پنج راز آشکار شده از غول نفتی سعودی
با این حال شرکتی که حدود ۵/ ۲ برابر برند اپل ارزش‌گذاری شده و مدعی است که به زودی بزرگ‌ترین عرضه اولیه جهان را به ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار انجام خواهد داد، تا کنون هیچ‌گونه اسنادی از شرایط مالی خود منتشر نکرده بود و چگونگی محاسبات مالی در این شرکت رمز و راز بزرگی محسوب می‌شد؛ به‌طوری‌که غالب کارشناسان نبود صورت مالی دقیق از آرامکو را بزرگ‌ترین مانع در برابر عرضه عمومی سهام این شرکت عنوان می‌کردند. از آنجا که هیچ راهی برای حسابرسی مالی آرامکو وجود نداشت، کارشناسان همواره مجبور بودند به حدس و گمان برای هزینه سر به سری بزرگ‌ترین شرکت نفتی جهان رو بیاورند. اما هفته گذشته آرامکو در پی انتشار اوراق قرضه، پرده از برخی اطلاعات مالی خود برداشت. در صورت مالی منتشر شده جزئیات بسیار مهمی از وضعیت این شرکت قرار داشت.
سودآورترین شرکت جهان
مهم‌ترین موضوعی که بررسی این صورت مالی نشان می‌داد، این بود که آرامکو سودآورترین شرکت جهان است. شرکت ملی نفت عربستان در سال ۲۰۱۸ بیش از ۱۱۱ میلیارد دلار سود کسب کرده، در حالی که میزان درآمد تجاری آن حدود ۳۵۶ میلیارد دلار بوده و حدود ۱۰۲ میلیارد دلار به دولت سعودی مالیات پرداخته است. این رقم نشان می‌دهد که درآمد آرامکو تقریبا دو برابر درآمد ۵۹ میلیارد دلاری اپل بوده است که باعث شده این شرکت آمریکایی رتبه بعد از آرامکو را به‌عنوان دومین شرکت سودآور دنیا در سال ۲۰۱۸ به خود اختصاص دهد. علاوه بر این درآمد آرامکو بیش از ۵ برابر درآمد غول نفتی اکسون موبیل بوده؛ این شرکت در سال ۲۰۱۸ حدود ۸/ ۲۰ میلیارد دلار سودسازی کرده است. اکسون موبیل قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین شرکت خصوصی نفت جهان محسوب می‌شود. در واقع آن‌طور که محاسبات بلومبرگ نشان می‌دهد، سود شرکت آرامکو در سال ۲۰۱۸ برابر با مجموع سود شرکت‌های اپل، گوگل و اکسون موبیل بوده است. از این رو این خبرگزاری، آرامکو را به‌عنوان سردسته همه شرکت‌های جهان اعم از نفتی و غیرنفتی معرفی می‌کند.
مالیات پادشاهی سد راه آرامکو
با این حال این سودآوری با اما و اگرهای بزرگی مواجه و ممکن است با نوسانات شدیدی همراه شود. به‌طور مثال، نکته دیگری که توسط بلومبرگ بر آن تاکید شده، عقب ماندن این شرکت نسبت به دیگر رقبای بزرگ نفتی خود در سودسازی برای تولید هر بشکه نفت است. بلومبرگ مدعی است که هزینه تولید نفت برای آرامکو حدود ۳ دلار در هر بشکه است، اما به دلیل مالیات بالایی که این شرکت به پادشاهی پرداخت می‌کند، سود کمتری نسبت به دیگر غول‌های نفتی جهان برای تولید هر بشکه نفت کسب می‌کند. پادشاهی سعودی برای تامین هزینه‌های اجتماعی و نظامی به درآمد آرامکو وابسته است. علاوه بر آن صدها و شاید هزاران شاهزاده سعودی همواره سهم خود را از شرکت ملی نفت عربستان طلب می‌کنند. به گفته بلومبرگ، جریان مالی عملیات که معیار دقیق و مهمی برای سرمایه‌گذاران محسوب می‌شود در آرامکو ۲۶ دلار به ازای هر بشکه است، در حالی که این معیار برای شرکت‌های نفتی رویال داچ شل و توتال به ترتیب ۳۸ و ۳۱ دلار بر بشکه است.
