«خانه‌های خالی» به شهرهای جدید رسید
حجم قابل توجهی از واحدهای نوساز در شهرهای جدید اطراف تهران به‌خاطر «آب، گاز و دوری مسافت» امکان سکونت ندارند
گروه مسکن- لیلا درخشان: رویه خالی نگه‌داشتن واحد مسکونی که در تهران از روند طبیعی خود خارج شده، با شکلی متفاوت و البته نگران‌کننده به شهرهای جدید اطراف نیز سرایت کرده است.

در سه شهر جدید متعلق به استان تهران -پرند، هشتگرد و پردیس- که ظاهرا برای جذب سرریز جمعیت پایتخت به‌وجود آمده‌اند، از 10 تا 30 درصد واحدهای نوساز احداث شده، خالی از سکنه در شهر رها شده‌اند. این در حالی است که هم‌اکنون در این سه شهر جدید معادل 170 هزار واحد مسکونی‌مهر با کلی هزینه و دوندگی در حال احداث است.
عمده خانه‌های خالی در این شهرها به‌صورت ساختمان‌های «یکجا خالی از سکنه» در مناطق پرتردد شهر خودنمایی می‌کند که برخی از این ساختمان‌ها اخیرا ظاهر متروک پیدا کرده‌اند.
هر واحد در این ساختمان‌ها به یک نفر تعلق دارد. بنابراین حالتی که کل ساختمان به نام یک مالک است و خالی بودن مجموعه آن، عمل احتکار را حتمی می‌کند -حالت کنونی در تهران- در شهرهای جدید قابل تایید نیست، بلکه آنچه باعث شده خانه خالی در این شهرها رواج پیدا کند، فقر خدمات و امکانات بدیهی سکونتی است. این مشکل در شهر جدید پرند که عمده متقاضیان مسکن‌مهر در این منطقه ساماندهی شده‌اند، بیشتر از دو شهر دیگر خودنمایی می‌کند.
در ورودی شهر جدید پرند، انبوه ساختمان‌هایی وجود دارد که طی یکی دو سال اخیر به بهره‌برداری رسیده‌اند و بدون هیچ توجیهی بصورت کامل، خالی از سکنه هستند.
معاون وزیر مسکن و مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید در این باره به «دنیای‌اقتصاد» گفت: حدود 40 درصد ظرفیت سکونتی این شهر بدون استفاده است که تنها عامل آن، معضل «آب» است.
در پرند اگرچه آب شرب جریان دارد؛ اما طبق گفته مسوولان و ساکنان این شهر، عمل تصفیه آب کامل انجام نمی‌شود؛ به طوری‌که به‌خاطر وجود آب چاه در لوله‌ها، اغلب ساکنان از آب‌های معدنی استفاده می‌کنند یا اینکه در ورودی آب به منزل، دستگاه‌ تصفیه خانگی کار گذاشته شده است.
هرچند جمشید نورصالحی، معاون وزیر مسکن از برنامه احداث تصفیه‌خانه در سه شهر جدید تهران گفته و تصریح کرده تا پایان امسال این معضل تصفیه آب مرتفع خواهد شد؛ اما موضوع سرمایه‌گذاری هنگفت برای احداث مسکن در این شهرها مطرح است که فعلا تضمینی به بهره‌برداری از آنها وجود ندارد.
تحقیقات خبرنگار دنیای‌اقتصاد از اوضاع بازار مسکن در پرند، هشتگرد و پردیس نشان می‌دهد، وجود انبوه واحد مسکونی خالی از سکنه در این مناطق، رشد اجاره‌بها را به همراه داشته است.
نرخ‌های اجاره واحد مسکونی در پرند و هشتگرد در مقایسه با تابستان سال گذشته حداقل 10 و حداکثر 30 درصد افزایش پیدا کرده است. برخی بنگاه‌های املاک رشد اجاره‌بها در شهرهای جدید اطراف تهران را ناشی از مهاجرت گروهی از مستاجران دهک‌پایین از پایتخت عنوان می‌کنند.
