دنیای اقتصاد: معاملات مسکن شهریور یک غایب دووجهی داشت. نتایج تحقیقات میدانی «دنیای‌اقتصاد» از آنچه بر این بازار گذشته، حاکی است، میانگین «قیمت پیشنهادی» در فایل‌های شهر تهران حدود ۲درصد تغییر مثبت پیدا کرد. با این حال از «هیجان قیمتی و رفتاری» خبری نبود. فهرست رخدادهای اخیر بازار از نقش «نرخ سود بانکی» و «انتخابات آمریکا» حکایت دارد.

دنیای‌اقتصاد: در حالی که چالش ضعف حمل‌‌ونقل عمومی شهر تهران تبدیل به معضلی بزرگ برای ساکنان پایتخت شده است؛ شهرداری و اعضای شورای شهر بر این باورند که بخشی از این چالش‌‌ها باید توسط دولت حل و فصل شود. در چنین شرایطی این سوال مطرح می‌شود که متولی مشکلات حمل‌‌ونقل تهران کدام نهاد یا سازمان است و ساکنان شهر برای رفع چالش‌‌های موجود در این بخش باید چشم‌‌انتظار مساعدت کدام سازمان باشند. در حاشیه دویست و شصت و پنجمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران مهدی چمران گفت: تامین تاکسی برقی برای تهران باید توسط دولت انجام شود، این موضوع ارتباطی با شورای شهر و شهرداری تهران ندارد.

دنیای اقتصاد: وضعیت کنونی بازار مسکن شبیه حالت پات در شطرنج شده است. بازیگران اصلی این بازار یعنی خریدار و سازنده، امکان حرکت را از دست داده‌اند؛ یک طرف نمی‌تواند به سطح قیمت‌ها جواب دهد و طرف دیگر نمی‌تواند قیمت تمام‌شده را پایین بیاورد. نتایج یک مطالعه، برای پاسخ به ۴پرسش روز در بخش مسکن نشان می‌دهد، علت افت ۴۰درصدی سرمایه‌گذاری واقعی ساختمانی و کاهش ۱۰درصدی هزینه‌کرد واقعی خانوارها نسبت به سال۹۷، مشترک و نتیجه‌اش به قفل‌شدگی مسکن منجر شده است. در این بررسی ۷راهکار «پایان رکود» ارائه شد.

دنیای اقتصاد-نیلوفر ادیب‏‏‌نیا: ایده «انتقال پایتخت» از تهران صر‌‌‌ف‌‌‌نظر از اینکه با «چشم‌‌‌بسته» نسبت به «تبعات اجتماعی و شهری برای پایتخت فعلی و پایتخت جدید» مطرح شده، روی «فرض اشتباه» نیز طراحی شده است. حدود سه هفته پیش، رئیس‌‌‌جمهور با حضور در قرارگاه خاتم‌الانبیاء –نهادی که طی حداقل ۱.۵ دهه اخیر ابرپروژه‌‌‌های شهری تهران را مدیریت، احداث و اجرا کرده است- در تشریح مشکلات زندگی در تهران، ایده «انتقال پایتخت» را مطرح کرد. این ایده، طی حداقل دو دهه گذشته، دست‌‌‌کم ۲ تا ۳ بار از سوی دولت‌‌‌ها مطرح شد و آخرین بار پیش‌‌ ‌از این دولت، مطالعات مفصل درباره آن صورت گرفت که بیانگر «مشکل‌‌‌زا بودن تاسیس پایتخت جدید، ‌‌‌ بدون حل مشکلات پایتخت فعلی» بود. اکنون که برای هشتمین بار طی ۱۱۰سال گذشته، «انتقال پایتخت از تهران با هدف حل مشکلات تهران» طرح شده است، چاره‌‌‌ای نیست جزء اینکه «تجربه‌‌‌های ناکام یا دردناک انتقال پایتخت در کشورها» را بررسی کنیم تا بلکه «حواس سیاستگذار در کشورمان به جواب درست برای حل مساله تهران جلب شود.» تصور می‌شود اگر «پایتخت از تهران منتقل شود»، در این صورت «جمعیت سرریز ساکن تهران کاهش پیدا می‌کند و این کلان‌شهر نفس می‌‌‌کشد.» این فرضیه اما در «آخرین نمونه جهانی انتقال پایتخت» رد شده است. در قزاقستان بعد از آنکه پایتخت از آلماتی به آستانه منتقل شد، جمعیت پایتخت قدیمی از ۱.۱ میلیون نفر طی ۲۰ سال به ۱.۸ میلیون نفر افزایش پیدا می‌کند؛ یعنی نه تنها تراکم جمعیتی کم نشد که زیادتر هم شد.

