ایران محور اصلی اخبار نفتی دنیا
سوآپ نفت کرکوک کلید خورد
تارنمای وزارت نفت روز یکشنبه گذشته، اعلام کرد: «تانکرهای حامل نفت خام کرکوک عراق پس از ورود به ایران، در حال تخلیه محموله در مخازن «دره شهر» بوده که از سوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی برای این منظور اختصاص یافته است.» این عملیات ۶ ماه پس از امضای توافق سوآپ نفت خام میان ایران و عراق انجام شد، با این حال خبرگزاری رویترز، در گزارشی به نقل از جبار اللعیبی، وزیر نفت عراق گفت که ایران و عراق به دلایل فنی هنوز سوآپ نفت را آغاز نکرده‌اند. این نقل قول در حالی منتشر شد که به گفته منابع ایرانی، ۲۲ تانکر عراقی با عبور از مرز، وارد گمرک خسروی در ایران شده‌اند و در انتظار انجام عملیات گمرکی هستند. حمید حسینی، عضو اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی در این زمینه به «دنیای اقتصاد» گفت: نقل قولی که از وزیر نفت عراق شده است سوءبرداشت یا شیطنت رویترز است زیرا صحبت آقای اللعیبی می‌تواند از این جهت صحیح باشد که تانکرهای عراقی در سمت ایران در انتظار انجام عملیات گمرکی هستند اما واقعیت این است که عملیات کلید خورده و هم‌اکنون تانکرهای حامل نفت کرکوک در سمت ایران مستقر هستند.
حسینی در ادامه گفت: سیستم گمرک ایران الکترونیکی شده و تمام عملیات‌های تجاری باید در آن تعریف شود اما به نظر می‌رسد سوآپ نفت خام از مرز زمینی در این سیستم پیش‌بینی نشده که باید کارهای مرتبط با آن انجام شود. در کنار این مشکل عملیاتی، مساله دیگری که این عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی به آن اشاره می‌کند، استعفای مجید هدایت‌زاده، مدیرعامل شرکت نیکو (شرکت بازرگانی نفت ایران Naftiran Intertrade Company) است. آنطور که حسینی به «دنیای اقتصاد» می‌گوید هرچند جانشین هدایت‌زاده تعیین شده است، اما هنوز حکم انتصاب او صادر نشده و از این جهت به نظر می‌رسد استعفای مدیرعامل این شرکت که نقش اصلی را در عملیات‌های سوآپ دارد، در روند عملیات اخیر اثرگذار بوده است. بر اساس قرارداد، بین ۳۰ تا ۶۰ هزار بشکه در روز نفت از کرکوک با تانکر به منطقه مرزی کرمانشاه در ایران ارسال خواهد شد تا به پالایشگاههای تهران و اراک برسد. این قرارداد ممکن است به احداث خط لوله‌ای منجر شود تا از حمل نفت از طریق تانکر اجتناب شود. این خط لوله می‌تواند جایگزین مسیر صادرات نفت کرکوک از طریق خط لوله به ترکیه و دریای مدیترانه شود و روابط سیاسی و اقتصادی ایران و عراق را عمیق‌تر کند. بر اساس این طرح، ایران ما به‌ازای نفت دریافتی از عراق را به بنادر جنوبی این کشور در خلیج فارس تحویل می‌دهد. این عملیات، مزیت کاهش هزینه حمل و نقل نفت به پالایشگاههای غرب و شمال کشور و همچنین دریافت حق ترانزیت را برای ایران به همراه دارد. این روش در شرایطی که تحریم‌های آمریکا علیه ایران در حال فعال شدن است، می‌تواند در فروش نفت ایران نیز اثرگذار باشد. «دنیای اقتصاد» در روزهای آینده در یک گزارش تحلیلی، این موضوع را بررسی می‌کند.
