عقب‌نشینی ۱۰ درصدی طلای سیاه مجددا بازار را غافلگیر کرد
پنج ضلعی ریزش نفت
از هفته گذشته عوامل مختلفی بر آغاز ریزش قیمت نفت اثرگذار بوده است. در این میان می‌توان گفت رشد شاخص دلار آمریکا، سقوط بورس‌های جهانی، ثبت رکورد تازه در تولید نفت‌خام آمریکا و افزایش ذخایر نفت‌خام تجاری این کشور و اظهارات معاون وزیر نفت ایران از برنامه افزایش تولید ۷۰۰ هزار بشکه‌ای نفت‌خام کشور تا چهار سال آینده، از مهم‌ترین عوامل فشار بر قیمت جهانی طلای سیاه بوده است. انتظار برای افزایش نرخ بهره در آمریکا که در پی اعلام آمار مثبت اشتغال آمریکا در جمعه گذشته رقم خورد، در حالی در میان معامله‌گران گسترش پیدا کرد که در نهایت تبدیل به جرقه‌ای برای شکستن حباب شاخص‌های جهانی بازارهای سهام شد. به گزارش «دنیای اقتصاد» روز گذشته و تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۷ به وقت تهران) هر بشکه نفت‌خام برنت افتی ۶۰ سنتی را تجربه کرد تا به قیمت ۲۱/ ۶۴ دلار بر بشکه برسد. نفت‌خام آمریکا نیز پس از ۶ روز افت مداوم قیمت که به گفته تحلیلگران تمام سودهای به دست آمده برای این نفت شاخص را از بین برد، روز گذشته ۷۵ سنت افت قیمت را تجربه کرد تا به رقم ۴۰/ ۶۰ دلار بر بشکه برسد. اداره اطلاعات انرژی آمریکا در تازه‌ترین گزارش خود، اختلاف ۴ دلاری قیمت شاخص نفت وست‌تگزاس اینترمدیت و برنت را در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ پیش‌بینی کرده است.
پیش از این «دنیای اقتصاد» در گزارشی با عنوان «سه گسل تداوم صعود نفت» تاکید کرده بود با وجود اصرار بازار جهانی نفت بر محدوده ۷۰ دلار، این روند می‌تواند مختل شود. در آن گزارش به سه عامل «افزایش تولید نفت‌خام آمریکا، شاخص دلار و حجم اندک قراردادهای آتی در موقعیت‌های اختیار فروش» اشاره و تاکید شده بود که «به نظر می‌رسد زیر سایه این سه عامل، نفت نمی‌تواند با رشد مداوم همراه شود.» هر سه دلیل یاد شده در حالی قیمت نفت را وارد سراشیبی سقوط کرده‌اند که به گزارش رویترز، در حال حاضر بسیاری از معامله‌گران بازار نفت در حال فروختن قراردادهای انتظار رشد قیمت نفت در سطحی گسترده هستند. این اتفاق در کاهش قیمت نفت موثر بوده است.
اما گزارش یاد شده در حالی از سوی «دنیای اقتصاد» منتشر شد که چند روز پس از آن، بانک‌های بزرگ وال‌استریت با تکیه بر تداوم قیمت نفت در محدوده ۷۰ دلار، پیشبینیهای خود از قیمت نفت در سال ۲۰۱۸ را به شکل چشم‌گیری افزایش دادند. «دنیای اقتصاد» در این زمینه نیز با انتشار گزارشی با عنوان «تغییر فاز پیشگویان نفتی»، پیشبینیهای جدید بانک‌هایی چون گلدمن‌ساکس و جی‌پی مورگان را که انتظار قیمت‌های بیش از ۸۰ و ۷۰ دلاری برای هر بشکه نفت‌خام در سال جاری را مطرح می‌کردند، به چالش کشاند.
