ونیز مصنوعی در بحرین
پروژه جزیره امواج، پروژه ساخت یک جزیره مصنوعی در محرق بحرین است. این جزیره در آینده تبدیل به یک شهر با آپارتمان‌های مدرن و ویلاهای زیبا با اشکال و طرح‌های معماری گوناگون خواهد بود.

پروژه شامل استحصال ۲۷۹۸میلیون مترمربع از دریا به محیط ۵/۹کیلومتر است که در نهایت این جزیره به منطقه محرق واقع در نزدیک شهر جلالی متصل خواهد شد. فاصله این جزیره تا فرودگاه بین‌المللی بحرین ۱۱کیلومتر است.
این پروژه توسط شرکت توسعه، عمران و سرمایه‌گذاری اوسیس با حدود 5/1میلیارد دلار سرمایه اولیه آغاز شد. در کل پروژه ساخت امواج شامل 3فاز توسعه اصلی می‌باشد.
۱ - فاز اول: استحصال زمین (۲۷۹۸میلیون مترمربع زمین در شمال شرقی جزیره محرق که در سال ۲۰۰۳ کامل شد.
2 - فاز دوم: ساخت تاسیسات زیربنایی - از قبیل ساخت راه‌های دسترسی برق، آب و تلفن و سرویس‌های دیگر - که در اوایل سال 2005 تکمیل شد.
۳‌ - فاز سوم: ساخت و تکمیل تاسیسات (شامل انواع مختلفی از تاسیسات مسکونی و تجاری) از قبیل زیرگذرها و برخی از توسعه‌های شهری و مسکونی که تکمیل شده است و آماده تحویل و ورود اولین گروه از ساکنان از اوایل سال ۲۰۰۶ شده است.
پروژه جزیره امواج از سال 2002 آغاز و تکمیل فاز اول آن در سال 2003 به اتمام رسید و فاز دوم از اوایل سال 2004 به همراه تامین سرویس‌های ضروری از قبیل گاز، آب و برق آغاز شد. به علاوه طبق قراردادی توسعه شبکه فیبری در تمام خانه‌های مسکونی و هتل‌ها برای ارتباطات به شرکت سیسکو و اوراکل آمریکا سپرده شد.


تکمیل زودهنگام
در فاز سوم شرکت توسعه، عمران و سرمایه‌گذاری اوسیس ۱۳۵۰ واحد مسکونی با ساحل اختصاصی و ۴۰ساختمان آپارتمانی با ۴دهانه مغازه و ۴۰ساختمان آپارتمانی با ۸دهانه مغازه و ۶ساختمان آپارتمانی برای اسکان پرسنل خدماتی و نگهبانان مجتمع‌های آپارتمانی را تهیه و تحویل داد.
همچنین مجتمع‌های دفاتر تجاری با بیش از 30واحد آپارتمانی به همراه مجتمع‌های خرید بزرگ با پارک‌های مدرن، آکواریوم عظیم، سینماهایی با چندین سالن، کلاب‌ها و سالن‌‌های ورزشی، پیست‌های اسکیت، رستوران‌ها، هتل‌های 4 و 5ستاره، متل‌ها، مارین‌ها و سایر تفرجگاه‌ها و تاسیسات جدید و مدرن مراحل پایانی ساخت خود را در سال 2006 طی می‌کنند، تمام این امکانات و تاسیسات تا پایان سال 2006 همگام با اتمام ساخت تفرجگاه‌های ساحلی تکمیل می‌‌شود. یکی از پروژه‌های بزرگ، ساخت هتل تفریحی 4ستاره‌ای با تالارها و رستوران‌هایی با نمای سقف‌های بلند و زیبا است.
هزینه موردنیاز برای ساخت این سازه ۳۲میلیون دلار است و شرکت اوسیس در این پروژه سرمایه‌گذاری کرده است. هتل‌های زنجیره‌ای آمریکایی در حال ساخت به صورت مجتمع‌های تفریحی هستند.
این مجموعه هتل‌ها دارای 1000 اتاق هستند و سقف‌های بلند آسمانی برای آنها طراحی شده است به گونه‌ای که معلق به نظر می‌رسند. برای ساخت این سازه‌ها هزینه‌ای در حدود 8/1میلیون دلار و مساحت 2500مترمربع به همراه 3رستوران و یک بار و کافی‌شاپ صرف شده است.
سایر قسمت‌های جزیره به ویژه بخش‌های جنوبی توسط شرکت‌‌های عمرانی و معماری دیگر تکمیل شده، از قبیل شهر شناور المرسا ، جزیره تالا پروژه مبنا ۷، پروژه سریاالبهار ، پروژه میراژ و پروژه Gateway قابل اشاره هستند.
فاز اول- فاز استحصال زمین
برای محافظت از سازه‌های جدید در برابر توفان و فرسایش آبی یک موج‌شکن پهن خطی در دور تا دور جزیره از غرب تا شرق در قسمت شمالی ساخته شده است.
این طرح مطابق با مطالعات انجام شده توسط ساواراجی انجام شده است و ارتفاع موج را تا 60درصد کاهش می‌دهد.


