طولانی‌ترین افت بهای طلای سیاه در تاریخ به ثبت رسید
سقوط آزاد بازار نفت
افت ۱/ ۷ درصدی قیمت نفت خام آمریکا (معادل ۲۴/ ۴ دلار بر بشکه) در روز سه‌شنبه که بزرگ‌ترین افت قیمت از سپتامبر ۲۰۱۵ به این سو بود و افت ۶/ ۶ درصدی نفت خام برنت (۶۵/ ۴ دلار بر بشکه) به عنوان بیشترین افت قیمت از جولای، اتفاقی بود که بازار جهانی نفت را شوکه کرد. با این حال، دبیرکل اوپک عقیده دارد نوسان بازار به دلیل «اضطراب» پیش از برگزاری نشست اوپک در ماه دسامبر است. صدوهفتاد و پنجمین نشست عادی وزیران نفت و انرژی اوپک ۱۵ آذرماه در وین برگزار می‌شود و یک روز پس از آن نیز در پنجمین نشست مشترک وزیران نفت و انرژی اوپک و غیراوپک، وزرای نفت این کشورها با یکدیگر در نشستی رسمی دیدار خواهند داشت. اهمیت این نشست برای فعالان بازار نفت به تصمیمی بازمی‌گردد که قرار است در این نشست در رابطه با میزان کاهش تولید اتخاذ شود. کشورهای عضو و غیرعضو اوپک، در نشست ماه ژوئن در وین، با هدف پوشش کاهش عرضه نفت خام از سمت تولیدکنندگانی مانند ونزوئلا و ایران، پایبندی به توافق کاهش تولید را تسهیل و با افزایش تولید یک میلیون بشکه‌ای در روز موافقت کردند. به این ترتیب عربستان و روسیه طی حدود پنج ماه گذشته در شرایطی یکی از عوامل ایجاد مازاد عرضه در بازار جهانی نفت بودند که نه‌تنها عرضه نفت خام از سمت ایران به بازار قطع نشد، بلکه با اعطای معافیت به هشت کشور خریدار نفت خام کشورمان دستکم تا ۶ ماه آینده صدور نفت ایران به بازار در سطح بالایی جریان خواهد داشت. در کنار افزایش عرضه از سمت عربستان و روسیه و همچنین قطع نشدن صادرات نفت خام ایران، تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا و روند رو به رشد تولیدات آنها از دیگر نگرانی‌های فعالان بازار است. تازه‌ترین گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی می‌کند هفت تولیدکننده اصلی نفت خام شیل در آمریکا، در ماه دسامبر رکورد تولید روزانه ۹۴/ ۷ میلیون بشکه نفت خام را بشکنند. در صورت وقوع این اتفاق، مجموع تولید روزانه نفت خام آمریکا به ۶/ ۱۱ میلیون بشکه در روز خواهد رسید و این یعنی، ایالات‌متحده آمریکا بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت خام در دنیا خواهد بود. بسیاری از تحلیلگران انتظار دارند این میزان در نیمه نخست سال ۲۰۱۹ به ۱۲ میلیون بشکه در روز برسد.
زمزمه‌های کاهش ۴/ ۱ میلیون بشکه‌ای
اما با وجود افت قیمتی که روز سه‌شنبه رقم خورد و باعث شد دو شاخص دبلیو تی‌آی و برنت نسبت به اوج قیمت‌ها در اوایل اکتبر به ترتیب افتی ۲۸ و ۲۵ درصدی داشته باشند، افزایش احتمال کاهش تولید از سمت اوپک و همراهانش در سال ۲۰۱۹ باعث اصلاح قیمت‌ها در روز گذشته شد. به گزارش رویترز، سه منبع آگاه به این خبرگزاری گفته‌اند اوپک و همراهان غیراوپکی‌اش در حال مذاکره برای کاهش تولید ۴/ ۱ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۹ هستند. این رقم ۴۰۰ هزار بشکه بیشتر از رقمی است که در نشست ابوظبی از سمت وزیر نفت عربستان سعودی اعلام شد. وزیر انرژی عربستان در حاشیه یازدهمین نشست مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه اوپک و غیراوپک (JMMC) در کنار اطلاع‌رسانی از برنامه این کشور برای کاهش روزانه ۵۰۰ هزار بشکه‌ای عرضه نفت خام به بازارهای جهانی در ماه دسامبر، تاکید کرد برای به تعادل رسیدن بازار، کاهش تولید یک میلیون بشکه‌ای در روز ضرورت دارد. به گزارش «دنیای اقتصاد»، زمزمه‌های کاهش تولید ۴/ ۱ میلیون بشکه‌ای در روز از سمت کشورهای عضو و غیرعضو اوپک باعث شد روز گذشته و تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۵:۳۰) قیمت هر بشکه نفت خام برنت با ۰۶/ ۱ دلار رشد، به ۵۳/ ۶۶ دلار برسد. هر بشکه نفت خام آمریکا نیز ۶۰ سنت رشد قیمت داشت و روی ۲۹/ ۵۶ دلار بر بشکه معامله شود.