دنیای‌اقتصاد- گروه مسکن و شهری: ستون امروز نبض بازار مسکن به مرور «فایل‌‌‌هایی که طی یک ماه گذشته در همین صفحه از آپارتمان‌‌‌های در نوبت فروش در تهران منتشر شد» اختصاص دارد. «دنیای‌اقتصاد» در روزهای آینده با سنجش شاخص «قیمت پیشنهادی» مسکن در پایان شهریور، تغییرات ماهانه این شاخص را مورد بررسی قرار می‌دهد تا از روی نبض قیمت پیشنهادی، جهت تغییر قیمت قطعی (فروش رفته‌‌‌ها) مشخص شود.

دنیای اقتصاد: تقاضای مسکن دهه۱۴۰۰ براساس روند سه سال گذشته، تفاوت اساسی با «دهه پرازدحام تقاضای خانه» دارد. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد، ازدواج‌های ۱۴۰۲ «رکورد پایین‌ترین رویداد» از سال ۷۶ به بعد را ثبت کرد. اواخر دهه ۸۰، بالاترین ازدواج‌ها صورت گرفت که نتیجه‌اش، «شتاب تقاضای خرید و اجاره خانه» بود. طی سه‌سال گذشته با وجود صعود ۱۹درصدی «طلاق»، «مجموع تقاضای مسکن» نسبت به دهه۹۰ افت ۲۰درصدی داشته است. سه سناریوی آینده تقاضای مسکن با فاکتورهای «ولادت»، «ابرهزینه مسکن» و «تغییر سبک‌زندگی» بررسی شد.

دنیای‌اقتصاد، گروه مسکن و شهری: متوسط قیمت فروش آپارتمان‌‌های مناطق ۱ و ۳ به عنوان دو منطقه کاملا لوکس و تقریبا لوکس بازار مسکن پایتخت، نزدیک به ۲ برابر میانگین قیمت شهر است. طبق گزارش خبرنگار گروه مسکن «دنیای‌اقتصاد» از فایل‌‌های عرضه شده در بازار مسکن این دو منطقه، در حال حاضر میانگین «قیمت پیشنهادی» هر مترمربع آپارتمان در مناطق ۱ و ۳، رقمی معادل ۱۶۳ میلیون تومان است. سطح «قیمت پیشنهادی» منطقه یک نزدیک به ۲۰ میلیون تومان از سطح قیمت منطقه ۳ بیشتر است. این فایل‌‌ها با میانگین عمربنای کمتر از ۸ سال و مساحت میانگین ۱۰۰ مترمربعی شناسایی شده است.

دنیای اقتصاد-صدیقه نژادقربان: ترافیک و ازدحام بیش از حد خودروها در خیابان‌‌‌های تهران که در روزهای پایانی تابستان به اوج خود رسید، رابطه معناداری با ضعف شبکه حمل‌ونقل عمومی و ناکارآمدی مدیریت شهری تهران دارد. در واقع مقصر اصلی ازدحام خودروها در خیابان‌‌‌های تهران، به‌‌‌طور مستقیم به ضعف عملکردی مدیران شهری برمی‌‌‌گردد که بانی اصلی ترافیک و آلودگی تهران تا به امروز به‌‌‌شمار می‌‌‌روند. تهران به‌‌‌عنوان یکی از کلان‌شهرهای جهان، همواره با چالش‌‌‌های اساسی همچون کیفیت سیستم حمل‌ونقل همگانی، تراکم ترافیک معابر و آلودگی هوای شهر در مدیریت شهری مواجه بوده است که مطابق آمارهای ارائه‌شده از سوی معاونت حمل‌ونقل شهرداری تهران، تنها کمتر از ۲۰درصد سفرهای روزانه درون‌شهری با ناوگان همگانی انجام می‌گیرد و خودروهای شخصی با نزدیک به ۵۰‌درصد بیشترین سهم را از سفرهای روزانه درون‌شهری به خود اختصاص داده‌‌‌اند. این سهم قابل‌توجه در تردد خودروهای شخصی رابطه مستقیمی با «آلودگی تهران» به عنوان یکی از اصلی‌‌‌ترین معضلات این کلان‌شهر دارد که آن را تبدیل به شهری با شاخص آلودگی بالا با میانگین سالانه ۲۶ میکروگرم بر مترمکعب ذرات معلق آلاینده در هوا کرده است.

دنیای‌اقتصاد- گروه مسکن و شهری: عیار طرح مسکن‌‌ ملی یا همان مسکن دولتی را باید با خط‌‌کش «تعداد واحدهای مسکونی در حال ساخت روی زمین ۹۹ ساله»‌سنجید. از زمان طرح مسکن مهر تاکنون، دولت‌‌ها هنگام ارائه کارنامه آماری از میزان پیشرفت پروژه‌هایی که با این نام یا نام‌های دیگر در قالب مسکن‌سازی دولتی اجرا شده بود، از «ساخت‌وسازهایی که روی زمین‌هایی غیر از زمین دولتی» انجام می‌شود نیز به عنوان بخشی از «عملکرد خودشان» استفاده کردند. مثلا در مسکن مهر، ساخت‌وسازها روی زمین شخصی در کارنامه دولت آمد. استدلال دولتی‌ها در این مدل آماردهی از طرح دولتی مسکن‌سازی این است که چون تسهیلات و حمایت‌های دولتی از ساخت‌وسازهای غیردولتی می‌شود، آنها هم جزو عملکرد دولت هستند.

