پاسخ زنگنه به پرسش‌های گازی بهارستان

زنگنه در پاسخ به سوالی درباره صادرات گاز گفت که تحقق این امر به ابعاد سیاسی مختلفی بستگی دارد و پیش‌نیاز آن در داخل کشور نیز مصرف بهینه گاز است. او با اشاره به یارانه سنگینی که دولت برای گاز پرداخت می‌کند از مصرف گاز غیربهینه نیروگاه‌ها برای تولید برق نیز انتقاد کرد. وزیر نفت در پاسخ به سوال محمودزاده درباره گازرسانی نیز عنوان کرد که اکنون ۹۵ درصد مردم ایران از نعمت گاز برخوردارند و با اشاره به اینکه ۵/ ۴ میلیون نفر تحت پوشش شبکه گازرسانی نیستند، از برنامه دولت برای گازرسانی به سردشت و مهاباد و سایر نقاط محروم از گاز خبر داد. بیژن زنگنه درباره مساله افزایش مصرف گاز مایع و کمبود آن عنوان کرد که میزان گاز مایع تولیدی کشور کاملا برای تامین نیازها کافی است، اما پس از افزایش قیمت بنزین در سال ۹۸ تعداد بسیار زیادی از افراد برای تامین سوخت خودروهای فرسوده‌شان به شکل خطرناک و غیرفنی به گاز مایع رو آورده‌اند. در پایان جلسه نیز هر دو نماینده از به رای گذاشتن پاسخ‌های خود امتناع کردند و محمود‌زاده نماینده مهاباد پس از شنیدن نطق وزیر نفت عنوان کرد که امیدوار است وعده‌های وزیر تحقق یابد و از پاسخ وی قانع شده است.

سوالات گازی بهارستانی‌ها

به گزارش خبرگزاری شانا، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، در جریان بررسی پرسش علیرضا ورناصری قندعلی نماینده مسجد سلیمان، لالی، هفتکل و اندیکا از وزیر نفت درباره جمع‌آوری گازهای مشعل در صحن مجلس، گفت: «بنده خود در جریان این موضوع قرار دارم. انصافا کارهای خوبی درباره جمع‌آوری گازهای مشعل انجام شده است.»

در ادامه جلسه نماینده مسجدسلیمان، لالی، هفتکل و اندیکا خطاب به وزیر نفت گفت: «بیش از ۲۰ سال است از موضوع ساماندهی و جمع‌آوری گازهای مشعل در وزارت نفت می‌گذرد، با توجه به ارزش بالای اقتصادی گازهای مشعل و منافعی که از جمع‌آوری آنها حاصل می‌شود و منافع غیرمستقیم این مساله در کاهش آلودگی‌های زیست محیطی، بنا بود با هدف ممانعت از هدررفت ثروت ملی تا پایان برنامه ششم توسعه، سوختن ۹۰ درصد از گازهای مشعل مهار شود. با وجود متقاضی بخش خصوصی برای این پروژه‌ها در شرکت‌های مختلف، بر اساس ماده ۴۸ قانون برنامه ششم توسعه که باید با نرخ عادلانه به این بخش سپرده می‌شد، چرا مهار و بهره‌برداری از گازهای مشعل تکمیل نشده است و پیشرفت فیزیکی مطلوبی ندارد؟» ورناصری تصریح کرد: «برای ممانعت از سوختن و هدررفت میلیون‌ها مترمکعب از گازهای مشعل، چه پروژه‌هایی تعریف شده است؟ به‌طور حتم اطلاع دارید در جهان سالانه بیش از ۱۵۰ میلیارد مترمکعب گاز با عنوان سوزاندن گازهای مشعل به مواد آلاینده تبدیل می‌شود که بر اساس آمارهای بانک جهانی این رقم معادل یک‌سوم مصرف گاز کل اروپاست. از حجم گازهای آلاینده، ۷۵ درصد آن متعلق به ۱۰ کشور است که ایران نیز جزو آنهاست.»