واکنش پالایشگاههای اروپایی به تحریم ایران
پس از گذشت حدود یک ماه از خروج آمریکا از برجام، سرانجام اخباری از احتمال کاهش خرید پالایشگاههای اروپایی از ایران منتشر شد. این خبر در حالی یکی از مهم‌ترین اتفاقات هفته گذشته به شمار می‌رود که باوجود بیان دیدگاه‌های پالایشگاههای آسیایی، مشتریان اروپایی نفت خام ایران تا‌کنون از اظهارنظر در رابطه با کاهش خرید خودداری کرده بودند. با این حال، مهم‌ترین مشتریان نفت خام ایران در آسیا قرار دارند و اروپا بازار هدف نیست. از طرفی به گفته منابع آگاه، پالایشگاههای اروپایی که عمدتا با شرکت ملی نفت ایران قراردادهای بلندمدت دارند، تا زمان اجرایی شدن تحریم‌ها به خرید نفت از ایران ادامه خواهند داد. همچنین منابع آگاه به رویترز گفته‌اند توتال فرانسه پس از مهلت ۱۸۰ روزه که در چهارم نوامبر به پایان می‌رسد، از آمریکا برای ادامه تجارت نفت با ایران درخواست معافیت نخواهد کرد اما شرکت سپسای اسپانیا امیدوار است بتواند یک معافیت ۶ ماهه را دریافت کند. صادرات نفت ایران در ماه‌های اخیر به حدود ۵/ ۲ میلیون بشکه در روز رسید و در ماه آوریل، یعنی پیش از اعلام تصمیم آمریکا برای خروج از توافق هسته‌ای بین‌المللی با تهران، به بالاترین رکورد خود صعود کرد. همچنین صادرات ایران در ماه مه (اردیبهشت- خردادماه) به روزانه حدود ۲ میلیون و ۷۰۰هزار بشکه نفت خام و میعانات گازی رسید که بالاتر از میانگین صادرات امسال بوده است.
افزایش اختلاف قیمت دو نفت شاخص
اختلاف قیمت نفت خام آمریکا با نفت خام برنت در معاملات آتی هفته گذشته، به بیشترین سطح خود یعنی ۰۹/ ۱۱ دلار بر بشکه برای تاریخ اول ژوئن رسیده است. این اختلاف قیمت برای تحویل ۶ ماهه نیز به ۷۱/ ۱۰ دلار بر بشکه رسیده است که بیشترین سطح از سپتامبر ۲۰۱۴ به این سو است. این میزان اختلاف قیمت گرچه می‌تواند به جذاب‌تر شدن نفت خام آمریکا بدل شود، اما برخی کارشناسان نظر متفاوتی دارند زیرا آنها معتقدند اگرچه در معاملات آتی این اختلاف قیمت زیاد است، اما در معاملات نقدی چنین جذابیتی حاکم نیست. بنابراین نباید در انتظار جاری شدن سیل تولیدات آمریکا به آسیا بود. «دنیای اقتصاد» در روزهای آتی به بررسی این روند خواهد پرداخت. اما یکی از مهم‌ترین تیترهای نفتی در هفته گذشته که با موضوع یاد شده ارتباط داشت، افزایش صادرات نفت خام آمریکا به چین بود. این خبر، به این نکته اشاره دارد که به لطف اختلاف قیمت چشم‌گیر دو نفت شاخص بین‌المللی با یکدیگر، فروش نفت خام آمریکا به چین افزایش یافته و این کشور در چهار ماه نخست امسال روزانه حدود ۳۳۰ هزار بشکه نفت خام و میعانات گازی به چین صادر کرده است که حدود ۱۲۰ هزار بشکه در روز بیشتر از مدت مشابه سال قبل بوده است. اما در این میان نمی‌توان پیشنهاد چین برای حل اختلافات تجاری با آمریکا را نادیده گرفت. دولت چین پیشنهاد کرده است خرید کالاهای آمریکایی را امسال حدود ۲۵ میلیارد دلار افزایش دهد تا به کاهش کسری تجاری واشنگتن با چین کمک کند. به این ترتیب افزایش خرید نفت چین از آمریکا می‌تواند در راستای این پیشنهاد نیز باشد.
ارسال نظر