ساخت و ساز در زمین‌های اوقافی چگونه است؟

گروه مسکن- سمیه فراهانی: هفته گذشته بخشنامه‌ ضوابط و مقررات شهرداری در زمینه تراکم، کاربری و غیره به چاپ رسید. در این قسمت شرایط ساخت‌وساز در زمین‌های اوقافی بر مبنای این بخشنامه را می‌خوانید: توافقنامه‌ای بین شهرداری تهران و سازمان حج و اوقاف و امور خیریه در تاریخ ۳ اردیبهشت ۶۹ و ۹مرداد۷۴ صورت گرفت که براساس آن موقوفات خاص، مشمول پرداخت عوارضات پذیره و قانونی شهرداری طبق قوانین و بخشنامه خواهند بود و همچنین موقوفات عام که حق تملک اعیان آن به اشخاصی واگذار می‌گردد، طبق مقررات جاری شهرداری با آنها عمل خواهد شد.

براساس این توافقنامه موقوفات عام که متولیان در آنها سرمایه‌گذاری می‌نمایند، مشمول ۵۰درصد تخفیفات عوارضات پذیره خواهند شد و موقوفات عامی که سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مستقیما در آنها سرمایه‌گذاری می‌نماید، از پرداخت عوارض پذیره معاف می‌شود و در مقابل شهرداری تهران در هر یک از آنها که واحدهای تجاری در آن ساخته می‌شود، حقوق شهرداری نسبت به مازاد تراکم و تغییر کاربری‌های اعطایی، با لحاظ کردن ۳۰درصد تخفیف نسبت به قیمت‌های متعارف هر منطقه بوده و نحوه پرداخت آن به صورت پرداخت حقوق ۲۰درصد نقد و بقیه به مدت دو سال از تاریخ ابلاغ مصوبه صورت خواهد گرفت.

براساس اطلاعات دریافتی از کتاب مجموعه مقررات و ضوابط شهرداری در امور ساختمان، واحدهای تجاری متعلق به مساجد که به منظور تامین اعتبار ساخت و نگهداری و هزینه‌های جاری و مساجد در حدود ۷درصد مساحت کل پلاک و حداکثر تا ۱۵۰مترمربع احداث می‌گردد از شمول پرداخت هرگونه پذیره و عوارض معاف هستند.

بر همین اساس گواهی ادارات حج و اوقاف و امور خیریه در مورد نظارت بر درآمد و هزینه‌های آن ملاک عمل شهرداری خواهد بود.

در مورد صدور پروانه ساخت واحدهای مسکونی‌ که سازمان، سرمایه‌گذاری می‌نماید، آنچه که در حد تراکم منطقه و همسایگان زمین، اوقاف پروانه گرفته باشند بدون هیچ‌گونه پرداختی انجام کار طبق روال عادی و بدون پرداخت وجهی به اجرا درخواهد آمد. اما اگر درصد تراکم ساخت را اوقاف بیشتر بخواهد، مشمول این توافقنامه نخواهد بود که اضافه تراکم اعطایی با لحاظ کردن ۳۰درصد تخفیف نسبت به قیمت‌های متعارف هر منطقه اقدام خواهد شد.

همچنین در ادامه این بخشنامه شهرداری‌های مناطق بیستگانه ملزم شده‌اند به منظور تسریع در امور بازسازی موقوفات خارج از نوبت طبق ضوابط و مقررات به پرونده رسیدگی و در اسرع وقت پروانه صادر کنند و مشابه گروه نوسازی با اعلام بر و کف، ادارات اوقاف می‌توانند کار اجرایی را شروع نموده و پروانه همزمان با اجرای کار صادر نمایند.

بدیهی است رعایت اصول نظارتی شهرداری و مفاد کلی ضوابط و مشخصات فنی کار توسط مهندس ناظر که توسط سازمان حج و اوقاف و امور خیریه تعیین می‌گردد، اعمال می‌شود و چنانچه در اجرای این دستورالعمل و مفاد اجرایی آن اشکال و یا ابهامی به وجود آید، کار اجرایی ادامه و طرفین، مساله را به مقامات عالی خود گزارش و نظر نهایی نماینده ولی امر و سرپرست سازمان و شهرداری برای طرفین قابل اجرا خواهد بود.

همچنین در ادامه بخشنامه نحوه اقدام درخصوص املاک موقوفه قبل از سال ۴۹ و فاقد سند مالکیت پیش‌بینی شده است. در این صورت مالکان آنها با استعلام ثبتی و اطلاع از حدود و ابعاد ملک، صدور پروانه ساختمانی ضمن رعایت سایر ضوابط و مقررات اقدام به ساخت زمین خود می‌کنند.

در پایان بخشنامه فوق، اخذ نظریه کمیسیون ماده ۱۲ درخصوص صدور پروانه و یا تفکیک اراضی موقوفه الزامی است که در صورت اعلام غیرموات بودن از طریق کمیسیون مذکور و تایید وزارت مسکن و شهرسازی نسبت به رعایت ضوابط و قوانین زمین شهری در امر واگذاری آن، اقدام اعم از صدور پروانه ساختمان یا تفکیک در چارچوب ضوابط شهرسازی بلامانع است.