گروه مسکن - مهدیس فرقانی: پنج‌شنبه گذشته در گزارشی که با عنوان «تعدیل فرمول رهن اجاره» در «دنیای‌اقتصاد» به چاپ رسید، به این موضوع اشاره شد که شواهد نشان می‌دهد نسبت تعیین مبلغ رهن بر حسب ارزش ملک تغییر یافته است. در این گزارش به میزان درصد تعیین شده رهن بر اساس قیمت فروش اشاره شد که تا به امروز مبلغ رهن یک چهارم یا ۲۵ درصد از ارزش واحد مسکونی مورد نظر محاسبه می‌شد اما در حال حاضر مبلغ رهن بین یک پنجم تا یک ششم و به عنوان دیگر بین ۱۷ تا ۲۰ درصد ارزش واحد مسکونی تعیین می‌شود.

یکی از دلایل اصلی که باعث شده است تا رشد اجاره بها همپای افزایش قیمت مسکن نباشد، قدرت مالی مستاجران بیان شده است.

آمارها نشان می‌دهد که در ۲ سال گذشته قیمت فروش مسکن حدود ۸۰ درصد افزایش یافته است؛ اما طی این ۲ سال نرخ اجاره ۴/۵۱ درصد رشد کرده است.

عدم توازن منحنی رشد قیمت مسکن و منحنی افزایش نرخ اجاره به علت توان مالی متقاضیان در بازار اجاره است و این موضوع باعث شده تا نسبت رهن به قیمت فروش کوچک شود.

اگر امسال در بازار رهن و اجاره واحدهای مسکونی مبلغ رهن یک پنجم یا یک ششم ارزش ملک تعیین شود در سال جاری بازار اجاره شرایط ارزنده‌ای را برای متقاضیان فراهم خواهد کرد.

تعدیل مبلغ رهن کامل حتی ممکن است رکورد قراردادهای تمدیدی را دچار نوسان کند؛ زیرا طی ۲ سال قبل به‌دلیل افزایش نرخ اجاره و هزینه‌های جابه‌جایی اکثر مستاجران تمدید را به جابه‌جایی ترجیح می‌دادند؛ اما اگر اجاره‌بها طبق آمارهای جدید با کاهش همراه شود این احتمال وجود دارد که میزان جا‌به‌جایی‌ها با رشد مواجه شود.

از سوی دیگر با تعیین مبلغ رهن ۲۰ درصدی، پیش‌بینی می‌شود که واحدهای متراژ کوچک در بازار رهن و اجاره از بیشترین متقاضی برخوردار خواهند شد.

این دسته از واحدهای مسکونی به‌دلیل کوچک بودن متراژشان در مقایسه با دیگر متراژها از قیمت کمتری بهره‌مند هستند و از طرف دیگر ۲۰ درصد ارزش واحدهای متراژ کوچک رقم منصفانه‌تری به نظر خواهد رسید.

برای مثال: اگر ارزش یک واحد ۶۰ متری ۲۰۰ میلیون تومان باشد، رهن کامل آن بر اساس ۲۰ درصد، ۴۰ میلیون تومان و براساس فرمول ۲۵ درصد ۵۰ میلیون تومان خواهد بود.

افزایش قدرت چانه‌زنی مستاجران