واکنش تحلیل‌گران به‌گزارش وزیر مسکن از وضعیت بازار

یک روز پس از توضیحات وزیر مسکن در مجلس شورای اسلامی، کارشناسان و نمایندگان مجلس با حضور در «روزنامه دنیای اقتصاد» در دو میز گرد تخصصی، به بررسی دلایل گرانی مسکن و برنامه‌ریزی دولت برای حل آن پرداختند.در میزگردی که صبح روز چهارشنبه برگزار شد، پیروز حناچی (معاون سابق وزیر مسکن)، مصطفی قلی خسروی (رییس اتحادیه املاک‌تهران)، کامیار بیات ماکویی (عضو هیات‌مدیره سازمان نظام مهندسی)، بهروز ناظم (کارشناس مسکن) و اصغر موسوی (کارشناس مسکن) به طور مفصل در مورد شرایط بازار مسکن و دلیل به وجود آمدن بحران گرانی‌های اخیر، اظهارنظر کردند. همچنین آقایان «ولی آذروش» نماینده مردم اردبیل، «موریس معتمد» نماینده اقلیت کلیمیان و «بهمن محمدیاری» نماینده مردم تالش نیز، مهمان «دومین میز گرد بررسی بحران بازار مسکن» روزنامه دنیای‌اقتصاد بودند. یک روز پس از حضور «محمد سعیدی‌کیا» وزیر مسکن و شهرسازی در مجلس هفتم و ارائه گزارش‌هایی در مورد دلایل گرانی مسکن، دو میزگرد در روزنامه دنیای اقتصاد برگزار شد که طی آن ۵ کارشناس بازار مسکن و سه نماینده عضو کمیسیون عمران مجلس هفتم، توضیحات وزیر مسکن را قانع‌کننده ندانستند.

محمد سعیدی‌کیا، روز سه‌شنبه با حضور در میان نمایندگان مجلس، در جلسه‌ای که سه ساعت به طول انجامید، به تشریح اقتصاد بازار مسکن پرداخت و از ۵۵ برنامه‌ای سخن گفت که دولت قرار است برای ساماندهی بازار مسکن، پیگیری کند.این در حالی است که یک روز پس از برگزاری نشست نمایندگان و وزیر مسکن و شهرسازی، ۵کارشناس و فعال بازار ساخت‌و‌ساز و سه نماینده مجلس به روزنامه دنیای اقتصاد آمدند و ضمن تشریح وضعیت بازار مسکن، به انتقاد از سیاست‌های اقتصادی حاکم بر بخش مسکن پرداختند. در میزگرد اول که با عنوان «واکاوی دلایل بحران بازار مسکن» برگزار شد، آقایان «پیروز حناچی» معاون سابق وزیر مسکن و شهرسازی، مصطفی قلی‌خسروی، رییس اتحادیه فروشندگان املاک تهران، کامیار بیات ماکو عضو هیات‌مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان، اصغر موسوی فعال بازار ساخت و ساز و بهروز ناظم کارشناس بازار مسکن حضور داشتند. در میزگرد دوم نیز، آقایان موریس معتمد، ولی آذروش و بهمن محمدیاری نمایندگان عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی به نقد برنامه‌های دولت در زمینه مسکن و شهرسازی پرداختند.

