برج انرژی در دبی
نیلوفر قدیری - یک معمار آلمانی در حال تهیه مقدمات یک پروژه ساختمانی عجیب در خاورمیانه است. او می‌خواهد برج‌های تجاری در ریاض، دبی و برلین بسازد که برای خود انرژی تولید کنند و نیاز به سیستم گرمایشی و سرمایشی نداشته باشند. آیا این آغاز عصر زندگی بدون گازهای گلخانه‌ای است؟
خاورمیانه مرکز هیجان‌انگیزترین طرح‌های معماری در دنیای امروز است. آسمانخراش‌های سر به فلک کشیده در شهرهای بزرگ و مهم این منطقه همچون دبی و ریاض و ابوظبی موزه‌ای دیدنی را پیش رو می‌گذارد. اما شیخ‌های عرب خلیج فارس به این هم راضی نیستند و به دنبال شرایط استثنایی‌تر هستند. عبدالهادی صدیق پاشا رییس بخش معماری و شهرسازی شهرداری دبی در جلسه‌ای از تمایل خود برای نوآوری بیشتر در این زمینه سخن گفت و کسی که می‌تواند این آرزو را برآورده کند، خیلی زود طرح خود را ارائه کرد. این فرد «اکهارد گربر» از معماران معروف آلمانی است که از حومه شهر دورتموند به دبی آمده است. او طرح ساخت یک برج غول‌پیکر ۶۸ طبقه را ارائه کرده که قرار است ۳۲۲ متر طول داشته باشد و در فهرست بلندترین ساختمان‌های دنیا ردیف ۲۲ را دارد. اما نکته قابل توجه این برج که طراحی و معماری منحصر به فردی خواهد داشت، فقط معماری و طراحی آن نیست، بلکه نکته اصلی این است که این برج قرار است حداقل انرژی را مصرف و خودش تولید‌کننده انرژی باشد. به همین دلیل این برج را برج انرژی نامیده‌اند.
گربر در این مورد می‌گوید، این برج از این نظر در دنیا بی‌مانند و منحصر به فرد است. شهرداری‌های دنیا و سازندگان ساختمان در شهرهای مختلف عربی پیش از این هم به دنبال طراحی برج‌هایی بوده‌اند که از نظر انرژی خودکفا باشند، اما این طرح اگر عملی شود نخستین نمونه از این کار است. گربر برای این کار در پی عقد قرارداد با یک شرکت بحرینی است که قرار است در این پروژه ۴۰۶میلیون دلاری سرمایه‌گذاری کند. کار این پروژه باید تا قبل از پایان سال جاری میلادی شروع شود. طرح این معمار آلمانی توجه سرمایه‌گذاران در دبی و ریاض را جلب کرده است چرا که این برج قرار است تنها با نور خورشید، باد و آب تامین انرژی شود.
گربر در منطقه خلیج فارس ناشناخته نیست. دفتر ساختمانی او در حال حاضر مشغول ساخت کتابخانه ملی ملک فهد و یک مرکز علمی در ریاض است. اما این پروژه برج انرژی طرحی بسیار منحصر به فرد و مجزا است.
دشوارترین بخش ساختمانی این برج برای سازندگان آن قسمت بیرونی آن است که قرار است تماما از شیشه‌های عظیم ساخته شود. این ساختمان دایره‌ای شکل اگر چه شیشه زیادی در خود دارد اما قرار است حداقل برخورد نور خورشید با این ساختمان در نظر گرفته شود. یک لایه محافظتی خورشیدی از زمین تا سقف این برج تعبیه خواهد شد تا هیچ کدام از اتاق‌های ساختمان در معرض نور مستقیم خورشید نباشند. پوشش خارجی ساختمان از نسل جدیدی از لعاب‌های شیشه‌ای ساخته خواهد شد که تازه در سال ۲۰۰۸ به بازار خواهد آمد. پنجره‌های این ساختمان از جنسی است که گرمای خارج را به داخل راه نمی‌دهد و این برای منطقه‌ای که در تابستان گرمای بیرون تا ۵۰درجه سانتیگراد می‌رسد، ویژگی برجسته‌ای است. مواد جدیدی که در دیوارها و در و پنجره این ساختمان به کار گرفته خواهد شد، تا دوسوم کمتر از گذشته گرما را به داخل راه می‌دهد. به گفته معمار این پروژه ساختمانی، این ساختمان قرار است مانند یک فلاسک عمل کند یعنی در تابستان گرما را از بیرون راه ندهد و در زمستان گرما را در خود حفظ کند.
معماران این ساختمان برای ساخت این برج از یک الگوی قدیمی سنتی معماری ایرانی استفاده کرده‌اند. صدها سال پیش، بازرگانان ثروتمند، سقف خانه‌های خود را طوری طراحی می‌کردند که سرما و گرما را به داخل راه ندهد و این طرح به دنیای عرب هم صادر شد. این ساختمان‌ها که اکنون به جاذبه توریستی این کشورها تبدیل شده برای خود یک سیستم تهویه هوای طبیعی دارد. در این برج جدید تنها سه دستگاه خنک‌کننده، کار خنک کردن هوای کل برج را به عهده دارد و طراحی ساختمان به گونه‌ای خواهد بود که هوای سرد تولید شده توسط این سیستم جایگزین هوای گرم ساختمان می‌شود و همین چرخه به طور متناوب ادامه پیدا می‌کند. کانال‌هایی در اتاق‌ها و راهروها تعبیه شده که کار جا به جا کردن هوای سرد و گرم را به عهده دارند. سیستم خنک‌کننده ساختمان کار خنک کردن آب‌های درون لوله‌ها را هم به عهده دارد. نکته دیگر این ساختمان که بسیار منحصر به فرد است این است که این برج از منبعی در خارج از ساختمان برق نمی‌گیرد. یک توربین ۶۰متری در سقف این برج برق لازم برای کل ساختمان را تامین می‌کند.
پیش از این در شیکاگو، نیویورک و پاریس هم ساختمان‌هایی با مصرف کم انرژی ساخته شده، اما ویژگی‌های این برج کامل و جامع است.
ارسال نظر