موزه «گوگنهایم» بیلبائو
اشاره: امیرهادی انواری- ما بسیاری از کشورها را با تصویری از بنایی عظیم، عجیب و گاه شگفت‌انگیز می‌شناسیم.پاریس با برج ایفل، برج‌های دوقلوی مالزی، اسپانیا با برج پیزا و.... در واقع معماری موجب به وجود آمدن نوعی نماد برای مناطق مختلف می‌شود و نباید فراموش کرد که همین نمادهای ویژه می‌توانند عامل جذب درآمدهای فراوان توریسم برای مناطق خود باشند.در بعضی از کشورها با سابقه طولانی فرهنگی، آثار باستانی این درآمدزایی را به عهده دارند اما معماری در چند دهه اخیر به کشورهایی با سابقه کوتاه فرهنگی مانند کانادا و یا آمریکا که از آثار باستانی کمی در کشورهای خود برخوردارند این امکان را داده است تا به نمادسازی بپردازند، برج تورنتو در کانادا، یا ساختمان گوگنهایم در کالیفرنیا از این دست است. اما یک گوگنهایم دیگر هم در اسپانیا است.ایالت باسک اسپانیا تا چند دهه پیش در وضعیت بدی به سر می‌برد بنیان‌های اقتصادی در حال ازهم پاشیدن بود و میزان بیکاری در آن سر به فلک می‌زد. مقامات شهری و منطقه‌ای ایالت باسک به منظور متوقف کردن این سیر نزولی، برنامه‌های مختلفی را در شهر بیلبائو اجرا کردند و بنایی چشمگیر پیشاهنگ این بهسازی‌ها شد.
این پیشاهنگ، موزه جدید گوگنهایم با طرح معمار کالیفرنیایی فرانک گهری(Fronk Gohry) بود.
ساخت این بنا چند وجه دارد. وجه اراده سیاسی که بیانی شهری و معمارانه دارد وجه برنامه‌ای که با خرید امتیاز از بنیاد آمریکایی گوگنهایم سروکار دارد و وجه ساختمان که در سطحی استادانه و درخشان قرار می‌گیرد.سرپرستی موزه گوگنهایم بیلبائو دوگانه بود. تامین مالی و هدایت کار بر عهده باسکی‌ها، اما نظارت با آمریکایی‌ها بود. بنیاد گوگنهایم از طریق سیستم واگذاری امتیاز احداث موزه در برابر دریافت پول، قیمومیت موسسه‌ای را در دست گرفته که تحت نام آن مجموعه‌های موزه‌ای را به نمایش می‌گذاشت.
ساخت گوگنهایم بیلبائو بخشی از یک طرح عظیم نوسازی شهری در دل منطقه‌ای بود که اقتصاد خاص آن یعنی صنایع فلزی و شیمیایی و کشتی‌سازی از دور خارج و دستخوش بحران شده بود.این ساختمان نشانگر راهبردی جدید در جهان هنر و موزه‌داری است که از نظریه اعطای امتیاز تجاری مشتق شده است، پس این بنا همان اندازه که رویدادی معمارانه به شمار می‌رود، گامی نیز به سوی جهانی کردن مبادلات فرهنگی، غیرمحلی کردن همه چیز و اعمال معیارهای مراکز مالی در بازار هنر است. در چاپ‌های پیشین کتاب ۱۳۰۰صفحه‌ای راهنمای آبی اسپانیا فقط ۴صفحه به شهر باسک اختصاص یافته بود. در کمتر از دو ساعت می‌‌شد شهر را دید، به شرط اینکه از موزه هنرهای زیبای آن هم شتابزده بازدید می‌کردید.این ساختمان، هیولایی است منجمد، با انحناها و باله‌های کشیده متعدد، نهنگی از تیتانیوم، به گل نشسته در کرانه رودخانه، زیر پلی سواره رو که گویی می‌خواهد در رعشه نهایی آن را ببلعد. پیش از آنکه ساختمانی کارکردی باشد، یک تندیس است، یک بیانیه ساختمانی، نشانه‌ای پرهزینه از میل به نوسازی،و به عبارتی «پیدایش پیچیده‌ای بود، پرماجرا.»
منبع: اینترنت
ارسال نظر