این طرح شامل 11 موج شکن است که طول هر یک 200متر با فاصله 75متر است و تشکیل نوار خطی را می‌دهد که محیط 340متر از لبه جزیره تا اطراف را می‌پوشاند. ساختار موج‌شکن از ژئوتیوب‌های پرشده با مصالح لایروب شده از کف دریا مانند ماسه مرطوب و سنگ‌های کوچک تشکیل شده است. عملیات لایروبی بر عهده شرکت هلندی به نام «بوسکالیس وست‌مینیستر» بوده است. ژئوتیوب‌ها از ژئوتکستایل‌های پلی پروپیلن بافته شده با مقاومت بالا در برابر اشعه UV ساخته شده‌اند، این لایه مانند فیلتری عمل می‌کند که آب اضافی وارد شده به تیوب را در حین عملیات خارج می‌سازد. زمانی که ژئوتیوب‌ با مصالحی مانند ماسه و سنگ پر می‌شود، سطح روی ژئوتیوب با لایه‌هایی از سنگ پوشیده می‌شود که پس از تکمیل روی سطح آب دیده می‌شوند و شکل طبیعی موج‌شکن ایجاد می‌شود.
عناصر کلیدی در طراحی، ساخت و تکمیل موفق پروژه استفاده از ماسه و سنگ پرکننده ژئوتیوب به منظور شکل‌دهی محیط پیرامونی جزیره است. مهندسان شرکت اوسیس و شاخه‌ای از شرکت تنکیت در آمریکا و هلند در تهیه نقشه‌ها و طراحی‌های ساختار و محتوی ماسه درونی ژئوتیوب‌ها به منظور تشکیل ساختار پیرامونی جزیره و سیستم‌های محافظت خطوط ساحلی فعالیت بسیار کردند.
محیط جزیره شامل 30کیلومتر ژئوتیوب‌های GT1000 است که برای ایجاد جزیره‌ای به مساحت 79/2میلیون متر مربع که با بیش از 20میلیون متر مکعب ماسه و سنگ پر خواهد شد.
ژئوتیوب‌ها تقریبا ۲ تا ۶/۲ متر ارتفاع دارند و ساختار پیرامونی شامل ۲ لایه ژئوتیوب برای به دست آمدن ارتفاع ۶/۲ متری می‌باشد.
اولین لایه به ارتفاع 6/2 متر می‌رسد و با استفاده از لایروب برنده با سری به قطر 4/0 متر پر می‌شود.
لایه دوم با دو روش پمپ تزریق کننده ماسه و روش هوپر «مکنده» تا ارتفاع ۲ متر پر می‌شود.
زمانی که جزیره تقریبا کامل شد، اغلب ژئوتیوب‌ها با ماسه برای ایجاد ساحل‌های مسکونی پوشیده می‌شوند.
اما در برخی مناطق ژئوتیوب توسط سنگ‌های ریبپ‌رپ برای داشتن مقاومت بیشتر در برابر امواج و آب پوشیده خواهد شد.
در کل هزینه اجرایی ژئوتیوب تا 50درصد نسبت به سازه‌های سنتی سنگی با صرفه‌تر است.
شهر شناور المرسا
شهر شناور المرسا ساخت خانه‌هایی با نمای آب است که تمام خانه‌ها توسط کانال‌های عمیق آب احاطه شده‌اند که مناسب برای نگهداری قایق با 70متر طول هستند.
المرسا به معنای جتی یا بندر در شهرهای عربی می‌باشد و این سازه را پس از تکمیل می‌توان ونیز بحرین نامید.
این پروژه اولین پروژه کانال دایمی در بحرین است و نیاز به هزینه‌ای معادل 70میلیون دلار دارد.
این پروژه شامل ۲۶ هکتار مساحت و ۲۷۴ خانه مجاور کانال و هتل با ۱۵۰ اتاق و آپارتمان‌‌های مشترک و بازارهای خرید و رستوران‌ها و کلاب‌های تفریحی است و قابلیت سکونت برای ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ نفر را خواهد داشت.
کانال‌های آب 36 متر عرض دارند و به صورت منشعب در کل آن ناحیه منجر به ایجاد محوطه‌های مسکونی ردیفی به طول 60 متر مناسب برای شهرک‌‌سازی و انبوه سازی خواهند بود.
ساخت شهر شناور پروژه مشترکی بین شرکت‌هایی مانند وای.بی.ای کانو، بانک الشمیل، شرکت املاک و سرمایه‌گذاری السریا، شرکت توسعه، عمران و سرمایه‌گذاری اوسیس می‌باشد.


