بلومبرگ تحلیل کرد
لنگر لرزان توافق اوپک
جولیان لی، تحلیلگر بلومبرگ با بیان اینکه توافق نفتی برای کاهش تولید دو ستون اصلی داشته است تا همه اصول حفظ شود، می‌نویسد: «این دو ستون اصلی روسیه و عربستان بودند، چراکه این دو کشور حداقل از لحاظ حجم نسبت به دیگر کشورها تولید بیشتری را به خود اختصاص داده‌اند. از این رو این دو کشور موافقت کرده بودند که نسبت به دیگر کشورهای حاضر در توافق نیز سهم بیشتری در کاهش تولید داشته باشند. بین کشورهای عضو اوپک، عربستان سهم ۴۰ درصدی از کاهش تولید دارد و بین کشورهای غیرعضو روسیه سهم۶۰ درصدی در توافق را به عهده گرفته است.» این توافق در دسامبر سال ۲۰۱۸ بین کشورهای عضو و غیرعضو اوپک حاصل و قرار شد سطح تولیدات مجموع کشورهای حاضر در توافق ۲/ ۱ میلیون بشکه به مدت شش ماه از ابتدای ژانویه ۲۰۱۹ کاهش یابد. سهم اوپک حدود ۸۰۰ هزار بشکه و سهم غیر اوپک حدود ۴۰۰ هزار بشکه در روز است. اما داده‌های منتشر شده از تولید کشورهای حاضر در توافق نشان می‌دهد در حالی که یک ستون (عربستان) به شدت به آن پایبند است، ستون دیگر(روسیه) در شرایط لرزانی قرار دارد؛ این موضوع می‌تواند در آینده اساس و موجودیت توافق را به کلی متزلزل کند.
وفای به عهد
بر اساس آمار منتشر شده از سوی منابع ثانویه اوپک، عربستان در ماه گذشته میلادی ۲/ ۱۰ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده، در حالی که این کشور بر‌اساس توافق باید سطح تولیدات خود را روی ۳/ ۱۰ میلیون بشکه در روز قرار می‌داد. بنابراین عربستان حدود روزی ۱۰۰ هزار بشکه بیشتر از تعهداتش از تولید نفت خود کاسته است. علاوه بر این، اظهارات اخیر وزیر انرژی این کشور در گفت‌وگو با فایننشال تایمز نشان می‌دهد که سعودی‌ها قصد دارند تولید نفت خود را بیشتر از این کاهش دهند. خالد الفالح اعلام کرده که عربستان تا ماه مارس تولید نفت خود را به ۸/ ۹ میلیون بشکه در روز خواهد رساند، این یعنی تولید نفت این کشور به ۵۰۰ هزار بشکه زیر تعهداتش در توافق اوپک و غیراوپک خواهد رسید. آمار نشان می‌دهد درصورتی که عربستان به این وعده خود عمل کند، در ماه آینده تولیداتش به کمترین سطح طی چهار سال اخیر(فوریه ۲۰۱۵) خواهد رسید. با این حال به نظر می‌رسد اصرار عربستان برای کاهش تولید نفت عمدتا به نیاز این کشور به قیمت‌های بالای این کالا بازمیگردد. این کشور در بودجه سال جدید خود قیمت نفت را بیش از ۸۰ دلار بر بشکه لحاظ کرده است.
بدعهدی روس‌ها
از سوی دیگر عملکرد روسیه کاملا متفاوت از عربستان بوده است، میزان تولید نفت این کشور با وجود اینکه در حال حاضر در دومین ماه اجرای توافق قرار داریم، همچنان نزدیک به سطح رکورد است. بر اساس توافق نفتی، روسیه باید سطح تولیدات خود را نسبت به اکتبر ۲۰۱۸ حدود ۲۳۰ هزار بشکه در روز کاهش دهد. اما آن‌طور که وزیر انرژی این کشور اخیرا گفته تولیدات روسیه در اولین ماه اجرای توافق حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار بشکه نسبت به سطح اکتبر کاهش یافته است. تحلیلگر بلومبرگ بر این باور است که حتی این مقدار نیز تحقق نیافته و سطح تولیدات روسیه در ماه ژانویه تنها ۴۲ هزار بشکه کاهش یافته است. البته عملکرد ضعیف روسیه در اجرای توافق نفتی از سوی اوپک بدون پاسخ باقی نماند. وزیر انرژی عربستان ماه پیش اعلام کرد که سرعت کاهش تولید نفت روسیه کندتر از چیزی است که ما انتظار داریم. همچنین او که قرار بود در حاشیه اجلاس داووس با همتای روسی خود دیدار کند، سفر به برزیل را لغو کرد و به دنبال لغو برنامه سفر وزیر انرژی عربستان، نواک نیز در اجلاس داووس شرکت نکرد. بسیاری از تحلیلگران لغو این دیدار را نشان از شکاف و ایجاد اختلاف بین دو ستون اصلی توافق نفتی دانستند.
