کاهش شتاب رکوددر ساخت‌وساز
اما گزارش‌های تازه بانک مرکزی و مرکز آمار درباره پروانه‌های ساختمانی نشان می‌دهد که سازنده‌ها در سراسر کشور این بار منتظر به پایان رسیدن رکود معاملاتی نشده‌اند؛ به طوری که بعد از کاهش ۴۳ درصدی حجم صدور پروانه‌های ساختمانی در بهار امسال، این نرخ در ۳ ماه دوم کاهش ۳۳ درصدی را تجربه کرده است.
کاهش «شتاب رکود» در آمار پروانه‌های ساختمانی طی نیمه اول امسال
ساخت‌وساز در کشور قوت گرفت
لیلا درخشان
عکس: احسان سلطانی مقدم
ارقام منفی از جدول پروانه‌های ساختمانی حذف می‌شود
صدور مجوز ساخت مسکن
در سه ماه دوم امسال نسبت به بهار۴ درصد رشد کرد
ساخت‌وساز در کشور طبق دوره‌های قبلی رکود و رونق مسکن، معمولا با تاخیر زمانی 6 ماهه نسبت به رونق معاملاتی مسکن، قوت می‌گیرد، اما گزارش‌های تازه بانک مرکزی و مرکز آمار درباره پروانه‌های ساختمانی نشان می‌دهد سازنده‌ها در سراسر کشور این بار منتظر به پایان رسیدن رکود معاملاتی نشده‌اند به طوری که بعد از کاهش 43 درصدی حجم صدور پروانه‌های ساختمانی در بهار امسال، این نرخ در 3 ماه دوم کاهش 33 درصدی را تجربه کرده است. این در حالی است که حجم ساخت مسکن به لحاظ فصل به فصل نیز از رشد حکایت دارد به گونه‌ای که صدور مجوز احداث واحدهای مسکونی در شهرهای کشور در سه ماه دوم امسال نسبت به سه ماه اول، 4 درصد رشد کرده است. بر طبق گزارش مرکز آمار ایران در نیمه اول امسال برای ساخت 230 هزار و 348 واحد مسکونی مجوز ساخت صادر شده این در حالی است که طبق گزارش بانک مرکزی در سه ماه اول امسال برای ساخت 113 هزار واحد مسکونی مجوز صادر شده بود.
هر چند گزارش مرکز آمار از کاهش ۳۳ درصدی صدور مجوز ساخت مسکن در نیمه اول ۸۸ نسبت به نیمه اول ۸۷ حکایت دارد اما تعقیب آمارهای فصل به فصل ساخت‌وساز در سال جاری رونق در بازار ساختمانی را تایید می‌کند.
بررسی نتایج طرح «جمع‌آوری اطلاعات پروانه‌های ساختمانی صادر شده توسط شهرداری‌های کشور» که همه‌ساله توسط مرکز آمار ایران و با همکاری دفاتر آمار و اطلاعات استانداری‌ها و شهرداری‌های کشور اجرا می‌شود نشان می‌دهد در نیمه اول سال 1388 در کل نقاط شهری کشور تعداد 82039 پروانه احداث ساختمان توسط تمامی شهرداری‌های کشور صادر شده است که نسبت به نیمه مشابه سال قبل 8/30 درصد کاهش داشته است.
از کل پروانه‌های احداث ساختمان صادر شده، ۷۲۲۱۵ پروانه (۰/۸۸ درصد) مربوط به احداث ساختمان‌های مسکونی بوده است که نسبت به نیمه اول سال ۱۳۸۷، ۴/۳۱ درصد کاهش داشته است.