منابع آگاه در حالی از تداوم گفت‌وگوها برای کاهش روزانه ۴/ ۱ میلیون بشکه از تولیدات کشورهای عضو و غیرعضو خبر می‌دهند که در صورت تصویب این تصمیم در نشست ماه آینده، احتمالا این کشورها با واکنش تند دونالد ترامپ مواجه شوند. با این حال آنطور که منابع آگاه اعلام کرده‌اند، تصمیم عربستان و روسیه برای کاهش ۴/ ۱ میلیون بشکه‌ای احتمالا تصمیمی جدی خواهد بود زیرا وزرای انرژی این دو کشور در نشست ابوظبی، در رابطه با آن بحث کرده‌اند. یکی از منابع یاد شده به رویترز گفته است: به اعتقاد من یک کاهش تولید ۴/ ۱ میلیون بشکه‌ای، نه بیشتر و نه کمتر از آن، برای حفظ تعادل بازار ضروری است. با این وجود، ایمان ناصری، مدیر بخش خاورمیانه شرکت مشاوران انرژی FGE در این زمینه به «دنیای اقتصاد» گفت: اثر واقعی کاهش تولید تنها زمانی مشخص خواهد شد که این تصمیم در جلسه اوپک نهایی و اعلام شود. ضمن اینکه با اتخاذ این تصمیم اثرات آن نیز محدود خواهد بود زیرا میزانی که قرار است کاهش پیدا کند احتمالا هم کمتر از حد نیاز و هم دیرتر از موقع نیاز است. با این حال یکی دیگر از سه منبع آگاه رویترز اعلام کرده «حداقل کاهش تولید، یک میلیون بشکه در روز است و ممکن است به بیش از ۴/ ۱میلیون بشکه در روز نیز برسد.» با وجود این هنوز مشخص نیست روسیه که طی دو سال گذشته بزرگ‌ترین همراه عربستان در جریان کاهش تولید بوده است، بخواهد بار دیگر وارد توافقی برای تداوم کاهش تولید شود. بر این اساس در حالی که ممانعت آمریکا از کاهش تولید یکی از چالش‌های اوپک است، به عقیده کارشناسان، روسیه نیز چالش دیگر این اقدام است. با این حال کیریل دیمیتریف، مدیر صندوق سرمایه‌گذاری روسیه، به سی‌ان‌بی‌سی گفته است: «فکر می‌کنم باید به تصمیم‌گیری اوپک اعتماد کنیم زیرا این سازمان به افزایش مصنوعی قیمت نفت علاقه‌مند نیست، اگر ما به همکاری مشترکمان ادامه دهیم، نه‌تنها در حال حاضر شاهد ثبات قیمت‌ها خواهیم بود بلکه قیمت‌ها در بلندمدت پایدار خواهند شد.»
تقاضای نفت خام در محدوده هشدار
اما گفت‌وگوها میان تولیدکنندگان بزرگ عضو و غیرعضو اوپک برای میزان کاهش تولید روزانه نفت در حالی ادامه دارد که هشدارها نسبت به کند شدن رشد اقتصادی دنیا و کاهش تقاضای جهانی نفت خام ادامه دارد. در همین زمینه، اوپک در تازه‌ترین گزارش ماهانه خود نسبت به کاهش تقاضا برای نفت خام این سازمان هشدار داده و عنوان کرده است: تقاضای جهانی برای نفت خام اوپک در سال آینده میلادی حدود ۵/ ۳۱ میلیون بشکه در روز خواهد بود که ۵۰۰ هزار بشکه در روز کمتر از پیش‌بینی دو ماه قبل این سازمان است. به گزارش بلومبرگ، این میزان چیزی حدود ۴/ ۱ میلیون بشکه کمتر از تولید فعلی اوپک است؛ بنابراین احتمال می‌رود این میزان کاهش تولید در نشست بعدی اوپک به تصویب برسد. تازه‌ترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی نیز نشان می‌دهد اعطای معافیت به خریداران نفت خام ایران، به سرعت مازاد عرضه نفت خام در دنیا افزوده است. به این ترتیب این سازمان بین‌المللی اعتراف می‌کند اگرچه در ماه آگوست نگران رشد قیمت نفت و جایگزینی نفت خام ایران و ونزوئلا بوده، حالا نگران مازاد عرضه و شکاف بیشتر میان عرضه و تقاضاست. به این ترتیب عملکرد کشورهای عضو و غیرعضو اوپک برای کاهش تولید در سال آینده، بیش از پیش مهم به نظر می‌رسد.
ارسال نظر