آلمان مخالف ممنوعیت واردات طلای سیاه از مسکو است
انشقاق اروپایی در تحریم روسیه
با این وجود، آلمان کماکان مخالف قطعی این طرح است و چنین تحریمی تنها با تایید همه ۲۷ عضو اتحادیه اروپا ممکن است که چند کشور علنا گفته‌‌‌اند که از آن حمایت نمی‌‌‌کنند. از سوی دیگر، اوپک نیز به سران اروپا گفته که نباید نفت روسیه را ممنوع کنند و در غیر‌این صورت، باید شاهد بدترشدن بحران نفتی بود. اوپک با رد ضمنی درخواست افزایش تولید از سوی اروپایی‌‌‌ها، گفته که بحران نفتی از کنترل آنها خارج است. در سایه تهدید به تحریم نفتی روسیه توسط اروپا، بازار طلای سیاه با ترس از اختلال در عرضه مسکو مواجه شد و افزایش قیمتی ۴درصدی پیدا کرد.
تلاش اروپایی برای تحریم نفتی روسیه
وزرای خارجه ایرلند، لیتوانی و هلند روز دوشنبه گفتند که قوه اجرایی اتحادیه اروپا در حال تهیه پیش‌‌‌نویس پیشنهادهایی برای تحریم نفتی اتحادیه اروپا علیه روسیه است، اگرچه که هنوز توافقی برای ممنوعیت نفت خام روسیه صورت نگرفته است. جوزپ بورل، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا گفت که بسیاری از وزرای حاضر در نشست لوکزامبورگ از تحریم واردات نفت روسیه حمایت کردند؛ اما برخی دیگر از آنها، چنین ممنوعیتی را یک شوک نامتقارن می‌‌‌دانند. با این حال آلمان گفت که بلوک اروپایی با تشدید تحویل تسلیحات به اوکراین موافقت کرده است. سیمون کاونی، وزیر امور خارجه ایرلند گفت که کمیسیون اروپا در حال کار بر روی تضمین این است که نفت بخشی از بسته تحریمی بعدی علیه روسیه باشد. هدف قراردادن نفت روسیه که حدود یک‌چهارم واردات نفت خام اتحادیه اروپا را به خود اختصاص داده، به عنوان گام بعدی اتحادیه اروپا در نظر گرفته می‌شود؛ زیرا اعضای این اتحادیه به دنبال فشار بر روسیه برای توقف گلوله‌‌‌باران شهرهای اوکراین پس از حمله در اواخر فوریه هستند. جوزپ بورل همچنین اظهار کرد که تمام گزینه‌‌‌ها، از جمله تحریم‌های نفتی و گازی هنوز روی میز قرار دارند. او قبلا هم گفته بود که تحریم باید دیر یا زود اتفاق بیفتد. پارلمان اروپا نیز هفته گذشته به تحریم رای داد، اگر چه تصمیم آن الزام‌آور نیست.
جبهه مخالفان تحریم قوی‌‌‌تر است
رئیس کمیسیون اروپا، اورسولا فون درلاین، روز ۵ آوریل گفت که در حال بررسی تحریم‌های بیشتری از جمله واردات نفت، بر اساس پیشنهادهای دولت‌‌‌های اتحادیه اروپاست. پیشنهادات کشورها شامل اعمال تعرفه بر نفت روسیه یا ممنوعیت برخی فرآورده‌‌‌های نفتی این کشور است. بورل همچنین در این باره اظهار کرد که کشورهای اتحادیه اروپا به طور مستقل برای کاهش وابستگی خود به روسیه تلاش می‌کنند. هرگونه تحریم نفتی، جزئیات فنی، دامنه و زمان اجرای چنین اقدامی مستلزم حمایت همه ۲۷ دولت عضو اتحادیه اروپاست. وابستگی به انرژی روس‌‌‌ها در سراسر اتحادیه اروپا متفاوت است. کشورهایی مانند بلغارستان که تقریبا تمام نفت موردنیازش را از روسیه تامین می‌کند، حامی چنین طرحی نخواهند بود. همچنین مجارستان هم گفته که از تحریم نفتی علیه روسیه حمایت نمی‌‌‌کند. همچنین موضع آلمان به عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد اتحادیه اروپا بسیار مهم خواهد بود. آلنا بائربوک، وزیر امور خارجه آلمان ضمن ارائه تسلیحات بیشتر به اوکراین، خواستار برنامه‌‌‌ای هماهنگ برای حذف کامل سوخت فسیلی روسیه شد. این اظهارات بائربوک و همچنین گفته‌‌‌های دیپلمات‌‌‌های اروپایی نشان می‌دهد که برلین از تحریم فوری نفت روسیه حمایت نمی‌‌‌کند.