این نماینده مجلس افزود: «از سال ۲۰۱۷ به بعد حجم سوختن گازهای مشعل در ایران با کاهش همراه شد و از ۷/ ۱۷ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۱۷ به ۳/ ۱۳ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۲۰ رسیده است، اما کافی نیست.» در ادامه جلسه علی نیکزاد نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی، در جریان بررسی پرسش جلال محمودزاده، نماینده مهاباد از وزیر نفت درباره دلیل کمبود گاز مایع در سطح کشور، به‌ویژه روستاهای فاقد پروژه گازرسانی، در صحن مجلس گفت: «زحمات و خدمات وزارت نفت به‌ویژه در زمینه گازرسانی به مناطق محروم کشور باید تکمیل شود.»

در ادامه، نماینده مهاباد در مجلس شورای اسلامی درباره پرسش خود تاکید کرد: «پرسش من درباره دلایل کمبود گاز مایع (ال‌پی‌جی) و نفت سفید در سطح کشور به‌ویژه روستاها و مناطق محروم است. انرژی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان هر فعالیت اقتصادی جایگاهی ویژه در توسعه دارد، ایران هم با داشتن ۳۴ تریلیون مترمکعب ذخیره گازی، ٨ درصد کل ذخایر گازی دنیا را به خود اختصاص می‌دهد و وجود چنین ذخایر عظیمی نیازمند سیاستگذاری دقیق است.»

وی گفت: «منکر تلاش‌های وزیر نفت و مسوولان شرکت ملی گاز ایران در مناطق مختلف کشور برای گازرسانی نیستیم، اما چرا باید مردم نجیب سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خراسان جنوبی، کرمان، آذربایجان غربی و کردستان دارای کمترین برخورداری از گاز شهری باشند و در ماه‌های سرد سال برای تامین نیاز خود به سوخت در صف نفت سفید و گاز مایع قرار گیرند.»

جمع‌آوری ۹۰ درصد گازهای مشعل تا ۱۴۰۱

بیژن زنگنه نیز در پاسخ به نماینده مسجدسلیمان، لالی، هفتگل و اندیکا درباره جمع‌آوری گازهای ارسالی به مشعل توضیح داد: «گازهای مشعل یا همان گازهایی که به مشعل می‌رود موضوعی است که بیش از ۶۰ سال مطرح بوده و اجرای آن مساله‌ای پیچیده، دشوار و پرهزینه‌ است. مجلس شورای اسلامی نیز به این مساله توجه داشته و آخرین بار در ماده ۴۸ قانون برنامه ششم توسعه، دولت را موظف کرد تا گازهای مشعل به قیمت عادلانه واگذار شود.»

وزیر نفت با اشاره به اینکه ما در اجرای این قانون یک مزایده برگزار کردیم و قیمت هر مترمکعب گاز برای پایه مزایده را نیم سنت تا دو سنت تعیین کردیم که تقریبا رایگان بود، اما تعداد مراجعه‌کنندگان اندک بود، افزود: «بر این اساس قراردادهایی به مقدار نیم میلیون مترمکعب برای ایستگاه جمع‌آوری گازهای مشعل میدان پارسی و مارون ۳ امضا و راه‌اندازی شد و تاسیسات جمع‌آوری چند مورد دیگر نیز به ظرفیت ۷/ ۱ میلیون مترمکعب انجام شد، اما مقادیر بسیار کم بود.» زنگنه در تبیین بیشتر این موضوع توضیح داد: «برای جمع‌آوری گازهای مشعل باید واحدهایی به نام ان‌جی‌ال یا پالایشگاه گازی احداث شود، در این واحدها گازهای جمع‌آوری‌شده از چاه‌های مختلف، شیرین‌سازی و تفکیک و هرکدام برای هدفی مصرف می‌شوند، این موضوع به سرمایه‌گذاری زیادی نیاز دارد.»

او با اشاره به اینکه در دولت تدبیر و امید به بخش خصوصی اجازه داده شد واحدهای ان‌جی‌ال بسازند، تصریح کرد: «با اقدام‌های انجام‌شده نه‌تنها تمام گازهای مشعل خوزستان، بلکه گازهای مشعل فلات قاره و نفت مرکزی تعیین‌تکلیف شدند و طرح‌ها به ترتیب در حال اجراست. ان‌شاء‌الله جمع‌آوری این گازها تا آخر سال ۱۴۰۱ بیش از ۹۰ درصد محقق می‌شود.» وزیر نفت همچنین با بیان اینکه جمع‌آوری گازهای مشعل مسجدسلیمان به پتروپالایشگاه بختیاری واگذار شده است تا بهره آن به مردم منطقه برسد، ادامه داد: «از مهم‌ترین اقدام‌هایی که در زمینه گازهای مشعل انجام دادیم احداث پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس در بهبهان با سرمایه‌گذاری ۳ میلیارد دلاری بود که ۵۶ میلیون مترمکعب ورودی آن است و ۴/ ۳ میلیون تن خوراک برای پتروشیمی‌ها تامین می‌کند، این پروژه پارسال گشایش یافت.»

