علاج کمبود مسکن ورود دولت به حوزه بافت‌های فرسوده است

گروه مسکن- میترا یافتیان: رییس کمیته مسکن مجلس با ابراز ناخرسندی از نحوه اجرایی شدن تبصره ٦ بودجه ٨٦ گفت: در شرایط کنونی که روند واگذاری زمین‌های اجاره ٩٩‌ساله بسیار کند پیش می‌رود و زمان ارایه تسهیلات ساخت مسکن نیز همچنان طولانی است، طبیعتا ٨٠‌درصد از وعده‌ها نسبت به ساخت ٥/١‌میلیون واحد مسکونی در سال جاری عملی نخواهدشد. محمد تقی کاویانی‌پور، نماینده مردم نهاوند در مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد با اعلام این مطلب افزود: در جلسه هفته قبل کمیسیون عمران به دعوت کمیته مسکن مجلس شورای اسلامی، وزیر مسکن و شهرسازی، نمایندگانی از وزارت تعاون، بانک مرکزی و تنی چند از مسوولان مرکز پژوهش‌های مجلس و ادارات مرتبط با اجرایی شدن تبصره ٦ بودجه امسال دولت، حضور داشتند و وزیر مسکن در پاسخ به پرسش‌های نمایندگان مجلس مبنی‌بر چگونگی اجرایی شدن وعده‌های دولت نسبت به ساخت یک‌میلیون و ٥٠٠‌هزار واحد مسکونی شهری و روستایی توضیح داد: از ابتدای سال جاری تاکنون ١٩٧‌هزار مورد زمین به صورت اجاره ٩٩‌ساله برای ساخت مسکن به افراد واجد شرایط واگذار شده است و طبیعتا وقتی قانون بودجه برای سال ٨٦ مصوب شده پس در سال جاری نیز اجرایی می‌شود.

کاویانی‌پور تصریح کرد: اگرچه صحبت‌ها و دلایلی که وزیر مسکن درباره نحوه اجرایی شدن تبصره ٦ عنوان می‌کند، امیدوار کننده است اما به واقع تعداد واحدهای مسکونی در حال ساخت، تناسب منطقی با گذشت زمانی بیش از ٥‌ماه از سال را نداشته و کمتر از تعهداتی بوده که دولت داده است.

وی گفت: البته از یک‌میلیون و ٥٠٠‌هزار واحد مسکونی که دولت نسبت به ارایه تسهیلات برای ساخت آن وعده داده، ٣٠٠‌هزار مورد می‌بایست در بخش مسکن روستایی محقق شود و با توجه به اینکه وام ٥/٦‌میلیون تومانی با سود کم و نیز ضمانت روستاییان برای دریافت این وام‌ها از سوی بنیاد مسکن در نظر گرفته شده، به نظر می‌رسد این تعداد واحد روستایی تا پایان امسال ساخته و به بهره‌برداری برسد.

اما این یک‌میلیون و ٢٠٠‌هزار واحد مسکونی که باید در شهرها ساخته شود به نظر می‌رسد دولت نتواند تا پایان امسال تحقق آن را عملی سازد. هر چند که وزیر و معاونان او می‌گویند که تسهیلات ساخت این تعداد مسکن را فراهم می‌کنند، اما در شرایط کنونی و با در نظر گرفتن روند اجرای برنامه‌های دولت در این بخش، تحقق کامل این برنامه‌ها بعید است.

وی در پاسخ به این پرسش که به نظر شما چه تعداد از واحدهای مسکونی وعده داده شده از سوی دولت، طی سال جاری ساخته خواهد شد، صراحتا اعلام کرد: اگر با توجه به گزارشات وزیر مسکن بخواهم جواب این سوال را بدهم، باید بگویم ١٠٠‌درصد، اما به نظر من شاید حدود ٢٠‌درصد از یک و نیم‌میلیون واحد مسکونی وعده داده شده طی سال جاری ساخته می‌شود، مگر اینکه وزارت مسکن و شهرسازی با وزارتخانه‌های صنایع و معادن و بازرگانی هماهنگ تر از قبل عمل کرده و دولت راهکارهای موثرتری را با قدرت عمل بیشتر به کار ببندد، در این صورت می‌توان امیدوار بود که این پیش بینی به حقیقت نپیوندد.

وی معتقد است: اگر دولت در واگذاری زمین‌های آماده‌سازی شده به صورت اجاره ٩٩‌ساله روند موجود را تسریع بخشد، تعاونی‌های مسکن نیز به علت فشاری که از سوی اعضا نسبت به سرعت بخشیدن به ساخت واحدها متحمل می‌شوند، احساس مسوولیت بیشتری برای ساخت و تحویل به موقع این واحدها به اعضای خود خواهند داشت.

ساخت‌و‌ساز از بافت‌های فرسوده

وی در رابطه با بهره گیری دولت از زمین‌های واقع در بافت فرسوده کلان شهرها نیز ابراز عقیده کرد: معمولا بافت‌های فرسوده جزو مناطق قدیمی شهرها است و در شرایط کنونی ارزش کمتری در مقایسه با شهرک‌های اقماری در اطراف کلان‌شهرها دارند. بدین لحاظ افراد شخصی، سرمایه‌گذاران و انبوه‌سازان بخش خصوصی نسبت به سودآور بودن فعالیت‌های ساخت‌و‌ساز در این مناطق تردید دارند. بنابراین دولت در این جا باید وارد کار شود و با تملک قسمتی از بافت‌های فرسوده در کلان‌شهرها، ساخت‌و‌ساز را در این مناطق آغاز کند تا مردم و سرمایه‌گذاران با اعتماد خاطر بیشتری به این باور برسند که می‌توانند سود مناسبی از محل ساخت‌و‌ساز در بافت‌های فرسوده کسب کنند.

به اعتقاد وی، اگرچه در قانون تسهیلات بسیار خوبی برای بازسازی بافت‌های فرسوده در نظر گرفته شده اما چون این مناطق ارزش افزوده کمتری در مقایسه با سایر مناطق شهرها دارند، بازسازی آنها همچنان مورد بی توجهی و غفلت مسوولان و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی قرار گرفته است.

وی یادآور شد: باید توجه داشت که سیاست اصلی و کاری دولت که باید مطابق اصل ٤٤ دولت مبنی‌بر واگذاری بسیاری از امور به بخش خصوصی باشد، اما اعمال چنین سیاستی بدون دخالت و حضور اولیه دولت در بازسازی و احیای بافت فرسوده جواب نمی‌دهد، چون همچنان مشکلات این مناطق به لحاظ تردد، مسائل بهداشتی و معماری و شهرسازی به قوت خود باقی است و طی سالیان اخیر نیز اقدامات مناسبی برای رفع آن صورت نگرفته است در حالی که اگر بافت‌های فرسوده شهرها، بازسازی و احیا شود، ارزش افزوده بیشتری در مقایسه با مناطق اطراف و حاشیه شهرها خواهند داشت.

وی با تاکید بر اینکه بهره گیری دولت از زمین‌های موجود در بافت فرسوده برای پاسخگویی به نیاز متقاضیان تامین مسکن در کلان‌شهرها امری ضروری است، اظهار کرد: تا زمانی که احیای بافت‌های فرسوده که قسمت اعظم زمین‌های درون شهری را تشکیل می‌دهد، در دستور کار و اولویت برنامه‌های توسعه تولید و عرضه مسکن قرار نگرفته و دولت به طور مستقل، خود وارد این عرصه نشود، نمی‌توان نسبت به کاهش قابل ملاحظه کمبود مسکن در شهرهای بزرگ به‌ویژه تهران امیدوار بود.