«قلی‌ خسروی»: مسکن ۴۰درصد گران شد

در ابتدای نشست تخصصی پیش از ظهر گروه مسکن و عمران دنیای اقتصاد، مصطفی قلی خسروی، رییس اتحادیه فروشندگان املاک تهران به تشریح وضعیت بازار مسکن در ۹ماه گذشته پرداخت. وی گفت: قیمت مسکن در شهر تهران به تبع افزایش قیمت ۱۷۰کالا و خدمات مرتبط با ساخت‌و‌ساز، افزایش پیدا کرد. وی افزود: قیمت مسکن در نیمه اول امسال، بین ۲۰ تا ۲۵درصد افزایش یافت اما از نیمه دوم سال نیز شاهد افزایش متوسط ۱۵درصدی قیمت مسکن در نقاط مختلف شهر تهران بودیم.وی تصریح کرد: با وجود افزایش ۴۰درصدی متوسط قیمت مسکن در تهران، احتمالا تا پایان سال، باز هم شاهد افزایش قیمت خواهیم بود.رییس اتحادیه فروشندگان املاک تهران دلیل افزایش قیمت مسکن در تهران را سیاست‌های شهرداری در فروش تراکم، افزایش عمومی قیمت‌ها، سیاست‌های نادرست، کمبود زمین و در نهایت تقاضای زیاد اعلام کرد و گفت: هیچ توطئه‌ای در کار نبوده است تا قیمت مسکن افزایش پیدا کند و هر آنچه بر قیمت‌ها تاثیرگذار بوده است را باید در بازار مسکن و ساخت‌و‌ساز جست‌و‌جو کرد.آقای «قلی خسروی» در مورد گزارش وزیر مسکن و شهرسازی به نمایندگان مجلس گفت: همان طوری که «محمد سعیدی‌کیا» را مقصر واقعی افزایش قیمت مسکن نمی‌دانیم، از سوی دیگر نیز معتقدیم گزارش ایشان به مجلس قانع‌کننده نبود.

موسوی: خواب سرمایه مهم‌ترین دلیل

«اصغر موسوی» که به عنوان تولیدکننده مسکن، در میزگرد دنیای اقتصاد حضور یافته بود در بخشی از اظهارات خود گفت: خواب بلندمدت سرمایه، مهم‌ترین دلیل افزایش قیمت مسکن به شمار می‌رود چرا که بررسی بازار نشان می‌دهد، قیمت‌ها پس از یک دوره رکود چهارساله، با رشد انفجاری مواجه می‌شوند بنابراین در عرض دو ماه، رکود چهارساله بازار مسکن جبران می‌شود و مکانیزم عرضه و تقاضا به هم می‌خورد. وی افزود: اگر برخلاف عادت چند سال گذشته، از دوره رکود بازار مسکن کاسته شود و تولیدکنندگان بتوانند سرمایه صرف‌شده خود را در مدت زمان کمتری به گردش درآورند، هم عرضه مسکن بیشتر خواهد شد و هم اینکه مدت خواب سرمایه انبوه‌سازان کاهش خواهد یافت بنابراین شاهد ساماندهی عرضه و تقاضا در بازار مسکن خواهیم بود. وی در واکنش به حضور محمد سعیدی‌کیا در مجلس شورای اسلامی گفت: هیچ دلیل قانع‌کننده‌ای در اظهارنظرها و گزارش‌های وزارت مسکن و شهرسازی دیده نمی‌شود و پس از ارائه دیدگاه‌ها و سیاست‌گذاری‌های دولت در بازار مسکن، همواره شاهد بحران خواهیم بود.

حناچی: پول‌ کثیف وارد بازار شده‌ است

معاون سابق وزیر مسکن و شهرسازی در گوشه‌ای از اظهارنظرهای خود، به دلایل افزایش قیمت مسکن در ماه‌های گذشته اشاره کرد و گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که ما هر سال به یک‌میلیون واحد مسکونی جدید نیاز داریم اما در بهترین حالت ممکن در کشور ما، ۴۵۰هزار دستگاه واحد مسکونی در هر سال ساخته نمی‌شود. بنابراین تقاضای زیاد و عرضه محدود، اصلی‌ترین عامل افزایش قیمت‌ها در بازار مسکن است. دکتر پیروز حناچی، دومین دلیل افزایش قیمت مسکن را رکود بازار سرمایه ایران اعلام کرد و گفت: هرگاه بازار سرمایه به رکود فرو می‌رود، ما شاهد هجوم نقدینگی به بازار مسکن هستیم و چنین اتفاقی دوباره در اقتصاد ایران تکرار شده و موجب از هم پاشیدگی بازار مسکن شده است.معاون سابق وزیر مسکن هجوم نقدینگی را یکی از مهم‌ترین دلایل نابسامانی بازار مسکن اعلام کرد و گفت: گذشته از پول‌های تمیزی که در قالب رشد نقدینگی وارد بازار مسکن می‌شود، می‌توان ردپای پول‌های کثیف را هم در این بازار جست‌وجو کرد که به طور قطع بر روند افزایش قیمت‌ها تاثیرگذار بوده است. دکتر حناچی در واکنش به گزارش ارائه شده از سوی وزیر مسکن و شهرسازی به نمایندگان مجلس هفتم گفت: آقای سعیدی‌کیا در جریان بحران بازار مسکن مقصر اصلی نیست و مهم‌ترین دلایل را باید در سیاست‌های کلی دولت نهم جست‌وجو کرد اما پاسخ‌های وزیر مسکن و شهرسازی به نمایندگان مجلس، قانع‌کننده نبود و هیچ‌کس به‌طور مشخص متوجه دلایل به وجود آمدن بحران نشد.