در این گزارش بر این نکته تاکید شد که به نظر می‌رسد «پیش‌بینی‌ها در بازار پیچیده و پرنوسان نفت به‌نوعی پیشگویی تبدیل شده و فضایی که در سال ۲۰۱۴ بر پیشبینیهای قیمتی حاکم بود، در حال تکرار است.» در سال ۲۰۱۴ هیچ‌کدام از پیشبینیهای بانک‌های بزرگ جهانی محقق نشد و بازار جهانی نفت مسیر متفاوتی را در پیش گرفت. درست مانند اتفاقی که با وجود نگاه‌های خوش‌بینانه به رشد قیمت نفت، حالا در مسیر کاهش قیمت نفت در حال رقم خوردن است. حالا و با آغاز ریزش قیمت نفت، پیشبینیهای جدید نیز در حال تغییر فاز هستند و وارد مسیر کاهشی شده‌اند. برای مثال در حالی تازه‌ترین پیش‌بینی اداره اطلاعات انرژی آمریکا از قیمت نفت‌خام برنت، روی قیمت ۶۲ دلار بر بشکه در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ تاکید دارد که از پیشبینیهای قبلی بانک‌های جهانی فاصله بسیار بیشتری دارد. همچنین تحلیلگر بخش کالایی بانک سوئیسی جولیوس بائر نیز گفت: «پیش‌بینی ما این است که قیمت نفت به زیر ۶۰ دلار کاهش خواهد یافت.» با این حال باید دید آیا اتفاق تازه‌ای در بازار رقم خواهد خورد تا شاید پیشبینیهای خوش‌بینانه قبلی محقق شوند.
اثر پروانه‌ای شاخص دلار و بورس جهانی
با توجه به اثر تحولات اخیر در بازار جهانی بورس، می‌توان گفت ریزش بازارهای سهام جهانی که ناشی از هراس سرمایه‌گذاران از رشد تورم بود، یکی از عوامل اثرگذار بر ریزش قیمت نفت بود. به گفته کارمن منکه، تحلیلگر تحقیقات کالا در بانک سوئیسی «جولیوس بائر»، انتظارات برای افزایش بیشتر قیمت طلا و فلزات از سوی صندوق‌های سرمایه‌گذاری، به سطح فوق‌العاده بالایی رسیده است و ما شاهد سقوط قیمت‌های نفت به سوی مرز ۶۰ دلار و پایین آن هستیم.
به عقیده کارشناسان، انتظار برای رشد شاخص دلار که پیش‌نگری برای تورم است، از جمله عواملی بود که در تخلیه حباب بازار سهام جهانی اثر گذاشت. پیش از آغاز ریزش بازارهای سهام، بسیاری از تحلیلگران از حبابی بودن این بازار و ریزش قریب‌الوقوع آن خبر می‌دادند. به این ترتیب انتظار برای رشد شاخص دلار تبدیل به جرقه‌ای برای تخلیه حباب این بازار شد. در حال حاضر نیز شاخص دلار به بالای ۹۰ واحد رسیده که کاهش قدرت خرید سایر ارزها برای نفت را به همراه داشته است. نفت در بازار جهانی با دلار ارزش‌گذاری می‌شود. آنطور که جان کیلداف، تحلیلگر بین‌المللی بازار نفت‌خام می‌گوید: نفت‌خام آمریکا بار دیگر به میانه کانال ۵۰ دلار باز خواهد گشت زیرا از یک‌سو شاخص دلار تقویت شده و از دیگر‌سو تولیدات این کشور افزایش داشته است.
آمریکا از عربستان سبقت گرفت
به گزارش رویترز، بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، افزایش تولید نفت‌خام آمریکا که در ماه ژانویه به رکوردی تازه دست یافته است؛ یکی از مهم‌ترین دلایل نگرانی بازار نسبت به رشد عرضه و فشار بیشتر بر قیمت‌ها ارزیابی می‌شود. افزایش حجم ذخایر تجاری نفت‌خام آمریکا نیز یکی دیگر از اهرم‌های فشار بر قیمت نفت بوده است. پیش از این «دنیای اقتصاد» در گزارشی با عنوان «سبقت نفتی آمریکا از عربستان»، بر اساس پیشبینیهای انجام شده از سوی موسساتی چون آژانس بین‌المللی انرژی و اوپک، به احتمال انفجار تولید نفت در آمریکا اشاره کرده بود.
آنطور که گزارش EIA نشان می‌دهد، «تولید نفت آمریکا هفته گذشته به رکورد ۲۵/ ۱۰ میلیون بشکه در روز رسید. در چنین سطحی، تولید نفت آمریکا از تولید کنونی عربستان سعودی که بزرگترین تولیدکننده عضو اوپک است، فراتر می‌رود.» اداره اطلاعات انرژی آمریکا همچنین پیش‌بینی کرده است، تولید روزانه نفت‌خام ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۱۸ به ۶/ ۱۰ میلیون بشکه در روز خواهد رسید که از پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی (تولید ۴/ ۱۰ میلیون بشکه‌ای) نیز فراتر است. این سازمان پیش‌بینی‌اش از تولید روزانه نفت‌خام آمریکا در سال ۲۰۱۹ را نیز ۲/ ۱۱ میلیون بشکه اعلام کرده است.
