیه دریا از این آب داشته باشیم. مساله دسترسی به آب پایدار یک موضوع جهانی است، که اگر بخواهیم این مشکل در آینده نزدیک تبدیل به یک معضل و بحران اساسی در کشور نشود، باید از توانمندی تمامی نهاد‌ها برای حل و برطرف کردن آن بهره گیریم. که توانمندی صنعت بزرگ پتروشیمی می‌تواند این چالش‌ها را کاهش دهد.