بیات‌ماکو: بر ساز ناکوک زخمه زده‌اند

کامیار بیات‌ماکو، عضو هیات‌مدیره سازمان نظام مهندسی گفت: تنها یک عامل در جریان افزایش قیمت‌ها در بازار مسکن تاثیرگذار نبوده است و به همین دلیل پرداختن به تقصیرات وزارت مسکن، در بحران اخیر بازار مسکن، نمی‌تواند درست باشد. وی گفت: می‌دانید عوامل متعددی در افزایش قیمت‌ها تاثیرگذار بوده است اما تفاوت‌ سیاست‌های وزارت مسکن دولت نهم با دولت‌های قبلی در این است که آنها بر ساز ناکوک بازار مسکن زخمه نمی‌زدند اما سعیدی‌کیای دولت نهم بر ساز ناکوک زخمه ناجور زده است. عضو هیات‌مدیره سازمان نظام مهندسی گفت: سیاست‌های وزارت مسکن و شهرسازی را نباید جدای از سیاست‌های اقتصادی دولت نهم بررسی کرد چراکه عامل به وجود آمدن اتفاقات اخیر، سیاست‌های مالی دولت بوده است. آقای بیات‌ماکو در واکنش به گزارش محمد سعیدی‌کیا به نمایندگان مجلس گفت: دولت نباید فرافکنی کند. دلایل بحران بازار مسکن، کاملا اقتصادی است و ربطی به توطئه عوامل پشت پرده ندارد. او توضیحات وزیر مسکن را قانع‌کننده ندانست و خواستار ارائه گزارش‌های جامع و مبتنی بر واقعیت شد.

بهروز ناظم: وام‌ها تقاضا را تحریک کرد

بهروز ناظم که کارشناس برنامه‌ریزی در بخش مسکن است، در گوشه‌ای از اظهارات خود، به ناکارآمدی وام‌های اعطایی دولت به مردم انتقاد کرد و گفت: وام‌های مسکن دولتی، فقط تقاضا را تحریک می‌کنند و نقش مهمی در خانه‌دار شدن مردم ندارند. وی افزود: به طور قطع ورود نقدینگی به بازار مسکن، این بخش از اقتصاد کشور را به بیماری هلندی مبتلا کرده است و در صورت ادامه این روند، باز هم شاهد نابسامانی این بازار خواهیم بود.

دولت آمادگی مقابله با بحران را ندارد

بهمن محمدیاری با اشاره به طرح جامع مسکن و حضور وزیر در مجلس گفت: با توجه به صحبت‌هایی که وزیر مسکن در مجلس ایراد کردند احساس می‌شود که دولت آمادگی مبارزه با مشکلات را ندارد. محمد یاری با بیان اینکه دولت به دنبال پاک کردن صورت مساله است، اظهار داشت: اگر اقداماتی را هم انجام می‌دهند به هنگام نیست و این امر به دنبال عقب بودن از حرکت جامعه است. عضو کمیسیون عمران با تاکید بر اینکه وظیفه دولت سیاست‌گذاری است خاطرنشان کرد: تنها نتیجه از حضور وزیر مسکن در مجلس عدم آمادگی دولت برای مقابله با مشکلات است. وی با اشاره به طرح جامع مسکن گفت: در حالی‌که دولت بهترین زمان را برای سیاست‌گذاری در بازار مسکن داشت اما هیچ اقدامی را انجام نداد. محمد یاری با اشاره به ضعیف بودن سیاست‌های دولت در بخش مسکن افزود: به دنبال سیاست‌های غلط اعمال شده در گذشته، دیگر نمی‌توان به سیاست‌های تازه‌ای که دولت ارائه می‌دهد اعتماد کرد. عضو کمیسیون عمران خاطرنشان کرد: حذف قیمت زمین از مسکن، واگذاری زمین به انبوه‌سازان، ارائه تسهیلات در بخش ساخت مسکن اجاره‌‌ای، واگذاری زمین به تعاونی‌ها به صورت اجاره ۹۹ساله از مهم‌ترین سیاست‌هایی است که دولت، جدیدا به کار گرفته است. وی با بیان اینکه این الگو به کار گرفته نشده است، گفت: نمی‌توان از چنین الگویی بدون آزمایش استفاده کرد. محمد یاری اظهار داشت: افراد قوی برای پیشبرد این برنامه‌ها وجود ندارد اما، مردم در انتظار پاشیده شدن آبی از سوی دولت بر آتش‌ گرانی‌های مسکن هستند.