براساس این گزارش مجموع مساحت زیربنا در پروانه‌های صادر شده برای احداث ساختمان مسکونی در حدود 7/29432 هزار مترمربع بوده است‌که نسبت به نیمه اول 87 در حدود 8/35 درصد کاهش داشته است. متوسط مساحت زیربنا در این پروانه‌ها در حدود 408 مترمربع بوده است. همچنین مجموع مساحت زمین در پروانه‌های صادر شده برای احداث ساختمان مسکونی در حدود 0/21129 هزار مترمربع بوده است که نسبت به نیمه اول سال 87 در حدود 5/24 درصد کاهش داشته است. متوسط مساحت زمین در این پروانه‌ها در حدود 293 مترمربع بوده است.
به گزارش دنیای‌اقتصاد، تعداد واحد مسکونی پیشبینی شده در پروانه‌های احداث ساختمان مسکونی نیز بالغ بر ۲۳۰۳۴۸ واحد بوده است که نسبت به نیمه مشابه سال گذشته در حدود ۹/۳۲ درصد کاهش داشته است. از طرفی متوسط تعداد واحد مسکونی در هر پروانه احداث ساختمان مسکونی از ۳/۳ واحد در نیمه اول سال ۱۳۸۷ به ۲/۳ واحد در نیمه اول سال ۱۳۸۸ رسیده که از ۰/۳ درصد کاهش برخوردار بوده است.
این درحالی است که 9/33 درصد پروانه‌های احداث ساختمان مسکونی برای احداث ساختمان‌های اسکلت فلزی، 5/40 درصد برای احداث ساختمان‌های بتن‌آرمه، 6/23 درصد برای احداث ساختمان‌های با آجر و آهن و 0/2 درصد برای احداث ساختمان‌هایی با سایر مصالح صادر شده است.
در شهر تهران تعداد ۴۸۴۷ پروانه احداث ساختمان توسط شهرداری‌های شهر تهران صادر شده است که نسبت به نیمه اول سال گذشته ۷/۶۳ درصد کاهش داشته است. از کل این تعداد پروانه بالغ بر ۴۳۱۲ پروانه (۰/۸۹ درصد) مربوط به احداث ساختمان‌های مسکونی بوده است که نسبت به نیمه اول سال ۱۳۸۷، ۳/۶۵ درصد کاهش داشته است.
مجموع مساحت زیربنا در پروانه‌های احداث ساختمان‌های مسکونی صادرشده از سوی شهرداری‌های شهر تهران در نیمه اول 88 بالغ بر 1/3393 هزار مترمربع بوده است که نسبت به نیمه اول87، 4/68 درصد کاهش داشته است. متوسط مساحت زیربنای این دسته از پروانه‌ها در دوره مورد بررسی 787 مترمربع بوده است.
همچنین مجموع مساحت زمین در پروانه‌های احداث ساختمان مسکونی در حدود ۲/۹۴۲ هزار مترمربع بوده است که نسبت به نیمه اول۸۷، ۶/۷۰ درصد کاهش داشته است. متوسط مساحت زمین در این پروانه‌ها در حدود ۲۱۹ متر مربع بوده است.
تعداد واحدهای مسکونی پیشبینی شده در پروانه‌های احداث ساختمان مسکونی نیز بالغ بر 25515 واحد بوده است که نسبت به نیمه اول سال 87 در حدود 6/68 درصد کاهش داشته است. متوسط تعداد واحد مسکونی در این دسته از پروانه‌ها از 5/6 واحد در نیمه اول سال 1387 به 9/5 واحد در نیمه اول سال 1388 رسیده که از 2/9 درصد کاهش برخوردار بوده است.
به گزارش دنیای‌اقتصاد، اگرچه ساخت‌وساز در ماه‌های اخیر به جریان افتاده، اما افت صدور پروانه‌های ساختمانی در ابتدای سال جاری و همچنین فاصله زیاد بین آنچه هم‌اکنون در بازار مسکن عرضه می‌شود با نیاز واقعی، نگرانی‌هایی را در بین کارشناسان مسکن به وجود آورده است. کارشناسان می‌گویند رخوت یک سال گذشته در حوزه انبوه‌سازی دو سال دیگر با انفجار قیمت‌ها نمود پیدا می‌کند.