این شرکت نقشه طرح را به سه شرکت دیگر فروخت، ولی ۴۰درصد سهام پروژه را برای خود نگاه داشته است.
طراحی و معماری برای این پروژه دو مقوله مختلف بود، برنارد اسپوری طراح و معمار کل فضای شهر شناور المرسا است.
فاز اول ساخت ۶۰ مجتمع مسکونی در حال ساخت توسط شرکت کارلوس اپوستولدز از قبرس است.
فازهای بعدی توسط مهندس چاپو ساخته شده است. تاسیسات زیربنایی مهندسی، ساخت راه‌ها، جاده‌ها، فاضلاب روها و زهکش‌ها توسط شرکت تجاری تبت از لبنان در اواسط سال 2004 کامل شده است.
NSCC انگلستان، مهندس اجکت و المهرا طرفین قرارداد سپرکوبی کانال‌ها و ساخت پل بر روی کانال‌ها هستند.
در اواخر سال 2004 ساخت کانال‌ها به اتمام رسیده است و در اواسط سال 2005 آبگیری کانال‌ها صورت پذیرفته است.
دریچه‌های کنترل و قفل برای کانال‌ها توسط مهندس موک از هلند طراحی شد و ساخت این تجهیزات با توجه به ملزومات و نیازهای خاص طرح و آبگیری انتهایی کانال زمان بیشتری نیاز خواهد داشت. محافظت کاتودیک از دیواره‌های کانال توسط مهندس Eurabia نصب خواهد شد و سرپوش‌های بتنی بر روی سپرهای کوبیده شده کانال توسط مهندس کووی الموید نصب شد.
لاگون مرکزی
محوطه لاگون مرکزی قسمت مرکزی پروژه جزیره امواج است که تمرکز خاصی را بر روی مناطق تجاری مانند مناطقی که اغلب رستوران‌ها و بازارهای تجاری را در خود جای داده است.
دیوار بلوکی اصلی لاگون مرکزی تفریحگاه‌های نزدیک آب ناحیه تجاری را پشتیبانی می‌کند و توسط مهندس المهرا طی قراردادی 8 ماه ساخته شد. این دیواره عملیات زهکشی لاگون مرکزی را برآورد می‌سازد و به عنوان مسلح‌کننده‌ای برای عملیات خاکی و ساخت و سازه‌های بعدی عمل کرده و در نهایت بلوک‌های دیواره را منسجم‌تر و محکم‌تر نگاه خواهد داشت. تاخیر در عملیات به دلیل شرایط جوی و آب و هوایی نامناسب و غیر قابل پیش‌بینی در بستر دریا می‌باشد. قرارداد ساخت و تکمیل عملیات ساخت و ساز تا اواسط سال 2004 تمدید شد.
دیوار مسدودکننده ورودی ناحیه لاگون مرکزی از اواسط سال ۲۰۰۵ شروع به ساخت شد، در سال ۲۰۰۶ به پایان رسیده است. در نقشه هر مغازه و رستوران سه محل پارک اتومبیل و تراس‌های پیاده روی پهن رو به آب و بالکن‌های طبقه اول در نظر گرفته شده است.
جزیره تم
این جزیره مرکز ساختمان‌ها و سازه‌ها به شمار می‌رود و شامل تعداد زیادی تاسیسات ضروری و مهم مانند بقیه مناطق تجاری و پر اهمیت جزیره می‌باشد. نسبت به مناطق دیگر طرح‌های جدید در اواخر سال ۲۰۰۵ در جزیره تم به اتمام خواهند رسید. اکنون طرح‌های جدید و مهمی مانند هتل‌های ۵ ستاره و کلاب‌هایی با چشم‌انداز ساحلی، پمپ‌های بنزین و مهد کودک برای آن در نظر گرفته شده است.
جزیر تالا
شرکت مجری و توسعه و عمران پروژه جزیره تالا که وسعتی در حدود ۱۳۶۰۰۰ متر مربع دارد. شرکت عمران و توسعه خلیج و شرکت عمران، توسعه و سرمایه‌گذاری اوسیس هستند. جزیره مسکونی جدید در قسمت جنوب شرقی جزیره امواج واقع شده است و اکنون از شهر المرسا توسعه و گسترش بیشتری یافته است. این توسعه بسیار ویژه و خاص و دریچه‌ای جدید به شهرک‌سازی‌های مدرن است.


جزیره تالافضایی با ۴۸ ویلا با ساحل خصوصی، ۴۲ مغازه و ویلاهای متوسط و ۴۱۰ آپارتمان در ۳۱ بلوک «شامل ۱۲ پنت هوس» و ۱۴۸ آپارتمان کوچک‌تر است. همچنین این جزیره دارای یک پارک آبی، مراکز خرید، مراکز ورزشی، باشگاه‌های تنیس و رستوران‌ها و کافی‌شاپ‌ها می‌باشد. این آبادانی و تجهیزات هزینه‌ای در حدود ۱۱۰میلیون دلار نیاز دارد.
معماران و مهندسان مشاور پروژه یک گروه مالزیایی هستند به نام دیونپورت کامپبل که در خارج از مالزی فعالیت می‌کنند. گروه مشاوران هیدا از انگلستان و تی.سی. نیکولون و اوسیس مهندس ناظر کار هستند.
شرکت المرسا پیمانکار ساخت برای ساختمان‌ها و برج‌ها بود. طرح مجتمع‌های مسکونی ترکیبی از معماری و طرح‌های سنتی بحرین و عناصر و طرح‌های مدرن است.
منبع: مجله ساخت و ساز
محمدرضا اشکبوسی (کارشناس شرکت مکرر، نماینده Tencate در ایران)