فرماندار تهران در جلسه شورای ترافیک شهرستان تهران ضمن انتقاد از سازمان زیباسازی شهر تهران به دلیل اختصاص سازه‌‌‌های اندک ویژه بازگشایی مدارس گفت: باید وظایف خود را به شکلی در تهران انجام دهید که دیده شود؛ بنابراین نیاز است تعداد سازه‌‌‌های تبلیغاتی اختصاص پیدا کرده به موضوع بازگشایی مدارس افزایش پیدا کند.

دنیای اقتصاد: ماراتن مسکن خانوارهای ایرانی به‌واسطه «ترمیم نسبی درآمد سالانه مقابل تورم در ۱۴۰۲»، تا حدودی کم شد؛ اما همین ماراتن فرسایشی برای تهرانی‌ها، فرسایشی‌تر شد. «دنیای‌اقتصاد» با سنجش شاخص جهانی «مدت زمان انتظار برای صاحب‌خانه شدن» در بازار مسکن مناطق شهری ایران مشخص کرد: خانوارهای شهری فاقد مسکن با سطح متوسط درآمد۱۴۰۲ و نرخ پس‌اندازهای سال گذشته و همچنین سطح میانگین قیمت آپارتمان در شهرها، پس از ۵۹سال می‌توانند صاحب‌خانه شوند. این انتظار نجومی تا کلید خانه‌اول، در تهران ۱۵۲سال است. شاخص مورد سنجش که باید زیر ۱۵سال باشد، نشان می‌دهد، خانوارها نه تنها در «رفاه ملکی» قرار ندارند، بلکه «شدت فقر مسکن» دست‌کم در پایتخت بیشتر شده است. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» از پشت صحنه «ماراتن مسکن» حاکی است، کم و زیاد شدن این مسیر در کشور و تهران، علل معنادار دارد. اما آنچه می‌تواند این راه تقریبا بی‌انتها را به حالت نرمال تبدیل کند، «ریسک‌زدایی از اقتصاد» است که باعث رشد اقتصادی، بهبود درآمدها و ثبات قیمت مسکن خواهد شد. این فرمول، سال۹۶ باعث حذف همین ماراتن شد.

دنیای‌اقتصاد: در حالی که برخی از اعضای شورای شهر تهران طی ماه‌‌‌ها و هفته‌‌‌های اخیر خواهان تحقیق و تفحص بر عملکرد شهرداری تهران طی دوره مدیریت شهردار فعلی بوده‌‌‌اند؛ یکی از اعضای شورای شهر در جلسه روز گذشته این سازمان خبر از احتمال لغو تحقیق و تفحص از شهرداری تهران داد.

دنیای‌اقتصاد-‌ گروه مسکن و شهری: مستاجرهای ساکن ۴ منطقه واقع در نوار میانی شهر تهران ماهانه حدود ۱۰ میلیون تومان به موجر خود پرداخت می‌کنند؛ اما این، همه هزینه اجاره‌نشینی در این مناطق نیست. گزارش خبرنگار گروه مسکن «دنیای‌اقتصاد» از وضعیت فایل‌های اجاره آپارتمان در مناطق ۹ تا ۱۲ حاکی است، در حال حاضر متوسط «اجاره‌بهای پیشنهادی» در این ۴ نقطه از شهر تهران به صورت ۱۰ میلیون تومان اجاره‌بهای ماهانه و ۵۰۰ میلیون تومان پول پیش است. تبدیل پول پیش به اجاره بهای ماهانه مشخص می‌کند، یک مترمربع آپارتمان اجاره‌ای در این مناطق ماهانه ۳۲۰ هزار تومان است. ارقام اجاره‌بها در این مناطق دست‌کم ۲۵ درصد کمتر از سطح متوسط شهر است.

دنیای اقتصاد: ساخت‌وساز در تهران طی پنج ماه اول امسال باز هم رکورد «رکود» زد. تیراژ آپارتمان‌سازی در پروانه‌های ساختمانی که سال گذشته به نصف «حداقل عرضه مورد نیاز برای تعادل‌ بازار مسکن تهران» سقوط کرده بود، در سال جاری یک درصد دیگر کاهش یافت. رکود تولید مسکن براساس گزارش دیگری، «همچنان در سطح کشور» نیز برقرار است. شاخص‌های این بازار نشان می‌دهد، جنس این رکود «قیمت تمام‌شده بالا و قدرت خرید پایین» است. وضعیت پایتخت، سکته کامل ساختمانی است.