کوچ سرمایه‌ها به بازارهای امن
در همین زمینه عباس توکلی، کارشناس مسکن در گفت‌و‌گو با دنیای‌اقتصاد گفت :علت عمده این کاهش به خاطر کوچ سرمایه‌های مسکن به بخش‌هایی است که بازگشت سرمایه در آن بسیار سریع است.
وی گفت: اساسا سرمایه‌گذاران بخش مسکن تشخیص داده‌اند که بازگشت سرمایه در بخش مسکن بسیار زمان بر است به طوری که حداقل دوره بازگشت آن در حدود یک سال و نیم است در نتیجه با توجه به شرایط اقتصادی کشور ترجیح داده‌اند که به جای سرمایه‌گذاری در بخش مسکن که همراه با ریسک و رکود است سرمایه خود را به بازارهای امن تری انتقال دهند.
وی تاکید کرد: بازارهایی نظیر دلار و سکه و.. از جمله بازارهای جایگزین در این زمینه بوده است که مورد توجه سرمایه‌گذاران مسکن قرار گرفته است.
به گفته این کارشناس مسکن، در یکسال گذشته به دلیل رکود حاکم در بازار مسکن تقاضا در این بازار بسیار کاهش یافته است و در نتیجه تولید‌کنندگان مسکن بسیار متضرر شده‌اند.
وی افزود: علت این اتفاق ناشی از سیاست‌های بانک مرکزی بوده است که حجم نقدینگی را در میان مردم کاهش داده است و در نتیجه قدرت خرید مردم نیز به شدت کاهش یافته است.
این استاد دانشگاه اذعان کرد: با توجه به اینکه همزمان با کاهش تولید مسکن تقاضای موثر به قوت خویش باقی خواهد ماند و انباشته خواهد شد در نتیجه طی سال‌های آینده شاهد انفجار قیمت‌ها در بخش مسکن خواهیم بود.
انفجار قیمت‌ها در سال ۹۰ ؟
در همین حال دکتر حمید ماجدی، کارشناس مسکن و رییس دانشکده هنر و معماری واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، نیز در گفت‌و‌گو با دنیای‌اقتصاد در این زمینه گفت: علت کاهش پروانه ساخت و ساز به دوران رکود بخش مسکن که از ابتدای سال گذشته آغاز شد و کماکان ادامه دارد، باز می‌گردد. وی افزود: همزمان با آغاز دوران رکود، ارزش واحدهای مسکونی در سطح کل کشور یک تنزل نسبی پیدا کرد و این مساله باعث شد که در سال جاری مالکان زمین و افرادی که اقدام به خرید زمین در اوج افزایش قیمت‌ها کردند با توجه به افزایش هزینه ساخت و ساز، دستمزدها و مصالح ساختمانی که متناسب با تورم افزایش یافته بود تولید واحد مسکونی برای آنان مقرون به صرفه نباشد.
ماجدی خاطرنشان ساخت: همین امر کاهش پروانه‌های ساختمانی را به دنبال داشته است، البته این فرآیند همیشه در بازار مسکن حاکم بوده است. این استاد دانشگاه در خصوص پیامدهای منفی کاهش پروانه‌های ساختمانی گفت: این مساله باعث می‌شود معادله عرضه و تقاضا در بازار مسکن به هم بریزد و همین امر افزایش قیمت‌ها را به دنبال خواهد داشت.
وی تاکید کرد: دوران رونق در کشور ما معمولا 5/4 سال به طول می‌کشد و دوران رکود نیز در حدود 5/3 سال به طول می‌انجامد.در حال حاضر حدود 5/1 سال از دوران رکود بازار مسکن سپری شده است و انتظار این است که در سال آینده یا اوایل سال 90 دوران رونق به بازار مسکن باز گردد که آغاز رونق بازار مسکن با افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها همراه خواهد بود.
ارسال نظر