در حال حاضر عربستان سعودی که پیش از افزایش تولید نفت‌خام آمریکا، عنوان دومین تولیدکننده بزرگ نفت‌خام دنیا را داشت، به علت پایبندی به طرح کاهش تولید نفت اوپک به کمتر از ۱۰ میلیون بشکه در روز رسیده است. به این ترتیب با افزایش تولید نفت‌خام آمریکا، در حال حاضر تنها روسیه است که بیش از ایالات‌متحده‌آمریکا نفت تولید می‌کند. پیش از این آژانس بین‌المللی آمریکا اعلام کرده بود «تولید نفت آمریکا امسال رشد ۱/ ۱ میلیون بشکه‌ای را تجربه خواهد کرد، از مرز ۱۰ میلیون بشکه در روز خواهد گذشت و به بیشترین سطح در ۳۰ سال گذشته خواهد رسید.» اوپک نیز با افزایش انتظار خود، به رشد بیشتر تولید نفت‌خام آمریکا اشاره کرده بود.
افزایش ذخایر آمریکا
می‌توان گفت عوامل آمریکایی، بر بیشترین افت هفتگی قیمت نفت‌خام در ماه‌های گذشته اثر چشم‌گیری داشته‌اند. در کنار رشد بی‌سابقه تولید نفت‌خام آمریکا در ژانویه، افزایش حجم ذخایر تجاری نفت‌خام این کشور نیز بر قیمت جهانی طلای سیاه فشار آورد. سطح انبارهای نفت‌خام تجاری آمریکا همواره شاخصی اثرگذار بر بازار نفت بوده است. از آنجا که آمریکا تنها کشوری است که اطلاعات شفافی از سطح ذخایر نفت‌خام این کشور منتشر می‌کند، تبدیل به آیینه‌ای از سطح ذخایر تجاری نفت‌خام در دنیا شده است. به گزارش EIA اداره اطلاعات انرژی آمریکا در عین حال گزارش داد که «حجم ذخایر نفت‌خام تجاری ایالات‌متحده‌آمریکا در هفته منتهی به دوم فوریه، با افزایش ۹/ ۱ میلیون بشکه‌ای همراه بوده است.» افزایش سطح ذخایر نفت‌خام تجاری می‌تواند به معنای افزایش عرضه یا کاهش تقاضا باشد که همواره اثر آن به شکل کاهش عرضه در بازار نمایان می‌شود.
افزایش ۷۰۰ هزار بشکه‌ای تولید نفت ایران
در کنار دو عامل یاد‌شده، اظهارات معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزارت نفت ایران نیز بر قیمت نفت در معاملات روز گذشته فشار وارد کرد. امیرحسین زمانی‌نیا که در کنفرانسی در پاریس حضور داشت، اعلام کرد: ایران قصد دارد ظرفیت تولید نفت خود را در ۴ سال آینده به ۷/ ۴ میلیون بشکه در روز برساند. زمانی‌نیا افزود: «تلاش می‌کنیم خیلی محتاط باشیم و بلندپروازی نکنیم، برای ۳ تا ۴ سال آینده قصد داریم تولیدمان را حدود ۷۰۰ هزار بشکه در روز افزایش دهیم و به ۷/ ۴ میلیون بشکه برسانیم.» به گزارش رویترز، معاون وزیر نفت افزود: اگر ایران بتواند قراردادهایی در زمینه توسعه ۴ میدان نفتی‌اش با شرکت‌های بین‌المللی منعقد کند، ممکن است تولید نفت کشور تا یک میلیون بشکه در روز افزایش یابد. بر‌اساس گزارش‌های اوپک، هم‌اکنون تولید نفت ایران به حدود ۸/ ۳ میلیون بشکه در روز می‌رسد. اظهارات زمانی‌نیا باعث شد خبرگزاری‌ها و تحلیلگران بین‌المللی، یکی از عوامل افت قیمت نفت در روز گذشته را به برنامه افزایش تولید نفت از سوی ایران اختصاص دهند.
ارسال نظر