هم‌اکنون با نصف مبلغ رهن کامل یک واحد مسکونی متراژ بزرگ -نزدیک به ۱۰۰ متر مربع- در تهران می‌توان یک واحد مسکونی متراژ کوچک در پرند یا هشتگرد را اجاره کرد. در این شهرها هنوز سبد اجاره‌بها به سمت دریافت رهن کامل تغییر نکرده است و مالکان اجاره ماهانه نیز قبول می‌کنند.
شاید پرند با مسکن مهر رشد کند
محمود علیزاده، مشاور املاک فعال در شهر جدید پرند به «دنیای‌اقتصاد» گفت: مشکل کمبود آب در شهر جدید پرند باعث شده است تا این شهر از لحاظ توسعه فضای سبز در وضعیت نامطلوبی به سرببرد و با توجه به مشغله مسوولان که عموما درگیر مسائل مربوط به پیمانکاری مسکن مهر هستند، اوضاع خدمات زیرساختی در این شهر در وضعیت نامطلوبی به سر می‌برد.
وی گفت: در فازهای صفر، یک و دو شهر پرند، ده هزار واحد مسکونی قابل سکونت وجود دارد که در حدود 12 هزار نفر جمعیت در آنها ساکن شده است که این بدان معنا است که یک سوم از واحدهای مسکونی در این سه فاز خالی از سکنه است.
به اذعان وی، در شهر جدید پرند مشکلات خدمات زیر ساختی باعث شده است که مردم علاقه‌ای به اسکان در این شهر نداشته باشند.
علیزاده تاکید کرد: فاز 3 تا 6 شهر جدید پرند عموما به ساخت‌وسازهای مسکن مهر تخصیص دارد که رونق آنها قطعا باعث می‌شود شهر پرند اوضاع بهتری پیدا کند؛ چرا که عزم مسوولان در سروسامان دادن به مسکن مهر باعث خواهد شد که پیامدهای مثبت این مساله شامل حال شهر جدید پرند شود. به عنوان مثال تاکید متولیان بر توسعه زیرساخت‌ها در شهر جدید پرند قطعا باعث می‌شود که شهر جدید پرند نیز از این لحاظ توسعه پیدا کند.
رکود محض در بازار مسکن
این مشاور املاکی در شهر جدید پرند تصریح کرد: اوضاع مسکن در این شهر از لحاظ خرید و فروش کاملا راکد است و به عنوان مثال در بنگاه متبوع ما در ماه فقط 2 واحد مسکونی معامله می‌شود. در این بین اوضاع اجاره بسیار بدتر است؛ به طوری که اجاره‌ها در قیاس با سال قبل افزایش چشمگیری پیدا کرده است که علت آن هم به این مساله برمی‌گردد که وضعیت ملک از هر لحاظ از بازار تهران تاثیر می‌گیرد.
علیزاده گفت: پیش‌تر قیمت رهن کامل یک واحد ۵۰ متری در شهر جدید پرند بین ۵/۴ الی ۵ میلیون تومان بوده است که این رقم در حال حاضر به ۷ میلیون تومان رسیده است. همچنین قیمت رهن کامل یک آپارتمان ۱۰۰ متری در سال قبل بین ۸ تا۹ میلیون تومان بوده است که هم‌اکنون این عدد به ۱۳ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است.
وی گفت: اما قیمت مسکن کماکان ثابت است و هیچ تغییری نکرده است و کمترین قیمت هر مترمربع آپارتمان نوساز مترمربعی 400 هزار تومان و بیشترین نیز مترمربعی 800 هزار تومان است.
رونق در بازار مسکن پردیس
در همین حال در شهر جدید پردیس نیز اوضاع اجاره همانند پرند روندی صعودی در پیش گرفته است. در این بین امیر ثروتی، مدیر املاک خانه تو در پردیس به «دنیای‌اقتصاد» گفت: در حال حاضر قیمت اجاره نسبت به مدت مشابه در سال گذشته بین 20 تا 30 درصد افزایش پیدا کرده است. به عنوان مثال سال گذشته رهن کامل یک آپارتمان 100 متری در شهر جدید پردیس نهایتا 13 میلیون تومان تعیین می‌شد که در شرایط فعلی این عدد به 17 الی 18 میلیون تومان افزایش یافته است.
