رکود فلز سرخ در راه است؟
تقاضای تابستانی چین علیه قیمت مس
این عوامل در مجموع به رقم زدن هفت هفته سبز برای مس منجر شده است. با این حال پیشبینیها از آینده این فلز چندان مثبت نیستند. در واقع عمده کارشناسان بازار مس بر این باورند از آنجا که در فصل تابستان، ساخت و ساز در چین به علت بارشها کاهش مییابد، انتظار میرود تقاضای مس نیز دستکم تا پایان ماه آگوست (۱۰ شهریور) افت کند. در عین حال در سمت عرضه بازار پیشبینی میشود کمبودی که برای مدتی وجود داشت به مازاد تبدیل شود و برای سال جاری بیش از ۱۶۰ هزارتن برتری عرضه بر تقاضا را شاهد باشیم. این بر خلاف کمبود عرضه سال ۲۰۱۹ است. بنابراین، برخی کارشناسان افت ۵۰۰ دلاری مس در تابستان را متصور هستند و حتی کف قیمتی ۵ هزار و ۴۰۰ دلاری برای هر تن را پیشنهاد میدهند. با وجود این، انفجاری از موارد جدید ابتلا به کرونا در نزدیکی معادن مس شیلی که با اختلاف بزرگترین تولیدکننده دنیا است، روی داده و اتحادیههای کارگری خواهان تعطیلی برخی معادن هستند که در صورت وقوع چنین سناریویی، تمام کاهش تقاضایی که پیشبینی میشود از سوی چین اتفاق بیفتد، جبران خواهد شد. در آخرین خبر بزرگترین شرکت مس دنیا، «کدلکو» که در این کشور آمریکای جنوبی واقع است، توسعه بخشی از یک معدن در کوههای آند را متوقف کرده، اگرچه چنین اتفاقی تولید این شرکت را در کوتاهمدت کاهش نمیدهد.
نااطمینانیهای تقاضا
بهبود اقتصادی قوی چین در دوره پساکرونا در کنار عواملی چون نگرانیها از اختلال عرضه، کاهش ارزش دلار و محرکهای اقتصادی بزرگ باعث رشد مس در هفت هفته متوالی و رقم زدن ۲۱ درصد افزایش قیمت برای شاخص مس سه ماهه در بورس فلزات لندن شد. با بهترین عملکرد فصلی طی یک دهه اخیر، فلز سرخ که در بسیاری از بخشها از ساخت و ساز گرفته تا کالاهای مصرفی کاربرد دارد، توانسته تمام افت قیمتی که در دوران کرونا متحمل شده بود، را جبران کند و بالاتر از ۶ هزار دلار در هر تن بایستد. با این حال به دلیل رسیدن فصل تابستان در چین که گرم و مرطوب است، بسیاری از پروژههای ساختمانی با کندی مواجه شدهاند که میتواند روند رو به رشد مس را با اختلال روبهرو کند. یک تولیدکننده مس در گوانگدونگ چین که با ظرفیت کامل در ماههای مارس و آوریل کار کرده و در ماه مه اندکی عملکردش پایین آمده به خبرگزاری رویترز میگوید: «سفارشها در ژوئن پایینتر بود و ما انتظار داریم جولای بدتر از این باشد. (به طور کلی) ژوئن تا آگوست فصل ضعیف مس به حساب میآید.» او همچنین در مورد بهبود شرایط در ماه سپتامبر نیز گفت: «این موضوع بعدا مشخص میشود. ما آمار املاک و شبکه برق داخلی را دنبال میکنیم.»
در همین حال، سفارشهای صادراتی از سوی دیگر کشورهای غیر از چین برای محصولاتی که در آنها مس به کار میرود مانند دستگاههای تهویه مطبوع نیز کماکان ضعیف است، هر چند برخی کشورها از قرنطینه کووید-۱۹ خارج شدهاند.
یک کارشناس در شرکت مشاورهای «وود مکنزی» به نام «یانتینگ ژو» نیز گفته از اواسط ماه مه تاکنون تقاضا روندی کاهشی داشته و به عقیده او این روند برای چند ماه آینده ادامه خواهد داشت. علاوه بر این موضوعات اقدام به استفاده از قراضه مس به دلیل گران شدن فلز تصفیه شده نیز به تقاضا ضربه زده است.