واقعیت آنجاست که در اروپا، تنها دولت‌‌‌های بالتیک و لهستان بر تحریم نفتی روسیه پافشاری دارند، در حالی که آلمان به عنوان مهم‌ترین اقتصاد اروپا به همراه کشورهایی چون اسلواکی، اتریش، بلغارستان و مجارستان با چنین طرحی مخالفند و به وضوح قدرت مخالفان تحریم نفتی روسیه به کشورهای کوچک بالتیک و لهستان می‌‌‌چربد. آلمان می‌‌‌گوید که جایگزینی فوری نفت روسیه غیرممکن است و توقف واردات به اقتصاد این کشور آسیب وحشتناکی وارد می‌کند.
مخالفت صریح اوپک با تحریم روس‌‌‌ها
در سمت دیگر، اروپایی‌‌‌ها برای هرگونه اعمال ممنوعیت بر نفت روسیه، نیاز به حمایت تمام قد اوپک از اقداماتشان دارند. از همین رو، دبیرکل اوپک روز گذشته در نشست سطح بالای اوپک و اتحادیه اروپا که خبرگزاری رویترز نظاره‌‌‌گر آن بوده، به سران اروپایی گفته است که جایگزینی نفت خام از دست رفته روسیه در نتیجه ممنوعیت احتمالی اتحادیه اروپا، امری تقریبا غیرممکن است. اوپک تاکنون حاضر نشده وضعیت دشوار عرضه نفت که در نتیجه جنگ اوکراین به وجود آمده را پوشش دهد و اروپایی‌‌‌ها باید با این واقعیت سخت که اعضای اوپک در زمینه تحریم روسیه به کمک آنها نخواهند آمد، کنار بیایند. اوپک به روشنی در این جلسه به دیپلمات‌‌‌های اروپایی گفته که بحران کنونی بازار نفت کاملا از کنترل این گروه خارج است.
محمد بارکیندو، دبیرکل اوپک همچنین اظهار کرد: «ما به طور بالقوه ممکن است شاهد از دست دادن بیش از ۷میلیون بشکه در روز از صادرات نفت و سایر میعانات روسیه باشیم که ناشی از تحریم‌های فعلی، آتی یا سایر اقدامات داوطلبانه باشد. با توجه چشم‌‌‌انداز فعلی تقاضا، جایگزینی این حجم از نفت تقریبا غیرممکن است.» گفتنی است که اتحادیه اروپا، مانند بسیاری از کشورهایی که در ماه‌‌‌های اخیر از اوپک خواسته‌‌‌اند تولیدش را افزایش دهد، خواهان رشد تولید شده است. هرچند که اوپک تاکنون به پیشنهادها و درخواست‌‌‌های آمریکا، اروپا، هند، ژاپن و بسیاری کشورهای مصرف‌کننده هیچ وقعی ننهاده است و تصمیم دارد تا برنامه افزایش تولید ۴۰۰هزار بشکه‌‌‌ای خود را اجرا کند.
