زمان من خانه خالی وجود نداشت
نسیم محمدی - سرانجام سکوت یک سال و نیمه وزیر پیشین مسکن و شهرسازی شکست. او در جمع خبرنگاران و اعضای هیات‌مدیره جمعیت تولیدگرایان ایران به نقد و بررسی سیاست‌های دولت کنونی در بخش مسکن پرداخت.
«علی عبدالعلی‌زاده» گفت: پس از تحویل وزارتخانه به وزیر مسکن دولت نهم به ایشان پیشنهاد کردم تا سیاست‌های دولت سابق را در پیش گیرد و دوره‌های آموزشی را برای روسای مسکن و شهرسازی و حتی شهرداری‌ها برگزار کند تا بتواند از بحران در بازار جلوگیری کند.

عکس: سعید عامری
مهندس عبدالعلی‌زاده افزود: هرگز نباید تصور کنیم که از آموزش بی‌نیاز هستیم. به ویژه برای کلان‌شهری همچون تهران که هیچ تشابهی با کلان‌شهرهای جهان ندارد مقوله آموزش، الزامی است.
وی با بیان این که مهم‌ترین و تاثیرگذارترین عامل در بازار مسکن، میزان عرضه و تقاضا است، ادامه داد: قیمت‌های کنونی مسکن یک شاخص فریبنده است و نباید آنها را مبنا قرار داد، بلکه برای تحلیل بازار باید ابتدا روی شاخص‌های مختلف اقتصادی تمرکز کرد، چرا که در گران‌ شدن مسکن، بسیاری از شاخص‌های اقتصادی نقش دارند و سپس به تجزیه و تحلیل میزان عرضه و تقاضا پرداخت.
وزیر سابق مسکن، ضمن تاکید بر تفکیک و بررسی بخش‌های عرضه و تقاضای مسکن، تصریح کرد: بخش تقاضا در تمامی دولت‌ها شفاف و روشن بوده و کاملا مشخص است که اکثر تقاضا، مربوط به زوج‌های جوان است. چرا که تا سال ۱۳۹۱، ۹۳۰هزار ازدواج ثبت خواهد شد و آنها نیاز به یک میلیون واحد مسکونی خواهند داشت.
بنابراین به راحتی می‌توان از طریق سرشماری نفوس که در کشور انجام می‌شود نیازها را شناسایی و برآورد کرده و برای 25سال آینده برنامه‌ریزی کرد از سوی دیگر نیز بخش عرضه باید با تقاضا هماهنگ شده و از سوی دولت، میزان ساخت و ساز و انبوه‌سازی حمایت شود تا بخش عرضه از تقاضا عقب نماند. در ادامه نشست علی عبدالعلی‌زاده به بیان تجربیاتش در دوران وزارت پرداخت و عنوان کرد: از سال 82 به بعد بود که نیاز مسکن با تولید برابری نکرد تا پیش از آن در سال 81 و 82 میزان مسکن عرضه شده از تقاضا، تا 5هزار واحد مسکونی پیشی گرفت، اما پس از آن همواره با مشکل عرضه و تقاضا مواجه بودیم. وی تاکید کرد باید میزان عرضه را به گونه‌ای محاسبه کرد که هم جواب‌گوی تقاضای کنونی باشد و هم نیاز انباشته شده سال‌های آینده را پوشش دهد. به گفته مهندس عبدالعلی‌زاده، در‌حال‌حاضر میزان تقاضا از یک میلیون واحد مسکونی گذشته است که سال‌ها زمان نیاز می‌خواهد تا جبران شود.
وی همچنین در زمینه نیاز بازار مسکن به انبوه‌سازی گفت: در دوره‌ای به سقفی از نیاز خواهیم رسید که هر کسی توانایی ساخت و ساز ندارد بنابراین نیاز انبوهی ایجاد می‌شود که تنها با انبوه‌سازی مرتفع خواهد شد. آن زمان است که به این نتیجه می‌رسیم هزینه تولید خیلی مهم نیست بلکه هزینه نگهداری و بهره‌برداری اهمیت دارد. علی عبدالعلی‌زاده، با تاکید بر سیاست انبوه‌سازی، راه‌کار افزایش عرضه را انبوه‌سازی دانست و گفت: لازمه این سیاست حرفه‌ای بودن تولیدکنندگان مسکن است، به گفته وی انبوه‌سازی و رشد شرکت‌هایی نظیر لیزینگ مسکن دستاورد دولت خاتمی است. وزیر پیشین مسکن علت تاکید خود بر سیاست انبوه‌سازی را تمرکز سرمایه در بخش مسکن عنوان کرد و افزود: ضمن آنکه انبوه‌سازی فناوری و نوآوری در پی دارد، می‌شود با انبوه‌سازی خوب واگذاری خوب، هم داشت.