خارج از پرجمعیتترین کشور جهان، اقتصادهای بزرگ در حال گذر از راهی پردستانداز برای خروج از بحران هستند. «سونی کوماری» استراتژیست بازارهای کالایی در ANZ در این باره میگوید: «بازار متوجه خواهد شد تقاضا خارج از چین در حال انقباض است و اقدامات اقتصادی محرک نیز برای تبدیل شدن به تقاضای واقعی نیازمند گذر زمان هستند.» علاوه بر این افزایش آمار ابتلا در بسیاری از کشورها از جمله ایالات متحده که بزرگ ترین اقتصاد جهان به شمار میرود، نگرانیها از بازگشت موج دوم قرنطینه را شدت بخشیده است.
وابستگی بازار به شیلی
رشد قیمتی اخیر مس به دلیل هراس از اختلال عرضه از سوی شیلی به علت شیوع کرونا تسریع شد. در ماه مه و اوایل ژوئن تعداد موارد ابتلا در شیلی رو به فزونی گذاشت؛ موضوعی که اتحادیههای قدرتمند کارگری را بر آن داشت تا با فشار بر دولت این کشور و شرکتهای معدنی، عملیات استخراج مس را کاهش دهند. با این حال تاکنون این تلاشها فقط منجر به کاهش تعداد کارکنان و تغییر شیفت کاری آنان شده و تولید نهتنها افت نکرده، بلکه در فاصله ژانویه تا مه ۲/ ۳ درصد نیز نسبت به یک سال گذشته رشد کرده است. این دقیقا خلاف رویهای است که دیگر کشور آمریکای جنوبی، پرو پیش گرفته است. پرو که دومین تولیدکننده مس جهان است، عرضه را به دلیل شیوع کرونا کاهش داده است. با این حال مس نیمی از صادرات شیلی را تشکیل میدهد، بنابراین این کشور وابستگی بیشتری به این صنعت به نسبت پرو دارد. «ژم سپولودا»، تحلیلگر شرکت مشاورهای CRU در این باره گفته دولت شیلی توانایی توقف بخشی از تولید در صنعت مس را ندارد و افزوده دولت پرو بخش معدن را در تامین بودجهاش ضروری نمیبیند، اما شیلی اینطور فکر نمیکند. به نظر او دولت شیلی کاملا بر این باور است که شرکتهای معدنی در این کشور نمیتوانند تولید را متوقف کنند. به این ترتیب شیلی مقابل اعتراضات کارگری ایستاده است و با استراتژی خرید زمان به طور موفقی توانسته مانع اختلال در چرخه تولید مس شود.
از اوایل آوریل، شرکتهای معدنی بزرگ مانند شرکت دولتی کدلکو، بی اچ پی، آنگلو امریکن، گلنکور و آنتوفاگاستا تعداد کارکنان ضروری را به نصف کاهش دادهاند اما با وجود شیوع کرونا تولید افزایش یافته است. با این حال فشار بسیار زیاد بر کارگران در حال هل دادن صنعت مس شیلی به لبه پرتگاه است. «پاتریشیا الگوتا»، رئیس فدراسیون کارگران مس (FTC) که گروه حمایتی برای اتحادیههای کدلکو است، میگوید معدنچیهای شیلیایی از اینکه در معرض ابتلا به کرونا قرار گیرند، در هراسند اما برای تامین مایحتاجشان ناچار به ادامه کار هستند. الگوتا همچنین گفته اتحادیهها در حال بررسی یک پیشنهاد هستند تا به واسطه آن تولید معادن در شهر کرونازده کالاما به میزان حداقلی کاهش یابد. منطقه آنتوفاگاستا در شهر کالاما بیش از نیمی از مس شیلی را تولید میکند. الگوتا همچنین در مورد وضعیت کارگران و روند صنعت مس شیلی میگوید: «شما بر تولید تمرکز میکنید و از تعمیر و نگهداری غافل میشوید. چنین رویهای پایدار نیست. ابتدا کارگران را از پا درمیآورید، سپس به تجهیزات آسیب میزنید. بعد از آن تاخیر (در پروژه ها) رخ میدهد.»