پول اتحادیه اروپا در خدمت کرملین
دیدگاه اوپک تا حد بسیار زیادی درست است. در واقع اروپایی‌‌‌ها نیز تاکنون تنها روی کاغذ از تحریم نفت و گاز روسیه صحبت کرده‌‌‌اند و با تمام شور و شوقی که از خود برای تحریم نشان می‌دهند، هنوز برای چرخیدن اقتصادهایشان به صورت روزانه به نفت بیشتری از روسیه نیاز دارند. گفتنی است که در حال حاضر محموله‌‌‌های نفت خام روسیه در هفته اول آوریل به بالاترین سطح خود از ابتدای سال ۲۰۲۲ رسیده و مازاد تجاری ۳ ماه نخست این کشور نیز به دلیل ادامه افزایش قیمت‌های نفت و گاز به سطوح بی‌‌‌سابقه‌‌‌ای رسیده است. این در حالی است که خریداران بزرگ آسیایی چون چین و هند به صورت مداوم در حال افزایش خرید نفت و گاز از روسیه هستند و اتحادیه اروپا نیز بی‌هیچ تفاوتی در حال انجام عملی مشابه چین و هند است. روسیه می‌‌‌گوید که انتظار دارد که در ماه آوریل درآمد حاصل از نفت و گاز صادراتی، بیش از ۶/ ۹میلیارد دلار بالاتر از میزان درآمد نفت و گاز در ماه مارس باشد. در این میان، مقامات ارشد اتحادیه اروپا خواستار اقدام این نهاد در مورد نفت روسیه هستند؛ تا از این طریق مسکو را از درآمدهای نفتی که می‌تواند در جنگ علیه اوکراین استفاده شود، محروم کند. جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی، چند روز پیش، پس از دیدار با زلنسکی در کی‌یف گفت: «ما باید به افزایش فشار خود بر روسیه ادامه دهیم. ما تحریم‌های گسترده‌‌‌ای را از قبل اعمال کرده‌‌‌ایم، اما باید کارهای بیشتری در بخش انرژی و به‌ویژه نفت انجام شود.»
بورل همچنین هفته گذشته به پارلمان اروپا گفت که اتحادیه اروپا از زمان آغاز جنگ، بیش از آنکه برای کمک به اوکراین هزینه کرده باشد؛ برای خرید انرژی از روسیه هزینه کرده است. وی در این باره گفت: «ما نزدیک به یک‌میلیارد یورو به اوکراین داده‌‌‌ایم. این رقم ممکن است زیاد به نظر برسد، اما یک‌میلیارد یورو تقریبا همان چیزی است که ما هر روز به پوتین برای انرژی می‌‌‌پردازیم. از زمان شروع جنگ ما ۳۵میلیارد یورو به پوتین داده‌‌‌ایم و در مقابل، تنها یک‌میلیارد یورو به اوکراین داده‌‌‌ایم تا خود را در برابر روسیه مسلح کند.»
نگرانی از عرضه و افزایش بهای طلای سیاه
قیمت نفت روز سه‌شنبه در نتیجه هشدار اوپک درباره عدم‌امکان جایگزینی قطع عرضه روسیه توسط اروپا و لغو برخی از محدودیت‌های کوویدی در شانگهای افزایش یافت. شانگهای با اعلام کاهش خطر در برخی از مناطق شانگهای به علت عدم‌گزارش موارد ابتلا در ۱۴ روز گذشته، بخش‌‌‌هایی از شانگهای را از قرنطینه خارج کرده و حالا نگرانی‌ها درباره کاهش تقاضای چین در حال از بین رفتن است. هشدار اوپک درباره عدم‌امکان پوشش نفت حذف شده روسیه در صورت تحریم اروپا، نگرانی‌ها درباره محدودیت هر چه بیشتر عرضه را افزایش داد.
تا زمان تنظیم این گزارش در ساعت ۱۵:۳۰ دقیقه روز سه‌شنبه به وقت تهران، بهای هر بشکه نفت خام وست تگزاس اینترمدییت در بازار نیویورک با افزایشی ۴ دلاری به ۲۹/ ۹۸ دلار رسید. این قیمت، نشان‌دهنده رشد ۲۴/ ۴درصدی شاخص نفتی آمریکا در جلسه معاملاتی سه‌شنبه است. همچنین شاخص نفتی برنت در لندن نیز ۵۳/ ۴درصد افزایش قیمت داشت و با بهای هر بشکه ۹۴/ ۱۰۲ دلار معامله شد. شاخص نفتی برنت که بازار را در روز دوشنبه در سطح قیمتی زیر ۱۰۰ دلار در هر بشکه به پایان رسانده بود، در روز سه‌شنبه رشدی ۴۶/ ۴ دلاری داشت و خود را به کانال ۱۰۰ دلاری بازگرداند. هر دوی این قراردادهای معاملات آتی نفت در روز دوشنبه حدود ۴درصد افت تجربه کردند.