زنگنه از طرح‌های جمع‌آوری گازهای مشعل در شرق کارون و دهلران نیز به عنوان دیگر پروژه‌های این بخش یاد کرد و گفت: «دولت در موضوع جمع‌آوری گازهای مشعل گام بزرگی برداشته و کار بزرگی انجام شده است، همه قراردادهای جمع‌آوری گازهای مشعل تعیین‌تکلیف شده و در حال اجرا و فعال است و ان‌شاء‌الله حداکثر تا سال ۱۴۰۱ تکمیل می‌شود.»

صادرات گاز نیاز به بهینه‌سازی مصرف دارد

وزیر نفت درباره صادرات گاز به‌عنوان دیگر پرسش این نماینده مجلس هم توضیح داد: «صادرات گاز در این دولت دو برابر شده است، اما اگر بخواهیم صادرات گاز بیشتری داشته باشیم هیچ راهی جز بهینه‌سازی مصرف نداریم، ما اکنون برای نگهداشت تولید گاز پارس جنوبی و دیگر میدان‌های گازی به حدود ۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز داریم، برای افزایش صادرات نیز به سرمایه بیشتری از این رقم نیاز است.»

زنگنه با بیان اینکه صادرات گاز نیز نوعی خام‌فروشی است و ترجیح ما در مصرف گاز تخصیص آن به پتروشیمی‌ها و صنایع داخلی انرژی‌بر برای ایجاد ارزش افزوده بیشتر است، تاکید کرد: «صادرات گاز تنها به وزارت نفت مربوط نیست و ابعاد مختلف سیاسی دارد که همه این ابعاد را باید در کنار هم در نظر گرفت.»

وی همچنین بر ضرورت مصرف بهینه انرژی در نیروگاه‌ها تاکید کرد و گفت: «اگر نیروگاه‌ها بازده حرارتی‌شان را افزایش دهند با گازی که در اختیارشان قرار می‌گیرد به‌راحتی می‌توانند ۵/ ۱ برابر انرژی‌برق بیشتری تولید کنند و برای تولید برق بیشتر به گاز بیشتری نیاز نخواهند داشت، اما وقتی قیمت گاز برای نیروگاه‌ها تقریبا صفر است، چرا باید سرمایه‌گذاری کنند؟! ضمن اینکه قیمت برق قیمت نامناسبی است.»

پرداخت سالانه ۳۵ میلیارد دلار یارانه گاز

وزیر نفت با بیان اینکه ما اکنون نزدیک ۳۵ میلیارد دلار در سال یارانه گاز به مردم می‌دهیم که رقم بزرگی است و فعلا هم نمی‌توانیم تغییری در آن ایجاد کنیم، تصریح کرد: «ما دو سند مربوط به تراز مصرف گاز تا سال ۱۴۲۰ و تراز سوخت حمل‌ونقل تهیه کرده‌ایم و شورای عالی انرژی هر دوی آنها را تصویب کرده و جزو ریل‌گذاری برای دولت آینده است.»

وی درباره طرح طبقه‌بندی مشاغل هم گفت: «این طرح را برای نخستین بار با زحمات زیاد و با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به تصویب رساندیم و در حال اجراست و اگر مشکلی دارد آن را رفع خواهیم کرد.»

نماینده مسجد سلیمان، لالی، هفتکل و اندیکا با بیان اینکه پرسش‌های وی درباره وضع نیروی انسانی وزارت نفت بی‌پاسخ مانده است، گفت: «پرسش خود را به رای نمی‌گذارم، اما به نظرم باید هیاتی مشترک از کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، مسوولان وزارت نفت و سازمان پدافند غیرعامل این مسائل را به‌طورت جدی بررسی کنند تا مشکلات در این بخش برطرف شود.»