به اذعان وی قیمت مسکن اما در این شهر کماکان ثابت است و هیچ تغییری نکرده است و حداقل مترمربعی ۶۰۰ هزار تومان و حداکثر مترمربعی یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان این رقم تعیین می‌شود.
به گفته وی با توجه به اینکه نرخ اجاره در تهران به طرز فزاینده‌ای افزایش پیدا کرده است همین مساله باعث شده که تقاضا به سمت شهر جدید پردیس افزایش پیدا کند و در نتیجه همین مساله نیز از دیگر سو معادله معمول بین عرضه و تقاضای مسکن را به هم زده است و باعث شده که عرضه مسکن به نسبت تقاضا کاهش پیدا کند.
به گفته این مشاور املاک در شرایط معمول متقاضیان اجاره در شهر جدید پردیس را دو گروه تشکیل می‌دهند یک گروه از مستاجران در داخل شهر هستند که عموما هر ساله اقدام به تمدید قراردادهای خود می‌کنند، اما گروهی دیگر از مستاجران نیز از پایتخت هستند که با توجه به اینکه امسال اجاره‌ها در تهران افزایش چشمگیری داشت در نتیجه هجوم تقاضا برای سکونت در پردیس در مقایسه با سال‌های قبل افزایش چشمگیری داشته و همین امر باعث شده که عرضه مسکن اجاره‌ای در پردیس کاهش یابد که نتیجه آن افزایش اجاره مسکن در این شهر بوده است.
ثروتی خاطرنشان ساخت: در حال حاضر 20 هزار دستگاه آپارتمان در این شهر قابل استفاده است که جمعیتی بالغ بر 60 الی 70 هزار نفر در آن ساکن است که در یک جمع بندی کلی می‌توان گفت حدود 10 درصد از این ساختمان‌ها در جذب جمعیت ناموفق بوده‌اند.
به گفته وی، تجمیع امکانات زیرساختی در فاز یک پردیس باعث افزایش تقاضا در این فاز شده است این در حالی است که در سایر فازهای دیگر شامل دو، سه و چهار نیز توزیع خدمات زیرساختی نسبتا مناسب است.
به گزارش دنیای اقتصاد، اطلاعات رسمی درباره تعداد واحدهای مسکونی در شهر جدید پردیس حاکی است از 14هزار واحد مسکونی موجود و قابل سکونت در این شهر، حدود 2 هزار واحد خالی از سکنه است که این رقم 14 درصد کل خانه‌ها را شامل می‌شود.
تعداد خانه‌های خالی در هشتگرد
در همین حال در شهر جدید هشتگرد نیز اوضاع اجاره به تبع سایر شهرهای جدید با تغییراتی مواجه شده و بنا به گفته بنگاه‌داران این شهر، رهن کامل یک واحد 100 متری در سال جاری تقریبا 13 میلیون تومان است که این رقم در سال گذشته حدود 9 میلیون تومان بود که این مساله حاکی از افزایش قیمت اجاره در این شهر است.
جعفر رشیدی، مدیر بنگاه املاک رشیدی در خصوص جزئیات قیمت معاملات ملک در این شهر گفت: در حال حاضر حداقل و حداکثر قیمت هر متر آپارتمان نوساز در شهر جدید هشتگرد به ترتیب ۶۰۰ هزار و ۹۰۰ هزار تومان است که در قیاس با سال قبل تغییری نکرده است.
وی گفت: در شهر جدید هشتگرد تقریبا 10 هزار واحد مسکونی وجود دارد که حدود دو هزار واحد آنها خالی از سکنه است؛ چرا که عمده آنها فاقد امکانات اولیه زیر ساختی نظیر آب، برق و گاز هستند.
