الهام حمیدی

برج‌های پتروناس محل: کوالالامپور، مالزی تاریخ اتمام ساخت: ۱۹۹۸ هزینه ساخت: ۶/۱‌ میلیارد دلار ارتفاع: ۴۵۲ متر تعداد طبقات: ۸۸ مصالح به کار رفته: بتون، فولاد
برج‌های دوقلوی پتروناس در سال 1998 به عنوان بلندترین آسمان‌خراش‌های دنیا معرفی شدند. این عنوان تا قبل از سال 1998 متعلق به آسمان‌خراش‌های آمریکا بود. این برج‌ها از برج سیرز در شیکاگو 10 متر بلندتر هستند و ارتفاع آنها به 452 متر می‌رسد. البته کسب این عنوان برای برج‌های پتروناس آسان هم نبود. زیرا محاسبات نشان می‌دهد که آخرین طبقه مسکونی برج سیرز 60 متر از آخرین طبقه پتروناس بالاتر است و حتی ارتفاع آنتن آن نیز بیشتر است. ولی چرا برج‌های پتروناس بلندترین برج‌های دنیا هستند؟ بنا بر استانداردهای مجمع ساختمان‌های بلند و مسکونی شهری، فقط تارک برج‌ها و نه آنتن یا آخرین طبقه مسکونی آنها در محاسبه ارتفاع حساب می‌شود. تارک برج‌ها قسمتی از برج‌ها هستند که شامل طبقه‌ای نمی‌شوند ولی مایه رقابت بسیاری از برج‌های دنیا شده‌اند، آن هم فقط به یک دلیل: زیبایی.برج‌های پتروناس آمیزه‌ای از باورهای مذهبی و اقتصادی هستند. برج‌های 6/1‌میلیارد دلاری مجموعه‌ای از 745هزار مترمربع از مراکز خرید و تفریحی را در خود جای داده‌اند. پارکینگ زیرزمینی آنها گنجایش 4500 خودرو را دارند. این برج‌ها همچنین شامل یک موزه، یک سالن کنسرت، یک مسجد‌ و یک مرکز کنفرانس چند رسانه‌ای هستند. هر طبقه این برج‌ها به شکل یک ستاره هشت پر است که الهامی‌است از طرح‌های سنتی اسلامی‌مالزی. طبقات 42 این برج‌ها توسط یک پل هوایی به یکدیگر متصل شده‌اند. این برج‌های 88 طبقه به دو ستون کیهانی تعبیر شده‌اند که به سوی بهشت کشیده شده‌اند.

برج سیرز محل: شیکاگو، آمریکا تاریخ اتمام ساخت: ۱۹۷۳ هزینه ساخت: ۱۵۰‌میلیون دلار ارتفاع: ۴۴۳‌متر تعداد طبقات: ۱۱۰ مصالح به کار رفته: فولاد نما: آلومینیوم سیاه
در سال 1974 برج سیرز عنوان بلندترین برج دنیا را از آن خود کرد و این عنوان را 24 سال به همراه داشت. در سال 1998 و زمانی که تارک برج‌های پتروناس از برج سیرز بالاتر رفتند این عنوان از برج سیرز گرفته شد. برج سیرز هنوز هم عنوان بلندترین طبقه مسکونی دنیا و بلندترین پشت بام دنیا را دارد. از نکات جالب این برج این است که در یک روز تمیز و صاف از محل مخصوص بازدیدکنندگان برج می‌توان چهار ایالت آمریکا (الینویس، میشیگان، ویسکانسن، ایندیانا) را دید. 6 دستگاه اتوماتیک شیشه شوی در پشت بام‌های این برج تعبیه شده‌اند تا 16000 پنجره آن همواره تمیز باشند. با بتون به کار رفته در ساخت این برج می‌توان یک اتوبان 8 کیلومتری با 8 خط عبوری ساخت، با فولاد آن می‌توان 50‌هزار خودرو تولید کرد و سیم‌های تلفن به کاررفته در آن را می‌توان 7/1‌بار دور دنیا پیچید!

