دنیای‌اقتصاد- اظهارات اخیر رییس کل بانک مرکزی درباره «دلایل ناکامی در فروش املاک دولتی»، به اتخاذ سیاست «تعدیل قیمت» از سوی بانک‌ها برای عرضه راحت املاک مازادشان ختم شده است.محمود بهمنی دو هفته پیش درباره علت فروش نرفتن املاک مازاد بانک‌ها گفته بود شرایط بازار مسکن تنزل کرده و مردم انتظار کاهش بیشتر قیمت را دارند. اکنون بانک‌ها برای پاسخ به این انتظار، قیمت پایه فروش املاک مازاد را کاهش داده‌اند؛ به طوری‌که پنج‌شنبه گذشته در جریان پنجمین مزایده این املاک، خریداران شاهد کاهش 10 درصدی قیمت‌ها بودند و همین امر باعث شد از 278 فقره انواع ملک عرضه شده، نزدیک به 50 فقره ملک متعلق به بانک‌ها فروش رود.در مزایده پنجم تعداد خریداران 50 درصد نسبت به مزایده قبل افزایش پیدا کرد و این درحالی بود که نزدیک به 90 درصد از املاکی که در مزایده پنج‌شنبه عرضه شد، تکراری و از دوره‌های قبلی بود.

تصمیم جدید برای پایان دادن به ناکامی در فروش املاک مازاد به اجرا درآمد
تعدیل «قیمت فروش» املاک دولتی
خریداران به قیمت‌های تعدیل شده در مزایده پنج‌شنبه گذشته پاسخ مثبت دادند و رکورد خرید املاک بانک‌ها زده شد
مجری فروش املاک مازاد بانک‌ها: در حال حاضر قیمت فعلی برخی از این املاک کمتر از زمان خریدشان است
فرید قدیری
هشدارهای دو هفته پیش رییس‌کل بانک مرکزی نسبت به دلایل ناکامی بانک‌های دولتی در فروش املاک مازاد، واکنش بانک‌ها را در پی داشت؛ به طوری که 6 بانک دولتی در مزایده پنج‌شنبه گذشته 278 ملک مسکونی و تجاری، سناریوی «تعدیل قیمت» را در دستور کار قرار دادند و موفق شدند رکورد فروش را بعد از 4 دوره عرضه ناموفق به ثبت برسانند. در مزایده پنج‌شنبه گذشته تعداد خریداران با جهش 50 درصدی نسبت به دوره قبلی به 89 نفر رسید و املاکی که به فروش رفت نیز با جهش 5 درصدی به 48 فقره رسید. بازدهی فروش املاک بانک‌ها در حالی افزایش پیدا کرده که 91 درصد املاک عرضه شده تکراری و مربوط به دوره‌های قبلی بوده است.
محمود بهمنی، رییس‌کل بانک مرکزی اخیرا درباره عدم فروش املاک مازاد بانک‌ها گفته بود شرایط بازار مسکن برای خرید تنزل کرده و مردم انتظار کاهش بیشتر قیمت‌ها را دارند.
اکنون بانک‌ها برای احیای قدرت خرید در بازار مسکن و همچنین پاسخ به انتظار مردم، تصمیم گرفته‌اند قیمت املاک در مزایده‌ها را تعدیل کنند. تصمیمی که در بدو ورود نتایج امیدوار‌کننده‌ای داشته و قرار است سایر دستگاه‌های دولتی برای عرضه راحت املاک مازادشان آن را به‌کار بگیرند.
به گزارش دنیای اقتصاد، دور پنجم از عرضه املاک مازاد بانک‌های دولتی پنج‌شنبه گذشته با بازگشایی پاکات به پایان رسید. در این دوره از ۲۷۸ ملک شامل زمین، آپارتمان مسکونی، ویلا و واحدهای تجاری و اداری، ۲۵۲ ملک تکراری بودند و از دوره‌های قبلی مزایده وارد دوره پنجم شده بودند با این تفاوت که قیمت پایه اغلب این املاک تعدیل شده بود. همین قیمت‌های تعدیل شده توانست خریداران املاک دولتی را جلب کند؛ به طوری که نزدیک به ۵۰ فقره از این املاک توسط۸۹ نفر خریداری شد.
هرچند در مزایده پنج‌شنبه، تعداد املاک خریداری شده معادل 30 درصد تعداد املاک عرضه شده بود، اما نتایج این عرضه، از این بابت امیدوارکننده است که 90 درصد از املاک عرضه شده تکراری بوده و تعدیل قیمت‌ آنها توانسته مشتری‌های موجود در بازار را جذب کند.
جمع قیمت پایه ۲۷۸ ملک عرضه شده در مزایده اخیر ۱۷۱ میلیارد و ۶۷۱ میلیون تومان تعیین شده بود که در نهایت ۴۸ فقره از این املاک با قیمت پایه کل ۱۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان به فروش رفت. خریداران این املاک را بعد از مزایده، با قیمت کل ۱۲ میلیارد و ۱۷ میلیون تومان خریداری کردند.
این املاک در 26 استان کشور و متعلق به بانک‌های ملت، صادرات، تجارت و رفاه بوده است.
به گزارش دنیای اقتصاد، در این دور از مزایده املاک مازاد بانک‌ها، سهم املاک تکراری نسبت به دوره‌های قبلی افزایش چشمگیر پیدا کرده و این نشان می‌دهد سیستم بانکی در تلاش است املاک مازادش را هرچه سریع‌تر به فروش برساند.