وی یادآور شد: قطعا توسعه امکانات زیر ساختی نقش فزاینده‌ای در رشد شهرهای جدید نظیر هشتگرد خواهد داشت.
بی‌آبی مردم را فراری داده است
اما در این بین جمشید نورصالحی، معاون شرکت عمران شهر جدید پرند با صراحت از مشکل آب به عنوان مولفه‌ای اصلی در جهت وقفه در جذب سرریز جمعیت تهران در شهرهای جدید نام برد و گفت: مشکل آب در شهرهای پرند، هشتگرد و پردیس باعث شده که اقبال مردم برای اسکان در این شهرها کاهش فزاینده ای پیدا کند.
وی در عین حال از برگزاری جلسات متعدد بین وزارت نیرو و مسکن به منظور حل این معضل در شهرهای جدید خبر داد و گفت: در شهر جدید هشتگرد برای جمعیت فعلی ساکن در این شهر تصفیه خانه‌ای راه افتاده است که برای بخش دیگری از جمعیت آن که در فاز 2 ساکن خواهد شد تا پایان سال‌جاری نیز یک تصفیه خانه جدید راه‌اندازی خواهد شد.
معاون وزیر مسکن البته مشکل کم آبی در شهر جدید پرند را در قیاس با سایر شهرهای جدید پایتخت حادتر ارزیابی کرد و گفت: در حال حاضر در شهر جدید پرند هزار واحد مسکونی نوساز آماده و تکمیل شده در مرحله افتتاح قرار دارد که به دلیل مشکل آب، خالی از سکنه هستند، اما مقرر شده که برای راه‌اندازی تصفیه خانه در این راستا اقدامی عاجل صورت گیرد که با توجه به تعامل وزارت نیرو و تخصیص نقدینگی لازم در این راستا قطعا این مشکل به زودی حل خواهد شد، ضمن اینکه مشکل شهر پردیس نیز از این لحاظ با اتکا به سد لتیان در آینده‌ای نزدیک مرتفع خواهد شد.
نصف شهر خالی ازسکنه است
این مقام مسوول در وزارت مسکن با ارائه این توضیحات در خصوص نسبت جمعیت ساکن در شهرهای جدید پایتخت در قیاس با واحدهای مسکونی گفت: تقریبا نصف شهر پرند خالی از سکنه است، به طوری که در حال حاضر فقط ۱۲ هزار نفر جمعیت در این شهر ساکن است. اما اوضاع در شهر جدید هشتگرد به مراتب بهتر است و حجم واحدهای خالی از سکنه تقریبا ۳۰ درصد است و علت این اختلاف به خاطر موقعیت مکانی این شهر است؛ چرا که قرارگیری شهرهشتگرد در نزدیکی تهران و کرج و کارخانه‌های صنعتی باعث شده تا به نسبت، اوضاع سکونت در این شهر رونق بهتری داشته باشد.
به اذعان معاون وزیر مسکن، وضعیت اسکان جمعیت در شهر جدید پردیس به مراتب بهتر است، به طوری که واحدهای خالی از سکنه تقریبا 10 درصد است که این رقم در مورد شهر جدید اندیشه نزدیک به صفرمی شود.
نزدیکی دو شهر جدید پردیس و اندیشه به پایتخت دو عاملی است که به اعتقاد نورصالحی باعث شده تا این شهرها از حالت خوابگاهی خارج شده و به معنای واقعی کلمه به شهر تبدیل شوند.
نورصالحی رونق کامل شهرهای جدید در همه ابعاد و به‌خصوص جذب سرریز جمعیت تهران را مشروط به توسعه ناوگان حمل و نقل در این شهرها ارزیابی کرد و گفت: با توجه به اینکه با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته تا دوسال آینده ساخت مترو در اغلب این شهرها به مرحله مطلوبی می‌رسد از این رو قطعا این شهرها از هر لحاظ پیشرفت خواهند کرد.