حذف باغ و قطع درخت با هدف خانه‌سازی ممنوع

گروه مسکن - سمیه فراهانی: اولین طرح جامع تهران در سال ۱۳۴۹ سند توسعه شهری شهر تهران شد. اما پس از آن با وجود گسترش این شهر و افزایش جمعیت آن هیچ طرح جامعی مورد استفاده قرار نگرفت. از این‌رو تنها مرجع، ضوابط و مقررات ملاک عمل شهرسازی تهران بود. در همین رابطه طی چند شماره گذشته مفادی از بخشنامه‌های مربوط به طرح جامع تهران درج شد که خوانندگان ما را با نحوه ساخت‌وساز بلندمرتبه (برج‌سازی)، میزان تراکم و نحوه محاسبه آن، تعیین کاربری و ضوابط و مقررات ساختمان‌سازی آشنا می‌کرد. در این گزارش نیز مواردی در ارتباط با فضای سبز و استفاده از باغات منعکس می‌شود.

براین اساس به منظور حفظ و گسترش فضای سبز و جلوگیری از قطع بی‌رویه درختان، قطع هر نوع درخت در معابر، میادین، بزرگراه‌ها و پارک‌ها، باغات و محله‌هایی که به‌صورت باغ شناخته شوند در محدوده قانونی و حریم شهرها بدون اجازه شهرداری ممنوع است.

شهرداری‌ها در محدوده قانونی و حریم شهرها مکلفند ظرف مدت یکسال شناسنامه‌ای شامل تعداد، نوع، محیط و سن تقریبی درختان محل‌های مشمول این قانون را تنظیم کنند و این شناسنامه هر ۵ سال یک بار قابل تجدید و سند اجرایی این قانون است.

براساس این ماده از لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها، شهرداری‌ها مکفلند درختان معابر، میادین، بزرگراه‌ها و پارک‌ها را پس از تنظیم مشخصات آنان پلاک‌کوبی کنند.

اراضی مشجر و اماکن مسکونی محله‌های کسب، پیشه و تجارت که مساحت آن از پانصد مترمربع تجاوز نکند از شمول این قانونی مستثنا است و تفکیک قطعات اراضی مشجر و باغات بزرگتر از پانصد مترمربع با رعایت مقررات شهرسازی مجاز است ولی قطع درخت در قطعات تفکیک شده به هر مساحت که باشد بدون تحصیل اجازه طبق مقررات این قانون ممنوع است.

در پروانه‌های ساختمانی که بر اساس طرح جامع و یا هادی شهرها از طرف شهرداری‌ها صادر می‌شود، تعداد درختی که برای ساختمان‌سازی باید قطع شود تعیین و قید خواهد شد. در صورتی‌که پس از دریافت پروانه و قطع درخت ظرف مدت مندرج، در پروانه بدون عذر موجه اقدام به ساختمان‌سازی نشود، مرتکب و مشمول مجازات‌های مقدر در این قانون خواهد بود.

بر این اساس مالکین باغات و محله‌هایی‌ که به‌صورت باغ شناخته شوند، مکلفند به ازای درخت‌هایی‌که اجازه قطع آنها از طرف شهرداری صادر می‌شود به تعداد دو برابر در همان محل و یا هر محلی که شهرداری تعیین خواهد کرد بر طبق ضوابط و دستورالعمل‌های موجود در فصل مناسب درخت بکارند.

در صورتی‌که قطع درخت از طرف مالکین به نحوی باشد که باغی را از بین ببرد و از زمین آن به صورت تفکیک و خانه‌سازی استفاده کند همه زمین به نفع شهرداری ضبط می‌شود و به مصرف خدمات عمومی شهر و محرومین می‌رسد. گزارش ماموران شهرداری‌های مامور اجرای این قانون که قبلا با وظایف ضابطین دادگستری آشنا شده‌اند به منزله گزارش ضابطین دادگستری است.

در ماده دیگر این بخشنامه، شهرداری‌ها موظف گشته‌اند در محدوده قانونی شهرها و حریم قانونی آن بنا به تقاضای مالک باغ در صورت رعایت سایر مقررات اقدام به صدور مجوز قطع درخت نمایند.

قطع درخت به منظور احداث یا تعویض یا حفر کانال و مجاری آب یا خطوط برق لوله‌کشی نفت و گاز و تلفن و غیره و یا به‌علت اینکه خطر سقوط آن وجود داشته باشد، بلامانع است.

متقاضیان قطع درخت باید به شهرداری مراجعه و درخواست خود را تنظیم و به همان مرجع ارائه دهند.