گروه مسکن- بهشاد بهرامی: کمیته حقیقت‌یاب شورای‌شهر تهران روز گذشته نتایج تحقیق خود را درباره حادثه فوت دو زن در ماجرای آتش‌سوزی ۲۹ دی‌ماه خیابان جمهوری روایت کرد؛ اما به دلیل اختلاف‌نظری که بین اعضای شورا با هم و همچنین گزارش شورا با گزارش مدیرعامل آتش‌نشانی درباره عوامل و مقصران حادثه به‌وجود آمد، با دستور رئیس شورا مقرر شد تحقیقات یک هفته دیگر ادامه پیدا کند. بررسی کمیته تحقیق شورای‌شهر نشان می‌دهد علت بازنشدن نردبام ماشین آتش‌نشانی مجموعه‌‌ای از عوامل شامل انقضای تاریخ بازدید‌ فنی ماشین، میزان مهارت ماموران و ... می‌تواند باشد که محتوای ضبط شده در جعبه ‌سیاه این ماشین، نام عامل را مشخص خواهد کرد. جعبه‌ای که برای بازشدن آن، نیاز به حکم ‌قضایی وجود دارد.

اعضای شورای‌شهر تهران با غیر‌قابل‌قبول خواندن گزارش ارائه شده از سوی سازمان آتش‌نشانی؛ مشکلات مدیریتی در مقابله با حادثه را عامل وقوع آتش‌سوزی برشمردند و بار دیگر خواستار حضور شهردار تهران در صحن شورا برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان مردم تهران درباره این حادثه شدند.

به گزارش «دنیای اقتصاد» روز گذشته گزارش کمیته بررسی علل بروز حادثه آتش‌سوزی خیابان جمهوری در صحن علنی شورای‌شهر تهران بررسی شد. گزارشی که اگرچه به گواه معصومه آباد عضو شورای‌شهر، نماینده شرکت فروشنده تجهیزات آتش‌نشانی را عامل بروز حادثه معرفی کرده است، اما با اعتراض اعضای شورا مبنی‌بر غیرکارشناسی بودن این گزارش در نهایت وجود مشکلات مدیریتی در سازمان آتش‌نشانی مقصر حادثه شناخته شد.

در گزارش ارائه شده از سوی کمیته بررسی شورای‌شهر ساختمان محل حادثه ۶ بار برای رعایت نشدن نکات ایمنی در آن از سوی سازمان آتش‌نشانی اخطار کتبی دریافت کرده بود. همچنین عمل نکردن نردبان اول ماشین آتش‌نشانی در زمان بروز حادثه و ایجاد تاخیر در استقرار نردبان دوم، دو نکته اصلی در ایجاد حادثه عنوان شده. از سویی عمل نکردن نردبان به دو علت می‌تواندباشد. علت اول ممکن است به نقص فنی نردبان بازگردد که با بررسی جعبه سیاه ماشین آتش‌نشانی می‌توان نسبت به آن آگاه شد که البته بررسی جعبه سیاه به حکم قضایی نیاز دارد. علت دوم نیز ممکن است به مهارت نداشتن اپراتور بازگردد که با توجه به سابقه عملیاتی وی این دلیل چندان مورد اعتنا نیست. نکته دیگری که در گزارش قرائت شده و در صحن شورا به آن اشاره شده تاریخ بازدید سلامت فنی نردبان‌های آتش‌نشانی بود که طبق اعلام رسمی بیش از یک ماه از اعتبار آخرین بازدید، در زمان حادثه گذشته بود و طبق روال قانونی سازمان آتش‌نشانی مجاز به بهره‌برداری از آن نبوده است. بخش دیگری از گزارش به مباحث حقوقی شرکت فروشنده تجهیزات آتش‌نشانی مربوط بود که با انتقاد اعضای شورای‌شهر به‌دلیل حاضر نبودن طرف مورد ادعا به این بخش پرداخته نشد.

نقص فنی به مدیریت آتش‌نشانی ربطی ندارد!

رضا خوشزاد مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی تهران که برای ارائه گزارش روز حادثه در جلسه روز گذشته شورا حاضر شده بود، اظهار کرد: نمی‌شود بگوییم نقص فنی دستگاه مربوط به رئیس سازمان آتش‌نشانی است، ولی در کاهش زمان عملکرد سازمان و اقدامات خوب سازمان، ریاست هیچ نقشی نداشته است! او به طرح ایستگاه محوری در شهر تهران اشاره کرد و گفت: طرحی به نام ایستگاه محوری در تهران توسط سازمان آتش‌نشانی اجرایی شده است و در آن ساختمان‌های ناایمن در بافت فرسوده شهر تهران مشخص شده است؛ بنابراین بهتر است نهادهای مربوطه این موضوع را دنبال کنند.

او با ارائه عکس‌هایی از ساختمان محل حادثه تاکید کرد: باید تمامی جوانب را در این حادثه در نظر بگیریم، بعد قضاوت کنیم. در پنج سال گذشته حریق در تهران روند افزایشی داشته، ولی فوتی روند کاهشی را دنبال کرده است. به طوری که روند نجات یافتگان در پنج سال گذشته از ۶۹۰ نفر به یک هزار و ۲۶۲ نفر رسیده است.

او ادامه داد: طبق استانداردهای جهانی ماشین امداد در کمترین زمان ممکن یعنی ۳ دقیقه و ۲ ثانیه به محل حادثه رسیده و بلافاصله عملیات نجات را آغاز کرده است. زمانی که به عکس‌ها نگاه می‌کنیم می‌بینیم در اتاقی که محبوسان از آن فرار کردند هیچ نشانه‌ای از حریق وجود ندارد.