به گزارش دنیای اقتصاد، ارزش خرید املاک بانک‌ها در دوره پنجم نسبت به دوره قبلی که مهرماه برگزار شد، 55 درصد افزایش پیدا کرده است.
مقصد «درآمد بانک‌ها» از محل «فروش املاک»
ذکریا متحمل، مدیرعامل شرکت فام (مجری فروش املاک مازاد بانک‌ها) در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، مهم‌ترین هدف بانک‌ها از فروش املاک مازادشان را ارتقای توان تسهیلات دهی در عرصه تولید و تحرک چرخه اقتصادی عنوان کرد و افزود: اینکه برخی می‌گویند بانک‌ها با هدف تعدیل قیمت مسکن، اقدام به فروش املاک کرده‌اند، صحت ندارد.
وی افزود: اجرای مصوبه هیات وزیران در مورد فروش املاک مازاد بانک‌ها اگرچه از رکود حاکم بر بازار مسکن متاثر می‌شود، ولی نه با هدف تعدیل در قیمت مسکن و نه اساسا به این منظور تهیه شده است.
متحمل گفت: این مصوبه به منظور افزایش منابع، ارتقای توان تسهیلات‌دهی بانک‌ها در عرصه تولید و تحرک چرخه اقتصادی و جلوگیری از راکد ماندن این منابع در قالب اموال و املاک غیر منقول تملیکی و نامشهود تهیه شده و اگر به متن مصوبه مراجعه شود بانک‌ها، وزارت دارایی و بانک مرکزی درگیر در اجرای این مصوبه هستند و قطعا اجرای آن با هر مکانیزمی نیاز به تعامل دارد. ماده 3 از آیین‌نامه بانک‌ها را موظف کرده که مشخصات کامل و برنامه زمان‌بندی فروش کلیه دارایی‌های غیرضروری از جمله زمین و املاک مازاد خود را ظرف یک ماه از ابلاغ این آیین‌نامه به وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی اعلام کنند و گزارش مذکور پس از تایید وزارت امور اقتصادی و دارایی حداکثر ظرف مدت سه ماه از ابلاغ این آیین‌نامه توسط آن وزارتخانه به شورای عالی مدیریت و برنامه‌ریزی اقتصادی ارائه گردیده و گزارش اجرا به شورا اعلام شود.
مدیرعامل فام خاطرنشان کرد: بانک‌ها مکلفند یا از املاک تملیک شده برای رفع احتیاجات تدارکاتی خود استفاده کنند یا آنها را ظرف مدت ۲ سال از تاریخ تملیک به فروش برسانند و اگر در مدت مذکور به فروش نرسد و بانک ناچار به اجاره دادن آن باشد، اخذ موافقت بانک مرکزی ضرورت خواهد داشت. بانک مرکزی از زیان‌های ناشی از انباشت املاک تملیکی نزد بانک‌ها کاملا اطلاع داشته است و مصوبه هیات وزیران این را تسری داده به کلیه اموال مازاد و نه فقط املاک تملیکی. حال ممکن است املاک تملیکی نباشد و مثلا بانک برای رفع احتیاج خریداری کرده و امروز که نیازش برطرف شده می‌خواهد آن را در قالب مازاد بفروشد. این خیلی عادی است که بانک‌ها به دلیل انتظار برای خروج از رکود حاکم بر معاملات املاک و انتظار افزایش قیمت‌ها تمایلی به فروش املاک مازاد نداشته باشند. خصوصا املاکی که در قیمت‌های پایه فعلی بعضا حتی جبران اصل وجوهی که بانک پرداخت کرده را نمی‌کند و در صورت رونق بازار املاک وضعیت دیگری پیدا خواهند کرد. از طرفی وجود این اموال که به علت وضعیت فعلی رو به تزاید هم هستند باعث شده که بخش عظیمی از منابع بانک‌ها بلااستفاده بماند، در حالی که اگر اینها تبدیل به نقدینگی بشوند به همان مقدار و با یک نسبت اهرمی بانک‌ها را از جذب نقدینگی گران فارغ خواهد کرد.
تعبیر «املاک مازاد» به «فلز گداخته»
متحمل افزود: به دلایل فوق این املاک همچون یک فلز گداخته در دست بانک‌ها است و اغلب بانک‌ها هم به این نتیجه رسیده‌اند که فروش به جهت تامین نقدینگی به نفع آنها است؛ بنابراین این فرصت خوبی است برای سرمایه‌گذاران که خرید کنند، قطعا وقتی که به هر دلیلی مثلا افزایش سرمایه بانک‌ها یا خارج شدن بازار املاک از رکود، این فلز گداخته سرد شود فرصت سرمایه‌گذاری از دست خواهد رفت.
وی تصریح کرد: عرضه تقاضای خودش را ایجاد می‌کند. املاک مازاد بانک‌ها متقاضی خودش را دارد، البته رفتار این متقاضی‌ها با رفتار مصرف‌کننده نهایی در بخش مسکن متفاوت است، این املاک بیشتر به منظور سرمایه‌گذاری و انتفاع خریداری می‌شود.
مجری فروش املاک مازاد بانک‌ها در ادامه خاطرنشان کرد: بانک‌های ملی، سپه، توسعه صادرات، کشاورزی، مسکن و صنعت و معدن بیشترین تمایل و همکاری را با شرکت فام جهت فروش املاک مازاد خود دارند و بانک‌های تجارت و ملت به‌رغم اینکه با شرکت قرارداد دارند، ولی تمایلی به فروش املاک از طریق شرکت نداشته‌اند ضمن اینکه بانک‌های صادرات و رفاه که اساسا هیچ گونه قرارداد با همکاری با شرکت نداشته‌اند.