وال‌استریت ژورنال برنامه احتمالی صادرکنندگان نفت را بررسی کرد
دو سناریوی صلح در نشست اوپک
با این حال، نشست روز گذشته کمیته نظارتی در جده حامل سیگنال‌ها و سناریوهایی برای تصمیم‌گیری نهایی در وین بود. این سناریوها در حالی بر «چگونگی» افزایش تولید (با توجه به نیاز احتمالی بازار به افزایش عرضه بیشتر در نیمه دوم سال زیر سایه اختلال‌های عرضه) تاکید داشتند که پیام صلح و انسجام بیشتر در اوپک از آن برداشت می‌شود. به نظر می‌رسد تجربه نشست‌ژوئن ۲۰۱۸ کشورهای عضو و غیرعضو اوپک و اجماع آنها بر سر افزایش تولیدی که عملا منجر به حذف سقف تولید و از بین رفتن توافق کاهش تولید شده بود، این بار مانع تصمیم‌گیری‌های یک‌جانبه در اوپک شود. در مقطع زمانی یاد شده، درخواست آمریکا از اوپک برای افزایش تولید به منظور پوشش جای خالی نفت ایران زیر سایه بازگشت تحریم‌ها، باعث اتخاذ تصمیمی شد که وزیر نفت ایران از آن تحت عنوان دخالت آمریکا در تصمیم‌گیری‌های اوپک یاد کرد. بیژن زنگنه اخیرا با تاکید بر اینکه یکپارچگی اوپک بر اثر اتخاذ تصمیمات یک‌جانبه در خطر است، حفظ اتحاد بیشتر را از اعضای این سازمان درخواست کرد. به همین علت به نظر می‌رسد این‌بار اوپک حتی اگر تصمیم به افزایش تولید نیز داشته باشد، محتاط‌تر از قبل در اجرای این تصمیم گام بردارد تا هم از تنش‌زایی بیشتر در این سازمان شصت ساله پیشگیری کند و هم مانع افت ناگهانی قیمت‌ها شود. هر دو سناریویی که درخصوص سرنوشت توافق نفتی مطرح است، براساس حفظ «سهمیه تولید هر کشور» چیده شده است. حفظ سهمیه تولید کشورها حاوی این پیام است که قرار نیست هیچ کشوری کمبود عرضه نفت ایران را جبران کند.دیروز و تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۷ به وقت تهران) نشست کمیته نظارتی در جده به پایان نرسیده و بیانیه نهایی آن قرائت نشده بود.
سیگنال‌هایی از جده
بزنگاه تصمیم‌گیری درباره آینده توافق کاهش تولید در حالی روز‌به‌روز نزدیک‌تر می‌شود که عوامل مختلفی از شرایط بازار نفت گرفته تا تحرکات سیاسی، در تعیین سرنوشت آن دخیل است. بر این اساس دو سناریو پیش‌روی وزرای نفت کشورهای عضو و غیرعضو اوپک قرار دارد تا طبق یکی از این دو سناریو، برای توافق کاهش تولید تعیین مسیر کنند. «تداوم کاهش تولید در نیمه دوم ۲۰۱۹» و «افزایش سقف تولید» دو سناریوی اصلی پیش‌روی اوپک‌پلاس است. در این میان وزرای نفت عضو اوپک در حالی سیگنال تداوم کاهش عرضه را مطرح می‌کنند که الکساندر نواک، وزیر نفت روسیه به‌عنوان رهبر کشورهای غیرعضو اوپک حاضر در توافق، با تاکید بر نامشخص بودن شرایط بازار زیر سایه اختلال عرضه‌های ناشی از تحریم و مسائل ژئوپلیتیک، عقیده دارد تصمیم‌گیری در رابطه با ادامه کاهش تولید زود است. این اظهارنظر نواک اگرچه ظاهرا خنثی به‌نظر می‌رسد، اما با تاکیدی که بر نامشخص بودن نتایج اختلال عرضه دارد، بر کمبود عرضه نفت اشاره دارد. اشاره‌ای که در آن تمایل به افزایش تولید به وضوح دیده می‌شود. در مقابل برخی وزرای نفت اوپک مانند سهیل المزروعی، وزیر انرژی امارات متحده عربی، عقیده دارد «اوپک همچنان باید به مقابله با مازاد ذخایر نفت بپردازد.» المزروعی در پاسخ به این سوال که آیا اوپک تولیداتش را برای جبران افت صادرات ایران زیر سایه فشارهای آمریکا افزایش خواهد داد، گفت: اوپک و شرکایش در صورتی که عوامل بنیادین بازار چنین اقدامی را توجیه کنند به‌طور گروهی عمل خواهند کرد اما هر‌گونه تصمیم برای تغییر سیاست در نشست رسمی ماه آینده اوپک و متحدانش در روزهای ۲۵ و ۲۶ ژوئن در وین گرفته خواهد شد.خالد الفالح، وزیر نفت عربستان سعودی نیز روز شنبه در اظهارنظری که سیگنال تمایل برای تداوم کاهش تولید داشت، با اشاره به آمار رشد ذخایر نفت خام تجاری آمریکا، مازاد عرضه را نسبت به کمبود عرضه محتمل‌تر دانست.