مسوولیت خود را بپذیرید!

احمدمسجد جامعی رئیس شورای‌شهر تهران پس از استماع گزارش عنوان کرد: دسترسی ۳ دقیقه‌ای به محل طبیعی بود، چون این اتفاق در یک روز تعطیل و در یک خیابان اصلی رخ داد. ضمن آنکه به‌دلیل نزدیکی ساختمان به محل حضور دیدارهای روز عید مقام معظم رهبری، ایستگاه‌های آتش‌نشانی در بالاترین میزان آمادگی قرار داشتند؛ بنابراین اینکه نیروهای آتش‌نشانی در زمان مقرر به محل رسیده‌اند اتفاق خاصی نیفتاده است.

او اضافه کرد: با حضور نیروها در محل، نردبان یا به‌دلیل نقص فنی یا عدم مهارت اپراتور عمل نکرده است؛ درحالی‌که طبق گزارش‌ها اگر ۱۳ ثانیه نیروها زودتر عمل می‌کردند قربانی اول نجات پیدا می‌کرد. علاوه‌بر این در فاصله نردبان اول تا دوم دست کم ۲۰ ثانیه زمان تلف شده است.

مسجد جامعی با اشاره به موضوع سهل‌انگاری شرکت فروشنده تجهیزات نسبت به تعهدات خود تاکید کرد: حتی اگر این موضوع هم درست باشد چیزی از مسوولیت سازمان آتش‌نشانی کم نمی‌کند.

شلنگ‌های سوراخ ماشین آتش‌نشانی

احمد دنیامالی رئیس کمیسیون عمران شورا با انتقاد از گزارش ارائه شده در جلسه اظهار کرد: همه توانایی آتش‌نشانی در هنگام بروز حادثه باید ۳ تا ۴ دقیقه خود را نشان دهد و وقتی چنین نمی‌شود یعنی یک جای کار ایراد دارد.

او افزود: همه شاهدان حادثه شهادت دادند که همه شلنگ‌های آتش‌نشانی نشتی آب داشته است. آیا مشکل شلنگ هم ناشی از شرکت فروشنده بوده است؟ علاوه‌بر این نمی‌توان پذیرفت که چرا نردبانی که گارانتی‌ آن به پایان رسیده در ایستگاه آتش‌نشانی وجود داشته است؟ او با اشاره به علت فوت قربانیان در حوادث آتش‌سوزی گفت: آنچه باعث مرگ افراد حاضر در محل حوادث آتش‌سوزی می‌شود حریق نیست؛ بلکه نبود اکسیژن و خفگی ناشی از آن است بنابراین این موضوعی که آقای خوشزاد در مورد سرایت نکردن حریق به اتاق افراد قربانی عنوان می‌کنند مورد اتکا نیست.

او تصریح کرد: سازمان آتش‌نشانی باید در عملکرد خود بازنگری کند. اگر لازم است تحقیقات ادامه یابد، تحقیق و تفحص از سازمان صورت گیرد تا این قبیل حوادث دیگر تکرار نشود.

اشکال مدیریتی است، به راننده مربوط نمی‌شود

محمد سالاری، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری نیز با بیان اینکه سازمان آتش‌نشانی تخلف کرده که از شرکت فروشنده تجهیزات به خاطر عمل نکردن به تعهداتش شکایت نکرده است گفت: ما در روز آتش‌نشان لایحه به‌روزرسانی تجهیزات آتش‌نشانی را ارائه دادیم و آقای خوشزاد برای اولین بار پس از پنج سال به شورای‌شهر به مزاح گفت ما نیاز به به‌روزرسانی نداریم.

او عنوان کرد: تمام تخلفات صورت گرفته در این حادثه مدیریتی است و تقصیر آن بنده خدایی نیست که بازداشت شده است.

چرا شهردار حاضر نشد؟

اسماعیل دوستی دیگر عضو شورای‌شهر نیز گفت:‌ من گزارش خوشزاد را یک ریال قبول ندارم. آقای قالیباف باید امروز اینجا حاضر می‌شد و در این رابطه توضیحاتی به مردم ارائه می‌کرد؛ اما در گزارش ارائه شده طوری در مورد قربانیان صحبت شد که انگار این دو خانم خواسته‌‌اند خود را به زمین بیندازند و بمیرند.

دوستی ادامه داد: ‌برای رمزگشایی جعبه سیاه نردبان چرا توپ را به زمین قوه‌قضائیه می‌اندازید قالیباف به عنوان شهردار باید به شورا درباره این حادثه گزارش کتبی بدهد. محسن سرخو از دیگر منتقدان عملکرد مدیریت شهری در این حادثه نیز از دیگر افرادی بود که خواستار حضور شهردار تهران در شورا برای پاسخگویی شد.

تمدید مهلت بررسی

در پایان جلسه به‌دلیل کافی نبودن وقت، رئیس شورای‌شهر یک هفته دیگر زمان بررسی کارشناسی حادثه را تمدید کرد و گفت: خواهش می‌کنم مسوولیت اتفاقات را به گردن کسانی نیندازیم که حاضر نیستند. مجموعه گزارش‌های ما بیانگر مشکلات مدیریتی در سازمان آتش‌نشانی است. اگر مدیرعامل سازمان عنوان می‌کنند از ۲۳ نفر حاضر در ساختمان تنها دو نفر فوت کرده‌اند آیا نمی‌توان شرایطی را تصور کرد که این دو خانم و آن سه آتش‌نشانی که در این حادثه مجروح شدند همه صحیح و سالم می‌بودند؟