آیا عرضه سهام آرامکو میتواند اوپک را نابود کند؟
بیشتر تحلیلگران اعلام کردند که درباره امور مالی آرامکو، قیمتگذاری آن و درآمدهای احتمالی برای عربستان، چالشهای بزرگی وجود دارد. بانکهای بینالمللی، قیمتگذاری مختص خودشان را برای آرامکو ارائه کردهاند و این مساله نشاندهنده طیفی گسترده از قیمتهای متفاوت است و فضا را برای گمانهزنی باز میکند. همزمان، اعلامیه اولیه عرضه سهام آرامکو نشاندهنده برخی تهدیدهاست که بهنظر میرسد در بیشتر تحلیلها گنجانده نشدهاند. تاثیر کند شدن رشد تقاضای نفت، پیامدهای قانونی احتمالی عرضه سهام آرامکو در بورسهای غربی و بیعلاقگی احتمالی نهادهای سرمایهگذاری آمریکایی و اروپایی از جمله این تهدیدها هستند. مسائل مالی تنها یکی از مسائلی هستند که تحلیلگران آن را مرور میکنند. خطرهای قانونی، از جمله لایحه غرامت حمله ۱۱ سپتامبر در آمریکا، رویکرد کنگره آمریکا و لایحه نوپک (مقابله با اوپک) در آمریکا میتوانند آینده آرامکو را تهدید کنند. احتمال سرمایهگذاری در شرکتی نفتی که ممکن است بهدلیل اقدامهای تروریستی یا خشونتآمیز افراد ثالث مورد تعقیب قرار گیرد، شاید مساله جدیدی باشد، اما شرکتهای نفتی همواره هدف پروندههای حقوقی بودهاند. عربستان بهعنوان بازیگر اصلی در اوپک، پس از واگذاری سهام آرامکو و برای اینکه بتواند یک شرکت سهامی واقعی باشد، ناچار خواهد بود در برخورد با بازار رفتار متفاوتی داشته باشد. سهامداران همچنان خواهان افزایش سودآوری آرامکو و پرداخت مستمر سود سالانه خواهند بود. در این شرکت چالشبرانگیز، آرامکو باید همزمان منافع دولت عربستان و سهامداران جدید خود را تامین کند. سعودی آرامکو برای رفتار همانند یک غول نفتی واقعی، نیازمند تغییر در رویکرد، مدیریت و اهداف خود است. اگرچه این شرکت بهطور رسمی و مستقیم تحت مالکیت دولت عربستان نیست اما همواره یکی از ابزارهای راهبرد ژئوپولیتیک و اقتصادی این کشور بوده است. تولید نفت و سرمایهگذاری آرامکو همواره به روشنی به آینده عربستان و همپیمانان آن وابسته بوده است. شرکت آرامکو پس از عرضه سهام خود در بازار، باید این راهبرد را کنار بگذارد و این مساله سبب میشود این شرکت در مسیر تعارض با اهداف اوپک قرار گیرد. سهامداران آرامکو خوشحال نخواهند شد اگر حجم تولید آرامکو از سوی اعضای اوپک تعیین شود. از سوی دیگر، اگر آرامکو تصمیم بگیرد از اوپک پیروی نکند، قدرت این سازمان نابود میشود. هماکنون مسوولان عربستانی بهشدت انکار میکنند که عرضه سهام آرامکو تهدیدی برای اوپک بهشمار میآید، بنابراین، سهامداران و سرمایهگذاران احتمالی باید پیش از سرمایهگذاری در این شرکت، از این مساله آگاه باشند.