ولی آذروش در ارزیابی خود نسبت به حضور وزیر مسکن در مجلس و اظهارات ایشان گفت: سیاست‌های نادرست اعمال شده در این بخش مهم‌ترین مشکل پیش روی است.

عضو کمیسیون عمران با تاکید بر اینکه در بخش مسکن می‌توانیم برنامه‌ریزی منسجم و هدفمند داشته باشیم، اظهار داشت: این در حالی است که سازوکار فعلی در پیش گرفته دولت، افزایش قیمت مسکن، وضعیت لجام‌گسیخته‌ای را پیش‌روی قرار داده است.

آذروش با بیان اینکه مسکن را نمی‌توانیم جدای از کل اقتصاد برررسی کنیم خاطرنشان کرد: در حالی که مسکن به عنوان کالای خدماتی و نیاز جامعه مطرح است نگاه فعلی به مسکن نگاه سرمایه‌ای است. وی تصریح کرد: در مجموعه صحبت‌ها و پاسخ وزیر مسکن راه‌کار اساسی که منجر به حل مشکل مسکن بشود مشاهده نشد.

عضو کمیسیون عمران با بیان اینکه گرانی مسکن تنها بحثی بود که مطرح نشد، خاطرنشان کرد: وزیر مسکن باید به عنوان نماینده دولت و اختیاراتی که دولت برایش تعیین کرده پاسخگو می‌بود.

آذروش با بیان اینکه تنها یک وزارتخانه نمی‌تواند پاسخگوی حل مشکل مسکن باشد خاطرنشان کرد: تمام وزارتخانه‌ها و دولت‌ باید با یک برنامه منسجم و هدفمند به حل مشکل مسکن بپردازند. عضو کمیسیون عمران گفت: مجموعه دولت به عنوان مجموعه‌ای سیستماتیک باید نظارت کاملی را بر بازار داشته باشد اما متاسفانه چنین سیاست‌گذاری وجود ندارد. به گفته وی، تصمیمات غیرکارشناسی و خارج از خط مشی‌های برنامه چهارم توسعه و چشم‌انداز راهبردی ۲۰ساله از دیگر عوامل بحران‌زای بازار مسکن هستند.

معتمد: گزارش وزیر بدون نتیجه بود

موریس معتمد، عضو کمیته عمران در ارزیابی خود از حضور وزیر مسکن در مجلس، با اشاره به نگرانی‌های مجلس از گرانی مسکن، نیاز طبقه ضعیف به مسکن و آسیب وارده به بازار از اعلام پرداخت وام مسکن، اظهار داشت: این سیاست‌های غلط دولت علاوه بر گرانی مسکن و اجاره‌بها ضرر جبران‌ناپذیری به این بخش وارد کرد.معتمد با بیان اینکه نمایندگان منتظر شنیدن پاسخ درستی از سوی وزیر مسکن برای گرانی‌ها بودند، خاطرنشان کرد: جلسه‌ای که با حضور وزیر برگزار شد نتایج مورد نظر را از حضور وزیر به همراه نداشت.

به گفته وی، پاسخ‌هایی که وزیر مسکن در مواجهه با سوالات نمایندگان ارائه دادند به هیچ وجه قانع‌کننده نبود.

عضو کمیسیون عمران، گفت: بازار سیاه قیمت مصالح ساختمانی عامل نامطلوبی است که بر افزایش قیمت مسکن تاثیر گذاشت.

مشروح دو میز گرد برگزار شده در دنیای اقتصاد به‌زودی منتشر می‌شود.