در همین حال، عرضه در حال افزایش است. چین ۷۰ درصد مصرف مس تصفیه شدهاش را سال گذشته میلادی از بازار داخلی تامین کرد و در فاصله ژانویه تا ماه مه نیز تولیدش را ۷/ ۲ درصد نسبت به مدت مشابه ۲۰۱۹ افزایش داد. «وانگ رویلینگ» که تحلیلگر گروه CRU است نیز به رویترز گفته شرکتهای ذوب اهداف تولید مشخصی دارند و تولید کاتد احتمالا در فصل جاری از فصل دوم سال قوی تر باشد چراکه تعمیر و نگهداری کمتری اتفاق افتاده است و در کنار آن، انتظار میرود قراضه بیشتری برای تولید کاتد به کار رود. اما تخمینی که بی ام او کپیتال مارکتس از میزان عرضه در بازار مس برای سال ۲۰۲۰ داده در صورت عملی شدن تا حدود زیادی روند قیمتی مس را در چند ماه آینده تا پایان سال مشخص میکند. به گفته این موسسه بر خلاف سال گذشته که ۱۶۴ هزار تن کمبود عرضه در بازار مس وجود داشت، پیشبینی میشود در سال جاری ۱۶۵ هزار تن مازاد عرضه به وجود آید.
چه قیمتی در انتظار مس است؟
«ناتالی اسکات گری»، تحلیلگر کارگزاری استونکس در مورد وضعیت صنعت مس شیلی گفته اگر نگرانی از اختلال عرضه از سوی شیلی نبود، قیمت فلز سرخ حالا در حال انقباض بود. او تاکید میکند پس از تاثیر کامل این نگرانیها در قیمت، بهای مس دوباره به زیر ۶ هزار دلار در هر تن کشیده خواهد شد. بر همین اساس، غالب پیشبینیها از بهای مس در ماههای آینده منفی به نظر میرسد. یک تحلیلگر بازار میگوید قیمت مس نیاز به کاهش قیمت دارد و اگر بالای ۵ هزار و ۴۰۰ دلار بر تن قرار گیرد هنوز هم در سطح خوبی ارزیابی میشود. با این حال چشمانداز بلندمدت مس افزایشی برآورد میشود. زیرا محرکهای بسیار قوی از سمت بخش ساختوساز در راهند. برخی معاملهگران خوشبین حتی تا ۷ هزار و ۵۰۰ دلار و ۸هزار دلار نیز برای قراردادهای اختیار خرید در بازار آتی پیشنهاد دادهاند. با وجود این، «گای گلف»، رئیس جهانی آنالیز بازار در مارکس اسپکترون گفته «اگر فکر میکنید میروید و در ماه سپتامبر برمیگردید تا مس را ۵ هزار و ۲۰۰ دلار به ازای هر تن بخرید و به انتظار بازار پررونق پایان سال مینشینید، باید بگویم استراتژی پرریسکی را پیش گرفتهاید.»
برتری عرضه بر تقاضای مس
پس از سه سال مازاد عرضه در بازار مس در فاصله 2016 تا 2018، سال گذشته شاهد 164 هزار تن کمبود در این سوی بازار بودیم. با توجه به کاهش قابل توجه عرضه در دومین کشور بزرگ تولیدکننده مس جهان یعنی پرو به دلیل شیوع گسترده کرونا، برای مقطعی انتظار میرفت با افزایش تقاضا در چین، تقاضا از عرضه برای دومین سال پیاپی پیشی بگیرد. با این حال، بیاماو کپیتال مارکتس تخمین زده در سال 2020 حدود 165 هزار تن مازاد عرضه به وجود آید. این موسسه همچنین گفته روند مازاد عرضه تا سال 2024 ادامه خواهد یافت تا اینکه در 2025عرضه 94 هزار تن کمتر از تقاضا باشد. «ناتالی اسکات گری»، تحلیلگر کارگزاری استونکس در مورد وضعیت صنعت مس شیلی گفته اگر نگرانی از اختلال عرضه از سوی شیلی نبود، قیمت فلز سرخ حالا در حال انقباض بود. او تاکید میکند پس از تاثیر کامل این نگرانیها در قیمت، بهای مس دوباره به زیر 6 هزار دلار در هر تن کشیده خواهد شد. بر همین اساس، غالب پیشبینیها از بهای مس در ماههای آینده منفی به نظر میرسد. با این حال، چشمانداز بلندمدت مس افزایشی برآورد میشود زیرا محرکهای بسیار قوی از سمت بخش ساختوساز در راهند.