تسهیل تولید و سناریوهای آن
اما با وجود تاکیدی که بر بازگشت مازاد عرضه نفت خام وجود دارد، نزدیک شدن به فصل رانندگی این انتظار را ایجاد کرده که تقاضای نفت خام در نیمه دوم سال تقویت شود. در این صورت، دلایل برخی وزرای نفت عضو اوپک برای تداوم کاهش تولید، کارآیی خود را از دست خواهد داد. از دیگر سو، اختلال عرضه‌های جدی در نقاط مختلف دنیا نیز در حال تبدیل شدن به عواملی تهدید‌آمیز در سمت عرضه هستند. افت تولید و صادرات نفت خام ایران زیر سایه تحریم‌های آمریکا، کاهش چشمگیر تولید نفت ونزوئلا به علت مشکلات داخلی و تحریم‌های آمریکا، ابراز نگرانی وزیر نفت لیبی از کاهش ۹۵ درصدی تولید نفت این کشور به علت درگیر‌ی‌های داخلی و... همگی از عواملی هستند که می‌توانند مانع اجرای تداوم کاهش تولید در نیمه دوم سال باشند و افزایش عرضه را اجتناب‌ناپذیر کنند. در عین حال افزایش بی‌سابقه تنش‌های سیاسی و نظامی در منطقه خاورمیانه، نگرانی از وقوع درگیری در قلب تپنده تولید نفت دنیا و اختلال عرضه از این ناحیه استراتژیک را افزایش داده است. این نگرانی در حالی پیش‌بینی بانک مریل‌لینچ آمریکا از نفت ۹۰ دلاری را در پی داشته که می‌تواند منجر به تصمیم اوپک‌پلاس برای افزایش نسبی تولید نیز شود. به همین دلیل وال‌استریت ژورنال در تحلیلی از دو سناریو خبر داده است که به احتمال قوی از سوی کشورهای عضو اوپک بررسی می‌شود. این دو سناریو هر دو بر افزایش سطح تولیدات تاکید دارد و روش‌های مختلف را برای انجام آن بررسی می‌کند. با توجه به این که کشورهای عضو و غیرعضو اوپک در آوریل روزانه ۴۴۰ هزار بشکه در روز بیش از سطح توافق شده، کاهش تولید داشته‌اند که سطح پایبندی آنها را به بیش از ۱۵۰ درصد رسانده، یکی از سناریوها افزایش تولید تا رسیدن به سطح ۱۰۰ درصدی پایبندی به توافق برای هر کشور است. به گزارش وال‌استریت ژورنال، برخی منابع آگاه در اوپک اعلام کرده‌اند احتمال دارد توصیه کمیته نظارتی پایبندی ۱۰۰ درصدی به توافق دسامبر باشد و نه برداشتن کامل سقف کاهش تولید. با این حال افزایش تولیدات تا رسیدن به پایبندی ۱۰۰ درصدی نیز ممکن است به افزایش عرضه چشمگیری در بازار نفت منجر نشود. طبق این سناریو انتظار می‌رود افزایش عرضه از سمت کشورهای عضو اوپک ۳۱۰ هزار بشکه در روز و از سمت کشورهای غیرعضو اوپک ۴۱۰ هزار بشکه در روز نسبت به سطح تولید آوریل باشد. برای مثال عربستان سعودی در حالی در آوریل بیش از ۵۰۰ هزار بشکه بیش از تعهدش کاهش تولید داشته که در صورت بازگرداندن آن، باید این میزان را صرف مصرف داخلی کند. عربستان سعودی در تابستان هر سال با افزایش مصرف داخلی نفت خام در نیروگاه‌هایش مواجه است. در عین حال، افزایش تولید تنها تا رسیدن به سطح توافق ۱۰۰ درصدی، عاملی است که علاوه بر حفظ اتحاد در اوپک، می‌تواند به ثابت باقی‌ماندن قیمت نفت در محدوده ۷۰ دلار بر بشکه بینجامد؛ سطحی از قیمت که برای عربستان سعودی و سایر کشورهای تولیدکننده نفت قابل‌قبول است. سناریوی دیگری که برای افزایش تولید در نظر گرفته شده است، بازگشت سطح تولید به بالاترین میزانی است که هر کشور در چهار ماه پایانی ۲۰۱۸ تولید می‌کرده است. طبق تحلیل وال‌استریت ژورنال، این سناریو می‌تواند موجب بازگشت سطح ذخایر به بیش از میانگین ۵ سال گذشته شود زیرا برخی کشورها در این ماه‌ها افزایش تولید بی‌سابقه داشته‌اند.
تداوم یک توافق
در حالی‌که افزایش عرضه و بحث بر سر چگونگی انجام آن به احتمال قوی دو سناریوی اصلی اوپک پلاس خواهد بود، سیگنال تداوم کاهش عرضه نیز به واسطه آمارهای افزایش ذخایر تجاری نفت خام در دنیا، از سوی برخی وزرای عضو اوپک در نشست جده ارسال شد. طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، ذخایر نفت خام تجاری ایالات‌متحده آمریکا در هفته گذشته رشدی ۴/ ۵ میلیون بشکه‌ای داشته است. در عین حال آژانس بین‌المللی انرژی نیز در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرده است «نفت خام تجاری مازاد در نیمه نخست امسال با رشدی چشمگیر به ۷۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است که چیزی حدود هفت برابر بزرگ‌تر از رقمی که قبلا برای آن پیش‌بینی شده، بود.» این گزارش تاکید می‌کند «این در حالی است که در این مدت اوپک و متحدانش مشغول کاهش تولید بوده‌اند تا بازار را متعادل نگه دارند.» در رابطه با نگرانی از چشم‌انداز رشد مازاد عرضه، نمی‌توان کند شدن رشد جهانی اقتصاد و کاهش تقاضای نفت خام در پی آن را نادیده گرفت. جنگ تجاری آمریکا و چین، مسبب اصلی نگرانی در این حوزه است و می‌تواند عاملی برای کاهش تقاضا باشد. در چنین شرایطی تصمیم به افزایش عرضه قطعا به بالاتر رفتن سطح انبارهای نفتی منجر خواهد شد.
ارسال نظر