چگونه ۲ هزار میلیارد دلار درآمد جدید ایجاد کنیم؟
آرزوی نفتی زنگنه تا ۱۴۲۰
در بخشی از این مصاحبه، زنگنه میگوید: «من برای تحقق آرزویی بزرگ وزیر شدم و آن این بود که بتوانم تولید نفت و گاز کشور را بالا ببرم تا منابع حاصل از آن صرف توسعه و سرمایهگذاری در کشور شود، منتهی نگذاشتند این کار انجام شود و من به آرزویی که برای کشورم داشتم تا به جایگاه نخست اقتصادی، فنی و فناوری در منطقه برسد آنگونه که در سند چشمانداز آمده، نرسیدم.»
زنگنه همچنین با اظهار تاسف از بابت نرسیدن ایران به جایگاه منطقهای و جهانی مدنظرش، اظهار کرد: «یکبار هم گفتم ۴۲ سال است که یک عده آدم در داخل و یک عده دشمن در خارج نگذاشتند تولید نفت ایران حتی به ۴ میلیون بشکه در روز برسد، در حالی که ما بهراحتی میتوانیم ۶ میلیون بشکه نفت تولید کنیم، نه اینکه این مقدار تولید به بودجه برود و نه اینکه نفت آن بهصورت خام صادر شود، بلکه در صنایع پاییندستی از آن استفاده و درآمد عظیمی برای کشور ایجاد شود. با افزایش تولید نفت به این مقدار نزدیک ۳۰ میلیارد بشکه نفت تا سال ۱۴۲۰ اضافه میشود، این یعنی ۲هزار میلیارد دلار درآمد جدید برای کشور ایجاد میشود که میتواند چهره فقر، بدبختی، بیکاری و عدمرشد را تغییر دهد، کشور را از نظر فناوری وارد دوران جدیدی کند، تولید ناخالص و درآمد سرانه را بالا ببرد و دست مردم در جیبشان باشد و با عزت زندگی کنند.»
وی که سابقه ۱۶ سال وزارت نفت را در کارنامه خود دارد و اعلام کرده دیگر قصد ماندن در دولت را پس از اتمام این دوره ندارد، خود را مسوول این ناکامیها میداند. زنگنه تاکید کرد: «من خودم را در همه موارد مسوول میدانم، اینگونه نیست که بگویم نبودم. به سهم خودم که بودم، مسوول هستم و بههیچوجه نمیگویم که مسوول نبودم.»
او حتی در بخشی دیگر آمادگی خود را برای مشاورهدادن به وزیر نفت دولت جدید اعلام میکند و میگوید: «من همه تجربهها و دیدگاههای خود را با استدلال به دولت آینده ارائه خواهم داد. حتی گزارش نشست اخیر اوپک و برداشت خود از این نشست را برای آقای رئیسی میفرستم تا در جریان باشد. دیدگاههایم را هم به هر فردی که وزیر شود یا هر تیمی که آقای رئیسی تعیین کنند صادقانه میگویم، تصمیم با خودشان است. معتقدم برگشت به بازار و گرفتن سهم کار سختی نیست، البته فشار زیادی به وزارت نفت و وزیر خواهد آمد، اما اینگونه نیست که قابلتحمل و گذرا نباشد. البته دلم میخواست بازگشت ایران به بازار نفت در دوران خودم اتفاق میافتاد، زیرا میدانستم از چه مسیری بروم که موفق شوم، اما هر شخصی به وزارت نفت بیاید و کمک بخواهد من در خدمت هستم و ریزهکاریها و مسائل را خواهم گفت تا بهگونهای عمل کنند که هم بهنفع جمهوری اسلامی باشد و هم آسیبی به بازار نرسد.»
با این حال بهنظر میرسد با روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی چندان وقعی به تجارب و نظرات زنگنه نهاده شود چراکه جریان مخالف دولت در چند سال گذشته بیشترین انتقادات را به او و عملکردش داشته که منجر به شکایات و جوابیههای وزارت نفت از رسانهها شده است. علاوه بر این، هفته گذشته کمیسیون اصل۹۰ مجلس گزارشی شدیدالحن از عملکرد زنگنه بهخصوص درمورد بهرهبرداری از پالایشگاه گازی ستاره خلیجفارس ارائه داد که با نسبتدادن اتهاماتی به او، عنوان کرده بود؛ این گزارش برای بررسی به قوه قضائیه ارسال خواهد شد. علاوه بر این، اغلب نامهایی که برای تصدی پست وزارت نفت مطرح شدهاند دیدگاههای کاملا متفاوتی با او دارند. در همین مورد رساندن تولید روزانه نفت به بیش از ۶ میلیون بشکه، مشاور ارشد رئیسجمهور منتخب که از مدیران اسبق این وزارتخانه نیز بوده، گفت نیازی به افزایش تولید تا این حد نیست.
«دنیایاقتصاد» به نقل از علیرضا ضیغمی در گزارشی که ۳۰ خرداد به چاپ رسید نوشت: «این موضوع آنقدر ساده نیست. ما نیازمند چاههای جدید و واحدهای بهرهبرداری جدید هستیم تا جایگزین قدیمیها شوند. ما تعداد زیادی دکل با عمر بالای ۵۰ سال داریم. بیش از ۱۰۰ دکل نفتی در دریا و خشکی باید نوسازی شوند. من فکر نمیکنم با توجه به هزینه بالا، در حالحاضر رسیدن به ظرفیت تولید ۵/ ۶ میلیون بشکه در روز در اولویت باشد.»
پاسخ زنگنه به این سوال که «آیا به وزیر آینده توصیه میکنید قیمت حاملهای انرژی را تغییر دهد؟» پاسخ منفی داد. این در حالی است که در آبان ۹۸ وزارتخانه او مجری طرح افزایش ناگهانی قیمت بنزین بود که با اعتراضات مردمی مواجه شد. وی در اینباره عنوان میکند: «تا وقتی زمینه سیاسی و اجتماعی فراهم نباشد هر کاری در این زمینه انجام شود بهدلیل بالا بودن هزینههای اجتماعی ارزشش را ندارد. در واقع هر تغییری در قیمت مستلزم فضای مناسب است و باید زمینهسازی زیادی برای آن انجام شود که چند سال طول میکشد. فکر نمیکنم تا چند سال آینده هیچکس بتواند وارد بحث قیمتها شود.»