ساختمان امپایر استیت محل: نیویورک، آمریکا تاریخ اتمام ساخت: ۱۹۳۱ هزینه ساخت: ۴۱‌میلیون دلار ارتفاع:۳۸۱ متر تعداد طبقات: ۱۰۲ مصالح به کار رفته: فولاد نما: سنگ آهک، گرانیت، آجر
طرح این برج 16 بار در طول برنامه ریزی و ساختمان سازی تغییر کرد. ولی با وجود این تغییرات 3000 کارگر توانستند ساختمان را در زمانی بی‌سابقه به اتمام برسانند: یک سال و 45 روز با احتساب روزهای تعطیل و یکشنبه‌ها. در ساخت این برج 10‌میلیون آجر و 60‌هزار تن فولاد به کار رفته است. امپایر استیت توانست به مدت 41 سال عنوان بلندترین برج دنیا را داشته باشد. در سال 1972 برج‌های دوقلوی تجارت جهانی این عنوان را از آن خود کردند. در سال 1945 یک هواپیمای بمب افکن در مسیر خود به سوی فرودگاه نیوجرسی با طبقه 79 این برج برخورد کرد و در کمال تعجب خسارت جزئی به برج وارد آمد. این برج نقش جذب صاعقه‌ها را نیز ایفا می‌کند. تعداد صاعقه‌های وارد شده به امپایر استیت در طول یک‌سال به 100 صاعقه می‌رسد.

ساختمان کرایسلر محل: نیویورک، آمریکا تاریخ اتمام ساخت: ۱۹۳۰ هزینه ساخت: ۲۰ میلیون دلار ارتفاع: ۳۱۸ متر تعداد طبقات: ۷۷ مصالح به کار رفته: فولاد نما: آجر
در تابستان 1929 رقابت شدیدی برای رسیدن به آسمان نیویورک در این شهر شروع شده بود. «والتر کرایسلر» غول صنعت اتومبیل با بانک اصلی وال استریت وارد عرصه رقابتی برای کسب عنوان بلندترین برج دنیا شدند. این رقابت یکی از پرسر و صدا‌ترین رقابت‌های زمان خود بود. در بهار 1930 زمانی که بسیاری معتقد بودند که بانک وال‌استریت این عنوان را از آن خود خواهد کرد، پرچمی‌در نوک برج کرایسلر به اهتزاز درآمد و کسب عنوان بلندترین برج دنیا با ارتفاع 318 متر را اعلام کرد. این برج در زمان خود نه تنها بلندترین برج دنیا بلکه یکی از شیک ترین برج‌های تجاری دنیا هم محسوب می‌شد. «کرایسلر» خواهان برجی مستحکم با جاذبه‌های مدرن بود و توانسته بود این خواسته خود را به خوبی در برج‌اش عملی کند. دکوراسیون برج کرایسلر شامل قالپاق، گل گیر و تزیینات خودروهای کرایسلر بود. «والتر کرایسلر» امیدوار بود با کسب چنین عنوانی برای ساختمان‌اش بتواند خودروهایش را هرچه بیشتر در میان خانواده‌ها محبوب کند. امروزه این برج یکی از شاهکارهای هنری نیویورک محسوب می‌شود. فقط 4 ماه بعد از اتمام برج کرایسلر، ساختمان «امپایر استیت» توانست عنوان بلندترین برج دنیا را از آن خود کند. یکی از جنجال‌های فراموش نشدنی ساخت این برج، عدم‌پرداخت حق‌الزحمه معمار آن «ویلیام وان آلن» از سوی «والتر کرایسلر» بود. «کرایسلر» معتقد بود «وان آلن» با پیمانکار این برج زدوبندهای مالی مشکوک دارند و از این رو حق‌الزحمه وی را هیچ‌وقت پرداخت نکرد.