علاوه بر عربستان، دبیرکل اوپک، محمد بارکیندو نیز با انتشار بیانیه‌ای چندی پیش از کشورهای عضو و غیرعضو اوپک خواست که به اجرای توافق کاهش تولید پایبند باشند؛ جولیان لی بر این باور است که روسیه مخاطب اصلی این بیانیه بوده است.این انتقادات باعث شد که الکساندر نواک اخیرا از پایبندی روسیه به توافق نفتی بگوید. وزیر انرژی این کشور اعلام کرد که سطح تولید نفت این کشور در ماه جاری به حدود ۱۵۰ هزار بشکه کمتر از دسامبر یعنی ماهی که توافق نفتی حاصل شد، خواهد رسید. اما لی با اشاره به اینکه اکتبر به‌عنوان مبنای کاهش تولید در توافق در نظر گرفته شده است، می‌گوید: «سطح تولید روسیه در نوامبر و دسامبر (دو ماه بعد از اکتبر) افزایش یافته است، به‌طوری‌که کاهش ۱۵۰ هزار بشکه‌ای در فوریه نسبت به دسامبر به معنای کاهش ۱۲۰ هزار بشکه‌ای نسبت به اکتبر و اجرای تنها نیمی از تعهدات روسیه خواهد بود.» این تحلیلگر بازار نفت بر این باور است که احتمالا روسیه تا ماه مه، یعنی درست یک ماه پیش از پایان مهلت ۶ ماهه اجرای توافق نفتی، نتواند به پایبندی کامل به توافق دست یابد.
آیا توافق دوباره‌ای در کار است؟
این اختلاف در سطح پایبندی به توافق نفتی می‌تواند اختلافاتی بین دو کشور ایجاد کند. لی در ادامه توافق نفتی را به بدن انسان تشبیه می‌کند و عربستان و روسیه را مانند پاها به‌عنوان دو ستون اصلی بدن می‌داند. او بر اساس این تشبیه می‌گوید، زمانی که وزن بدن روی یک پا می‌افتد، به مرور مشکلاتی ایجاد می‌شود و بدن به نقطه‌ای می‌رسد که اخطار می‌دهد بیش از این یک پا به تنهایی نمی‌تواند تحمل وزن همه بدن را داشته باشد؛ این به معنای وا ماندن از حرکت یا افتادن خواهد بود.
لی همچنین می‌گوید، به دو دلیل به نظر می‌رسد اوپک و متحدانش ناگزیر به تمدید توافق نفتی هستند. اول اینکه چشم‌انداز تقاضا برای نفت تیره به نظر می‌رسد، سه منبع اطلاعاتی آژانس بین‌المللی انرژی، اوپک و اداره اطلاعات انرژی آمریکا در ماه‌های اخیر بارها برآورد خود از رشد تقاضا را کاهش داده‌اند. دوم نیز به رشد تولیدات آمریکا باز می‌گردد. تولید نفت این کشور سال گذشته رشد قابل توجهی را تجربه کرد، از این رو اداره اطلاعات انرژی آمریکا در یک سال اخیر بارها برآورد خود را از سطح تولیدات این کشور در ۲۰۱۹ افزایش داده است. به‌طور مثال در ژانویه ۲۰۱۸ پیش‌بینی می‌شد که اواخر سال ۲۰۱۹ میزان تولیدات آمریکا کمی بیش از ۱۱ میلیون بشکه در روز باشد، اما آن‌طور که آخرین گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان می‌دهد این کشور ماه گذشته بیش از ۱۲ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده و انتظار می‌رود تا پایان سال این مقدار به حدود ۱۳ میلیون بشکه در روز برسد.لی در نهایت می‌گوید، ممکن است حتی توافق آمریکا و چین برای حل اختلافات تجاری برای افزایش رشد تقاضا و رفع مازاد عرضه در بازار نفت کافی نباشد، از این رو اوپک و متحدانش باید اجرای توافق را تمدید کنند. اما تمدید این توافق نیاز به دو ستون محکم دارد و بدون این دوستون باید انتظار داشت، قیمت نفت در سراشیبی سقوط قرار گیرد.
ارسال نظر