تغییر منبع‌درآمد شهرداری از «تراکم‌فروشی» به «عوارض بر خانه‌های‌‌خالی» امکان‌پذیر است
۱۰ برنامه برای تهران
گروه مسکن- فرید قدیری: رفتار انفعالی مدیریت شهری تهران و نهاد بالاسری آن در برخورد با دو پدیده مخرب «خانه‌خالی» و «احتکار زمین و آپارتمان» طی چند سال گذشته، هم‌اکنون توجه نامزدهای دوره چهارم شورای‌شهر را به ساماندهی بازار مسکن کلان‌شهر تهران معطوف کرده است. شهرداری و شورای‌شهر طبق ماده‌ای از قانون نوسازی و عمران شهری می‌توانند برای کنترل سفته‌بازی در بازار مسکن، از زمین‌های بایر (بدون استفاده) و همچنین از واحدهای مسکونی خالی‌از‌سکنه «عوارض» دریافت کنند. طوری‌که این عوارض در سال‌های اخیر به عنوان ردیف مستقل درآمدی در کتاب بودجه شهرداری تهران گنجانده شده اما به دلیل عدم دریافت، درآمد حاصل از آن صفر بوده است. احتکار زمین و آپارتمان در تهران به استناد آمارهای رسمی، در دست‌کم دو سال اخیر تا دوبرابر افزایش پیدا کرده طوری که حداقل ۴۵۰ هزار خانه -۱۳ درصد از واحدهای مسکونی موجود تهران- به صورت بلااستفاده رها شده و مالکان آنها بدون آنکه هزینه این رهایی را یا به دولت در قالب «مالیات» یا به شهرداری در قالب «عوارض» پرداخت کنند، دارند از ارزش‌افزوده ناشی از رشد لحظه‌ای قیمت ملک‌شان بهره‌مند می‌شوند. هر چند قصد چندین ساله برخی دولتی‌ها برای اخذ «مالیات» از خانه‌خالی تاکنون نتیجه نداده، اما در صورتی که شورای‌شهر تهران مصمم به دریافت «عوارض» از این نوع املاک باشد، شیوه رایج سوداگری در بازار مسکن تهران این‌بار از طریق شهرداری قابل پیگیری و کنترل خواهد بود. البته شورای عالی استان‌ها در سال۸۹ مصوبه‌ای برای اخذ ۴درصد عوارض مازاد بر عوارض‌نوسازی، از خانههای خالی تهران را ابلاغ کرد و بلافاصله توسط دیوان عدالت اداری به آن اشکال گرفته شد و در نتیجه مختومه اعلام شد اما اگر منتخبین مردم تهران در شورای‌شهر چهارم از همان ابتدا، این موضوع را با کار کارشناسی و توجیه‌کافی دنبال کنند، اشکالات و ایرادات به راحتی از طریق استدلال کارشناسی قابل رفع خواهد بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد ۱۰ برنامه جدید برای ساماندهی شهر تهران باید در اولویت کاری شورای‌شهر چهارم قرار بگیرد. جلیل نیکزاد کارشناس حوزه شهری و عمرانی دراین باره به «دنیای‌اقتصاد» اعلام کرد: یکی از اولویت‌های کاری شورای‌شهر چهارم باید قطع وابستگی مالی شهرداری به فروش تراکم‌‌ساختمانی باشد. صدور مجوزهای بی‌رویه تراکم در تهران باعث به هم خوردن بافت‌شهری شده است. وی افزود: شهرداری‌ها در این چندسال مجبور بودند برای اداره شهر تهران به فروش تراکم روبیاورند، اما منبع بهتر و قابل‌اطمینان‌تر از «فروش‌تراکم» هم وجود دارد. نیکزاد - برادر وزیر راه‌وشهرسازی- با اشاره به طرح «اخذ عوارض‌نوسازی شهری از خانههای خالی» به عنوان یکی از برنامه‌های ۱۰گانه تصریح کرد: کسانی که در کلان‌شهر تهران صاحب بیش از ۲ واحدمسکونی هستند و واحدهای مازادشان را بدون استفاده نگهداری می‌کنند باید مالیات آن را هم بپردازند محل صرف این مالیات نیز باید شهر تهران باشد به این صورت که مالیات در قالب عوارض‌‌شهری از صاحبان املاک خالی از سکنه دریافت شود و با تزریق مستقیم به منبع درآمد شهرداری، برای پروژه‌های عمرانی و شهری هزینه شود طوری که نرخ عوارض می‌تواند درصدی از ارزش روز واحدمسکونی باشد. نیکزاد اولویت دیگر شورا را انتخاب شهردار با برنامه و کارآمد عنوان کرد و گفت: شورای‌شهر با پیگیری و شناسایی مشکلات شهر و شهردار با تدوین راهکارهای حل مشکلات از طریق ارائه لایحه به شورا می‌توانند قدرت اجرایی در شهر را بیشتر از قبل افزایش دهند. این کارشناس حوزه شهری همچنین از تحقق مدیریت یکپارچه شهری در تهران به عنوان اولویت‌های اصلی شورای‌شهر چهارم نام برد و گفت: شهر باید مدیریت واحد داشته باشد، اما همین الان متولی نهایی شهر مشخص نیست. تمرکز در بافت‌فرسوده جلیل نیکزاد معتقد است: برقراری ارتباط کاری و همکاری فکری بین وزارت راه‌وشهرسازی و شهرداری‌تهران در دوره جدید شورای‌شهر باعث خواهد شد نظام نوسازی بافت‌فرسوده پایتخت متحول شود و با استفاده از پتانسیل زمین‌های دولتی و تعامل با مالکان در بافت، سرعت ساخت‌وساز در بافت‌فرسوده چندبرابر شود. وی یکی دیگر از برنامه‌های اولویت‌دار را ایجاد نظام یکپارچه اطلاعات و حذف کاغذبازی در سیستم با هدف کاهش واقعی بار ترافیک در حمل‌ونقل شهری عنوان کرد و گفت: از این طریق و همچنین با گسترش حمل‌ونقل عمومی، بزرگ‌ترین معضل کلان‌شهر تهران که ترافیک است، قابل رفع خواهد بود و می‌شود تهرانی آرام را به وجود آورد. نیکزاد با تاکید بر اجرای درست و کامل طرح جامع و تفصیلی شهر تهران، بر رعایت اصول و مقررات از پیش‌تعیین شده برای ساخت‌وساز نیز تاکید کرد و گفت: نباید شورای‌شهر نظارت کارآمد بر مدیریت‌شهری را به خصوص در حوزه ساخت‌وساز رها کند. این کارشناس شهری همچنین بر افزایش سرانه‌های خدماتی و رفاهی در شهر تهران با توجه به تراکم جمعیتی این کلان‌شهر به عنوان برنامه مدنظر در شورای‌شهر چهارم تاکید کرد.
ارسال نظر