معضلی به نام کمبود نیروی‌انسانی کارآمد در صنعت ساختمان

گروه مسکن- سمیه فراهانی: ماده ۴آیین‌نامه نظام مهندسی تعیین صلاحیت کاردان‌های فنی را بر عهده وزارت مسکن و شهرسازی قرار داده است، اما این کاردان‌های فنی با وجود اینکه از سوی وزارت مسکن و شهرسازی پروانه اشتغال کسب می‌نمایند انگار در صنعت ساختمان جایگاهی ندارند. هر چند که مهدی موذن، رییس کانون کاردان‌های فنی ساختمان قوانین و مقررات را عامل اصلی بازدارنده حضور کاردان‌ها در صنعت ساختمان می‌داند اما حمزه شکیب عضو شورای شهر نظام آموزشی را باعث حضور کمرنگ کاردان‌های فنی مطرح می‌کند و می‌گوید: کاردان‌ها پس از فارغ‌التحصیلی در این مقطع اقدام به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر می‌کنند که این خود باعث کمرنگ‌تر شدن حضور آنها به عنوان بازوی اجرا در صنعت ساخت‌وساز می‌شود و این در حالی است که به گفته وزیر مسکن و شهرسازی صنعت ساخت‌وساز به وجود مهندس و کاردان به عنوان اهرم نظارت و اجرا در کنار یکدیگر نیاز دارد.

ابوالفضل ابراهیم‌کیا، رییس اتحادیه انبوه‌سازان در گفت و‌گو با دنیای اقتصاد گفت: مشکل نیروی انسانی در ۴رتبه مدیریت، مهندسین، تکنسین و کارگران ساده در صنعت ساختمان قابل مشاهده است.

وی افزود: متاسفانه نیروی مدیریتی در دانشگاه‌ها پیش‌ بینی نشده است، این در حالی است که انبوه‌ سازان نیازمند آموختن دانش مدیریت، برنامه‌ریزی، کنترل پروژه، مدیریت منابع انسانی و رفتار سازمانی هستند، اما با گذشت زمان و به صورت تجربی دانش را کسب کرده‌اند.

وی با اشاره به وجود استعدادهای فراوان در زمینه مهندسین مشاور در کشور گفت: سازمان نظام مهندسی و وزارت مسکن و شهر‌سازی در زمینه ساماندهی فارغ‌التحصیلان رشته‌های مرتبط با صنعت ساختمان بسیار خوب عمل کرده است، این در حالی است که تکنسین‌های فنی با مشکلات زیادی در این زمینه مواجه هستند.

زیرا آنها در صنعت ساختمان کمتر شناسایی و رتبه‌بندی شده‌اند و فاقد شناسنامه مهارت فنی هستند، در حالی که اجرای اصلی پروسه ساخت واحد مسکونی بر عهده این تکنسین‌ها است و در صنعت ساختمان‌جای آنها خالی است.

وی افزود: وضعیت کارگران این صنعت به دلیل اجرای قانون منع استفاده از اتباع خارجی بهتر از وضعیت کاردان‌های فنی ساختمان نیست، زیرا با خروج اتباع خارجی و افاغنه‌ای که به دلیل سخت‌کوشی و پایین بردن دستمزد در چند سال اخیر بخش اعظم کارگران ساختمانی ما را تشکیل می‌دادند، صنعت ساختمان با مشکل تامین نیروی انسانی روبه‌رو است.

رییس اتحادیه انبوه‌سازان تصریح کرد: متاسفانه برخی دست‌‌اندرکاران صنعت ساختمان از مدیر تا کارگر ساده از دانش روز بی‌بهره هستند.

محمدعلی پورشیرازی کارشناس اقتصادی نیز با انتقاد از وضعیت مدرک‌گرایی در کشور گفت: اخذ مدرک از دانشگاه یا مراکز آموزش عالی به عنوان سندی بر گذراندن دروس و واحدهای آموزشی است، اما این آموزش‌ها با آموزش کاربردی فاصله زیادی دارد و عمق فاجعه در آنجا احساس می‌شود که کسی که دروس را تدریس می‌کند، نحوه استفاده از آن تئوری‌ها را در عمل نداند.

وی افزود: در صنعت ساختمان کارگر ساده و مهندس ناظر در جایگاه خود قرار دارند، اما مهره واسط میان آنها خالی است و این نیازمند شناساندن این قشر به دست‌اندرکاران صنعت ساختمان است.

پورشیرازی با اشاره به قوانین و مقررات موجود افزود: ما در تهیه قوانین و مقررات و تدوین و تصویب آنها مشکل نداریم، بلکه مسوولان ما در نحوه اجرا به صورت سلیقه‌ای عمل می‌کنند، هر چند که در قوانین موجود در زمینه استفاده از تکنسین‌ها به صراحت اعلام شده است که تکنسین‌ها در زمانی که مهندس ناظر وجود نداشته باشد می‌توانند بر روند اجرای ساختمان نظارت کنند، این در حالی است که ما از تکنسین‌ها به عنوان بازوی اجرا می‌توانیم استفاده کنیم.