هر جدول بتنی خیابان در نقش یک درخت
مجله نیچر در شماره۷۲۳۲ خود نتایج تحقیق گروهی از دانشمندان درباره نقش جنگلها در جذب دیاکسیدکربن هوا را منتشر کرده است که نشان میدهد هر هکتار از جنگلهای روی زمین سالانه به طور متوسط ۴۹۰ کیلوگرم کربن در خود ذخیره میکند و این منظور با پالایش ۱۸۰۰ کیلوگرم گاز co۲ موجود در هوا اتفاق میافتد. بخشی از این گاز کربنیک توسط صنایع مختلف تولید میشود. در تولید هر تن سیمان به طور متوسط ۱۲۵لیتر سوخت فسیلی به همراه ۱۱۸ کیلووات ساعت برق به مصرف میرسد و مراحل مختلف این فرآیند، به طور متوسط یک تن انواع گازهای آلاینده وارد محیط زیست میکند که ۶۵درصد آن گاز کربنیک و مابقی سایر انواع گازهای گلخانهای است که برای محیط زیست به مراتب زیانبارتر از گاز کربنیک هستند.بر همین اساس، برای ۴۵ میلیون تن سیمانی که سالانه در کشور ایران تولید میشود، ۴۵ میلیون تن انواع گازهای گلخانهای وارد محیط زیست میشود که پالایش آن به ۲۵ میلیون هکتار جنگل نیاز دارد.(کل جنگلهای ایران کمتر از نصف این مقدار است) به بیان دیگر فقط برای پالایش آلودگی هوای ناشی از تولید سیمان در ایران نیازمند فضای سبزی بیش از ۲ برابر جنگلهای موجود کشورمان هستیم. اهمیت مصرف صحیح سیمان از همین جا آغاز میشود.در تولید و نصب هر قالب جدول بتنی، ۳۰کیلوگرم سیمان مصرف میشود (۱۵کیلوگرم برای تولید جدول و ۱۵ کیلوگرم برای ملات نصب) که گازهای وارد شده به محیط زیست ناشی از تولید این مقدار از سیمان ۳۰ کیلوگرم انواع گازهای گلخانهای خواهد بود. یک درخت معمولی در طول یکسال به طور متوسط ۱۵ کیلوگرم گاز co۲را برای ما پالایش میکند.با دیدن هر جدول بتنی فروریخته ناشی از یخ زدگی و دیگر عوامل مخرب میتوان تصور کرد که حاصل عملکرد ۲درخت در طول یکسال از بین رفته است، حال آنکه با توانایی امروز صنایع تولید قطعات بتنی میتوان جداولی با عمر مفید بیش از یک صد سال تولید کرد، اقدامی که از ۲۵ سال پیش در ایران با موفقیت تجربه شده است. در شرایطی که جداول برخی از پروژههای شهری عمری کمتر از یک تا سه سال داشتهاند، همزمان جداول بتنی با عمری بیش از ۲۵ سال نیز در شهرهای ایران صحیح و سالم در حال سرویسدهی هستند.
اگر بحث درباره موضوع سوءمدیریت - و به قول برخیها سود مدیریت - را به اهل آن بگذاریم، فاصله این دو نوع جداول بتنی که با مصالحی یکسان ساخته میشوند، اندکی دانش فنی است که در ساخت جداول بتنی بادوام به کار رفته است.
در پایتخت کشورمان که محل تجمع نخبگان علمی کشور است، اتوبان امام علی در شرق، اتوبان حکیم در غرب و اتوبان نیایش در شمال پروژههایی بودند که جداول آنها تا روز افتتاح نیز دوام نیاوردند و در روز افتتاح جداول آنها یا تعویض یا ترمیم یا رنگآمیزی شدند تا شرمندگی همه کارشناسانی که میفهمیدند و تذکری به تولید و نصب این جداول بیکیفیت ندادند پنهان بماند.آنچه دوام بتن را به مهمترین چالش پیشروی این دانش تبدیل کرده است، وجوه مختلف خساراتی است که به خاطر بیتوجهی به دوام بتن به اقتصاد جهانی وارد میشود که هزینههای زیست محیطی تنها یکی از موارد آن است. به طور متوسط هرمترمکعب بتن در نقش سازه بین ۲۵۰ تا ۷۵۰ دلار سرمایه گذاری دیگر عمرانی را بر دوش خود یدک میکشد که در صورت تخریب و از بین رفتن سازه این حجم از سرمایهگذاریها نیز نابود خواهد شد.
بر همین اساس، لازم است در کلیه پروژههایی که بتن یکی از عناصر تشکیل دهنده آن است در کنار تعیین مشخصات مکانیکی بتن، ضوابط دوام بتن نیز در کلیه مراحل طراحی و ساخت و بهرهبرداری مورد توجه قرار گیرد.
مجتمع تحقیقاتی - تولیدی ایران فریمکو
ارسال نظر