ابهام در ارزش‌گذاری
موضوع دیگری که توسط کارشناسان بعد از انتشار صورت مالی آرامکو بر آن تاکید شد، شبهه در ارزش‌گذاری ۲ تریلیون دلاری این شرکت بود. مقامات سعودی به خصوص محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور در سال‌های اخیر بارها تاکید کرده‌اند که ارزش این شرکت حدود ۲ هزار میلیارد دلار است، بنابراین عرضه اولیه سهام این شرکت که ۵درصد از کل آن خواهد بود حدود ۱۰۰ میلیارد دلار ارزش خواهد داشت. اما صورت مالی آرامکو این موضوع را تایید نمی‌کند، در واقع سود سرشار ۱۱۱ میلیارد دلاری این شرکت تاییدی بر ارزش ۲ هزار میلیارد دلاری آن نخواهد بود. بلومبرگ بر این باور است که با این سود سالانه اگر آرامکو مانند دیگر غول‌های نفتی جهان ارزش‌گذاری شود، ارزشی حدود ۲/ ۱ هزار میلیارد دلار خواهد داشت، رقمی که حدود ۴۰ درصد کمتر از برآورد حکومت سعودی است.
عامل کسب امتیاز پایین آرامکو
اما موضوع دیگر رتبه پایین این شرکت با وجود سود بالا و تولید بسیار زیاد نفت است. بر اساس این گزارش، در حال حاضر و به خصوص بعد از انتشار صورت مالی آرامکو، اوراق قرضه منتشر شده از سوی این شرکت برای سرمایه‌گذاران جذابیت بسیاری یافته است. با این حال این شرکت همچنان از سوی شرکت‌های رتبه‌بندی چون فیچ و موودیز در رتبه پایینی نسبت به دیگر رقبای خود قرار دارد؛ آرامکو در رتبه‌بندی هر دو شرکت در جایگاه پنجم قرار دارد. مقصر این امتیاز پایین، وابستگی آرامکو به دولت سعودی و ریسک‌های بسیاری است که این وابستگی پیش روی علاقه‌مندان به سرمایهگذاری در این شرکت قرار می‌دهد. در سال‌های اخیر این شرکت با ریسک‌هایی چون برخورد موشک‌ها با تاسیسات نفتی خود، تصویب لایحه نوپک در آمریکا، تصویب قوانینی برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی و همچنین نگرانی از قطع روابط دلاری آمریکا و عربستان مواجه بوده است. از سوی دیگر حمله هکرها به تاسیسات نفتی آرامکو تهدید دیگری است که پیش روی این شرکت قرار دارد.
وابستگی شدید به قیمت نفت
علاوه بر این ریسک‌ها، صورت مالی اخیر این شرکت نشان داد تا چه میزان سودآوری آن به قیمت بالای نفت وابسته است و به اعتقاد برخی کارشناسان این نکته مهم‌ترین موضوعی است که در خلال صورت مالی منتشر شده توسط آرامکو جلب توجه کرده است. آن‌طور که در این گزارش آمده، در سال ۲۰۱۶ یعنی زمانی که متوسط قیمت نفت برنت به ۴۵ دلار بر هر بشکه کاهش یافته بود، آرامکو تنها ۱۳ میلیارد دلار درآمد خالص کسب کرده بود و جریان نقدی آزاد این شرکت تنها ۲ میلیارد دلار بوده است. بنابراین آرامکو به سختی هزینه‌های سربه‌سری خود را در این سال تامین کرده است. در سال گذشته میلادی درآمد خالص این شرکت ۱۱۱ میلیارد دلار و جریان نقدی آزاد آن ۸۶ میلیارد دلار بوده در حالی که در این سال هر بشکه نفت برنت بیش از ۷۱ دلار معامله شده است. بنابراین برآورد می‌شود که قیمت نفت باید حداقل ۴۰ دلار بر بشکه باشد تا آرامکو بتواند هزینه‌های خود را تامین کند. شاید این نکته روشن کند که چرا عربستان در سال ۲۰۱۶ جنگ نفتی با شیل را رها کرد و به تکاپوی حصول توافقی در اوپک برای کاهش تولید برآمد. در اوایل این سال قیمت نفت به کمتر از ۳۰ دلار بر بشکه سقوط کرد و اگر عربستان رقابت با شیل را رها نکرده بود، ممکن بود این سطح قیمتی درآن سال و حتی سال ۲۰۱۷ حفظ شود. در چنین شرایطی درآمدهای آرامکو حتی کفاف هزینه‌های روزمره این شرکت را نمی‌داد. بنابراین کارشناسان در اویل پرایس عنوان می‌کنند که صورت مالی اخیر آرامکو نشان می‌دهد که در بلندمدت نمی‌توان شاهد قرار گرفتن قیمت نفت درسطوح کمتر از ۴۵ دلار بر بشکه بود.
ارسال نظر