در ادامه جلسه عبدالعلی زاده، از روش پیش فروش مسکن انتقاد کرد و گفت: پیش فروش مسکن تنها راه رشد دارایی و ثروتمند شدن ارائه‌کننده مسکن است بنابراین آنها عجله‌ای برای عرضه مسکن خود ندارند. وی این‌گونه سرمایه‌ها را سرمایه‌های مزاحم نامید و تاکید کرد که باید روشی در پیش گرفت که سرمایه در بخش مسکن بماند.وزیر مسکن دولت خاتمی در مقابل طرح پیش فروش، طرح فروش متری مسکن را موفق دانست و گفت:‌ با اجرای این سیاست، هم سود به جیب خریدار خواهد رفت و هم موجب تثبیت سرمایه در بازار مسکن خواهد شد. بانک مسکن را به انبوه‌سازان بفروشید علی عبدالعلی‌زاده در ادامه به عملکرد بانک مسکن اشاره کرد و گفت:‌اگر من باز هم وزیر مسکن بودم بانک مسکن را به انبوه‌سازان می‌فروختنم و به جای اینکه به عواملی نظیر زمین، مصالح ساختمانی، آهن و سیمان یارانه پرداخت کنم، برای محصول نهایی یارانه صادر می‌کردم. وی با انتقاد از نحوه پرداخت وام مسکن خاطرنشان کرد: 28 سال این تجربه را تکرار کردیم و نتیجه‌ای جز بحران، برداشت نکردیم. در حالی که در فرآیند تولید نباید یارانه‌ای تعلق گیرد بلکه محصول نهایی است که نیازمند یارانه است.وزیر مسکن دولت‌های هفتم و هشتم عرضه زمین رایگان را اشتباه بزرگی خواند و اظهار داشت: در بخش مسکن ابتدا باید گروه هدف تعیین شده و با یارانه حمایت شود. در حالی که برخی در کشور گروه هدف را کل ملت می‌دانند که این موضوع، وضع را بدتر می‌کند. «آمایش سرزمین» از آن وزیر سابق بود پس از گذشت مدت زمانی از برگزاری جلسه، عبدالعلی‌زاده با مهمانان خود احساس صمیمیت بیشتری کرد و به بیان راز «آمایش سرزمین» پرداخت. به گفته وی، اکنون که دیگر وزیر نیست می‌تواند فاش کند که تحقیق «آمایش سرزمین» متعلق به گروهی از ایرانیان مقیم خارج از کشور است که به دعوت او به تهران آمده و در خفا به جمع‌آوری این اطلاعات پرداختند. عبدالعلی‌زاده عنوان کرد که او با هزینه شخصی خود این کار علمی را انجام داد. در این میان، وزیر پیشین در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران، مبنی بر اینکه چرا این‌گونه پیشنهاد را همان زمان که وزیر بودید، ارائه نکردید، توضیح داد: چون آن زمان این حرف‌ها را بلد نبودم و تنها می‌دانستم که باید بخش مسکن توسعه یابد اما بعد از یکسال و نیم کناره‌گیری از پست وزارت و فرانگری به این نتایج دست یافتم. هیچ خانه خالی در تهران وجود ندارد در این نشست، برخی از خبرنگاران در زمینه خالی بودن 30درصد خانه‌های تهران پرسیدند که عبدالعلی‌زاده خالی بودن خانه در تهران را تکذیب کرد و گفت: در دوران وزارت من هیچ خانه خالی وجود نداشت بنابراین نمی‌توان گفت که در حال حاضر30درصد خانه‌های تهران خالی است. اگر هم وجود داشته باشد به طور حتم در حال گرفتن مجوزهای لازم برای اجازه سکونت هستند و اگر غیر از این باشد من حاضرم بررسی کنم. وی در ادامه همچنین در زمینه تثبیت قیمت‌ها خاطر نشان کرد: در سال‌های 82 و 83 افزایش قیمت مسکن به صفر رسیده بود چرا که با انبوه‌سازی عرضه و تقاضا یکسان بوده و سرمایه‌گذار بی‌جهت در بازار مسکن سرمایه‌گذاری نمی‌کرد تا بحران ایجاد شود. بنابراین زمانی می‌توان از رکود و یا افزایش قیمت مسکن نجات یافت که حمایت جدی از انبوه‌سازان صورت گیرد. در خلال بحث یکی از پیش‌بینی‌های وزیر سابق، افزایش قیمت مسکن در سال آینده بود. وی گفت: قیمت‌ها کاهش پیدا نمی‌کند چرا که هنوز عرضه و تقاضا یکسان نیست و دولت نه از انبوه‌سازان حمایت کرد و نه سیاست‌های پولی خود را اصلاح کرد. وزیر سابق از نقطه ضعف‌هایش گفت وزیر سابق مسکن، در پایان نشست به اعترافاتی در زمینه روند مدیریت وی در زمان بحران مسکن پرداخت. عبدالعلی‌زاده خاطر نشان کرد: دوران ما دوران فتح همه بحران‌ها نبود. طبق برنامه چهارم توسعه، باید به هدف 5میلیون واحد مسکونی، دست می‌یافتیم تا بتوانیم جلوی بحران را بگیریم. از سوی دیگر ما به اجبار بخشی از راه را با آزمون و خطا طی کردیم که این موجب از دست رفتن زمان شد.