۹۵ درصد جمعیت ایران گاز دارند

زنگنه در ادامه حضور در صحن مجلس پاسخگوی پرسش‌های جلال محمودزاده نماینده مهاباد درباره گازرسانی و علت کمبود گاز مایع در سطح کشور بود. وی با اشاره به اینکه تعداد روستاهای بهره‌مند از نعمت گاز در دولت‌های یازدهم و دوازدهم حدود ۵/ ۲ برابر شده و از ۱۴ هزار روستا به ۳۵ هزار روستا رسیده است، تصریح کرد: «هم‌اکنون بیش از ۹۵ درصد جمعیت کشور زیر پوشش شبکه‌های گازرسانی قرار دارند.»

وزیر نفت با بیان اینکه استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان به دلایل مختلف از میانگین عقب هستند، افزود: «در این سال‌ها ۴۳ هزار میلیارد تومان برای گازرسانی روستایی و شهری هزینه شده و ۴۰ هزار میلیارد تومان اضافه هم برای خطوط انتقال خرج شده است.»

زنگنه با اشاره به اینکه برای گازرسانی به استان آذربایجان غربی ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان تخصیص داده شده و پوشش گازرسانی در این استان از ۷۸ درصد سال ۱۳۹۲ به ۹۳ درصد رسیده است، گفت: «پوشش گازرسانی در شهرستان مهاباد از ۳۷ درصد در سال ۹۲ به ۸۰ درصد، در شهرستان سردشت از صفر به ۳۴ درصد (این منطقه از نظر گازرسانی از عقب‌افتاده‌ترین مناطق است)، در پیرانشهر نیز از ۳۱ درصد در ابتدای سال ۱۳۹۲ به ۷۴ درصد رسیده که امیدوارم با گازرسانی روستاهای این شهرستان به پوشش ۹۰ درصدی دست یابیم.» به گفته وی، در کشور حدود ۵/ ۴ میلیون نفر از نعمت گاز طبیعی استفاده نمی‌کنند.

گرانی بنزین مصرف گاز مایع را افزایش داد

وزیر نفت درباره دلیل کمبود گاز مایع در سطح کشور هم توضیح داد: «اکنون روزانه پالایشگاه‌های نفتی کشور حدود ۷ هزار تن گاز مایع تولید می‌کنند که از این مقدار در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به ترتیب ۵۳۰۰ و ۵۵۰۰ تن آن در داخل توزیع شد، اما توجه کنید در این شرایط کل گاز مایع مصرفی مردم با فرض اینکه به هر نفر در ماه دو کپسول ۱۱ کیلویی تخصیص داده شود حدود ۲۳۰۰ تن در روز است. با این حال دقت کنید ما ۵۵۰۰هزار‌تن توزیع می‌کنیم، بقیه این مقدار کجا می‌رود که مردم دوباره در صف می‌ایستند؟!» زنگنه در ادامه به بررسی‌های انجام‌شده اشاره کرد و گفت: «مشخص شده قاچاق نمی‌شود و پس از افزایش قیمت بنزین، مردم از گاز مایع در خودروهای بسیار فرسوده به روش غیرفنی و خطرناک استفاده می‌کنند.»

وزیر نفت در واکنش به سخن نماینده مجلس که اعلام کرد شما علاقه به صادرات گاز مایع دارید، اظهار کرد: «بله علاقه داریم، اما عمده گاز تولیدی پالایشگاه‌ها برای داخل مصرف می‌شود و اگر رقمی برای صادرات باقی بماند درآمد آن به سازمان هدفمندی یارانه‌ها می‌رسد نه شرکت ملی نفت یا شرکت ملی گاز ایران. از سوی دیگر ما مخالف توزیع گاز مایع در داخل نیستیم و وظیفه ما تامین نیاز داخل است.»

وی در واکنش به روند کُند گازرسانی هم تصریح کرد: «این‌گونه نیست، اگر این طور بود با پوشش ۹۵ درصد جمعیت کشور در شبکه گازرسانی روبه‌رو نبودیم، میانگین گازرسانی روستایی کشور هم اکنون ۸۴ درصد و بعضی از استان‌ها هم ۹۰ درصد است.»

نماینده مهاباد که از پاسخ‌های زنگنه قانع شده بود و سوال خود را نیز به رای نگذاشت، تصریح کرد: «امیدواریم با قولی که امروز وزیر نفت دادند مشکل گازرسانی به استان‌هایی که هنوز از توسعه گازرسانی عقب‌مانده هستند برطرف شود.»