مرکز سیتی کورپ (سیتی گروپ) محل: نیویورک، آمریکا تاریخ اتمام ساخت: ۱۹۷۷ هزینه ساخت: ۱۷۵‌میلیون دلار ارتفاع: ۲۷۸‌متر تعداد طبقات: ۵۹ مصالح به کار رفته: فولاد نما: آلومینیوم و شیشه‌های رفلکس
ساخت این برج از همان ابتدا تبدیل به یک چالش مهندسی شد. وقتی برنامه‌ریزی برای ساخت آن شروع شد، در گوشه سایت ساختمان‌سازی کلیسایی قرار داشت که اجازه تخریب آن به پیمانکار برج داده نشد. کلیسا فقط در یک صورت اجازه ساخت برج را می‌داد آن هم در صورتی که یک کلیسای جدید در همان محل (گوشه شمال‌غربی زمین‌) احداث شود بدون هیچ‌گونه ارتباطی با ساختمان سیتی‌کورپ و حتی بدون اینکه ستونی از آن در داخل کلیسا قرار بگیرد. مهندسان تصمیم گرفتند ساختمان 59 طبقه سیتی‌کورپ را بر روی چهار پایه عظیم بسازند ولی به جای اینکه این پایه‌ها در گوشه‌های ساختمان قرار گیرند در مرکز اضلاع آن واقع شوند. با این طرح، گوشه شمال غربی زمین برای کلیسا خالی می‌ماند و اولین طبقه ساختمان در ارتفاع 22‌متری بالای سقف کلیسا قرار می‌گرفت. در سال 1978 سر مهندس ساختمان «ویلیام لا مسوریر» متوجه شد، اتصالات ساختمان تحمل توفان‌های شدید را ندارند و عملا برج در برابر بادهای شدید مقاوم نیست. از آنجا که فصل بادهای موسمی‌نزدیک می‌شد، «لا مسوریر» بدون اتلاف وقت تعدادی جوشکار را استخدام کرد تا ساختمان را تعمیر کنند. سه ماه طول کشید تا تیمی‌از جوشکاران صفحات فولادی 5 سانتیمتری را به 200 اتصال پیچ شده جوشکاری کرده و ضعف ساختمان را برطرف کنند. شش هفته به اتمام تعمیرات باقی مانده بود که توفان «الا» شروع به حرکت به سوی نیویورک کرد. این در حالی بود که فقط نیمی‌از تعمیرات انجام شده بود. خوشبختانه فقط چند ساعت قبل از رسیدن توفان به نیویورک، جهت آن به سمت شرق تغییر کرد. جالب اینجا است که ماجرای عدم تحمل برج در برابر توفان‌های شدید بعد از 20 سال افشا شد. در این مدت اسناد تعمیرات برج به صورت کاملا سری در محلی محرمانه نگهداری می‌شد.

برج کتابخانه محل: لس‌آنجلس، آمریکا تاریخ اتمام ساخت: ۱۹۹۰ هزینه ساخت: ۳۵۰میلیون دلار ارتفاع: ۳۱۰ متر تعداد طبقات: ۷۵ مصالح به کار رفته: بتون، فولاد نما: گرانیت، شیشه
برج کتابخانه که نام دیگر آن برج First Interstate World Center نیز است، اولین آسمان‌خراشی است که در یک منطقه زلزله خیزساخته شد. این آسمان‌خراش در 41 کیلومتری گسل سن آندراس واقع شده است و مهندسان آن معتقدند که این ساختمان می‌تواند زلزله بزرگی که بسیاری از ساکنان لس‌آنجلس منتظر وقوع آن هستند را به راحتی تحمل کند. براساس پیش‌بینی کارشناسان در صورت وقوع این زلزله، بزرگی آن به 3/8 ریشتر و یا بیشتر نیز می‌رسد. در ساخت این برج از یک هسته بسیار سنگین مرکزی و ستون‌های به نسبت سبک در اطراف آن استفاده شده که از یک سو تحمل نوسان‌های شدید هنگام زلزله را برای ساختمان آسان‌تر کرده و از سوی دیگر آن را در برابر بادهای قوی مقاوم می‌کنند.